Przejdź do zawartości

uczciwy

Z Wikisłownika – wolnego słownika wielojęzycznego

uczciwy (język polski)

[edytuj]
wymowa:
IPA: [ut͡ʃʲˈt͡ɕivɨ], AS: [učʹćivy], zjawiska fonetyczne: zmięk. ​?/i
znaczenia:

przymiotnik jakościowy

(1.1) (o człowieku) szanujący własność innych ludzi, nie oszukujący (również w użyciu rzeczownikowym)
(1.2) zgodny z przyjętymi zasadami
(1.3) pot. taki, jak trzeba
(1.4) pot. duży
odmiana:
(1.1-3)
 
przypadekliczba pojedynczaliczba mnoga
mos/mzwmrzżnmosnmos
mianownikuczciwyuczciwauczciweuczciwiuczciwe
dopełniaczuczciwegouczciwejuczciwegouczciwych
celownikuczciwemuuczciwejuczciwemuuczciwym
biernikuczciwegouczciwyuczciwąuczciweuczciwychuczciwe
narzędnikuczciwymuczciwąuczciwymuczciwymi
miejscownikuczciwymuczciwejuczciwymuczciwych
wołaczuczciwyuczciwauczciweuczciwiuczciwe
przykłady:
(1.1) Mój sąsiad jest bardzo uczciwy: kiedy zauważył, że kasjerka wydała mu za dużo reszty, wrócił się do odległego sklepu, żeby oddać pieniądze.
(1.2) Uczciwe zachowanie polegałoby na oddaniu cudzej własności.
(1.3) To jest uczciwa cena.
(1.4) Nałożyła mu na talerz uczciwy kawał mięsa.
składnia:
kolokacje:
synonimy:
(1.1) cnotliwy, kryształowy, bez skazy i zmazy
(1.2) nieposzlakowany
antonimy:
(1.1) nieuczciwy
(1.2) oszukańczy, nieuczciwy
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. cześć ż, uczciwość ż
przysł. uczciwie
wykrz. cześć
przym. czestny
związki frazeologiczne:
gdy się zdarzą goście uczciwi, to się i gospodarz przy nich pożywi
etymologia:
prasł. *učьstivъ < prasł. *učьstiti → otoczyć czcią (por. uczcić) + prasł. *ivъ
uwagi:
tłumaczenia:
źródła:
Źródło: „https://pl.wiktionary.org/w/index.php?title=uczciwy&oldid=8457598”