İçeriğe atla

Koyun

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Koyun
Koyun sürüsü
Biyolojik sınıflandırma
Âlem: Animalia
Şube: Chordata
Alt şube: Vertebrata
İnfa şube: Gnathostomata
Sınıf: Mammalia
Takım: Artiodactyla(çift toynaklılar)
Familya: Bovidae(boynuzlugiller)
Alt familya: Caprinae
Cins: Ovis
Linnaeus, 1758

Metne bakınız.

Otlakta gezinen bir kuzu. Sevimlilikleri ve uysallıklarıyla bilinen koyun yavruları, ergenleşinceye dek kuzu olarak adlandırılır.
Patagonya, Arjantin koyun.

Koyun (Ovis), keçiler ile birlikte Caprinae alt familyası içerisinde yer alan bir memeli cinsi. Cinsin coğrafi olarak ve nüfusça en yaygın türü Evcil koyun olmaktadır, ancak pek çok yabani tür de Ovis cinsine aittir.

Evcil koyun, tahminen 6000 ila 8000 yıl önce evcilleştirilmiş olup, köpeğin yanında en eski ev hayvanlarındandır. Gevişgetirenler ailesinin tür olarak en zengin familyasıdır. Kuzey Amerika, Avrupa, Asya ve özellikle Afrika'da yayılmışlardır. Güney Amerika'ya ve Avustralya'ya insan eliyle ulaşmışlardır. Farklı biyotoplarda, özellikle steplerde, dağlık kesimlerde, az da olsa ormanlarda bulunurlar. Bitkisel besinlerle beslenirler, sürü oluşturma eğilimleri çok yüksektir.

Sütü, yünü ve eti için yetiştirilen koyunların burun kısımları çıplak ve nemli, vücutları kalın tüylerle kaplıdır. Erkeklerde her zaman bir çift boynuz bulunurken, dişilerde bazen bulunur. Boynuzlar üzerindeki boğumlar yaş hesaplamasında kullanılır. Vücutlarında ekstra kıl oluşumları (sakal, yele) bulunur. Yılda 2 kez ve her defasında 1-3 yavru doğururlar. Gebelik süreleri 5-11 aydır. Koyunların ömürleri 10 ila 12 yıl arasıdır. Koyundan elde edilen kürke post adı verilir.

Yavru koyunlar cinsiyet fark etmeksizin kuzu olarak adlandırılır. 6. aydan sonra kuzular, 1 yaşına gelinceye kadar toklu olarak isimlendirilir. Şişek terimi, 1 ile 2 yaş arasındaki koyunlar için kullanılır. Daha sonraki dönemlerde koyunlar cinsiyetlerine ve damızlık durumlarına göre farklı isimler alırlar.[1]

Koç, 2 yaşından büyük ve damızlık için kullanılan erkek koyundur. Anaç koyun ise koçun dişi versiyonudur. Marya, damızlık olarak kullanılmayan veya yaşlanmış dişi koyunları ifade eder. Högeç ise iğdiş edilmiş erkek koyundur.[1]

Ovis ammon Argali
Ovis aries aries Evcil koyun
Ovis orientalis orientalis group Mouflon
Ovis orientalis vignei group Urial
Ovis canadensis Amerika yaban koyunu
Ovis dalli Dall koyunu

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]