Bazylika Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Krzeszowie
nr rej. 489 z dnia 20 lutego 1959[1] | |||||||||||||
bazylika mniejsza, kolegiata kościół parafialny, sanktuarium | |||||||||||||
Widok z północnego zachodu | |||||||||||||
Państwo | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||||||||||
Miejscowość | |||||||||||||
Adres |
pl. Jana Pawła II 1 | ||||||||||||
Wyznanie | |||||||||||||
Kościół | |||||||||||||
Parafia | |||||||||||||
Bazylika mniejsza |
od 29 sierpnia 1998 | ||||||||||||
Wezwanie | |||||||||||||
Przedmioty szczególnego kultu | |||||||||||||
Cudowne wizerunki | |||||||||||||
| |||||||||||||
| |||||||||||||
Położenie na mapie gminy wiejskiej Kamienna Góra | |||||||||||||
Położenie na mapie Polski | |||||||||||||
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego | |||||||||||||
Położenie na mapie powiatu kamiennogórskiego | |||||||||||||
50°43′59,12″N 16°04′10,02″E/50,733089 16,069450 | |||||||||||||
Strona internetowa |
Bazylika Kolegiacka Wniebowzięcia NMP w Krzeszowie – barokowy kościół wchodzący w skład dawnego opactwa cystersów zbudowany w latach 1728–1735. Główne sanktuarium maryjne diecezji legnickiej. Od 1998 posiada godność bazyliki mniejszej, a od 2013 kolegiaty, jest także siedzibą dekanatu.
Architektura
[edytuj | edytuj kod]Portal i fasada zwrócona ku zachodowi z dwoma wieżami nakrytymi miedzianymi hełmami o wysokości 68 m, bogato zdobiona kolumnami, pilastrami i rzeźbami dłuta praskiego artysty Ferdynanda Brokoffa. Wśród nich znajdują się rzeźby Mojżesza, świętych zakonu cysterskiego, wyżej sceny z życia Matki Bożej, nad nimi sześć postaci symbolizujących przymioty Chrystusa: „Admirabilis” (Zachwycający), „Consiliarius” (Doradzający), „Deus” (Bóg), „Fortis” (Mocny), „Pater futuri seaculi” (Ojciec przyszłego wieku) i „Princeps pacis” (Książę Pokoju). Przymiotom tematycznie podporządkowany jest wystrój malarski wnętrza. Całość fasady wieńczy imponująca grupa Trójcy Świętej. Nawa główna posiada 72 m długości, 26 m szerokości i 26 m wysokości[2].
Wnętrze utrzymane w tonacji biało złotej o wystroju rokokowym. W środku organy wykonane w latach 1732–1739 przez Englera z prospektem rzeźbionym przez A. Dorazila, stalle, freski nad stallami przedstawiają sceny ze Starego Testamentu. W kolebkowym sklepieniu nawy głównej freski przedstawiające sceny z życia Chrystusa i Jego Matki oraz epizody z historii zakonu cystersów – dzieło J. Neunhertza[3], w nawie poprzecznej obrazy m.in. M. Willmanna („12 Sybilli i 12 Proroków”) i P. Brandla. Sanktuarium maryjne (w ołtarzu głównym otoczony kultem obraz „Madonna z Dzieciątkiem” z I połowy XIII wieku – najstarszy obraz maryjny w Polsce[4], ufundowany prawdopodobnie przez fundatora klasztoru – Bolka I i ukoronowany papieskimi koronami przez Jana Pawła II w Legnicy 2 czerwca 1997, pochodzi ze szkoły włosko-bizantyjskiej i jest umieszczony w bogato ornamentowanej ramie). Za prezbiterium, we wzniesionej w latach 1735–1747 kaplicy o rokokowym wnętrzu, znajduje się mauzoleum Piastów Śląskich: Bolka I i Bolka II (XIV wiek). 29 września 2013 kanał TVP Polonia przeprowadził transmisję mszy świętej. II biskup legnicki dr Stefan Cichy ustanowił kapitułę krzeszowską złożoną z księży kanoników gremialnych i honorowych[5]. Kościołem Kapitulnym jest tutejsza bazylika.
Kapituła kolegiacka
[edytuj | edytuj kod]Kapituła kolegiacka ma charakter wyłącznie tytularny.
- ks. Józef Lisowski, prepozyt kapituły
- ks. Marian Kopko, dziekan kapituły
- ks. Andrzej Ziombra, Parafia św. Jacka Odrowąża w Legnicy
Galeria
[edytuj | edytuj kod]Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- Ikona Matki Bożej Łaskawej w Krzeszowie
- Bractwo Świętego Józefa w Krzeszowie
- Mauzoleum Piastów Śląskich w Krzeszowie
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. [dostęp 2010-02-01].
- ↑ Janusz Czerwiński, Ryszard Chanas , Dolny Śląsk – przewodnik, Warszawa: Wyd. Sport i Turystyka, 1977, s. 262–264 .
- ↑ Wojciech Kapałczyński, Kazimierz Śliwa: Przewodnik po cenniejszych zabytkach województwa jeleniogórskiego. Jelenia Góra: Reprocolor s.c., 1997, s. 12. ISBN 83-87416-00-2.
- ↑ Ivo Kořán, Madonny obrończynie czeskich klasztorów a słynący łaskami obraz Panny Marii w Krzeszowie,[w:] H. Dziurla i K. Bobowski, Krzeszów uświęcony łaską, Wyd. Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 1997 r., s. 24 - 25. ISBN 83-229-1275-7
- ↑ Kapituła krzeszowska.
- ↑ Bazylika Mniejsza w Krzeszowie. na str. park-miniatur.com.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Oficjalna strona www
- Wirtualny spacer po bazylice. static.vtour.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
- panorama sferyczna wnętrza bazyliki mniejszej NMP w Krzeszowie. fotopano.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-04-02)].
- panorama sferyczna wnętrza bazyliki mniejszej NMP w Krzeszowie. fotopano.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-04-03)].
- Organy Michaela Englera (english – Pipe Organ Taxonomy project)
- sekulada.com: Bazylika w Krzeszowie – Europejska Perła Baroku. [dostęp 2018-07-05]. (pol.).
- Bazyliki w Polsce
- Kościoły rzymskokatolickie w Krzeszowie (województwo dolnośląskie)
- Architektura barokowa w województwie dolnośląskim
- Sanktuaria maryjne w diecezji legnickiej
- Świątynie pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny
- Zabytkowe kościoły w powiecie kamiennogórskim
- Kolegiaty w Polsce
- Kościoły i klasztory benedyktynek w Polsce