İçeriğe atla

Süleyman Soylu

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Süleyman Soylu
Soylu, 2017
Türkiye İçişleri Bakanı
Görev süresi
31 Ağustos 2016 - 4 Haziran 2023
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan
Başbakan Binali Yıldırım (2016-2018)
Yerine geldiği Efkan Âlâ
Yerine gelen Ali Yerlikaya
Türkiye Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı
Görev süresi
24 Kasım 2015 - 31 Ağustos 2016
Başbakan Ahmet Davutoğlu (2015-2016)
Binali Yıldırım (2016)
Yerine geldiği Ahmet Erdem
Yerine gelen Mehmet Müezzinoğlu
Türkiye Büyük Millet Meclisi
25, 26, 27 ve 28. Dönem Milletvekili
Görevde
Makama geliş
4 Haziran 2023
Seçim bölgesi 2023 - İstanbul (II)
Görev süresi
23 Haziran 2015 - 10 Temmuz 2018
Seçim bölgesi Haziran 2015 - Trabzon
Kasım 2015 - Trabzon
2018 - İstanbul (II)
Demokrat Parti Genel Başkanı
Görev süresi
6 Ocak 2008 - 16 Mayıs 2009
Yerine geldiği Mehmet Ağar
Yerine gelen Hüsamettin Cindoruk
Kişisel bilgiler
Doğum 21 Kasım 1969 (55 yaşında)
İstanbul, Türkiye
Milliyeti Türk
Partisi Adalet ve Kalkınma Partisi (2012-günümüz)
Diğer siyasi
bağlantıları
Doğru Yol Partisi (1987-2007)
Demokrat Parti (2007-2009)
Evlilik(ler) Hamdiye Soylu
Çocuk(lar) 2
Bitirdiği okul İşletme Fakültesi, İstanbul
İmzası
Resmî site suleymansoylu.com

Süleyman Soylu (d. 21 Kasım 1969, İstanbul), Türk siyasetçi ve eski Türkiye Cumhuriyeti İçişleri Bakanıdır. 2015-2016 yılları arasında Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı olarak görev yaptı. Adalet ve Kalkınma Partisine katılmadan önce 2008-2009 yılları arasında Demokrat Parti Genel Başkanlığı yaptı. İlk defa Haziran 2015 Türkiye genel seçimlerinde Adalet ve Kalkınma Partisi, Trabzon milletvekili olarak Meclis'e girdi.

31 Ağustos 2016 tarihinde Efkan Âlâ'nın istifa etmesinin ardından İçişleri Bakanlığı görevine atandı; bu görevi 4 Haziran 2023 tarihine kadar sürdürerek ikinci en uzun süre İçişleri Bakanlığı yapan (2468 gün) kişi oldu. Şu anda Adalet ve Kalkınma Partisi İstanbul 2. bölge 28. dönem milletvekilidir.

Hamdiye Soylu ile evli olan Süleyman Soylu'nun 2 iki çocuğu bulunmaktadır.

Süleyman Soylu 21 Kasım 1969 tarihinde İstanbul'da doğdu. Soylu; Trabzon'un Of ilçesinin Çamlı köyündendir. İlk ve ortaöğrenimini İstanbul'un Gaziosmanpaşa ilçesinde tamamladı. Plevne Lisesinde başlayan ve ardından Karadeniz Teknik Üniversitesinde sürdürdüğü eğitimini İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesinde tamamladı.[1] Meslek kariyerine ilk olarak 1990 yılında İstanbul Menkul Kıymetler Borsası aracı kurumlarında başladı. 1989'da okul arkadaşlarıyla ortaklaşa kurduğu bir şirketle ticaret hayatına atılan Soylu, 1995 yılında kendi kurduğu şirketiyle siyasi hayatının yanı sıra hâlen ticari hayatını da sürdürmektedir.[2][3] Fenerbahçe SK 9178 sicil numaralı kongre üyesidir.[4]

Siyasi kariyeri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Siyasete girişi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Siyasi kariyerine ilk olarak 1987 yılında başlayan Soylu, Demokrat Parti ve Adalet Partisi çizgisindeki aile geleneğini devam ettirerek merkez sağ Doğru Yol Partisinin Gençlik Kolları'nda göreve başladı. 1987-1990 yılları arasında Doğru Yol Partisi İstanbul İl Teşkilatının Gençlik Kolları Yönetim Kurulu üyeliği ve teşkilat başkanlığı görevini üstlendi. 1995 yılında Doğru Yol Partisi Gaziosmanpaşa ilçe örgütünün yönetim kurulu üyeliğine seçildi. Kısa bir süre sonra 17 Temmuz 1995'te bahsi geçen ilçe teşkilatının başına getirilen Soylu, 25 yaşında Türkiye'nin en genç ilçe başkanı unvanını aldı.[kaynak belirtilmeli] 18 Nisan 1999'da gerçekleştirilen yerel seçimlerde Gaziosmanpaşa belediye başkanlığı için yarıştı ancak seçilemedi.[5] 29 Nisan 1999'da İstanbul il başkanlığı görevine geldi ve 2002 genel seçimleri öncesi milletvekili adayı oluncaya kadar bu görevi yürüttü.

Demokrat Parti Genel Başkanlığı (2007-2009)

[değiştir | kaynağı değiştir]

Soylu, Doğru Yol Partisindeki önemli görevlere getirildiğinde o dönemin parti Genel Başkanı ve İstanbul milletvekili olan Tansu Çiller'in partili genç gözdelerinden olmuştu. Doğru Yol Partisinin 2007 genel seçimleri öncesinde Anavatan Partisiyle birleşme çabaları esnasında Demokrat Parti (DP) ismini alarak girdiği seçimlerde baraj altında kalması sonrasında Mehmet Ağar'ın istifasının ardından yapılan olağanüstü genel kurulun üçüncü turunda Soylu, geçerli 800 oyun 529'unu alarak genel başkanlığa seçildi.[6] 15 Kasım 2008'de gerçekleştirilen Nevval Sevindi ve Refaiddin Şahin'in de aday olduğu Demokrat Parti 9. Olağan Kongresi'nde 993 oy geçerli oyun 922'sini alan Soylu, genel başkanlığa yeniden seçildi.[7]

2009 yerel seçimleri öncesinde, hedefinin 2007 genel seçimlerinde elde edilen yüzde 5,4'lük oy oranının üstüne çıkmak olduğunu söyledi ve "Yüzde 5,4'ün altında kalırsak çekilirim." dedi.[8] Yerel seçimlerde il genel meclisi oylamasında partisi yüzde 4 oy alınca Soylu, seçimin ertesi günü yaptığı açıklamada "Ben bildiğiniz siyasetçilerden değilim." diyerek istifa edeceğini ve kongrede aday olmayacağını açıkladı ancak 12 Mayıs'ta bu kararını değiştirdiğini ve tekrar aday olacağını açıkladı. 16 Mayıs 2009'da kendi talebi ile gerçekleşen 5. Olağanüstü Büyük Kongre'de 3. tur oylaması öncesinde adaylıktan çekildiğini açıkladı.

Bu süreçten sonra, ülke çapındaki değişik üniversitelerden ve çeşitli sivil toplum örgütlerinden gelen davetlerle Türkiye'nin birçok bölgesinde konferans ve panellere katıldı. 12 Eylül referandumu için sunulan anayasa değişikliği paketinin, Türkiye’nin dönüşümü ve demokratikleşmesi için hayati öneme sahip olduğunu düşünen Soylu, "Demokrasi Buluşmaları" adını verdiği bir dizi seminer düzenledi ve arkadaşları ile birlikte Türkiye'yi dolaşarak "evet" oyu tercihinin sebeplerini milletle paylaştı.[9] Bu faaliyetinin ardından Hüsamettin Cindoruk'un genel başkan olduğu Demokrat Parti'den ihraç edildi.[10]

Zekeriya Öz'e teşekkürü

[değiştir | kaynağı değiştir]

Süleyman Soylu, 2011'de katıldığı bir televizyon programında Ersoy Dede'ye verdiği röportajda,

Burada, herkesin huzurunda, Savcı Zekeriya Öz'e; milletim adına, geleceğim adına, çocuklarım adına, ülkemin yarınları adına minnettarım ve müteşekkirim. Sadece kendisine değil, arkadaşlarına da. Bizim hayallerimizi altüst etti. Bizim geçmişte yaşadığımız meselelerdeki bütün kara tablolarımızı bertaraf etti. Türkiye'de halkın da iktidara gelebileceğinin en önemli işaretlerinden birisini verdi. %58'lik Evet'te onun çok payı var. Ortaya koymuş olduğu kararların payı var. Ben bunu çok önemsiyorum.

dedi.[11][12]

Zekeriya Öz hakkında 2015 yılında FETÖ üyeliğinden soruşturma açılmış ve Öz, yurt dışına kaçmıştı.[13]

AK Parti ve bakanlık dönemi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Geçmişte Adalet ve Kalkınma Partisi hakkında ağır ithamlarda bulunmuş ve yolsuzluk suçlamaları yöneltmişti.[14] Demokrat Parti döneminde yaptığı bir mitingde, AK Parti'nin Türk Telekom'da yolsuzluk yaptığını iddia ederek Soylu, "Tüyü bitmemiş yetimin hakkını yiyenden hesap sormazsam namerdim." demişti.[15]

Soylu, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın davetiyle 5 Eylül 2012'de Adalet ve Kalkınma Partisi Genel Merkezi'nde düzenlenen genişletilmiş grup toplantısındaki törenle resmî olarak Adalet ve Kalkınma Partisine katıldı.[16] 30 Eylül 2012'de Adalet ve Kalkınma Partisi Merkez Karar ve Yönetim Kuruluna seçildi, müteakiben Ar-Ge'den Sorumlu Genel Başkan Yardımcılığı görevine getirildi.[17] Haziran 2015 Türkiye genel seçimlerinde Adalet ve Kalkınma Partisi Trabzon milletvekili seçildi. 12 Eylül 2015 Adalet ve Kalkınma Partisi 5. Olağan Kongresinde yeniden Merkez Karar ve Yönetim Kurulu Üyeliğine seçildi. 13 Eylül 2015'te de Teşkilattan Sorumlu Genel Başkan Yardımcılığı görevini Mustafa Ataş'a devretti.[18]

Kasım 2015 Türkiye genel seçimlerinde Adalet ve Kalkınma Partisi Trabzon 1. sıra adayı oldu ve seçilerek meclise girdi. 24 Kasım 2015'te Ahmet Davutoğlu tarafından kurulan 64. Türkiye Hükûmetinde Türkiye Cumhuriyeti Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı görevine atanan Soylu, Ahmet Davutoğlu'nun istifa etmesinin ardından Binali Yıldırım tarafından kurulan 65. Türkiye Hükûmetinde Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı görevine devam etti.[19]

Soylu, 31 Ağustos 2016'da istifa eden Efkan Ala'nın yerine Türkiye Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı görevine atandı.[20] Bazı yerel yorumcular, Soylu'nun FETÖ/PDY ile mücadeledeki tavrı ve 2016 Türkiye askerî darbe girişimi sırasında Ankara'da sokağa çıkarak darbe girişimine karşı yürütülen protestolarda yer alması nedeniyle İçişleri Bakanlığına atandığını iddia ettiler.[21]

Soylu, 9 Eylül 2016'da terör örgütlerine destek verdikleri iddia edilen bazı belediyelerde görevden almaların olacağını söyleyerek "28 belediyenin yönetimi Kandil'in talimatıyla değil, şu ay yıldızlı bayrağı kendi gönlüne sindirmiş insanların yönetimiyle devam edecektir" ifadelerini kullandı.[22] 11 Eylül 2016'da ise 2 il, 24 ilçe ve 2 belde belediyesine kayyum atandı. Ayrıca Hakkâri, Batman, Şanlıurfa ve Diyarbakır'daki belediyelere de kayyum atandı.[23]

Bakanlıktan istifası

[değiştir | kaynağı değiştir]

10 Nisan 2020 tarihinde COVID–19 salgını dolayısıyla ilan edilen 2 günlük sokağa çıkma yasağının aynı gün iki saat önceden açıklanması sebebiyle vatandaşların marketlerde ve fırınlarda yoğunluk oluşturması tepkiye neden oldu.[24] Bu yaşanan süreçte kararı açıklarken "Sayın Cumhurbaşkanımızın talimatlarıyla" demesine rağmen sorumluluğun şahsına ait olduğunu belirterek 12 Nisan 2020 tarihinde görevinden istifa ettiğini açıkladı.[25][26] Fakat Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı tarafından yapılan açıklamada Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından bu istifanın kabul edilmediği açıklandı.[27][28]

Sedat Peker'in iddiaları

[değiştir | kaynağı değiştir]

Organize suç örgütü lideri Sedat Peker'in 13 Mayıs 2021 tarihinde yayınladığı videoda Süleyman Soylu'nun Bakanlık rütbesini kullanarak Silivri Emniyet Müdürü Hakan Çalışkan üzerinde bir zanlıyı serbest bırakması için baskı kurduğu ve bu nedenle Çalışkan'ın intihar ettiği iddia edildi.[29] Süleyman Soylu ise Twitter üzerinden verdiği cevapta Sedat Peker'in iddialarının yalan ve iftira olduğunu belirtti.[30]

Organize suç örgütü lideri Sedat Peker, yaptığı bir paylaşımda gazeteci Hadi Özışık aracılığıyla Soylu'nun kendisiyle pazarlık yaptığını belirtti.[31]

Fethullah Gülen ile ilişkisi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Süleyman Soylu'nun Demokrat Parti başkanlığı döneminde Fethullah Gülen Cemaati ilişkileri ve beyanları tartışma konusu olmuştur. 2009 yılında Demokrat Parti genel başkanlığı seçimlerinde rakibi Hüsamettin Cindoruk tarafından Gülen Cemaatine yakınlığı ile eleştirilmiştir. Cindoruk, Gülen Cemaatine ait Zaman gazetesinin seçim yarışında Süleyman Soylu'yu desteklediğini söylemiştir.[32]

2011 yılında Devlet Bahçeli'nin Fethullah Gülen ile ilgili bir açıklamasında Soylu, Gülen hakkında " Sayın Gülen'in dünyada önemli açılımlarda bulunduğunu, Devlet Bahçeli'nin tarihi bir hata yaptığını ve Gülen'in çok mümtaz bir şahsiyet olduğunu..." beyanlarında bulunmuştur.[33] Bahçeli'nin Gülen hakkındaki aynı açıklamaları için Samanyolu Haber kanalına çıkarak, Fethullah Gülen ve Savcı Zekeriya Öz'ün milletin temel değeri olduğunu açıklamıştır.[34]

2009 yılında OdaTV, Soylu'nun Zaman gazetesinde röportaj verdikten kısa süre sonra, eski Genelkurmay Başkanı İsmail Hakkı Karadayı'ya ait bir ses kaydının internette paylaşılmasını eşgüdümlü bir hareket ve Süleyman Soylu'nun Gülen Cemaati ile yakın ilişkiler içinde olduğunu iddia etti.[35]

  1. ^ "Soylu yeniden İçişleri Bakanı oldu". Anadolu Ajansı. 9 Temmuz 2018. 14 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ "Süleyman Soylu Biyografisi". Haberler.com. 22 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2017. 
  3. ^ "Bakan Soylu'nun sigorta şirketi". Cumhuriyet. 15 Ekim 2016. 22 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2017. 
  4. ^ "İçişleri Bakanımız Süleyman Soylu'ya başsağlığı dileriz - Fenerbahçe SK". www.fenerbahce.org. 6 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2024. 
  5. ^ İstanbul 99 Yerel Seçim - Gaziosmanpaşa, Hürriyet
  6. ^ "DP'nin yeni lideri Süleyman Soylu". 7 Ocak 2008. 14 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2017. 
  7. ^ "Süleyman Soylu yeniden DP lideri oldu". CNN Türk. 15 Kasım 2008. 22 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2017. 
  8. ^ "Seçimlerde 5,4'ün altında kalırsak başkanlığı bırakırım". Zaman. 26 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2017. 
  9. ^ Duvar, Gazete (5 Aralık 2022). "Demokrat Parti Genel Başkanı Uysal, Soylu'nun ihraç sürecini anlattı". 12 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2022. 
  10. ^ "Süleyman Soylu'ya 'evet' cezası!". internethaber.com. 7 Ağustos 2010. 21 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2017. 
  11. ^ "Arşivlenmiş kopya". 16 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2021. 
  12. ^ "Arşivlenmiş kopya". 16 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2021. 
  13. ^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2021. 
  14. ^ "Süleyman Soylu AKP hakkında neler söylemişti?". Sözcü. 24 Kasım 2015. 22 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2017. 
  15. ^ "Arşivlenmiş kopya". 16 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2021. 
  16. ^ "Süleyman Soylu, AK Parti'ye katıldı". Zaman. 5 Eylül 2012. 26 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2017. 
  17. ^ "İşte AK Parti'nin yeni A takımı". ahaber. 30 Eylül 2012. 22 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2017. 
  18. ^ Hoşgör, Şebnem; El, Kıvanç (14 Eylül 2015). "Ak Parti MYK'sında 'öze dönüş' hamlesi". haber. Milliyet. 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2015. 
  19. ^ "Süleyman Soylu ilk kez kabinede". Milliyet. 24 Kasım 2015. 22 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2017. 
  20. ^ "Süleyman Soylu İçişleri Bakanı oldu". ensonhaber.com. 31 Ağustos 2016. 22 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2017. 
  21. ^ "İçişleri Bakanı Efkan Ala neden istifa etti?". Hürriyet. 1 Eylül 2016. 22 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2017. 
  22. ^ "İçişleri Bakanı Soylu: 15 gün içinde 28 belediyenin yönetimi milli iradede olacak". Habertürk. 10 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2016. 
  23. ^ "28 belediyeye kayyum atandı". Milliyet. 12 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2016. 
  24. ^ "Geç gelen sokağa çıkma yasağına sosyal medyada tepki yağdı". Cumhuriyet. 12 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2020. 
  25. ^ "İçişleri Bakanı Soylu: Karar Cumhurbaşkanının Talimatıyla Alındı". yenicaggazetesi.com.tr. 16 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2020. 
  26. ^ "İçişleri Bakanı Süleyman Soylu istifa etti". Milliyet. 12 Nisan 2020. 12 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2020. 
  27. ^ "İletişim Başkanlığı'ndan Süleyman Soylu'nun istifasıyla ilgili açıklama: Kabul edilmemiştir". Hürriyet. 12 Nisan 2020. 12 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2020. 
  28. ^ "İçişleri Bakanı Süleyman Soylu'nun istifa açıklamasına ilişkin duyuru". İletişim Başkanlığı. 12 Nisan 2020. 12 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2020. 
  29. ^ "Emniyet Müdürü Hakan Çalışkan'ın intiharı hakkında neler biliniyor?". Halk TV. 13 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2021. 
  30. ^ Welle (www.dw.com), Deutsche. "Bakan Soylu'dan Sedat Peker'e yanıt | DW | 13.05.2021". DW.COM. 13 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2021. 
  31. ^ Sedat Peker [@sedat_peker] (18 Mayıs 2021). "Kıymetli dostlarım, İnternethaber sitesinin sahibi olan hadi özışık - süleyman özışık kardeşler en yakınları olan süleyman soyluyla benim aramda aracılık yaptıklarını yalanlamışlar, söyleyen şerefsizdir demişler. Ben kimseye hile yapmam, ancak kendimi de rezil duruma düşürmem. t.co/HRURnpPKu1" (X gönderisi). Erişim tarihi: 20 Mayıs 2021X vasıtasıyla. 
  32. ^ "Demirel-Çiller hesaplaşması". Milliyet. 23 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2022. 
  33. ^ "Bahçeli'ye Fethullah Gülen tepkisi!". 2 Nisan 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  34. ^ "Süleyman Soylu'nun Samanyolu Videosu". 20 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  35. ^ odatv4.com. "KARADAYI'NIN SES KAYDINDA GÖZDEN KAÇAN AYRINTI NE?". www.odatv4.com. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2022. [ölü/kırık bağlantı]

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
Siyasi görevi
Önce gelen:
Efkan Âlâ
Türkiye İçişleri Bakanı
31 Ağustos 2016 - 4 Haziran 2023
Sonra gelen:
Ali Yerlikaya
Önce gelen:
Ahmet Erdem
Türkiye Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı
24 Kasım 2015 - 31 Ağustos 2016
Sonra gelen:
Mehmet Müezzinoğlu
Parti siyasi görevi
Önce gelen:
Mehmet Ağar
Demokrat Parti Genel Başkanı
6 Ocak 2008 - 16 Mayıs 2009
Sonra gelen:
Hüsamettin Cindoruk