İçeriğe atla

Avrupa Yakası (dizi)

Kontrol Edilmiş
Vikipedi, özgür ansiklopedi

Avrupa Yakası
Dizinin 1. sezon afişi
FormatTelevizyon dizisi
TürDurum komedisi
Proje tasarımcısıGülse Birsel
YönetmenHakan Algül (1-41)
Jale Atabey (42-190)
BaşrolGazanfer Özcan
Hümeyra
Müşfik Kenter
Gönül Ülkü
Ata Demirer
Gülse Birsel
Engin Günaydın
Levent Üzümcü
Şenay Gürler
Bülent Polat
Veysel Diker
Yıldırım Öcek
Yavuz Seçkin
Hale Caneroğlu
Evrim Akın
Vural Çelik
Hasibe Eren
Tolga Çevik
Sarp Apak
Peker Açıkalın
Binnur Kaya
Hakan Yılmaz
Ömür Arpacı
Rutkay Aziz
Suna Keskin
ve diğerleri
BesteciCenk Durmazel
Cenk Sarkuş
Ülke Türkiye
DiliTürkçe
Sezon sayısı6
Bölüm sayısı190[1] (bölümleri listesi)
Yapım
YapımcıSinan Çetin
Mekânİstanbul Plato stüdyoları
Gösterim süresi90 dakika[2]
73 dakika[3]
Yapım şirketiPlato Film
Yayın bilgileri
Kanalatv (2004-2009)
Görüntü formatı4:3
Ses formatıStereo
Yayın tarihi11 Şubat 2004 (2004-02-11) - 24 Haziran 2009 (2009-06-24)[4]
DurumuSona erdi

Avrupa Yakası, Plato Film imzalı, 2004-2009 yılları arasında atv'de yayımlanan durum komedisi türündeki Türk televizyon dizisidir.[5] Dizide, Nişantaşı'nda yaşayan Sütçüoğlu ailesi ile Avrupa Yakası dergisi çalışanlarının ve onların yakınlarının komik öyküsü anlatılmaktadır.[6] Toplam 6 sezondan oluşan dizi, 24 Haziran 2009 tarihinde yayımlanan 190. bölümü ile final yaparak sona erdi.

Oyuncu kadrosu sezondan sezona farklılık gösterse de; Gülse Birsel, Gazanfer Özcan, Levent Üzümcü, Şenay Gürler, Hale Caneroğlu, Yavuz Seçkin, Veysel Diker ve Yıldırım Öcek tüm sezonlarda yer alan oyunculardır. Üçüncü sezonda Engin Günaydın,[7] dördüncü sezonda ise Peker Açıkalın, Tolga Çevik, Hasibe Eren ve Sarp Apak oyuncu kadrosuna katılmıştır.[8]

Sezon bilgileri

[değiştir | kaynağı değiştir]

1. sezon (2004)

[değiştir | kaynağı değiştir]

İlk sezon, 11 Şubat 2004 tarihinde yayımlanmaya başlamış ve 19. bölümüyle 23 Haziran 2004 tarihinde sona ermiştir. 1. sezon toplam 19 bölümden oluşmaktadır. Aslı ve Cem'in aşkı, Volkan'ın müzik sevdası, Fatoş'un erkeklerle olan ilişkisi gibi konular 1. sezonda işlenmiştir.

Aslı, artık 30'una dayanmıştır ve Aslı'nın annesi İffet onu evlendirmeye çalışmaktadır ama Aslı annesinin adaylarını beğenmemektedir. Aslı'nın en büyük taliplisi aile dostlarının oğulları Tacettin'dir ve birkaç kız isteme denemesinden sonra kendini Aslı'nın sözlüsü sanmaktadır. Aslı ise yeni genel müdürleri Cem'e âşıktır ve de aşkı karşılıksız değildir. Bu sırada Volkan şöhret olmanın yollarını aramakta ve bunun için en yakın arkadaşı Sertaç'ın projelerini değerlendirmektedir. Volkan aynı zamanda Aslı'nın ofisine patron kızı olarak giren Selin'i tavlamaya çalışmaktadır. Volkan'ın maço tavırlarını çok beğenen Yaprak da Volkan'a âşık olmuştur. Yaprak'ın Volkan'a yakınlaşmasını kıskanan Selin de Volkan'a ilgi duymaya başlamıştır. Sütçüoğlu ailesinin annesi ve babası İffet ile Tahsin ise bu iki gelin adayından da hoşnut değildir. Dizinin sezon finaline doğru, kendisini Aslı'nın sözlüsü sanan Tacettin Cem'e "Ben Aslı'nın sözlüsüyüm." demiş ve şok geçiren Cem de Amerika'ya gidip orada eski sevgilisine evlenme teklif etmiştir. Cem Amerika'dan dönünce Avrupa Yakası dergisi editörü Fatoş, Cem'e Aslı'nın ondan hoşlandığını söyler. Cem de Amerika'da olanları anlatır. Cem'in nişanlısı Victoria, Amerika'dan Türkiye'ye gelince Aslı'yla aralarında bir çekişme başlar. Dizinin sezon finalinde ise Sütçüoğlu ailesi tatile giderken Cem, Aslı'yı evinin kapısında yakalayıp aşkını ilan eder.

2. sezon (2004-2005)

[değiştir | kaynağı değiştir]

İkinci sezon, 8 Eylül 2004 tarihinde yayımlanan 20. bölüm ile başlamış ve 15 Haziran 2005 tarihinde yayımlanan 58. bölüm ile sona ermiştir. 2. sezon toplam 39 bölümden oluşmaktadır. Volkan'ın şöhret olma tutkusu ve Yaprak ile Selin arasında gidip gelen aşk ilişkisi, Aslı ile Cem'in sallantılı flört dönemi gibi konular 2. sezonda işlenmiştir.

Volkan, Yaprak ve Selin'den birini seçmeye çalışır fakat kararsız kalır. Diğer yandan Tacettin, Aslı'yı istemeye gelir. Bunu gören Cem ise, Tacettin'in hakaretine dayanamayıp kızı ister. Tahsin Bey, tercihini Cem'den yana kullanır. Volkan ise, sonunda Selin'le evlenmeye karar verir. Fakat, sezon finalinde gelişen aksilikler sonucunda Volkan, Selin'le evlenmekten vazgeçer. Bu arada, Volkan'ın eski sevgilisi Yaprak ve Selin'in eski sevgilisi Kubilay arasında bir aşk başlarken, Volkan ise 2. sezonda şöhret basamaklarını hızla çıkmaya başlamıştır.

3. sezon (2005-2006)

[değiştir | kaynağı değiştir]

Üçüncü sezon, 14 Eylül 2005 tarihinde yayımlanan 59. bölümle başlamış ve 21 Haziran 2006 tarihinde yayımlanan 93. bölümle sona ermiştir. 35 bölümden oluşan 3. sezonun finaline doğru Aslı ile Cem evlenir, Volkan asker kaçağı olduğu için tutuklanıp Trabzon'a askerliğini yapmaya gider ven idare müdürü olarak dergide işe alınan Tokatlı Burhan, Sütçüoğlu dairesinin alt katına yerleşir.

4. sezon (2006-2007)

[değiştir | kaynağı değiştir]

Dördüncü sezon, 13 Eylül 2006 tarihinde ekrana gelen 94. bölüm ile yayımlanmaya başlamış ve 27 Haziran 2007 tarihinde yayımlanan 130. bölümle sona ermiştir. Dördüncü sezon toplam 37 bölümden oluşmaktadır. Bu sezonda Gaziantep'ten gelen Makbule ve Sacit, Sütçüoğlu rezidansının yanındaki daireye yerleşir, Fatoş ile dergi ofisinde çaycılık yapan Tanrıverdi arasında aşk başlar, Yaprak ile Kubilay evlenir.

5. sezon (2007-2008)

[değiştir | kaynağı değiştir]

Beşinci sezon 131. bölümüyle 19 Eylül 2007 tarihinde yayımlanmaya başlamış ve 4 Haziran 2008 tarihinde yayımlanan 162. bölüm ile sona ermiştir. 5. sezon toplam 32 bölümden oluşmaktadır ve Makbule ile Burhan, Aslı ile Osman, Sacit ile Şahika arasındaki ilişki işlenmiştir.

Amerika'dan Türkiye'ye dönen Sacit, Avrupa Yakası dergisinin %50 hissesini alan Koçarslanlı ailesinin kızı Şahika ile tanışır. İlk zamanlarda Şahika'dan hoşlanmaz fakat zamanla bu durum değişir ve Şahika ile Zeynep arasında kalır. Aslı ise Şahika'nın kuzeni olan Osman ile tanışmış ve flört etmeye başlamıştır. İffet Hanım bu durumdan memnunken Tahsin Bey, Aslı ile Osman arasındaki ilişkiyi onaylamaz. Makbule ise Burhan'ın kendisinden soğumasıyla İzzet ile kaçar fakat evlilikleri boşanma ile sona erer.

6. sezon (2008-2009)

[değiştir | kaynağı değiştir]

Dizinin altıncı sezonu 24 Eylül 2008 tarihinde yayımlanan 163. bölümle başlamıştır. Binnur Kaya'nın iki karakter birden (Dilber Hala ve Şahika) canlandırdığı sezonda İfo, Bursa'ya gitmiştir. Adana'dan İstanbul'a gelip Sütçüoğlu apartmanına taşınan Dilber Hala, Tahsin Bey'e yakınlaşmaya başlar. Bu, Tahsin Bey rolünde olan Gazanfer Özcan'ın ölümüne kadar sürer. Sonrasında diziye Makbule'nin anne ve babası rolünde olan Müşfik Kenter ve Gönül Ülkü Özcan katılır ve Ata Demirer de Binnur Kaya gibi iki karakter birden oynamaya başlar. Diğer karakteri Azim'dir. 6. sezonda Volkan'ın askerden dönmesi, Şahika ve Volkan aşkı, Nilay Dursun birlikteliği, Burhan'ın Makbule'den kaçması, Osman ile Aslı'nın birlikteliği gibi konular işlenmektedir. Dizi 24 Haziran 2009 tarihinde yayımlanan 190. bölümüyle final yaparak ekranlara veda etmiştir. 6. sezon, toplam 28 bölümden oluşmaktadır.

Oyuncu kadrosu ve karakterler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Dizide otuzdan fazla oyuncu ana kadroda yer aldı. Bunlardan bazıları iki karakter birden (Vural Çelik, Binnur Kaya ve Ata Demirer) canlandırdı. Bazı oyuncular tüm sezon boyunca dizide yer alırken, bazıları ise sezon finali sonrası dizideki oyuncu kadrosundan ayrıldı. Dizide, senaryo gereği sürekli konuk oyuncu olarak katılan oyuncuların (örneğin Didem Erol ve Tuna Arman) yanı sıra tek bölümlük ünlü konuk oyuncular da yer aldı.

Tolga Çevik, 5. sezon sonunda diziden ayrıldı.

Avrupa Yakası'nın ana kadrosu Sütçüoğlu ailesi üzerinden şekillenmektedir. Dizinin senaryosunu yazan Gülse Birsel’in canlandırdığı "Aslı" karakterinin babasını Gazanfer Özcan, annesini Hümeyra, kardeşi Volkan'ı ise Ata Demirer canlandırdı. Ata Demirer, 3. sezon başında diziden ayrılma isteğini senarist Gülse Birsel ve yapımcı Sinan Çetin'e bildirdi ve sezon sonunda ise diziden ayrıldı.[9] Fakat oyuncu, diziye 6. sezonda tekrar geri döndü.[10][11] Ana oyunculardan biri olan Hümeyra, dizinin 5. sezon finalinden sonra oyuncu kadrosundan ayrıldı. Sütçüoğlu rezidansında var olan diğer karakterleri diziye 4. sezonda dâhil olan Hasibe Eren ve Tolga Çevik canlandırdı.[12] Tolga Çevik, dizinin 4. ve 5. sezonlarında dizide yer alırken, 5. sezondan sonra Komedi Dükkanı adlı, TRT 1'de yayımlanan komedi programına ağırlık vermek mazeretiyle diziden ayrıldı.[13] Gazanfer Özcan'ın 17 Şubat 2009 tarihinde vefat etmesinden sonra diziye Hasibe Eren'in canlandırdığı Makbule'nin anne ve babası rolleriyle Müşfik Kenter ile Özcan'ın eşi Gönül Ülkü Özcan katıldı.[14]

Dizide yer alan mekânlardan biri olan ve diziye adını veren Avrupa Yakası dergi ofisindeki karakterleri, deneyimli oyuncuların yanı sıra genç oyuncular canlandırdı. Derginin patronunu Yıldırım Öcek; ilk zamanlar genel müdür iken daha sonra derginin fotoğrafçısını ayrıca dergide röportajları yapan Aslı'nın eski kocasını Levent Üzümcü; derginin editörünü Şenay Gürler; derginin modacısını Hale Caneroğlu; derginin çaycısını Sarp Apak; derginin idare müdürünü Engin Günaydın ve derginin ortağının kızını Binnur Kaya oynamaktadır. İlk üç sezonda, dergi ofisinde çaycı rolünü oynayan Bülent Polat[15] ve derginin patronunun kızını oynayan Evrim Akın[16] diziden 3. sezon sonunda ayrıldı. Evrim Akın yaptığı açıklamada diziden sıkıldığından dolayı ayrıldığını belirtti.[17] Sarp Apak, diziye 4. sezonda,[12] Binnur Kaya ise diziye 5. sezonda[18][19] dâhil oldu. Diziden, 5. sezon sonunda ayrılanlar arasında Yaprak'ın kocası ve aynı zamanda derginin hissedarı Kubilay'ı ve onun fakir kardeşi Gülenay'ı canlandıran Vural Çelik de yer aldı.[20]

Sütçüoğlu Muhallebicisi'nde daha çok görünen karakterleri Veysel Diker ve Yavuz Seçkin canlandırdı. Timur Acar[21] ve Ömür Arpacı[22] diziye sonraki sezonlarda dâhil oldular.

4. sezondan itibaren dizide görülmeye başlayan, Sütçüoğlu apartmanındaki kapıcı ailesindeki karakterleri Peker Açıkalın, Bihter Özdemir, Ececan Gümeci, Celal Belgil ve Şensel Uykal canlandırdı. Peker Açıkalın'ın diziden ayrılmasından sonra[23] diziye Cesur rolü ile Gürgen Öz katıldı.[24] İlerleyen bölümlerde Gürgen Öz, dizide istediği performansı alamadığı gerekçesi ile dizinin yılbaşı için çekilen bölümünden sonra diziden ayrıldı.[25] 4. ve 5. sezonlarında farklı karakterini canlandıran Bihter Özdemir, 5. sezon sonunda, Show TV'de yayınlanan Karamel dizisinin başrolünü alması mazeretiyle diziden ayrılmasına rağmen, dizinin 6. sezonun ilk bölümünde konuk oyuncu olarak yer aldı.

Diziye ilk zamanlar konuk oyuncu olarak katılan Hakan Yılmaz,[26] ilerleyen bölümlerde dizinin kadrosunda yer aldı. Rutkay Aziz ve Suna Keskin, programda Cem'in anne ve babasını canlandırdılar. Rutkay Aziz, 5. sezon sonrası Gurbet Kuşları adlı dizide yer alacağı için diziden ayrılmasına rağmen[27] 6. sezonda dizinin jeneriğindeki oyuncu kadrosunda Rutkay Aziz'in adı yer almaya devam etti ve ilerleyen bölümlerde diziye geri döndü.[28]

Konuk oyuncular

[değiştir | kaynağı değiştir]

Avrupa Yakası dizisinde birçok oyuncu ve ünlü kişi çeşitli rollerde diziye konuk oyuncu olarak katıldı. Bazı oyuncular, dizideki kurgusal karakterlerle var olan çeşitli ilişkilere göre katılırken (örneğin Nurhan Damcıoğlu, Azamet Yenge olarak yer aldı), ünlü kişiler ise genelde kendilerini oynadılar (örneğin Sezen Aksu, Teoman vs.) ve dizinin özel bölümlerinde yer aldılar. Diziye sürekli katılan konuk oyuncular da (örneğin: Didem Erol) oldu.

Oyuncu Karakter Sezon
1 2 3 4 5 6
Ana karakterler
Gazanfer Özcan Tahsin Sütçüoğlu Ana
Hümeyra İffet Sütçüoğlu Ana Yok
Ata Demirer Volkan Sütçüoğlu Ana Yok Ana
Gülse Birsel Aslı Sütçüoğlu Ana
Engin Günaydın Burhan Altıntop Yok Ana
Tolga Çevik Sacit Kıral Yok Ana
Yardımcı karakterler
Hasibe Eren Makbule Kıral Yok Yardımcı
Levent Üzümcü Cem Onaran Yardımcı
Şenay Gürler Fatoş Yardımcı
Bülent Polat Şehsuvar Kementoğlu Yardımcı Yok
Sarp Apak Tanrıverdi Ekşioğulları Yok Yardımcı
Binnur Kaya Şahika Koçarslanlı Yok Yardımcı
Dilber Koçarslanlı Yok Yardımcı
Celal Belgil Sabit Aksoy Yok Konuk Yardımcı
Ececan Gümeci Nilay Aksoy Yok Konuk Yardımcı
Şensel Uykal Hediye Aksoy Yok Yardımcı
Peker Açıkalın Gaffur Aksoy Yok Konuk Yardımcı Yok
Bihter Dinçel Zeynep Hacer Aksoy Yok Yardımcı Konuk
Rutkay Aziz Bülent Onaran Yok Yardımcı
Suna Keskin Sedef Onaran Yok Yardımcı
Veysel Diker Tacettin Antepli Yardımcı
Hale Caneroğlu Yaprak İzmirli Yardımcı
Yavuz Seçkin Sertaç Kırmızı Yardımcı
Ömür Arpacı Dursun Sarı Yok Yardımcı
Hakan Yılmaz Osman Koçarslanlı Yok Yardımcı
Evrim Akın Selin Yerebakan Yardımcı Yok
Yıldırım Öcek Sadettin Yerebakan Yardımcı
Vural Çelik Kubilay Peynircioğlu Konuk Yardımcı Yok
Gülenay Peynircioğlu Yok Yardımcı Yok
Timur Acar İzzet Gümüşmeşe Yok Konuk Yardımcı
Güzin Özyağcılar Türkan Koçarslanlı Yok Konuk Yok
Sezon Yayın günü ve saati Sezon başlangıcı Sezon finali Çekilen bölüm sayısı Bölüm aralığı Yayın yılı TV kanalı
1. sezon Çarşamba 20.00 11 Şubat 2004 23 Haziran 2004 19 1-19 2004 atv
2. sezon 8 Eylül 2004 15 Haziran 2005 39 20-58 2004-2005
3. sezon 14 Eylül 2005 21 Haziran 2006 35 59-93 2005-2006
4. sezon 13 Eylül 2006 27 Haziran 2007 37 94-130 2006-2007
5. sezon 19 Eylül 2007 4 Haziran 2008 32 131-162 2007-2008
6. sezon 24 Eylül 2008 24 Haziran 2009
(Final)
28 163-190 2008-2009

Dizinin senaryosu Gülse Birsel tarafından yazıldı. Daha önce aynı kanalda g.a.g. adlı, TV reklamlarını yorumlayan mizahi bir programı sunan ve programın metinlerini hazırlayan Birsel, diziye konu olacak hikâyeyi bulduktan sonra saatte dört-beş sayfa yazdığı senaryoyu ortalama dört günde bitirmektedir.[29] Birsel, karakterleri yazarken kendisinde var olan ruh hâlini, "yazarken, bazen sanki kulağıma kendi repliklerini, kendi şakalarını fısıldadılar, kendi hikâyelerini yarattılar." sözleriyle dile getirdi.[30] Yönetmen koltuğunda ilk sezonda Hakan Algül yer alırken, ikinci sezondan sonra Jale Atabey diziyi yönetti. Dizinin yapım şirketi, Sinan Çetin tarafından 1986 yılında kurulan Plato Film'dir.

Sütçüoğlu Apartmanı olarak gösterilen, Süleyman Nazif Sokak'ta bulunan "Antik Konak", Nişantaşı Sütçüoğlu Apartmanı olarak gösterilen, Süleyman Nazif Sokak'ta bulunan "Antik Konak", Nişantaşı
Sütçüoğlu Apartmanı olarak gösterilen, Süleyman Nazif Sokak'ta bulunan "Antik Konak", Nişantaşı
Avrupa Yakası dergisinin ofis binası olarak gösterilen bina, Nişantaşı, Şişli, İstanbul

Avrupa Yakası, 2004 yılından 2009 yılına kadar Plato Film'in Taksim'deki Plato stüdyolarında çekildi. Hikâye, Şişli ilçesinin Nişantaşı semtinde geçtiğinden, hikâyeye bağlı olarak dizi içinde çeşitli kurgusal mekânlar oluşturuldu. Bu mekânlardan "Sütçüoğlu Apartmanı", "Sütçüoğlu Muhallebicisi", "Avrupa Yakası dergi ofisi" tüm sezon boyunca sabit kalırken diğer kurgusal mekânlardan "Soho, Asparagus" ve "Havyar Restaurant" ise değişti.

Programın müzikleri Cenk Durmazel ve Cenk Sarkuş tarafından yapıldı. Jenerikte yer alan şarkı ise Hale Caneroğlu tarafından seslendirildi. Caneroğlu ayrıca dizide çeşitli sahnelerde şarkılar da söyledi.[31] Ata Demirer (Fındık - Fıstık) ve Sarp Apak da (Aşkınla Yandım) dizide şarkı söylediler.

Saklambaç adlı bir araştırma şirketinin 2008 yılında yaptığı araştırmalar sonucu Avrupa Yakası dizisinin maliyeti bölüm başı 400 bin TL olduğu belirlendi.[32][33] Dizi, Kurtlar Vadisi'den sonra en yüksek bütçeli ikinci televizyon yapımı oldu. Avrupa Yakası, ilk beş sezon sonunda 40 milyon YTL'lik ciro yaptı. Yapımcısı olan Sinan Çetin, diziden 4 milyon dolar kazandı. 2008 yılında meydana gelen ekonomik krizden etkilenen program, Ocak (2009) ayı boyunca iki haftada bir yayınlandı.[34]

Dizi, yayınlandığı ilk 169 bölüm boyunca 90 dakikalık bir süreye sahip iken 2008 yılında meydana gelen ve dünya genelini etkileyen ekonomik kriz, Türk medyasını da etkiledi. TRT 1'de yayımlanan Doludizgin Yıllar dizisinden sonra Avrupa Yakası dizisinde de gösterim süresi kısaldı. Senarist Gülse Birsel daha önce verdiği röportajlarda dizinin süresinin kısalmasını istediğini belirtmişti. atv yönetimi ile görüşen Plato Film yetkilileri, Avrupa Yakası'nın ayda üç kez 73 dakika bir kez de 85 dakika yayınlanması konusunda anlaştı.[35]

Sosyal yaşama etkileri

[değiştir | kaynağı değiştir]
Dizinin popülerliği tüketici piyasasına da yansımıştır. Gaffur tiplemesi ile Peker Açıkalın'nın dizide kullandığı pijama Türkiye piyasasında satılmaktadır.

Peker Açıkalın'ın canlandırdığı kapıcı ailesinin oğlu Gaffur karakterinin üzerine sürekli giydiği çizgili pazen pijama yeniden moda oldu.[36] Sümerbank'ın yıllar önce ürettiği fakat son dönemlerde pek giyilmeyen pijama, program ile birlikte tekrar popüler oldu ve vitrinlerdeki mankenlere giydirilen pijamalara ‘Gaffur pijaması geldi’ yazılı levhalar asıldı.[36] Basında çıkan haberlerde bazı yerlerde (örneğin Batman[37]) pijamaların yok sattığı[38] ve karaborsaya düştüğü yazıldı.[39] Gaffur'un diziden ayrılmasıyla satışlar durdu.[40] Ayrıca karakterin etkisiyle Şırnak'ta çubuklu pijamayla maç yapan 'Gaffur Nasılım Spor' ve Beyoğlu'nda Gaffur isimli rock grubu kuruldu.[41] Şırnak'ın İdil ilçesinde bir grup genç, 'Gaffur 'Nasılım' Spor'u kurarak İdil Kaymakamlığı tarafından düzenlenen halı saha futbol turnuvasına katıldı.[42]

Başbakanlık Aile ve Sosyal Araştırmalar Kurumunun üç ayda bir yayınladığı dergide "Aile Kurumuna Yönelik Güncel Riskler" başlıklı yazısında Türk aile yapısını olumsuz etkileyen kişilerden birinin de Hasibe Eren'in canlandırdığı Makbule Kral karakteri olduğu belirtildi. Makbule'nin İzzet'ten boşanıp dayısının evini eski flörtü Burhan'la paylaşması buna neden olarak gösterildi.[43][44][45] Makbule ve diğer dizi karakterlerinin, izleyici bağlamında arzu edilmeyen davranış modelleri yaratarak toplumsal yaşamı riske sokmakta olduğu belirtildi. Bu makaleyi ele alan Dr. Ünal Şentürk, daha sonra yaptığı açıklamalarda Aslı ve Cem'in boşanma nedeninin bilinmediği ve aynı evde yaşamalarını da toplumsal bir risk olarak gösterdi.[46] Dizinin senaristi Gülse Birsel bu konuda yazdığı yazıda şunları belirtti:[46]

Makbule'ye iftira atılmıştır, onuru çiğnenmiştir. Kendisi eteği belinde, namuslu, örf ve âdetlerine bağlı bir ev kızıdır. Ayrıca da eski sözlüsü Sayın Altıntop'la aynı evde değil yan yana evlerde yaşamaktadırlar

Türkiye'de 3 Temmuz 2005'ten beri uygulanan Denetimli Serbestlik ve Yardım Merkezlerinin Kurulmasına İlişkin Kanun'un önemi açıklanırken Engin Günaydın'ın canlandırdığı Burhan karakteri, dönemin Adalet Bakanı Mehmet Ali Şahin tarafından örnek gösterildi.[47]

Memur-Sen Konfederasyonuna bağlı Diyanet-Sen Genel Teşkilatlanma Sekreteri, Avrupa Yakası ve diğer dizilerde kullanılan isimlere tepki gösterdi. Burhan, Taceddin, Gaffur isimlerinin kökeninin dine dayandığını ve bu isimlerin verildiği karakterlerin ise kötü, saf ve aptal olmasından dolayı milletin millî ve manevi duygularında onarılması güç tahribatlara yol açtığını iddia etti.[48]

Oyunculara etkisi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Avrupa Yakası dizisinde var olan karakterleri canlandıran oyuncular, dizide gösterdikleri performans sonucu çoğu reklam ve sinema filminde yer aldı. Dizi başladıktan sonra kadrodan 8 oyuncu, reklam filmlerinde oynamaya başladı.[49] Levent Üzümcü (Garanti Bankası), Gülse Birsel (Turkcell, TTNET), Ata Demirer (Vestel), Evrim Akın (Bellona), Hümeyra (Taç perde), Bülent Polat (Blue House), Yavuz Seçkin (Aras Kargo) ve Veysel Diker (Kompen) reklamlarda yer aldı. Sonraki dönemlerde Şenay Gürler ve Gazanfer Özcan da reklamlarda rol aldılar.[50] Diziye 3. sezonda katılan ve canlandırdığı karakter ile popülaritesi artan Engin Günaydın, Garanti Bankası ve Türk Ekonomi Bankası reklamlarında yer alırken,[51] Gülse Birsel, Whirlpool;[52] Sarp Apak, İştcell;[53] Hasibe Eren ise Şekure adlı kurgusal bir karakteri canlandırdığı Akpet,[54] Binnur Kaya[55] ise 6. sezonda canlandırdığı Dilber Hala karakteriyle D-Smart reklamlarında yer aldı.

Sarp Apak, Bülent Polat gibi, dizide popüler olan oyuncular çeşitli sinema filmlerinde rol alırken, 2003'te Gayet Ciddiyim, 2004'te Hâlâ Ciddiyim ve 2005'te Yolculuk Nereye Hemşerim adındaki kitaplarını piyasaya sunan, dizinin senaristi ve oyuncusu Gülse Birsel, RTÜK'ün yirmi dakikada bir reklam kuşağına girilecek kuralının sonucu dizinin süresinin 90 dakikası olması sebebiyle haftanın yedi günü dolu olmasıyla kitap yazamadığını belirtti.[56]

Jet Sosyete'nin 2020 yılbaşı özel bölümünde Ata Demirer ve Gülse Birsel, Avrupa Yakası'nda canlandırdıkları karakterler ile yer aldılar.[57]

Dizinin DVD olarak sadece 19 bölümden oluşan ilk sezonu yayınlandı. 7 Mart 2005 tarihinde piyasaya çıkan DVD'de bölümler dışında, kamera arkası görüntüler ve oyuncularla yapılan röportajlar da yer aldı. VCD'de ise iki bölüm mevcut. Plato Film, Palermo ve atv'nin ortaklığıyla çıkarılan 'Avrupa Yakası'nın DVD ve VCD'lerinin korsan satışının önlenmesi için de özel bir afiş hazırlandı.[67] Dizinin diğer sezonları ise DVD olarak piyasaya sunulmadı.

Avrupa Yakası dizisi çeşitli sansürlere maruz kaldı. Özellikle RTÜK'ün uyguladığı sansürleme (bipleme) ve buzlama tekniği ön plana çıktı. Örneğin, 6. sezonda Ata Demirer'in canlandırdığı Volkan karakterinin üzerine giydiği tişörtte "Hotmail" sitesine ithafta bulunularak yazılan "Hotmale" yazısı, atv tarafından buzlama tekniği ile dizinin tekrar bölümlerinde sansürlendi.[68] "Hotmale" kelimesi geylere yönelik içeriğiyle tanınan popüler bir internet sitesinin ismi olması ve Türkçe karşılığı "azgın" ya da "seksi" olması buna neden oldu. Ata Demirer yaptığı açıklamada kelimenin gay porno sitesi olduğunu bilmediğini belirtti.[69] RTÜK'ün buzlama tekniği, dizinin 166. bölümünde Tahsin Bey'in elinde tuttuğu Sabah gazetesinin bir bölümünün buzlanması ile tekrar yer aldı.[70] Buzlanan kısım ise gazetede yer alan bir reklamdı. 169. bölümde ise dizi yayınlanmadan önce RTÜK'ün Türkçenin kötü kullanıldığı gerekçesiyle daha önceki bir bölüm için verdiği uyarı yazısı yayınlandı. Daha sonra bölüm, yayınlandığı süre boyunca yaklaşık olarak 80 kez biplendi. Verilen bilgilere göre "manyak", "aptal", "geri zekâlı", "çüş", "salak" gibi kelimelerin sansürlendiği ortaya çıktı.[71]

Oyuncu değişimleri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Avrupa Yakası dizisi, 6 sezon boyunca ana kadrosundan birçok oyuncu kaybetti ve dizinin kadrosuna çeşitli dönemlerde farklı oyuncular katıldı. Diziye, 2. sezonda katılan Vural Çelik dizinin kadrosuna giren ilk oyuncu oldu. 3. sezonda Engin Günaydın, aynı sezonun ilerleyen bölümlerinde Rutkay Aziz, Suna Keskin de kadroya dâhil olurken, sezon sonunda Ata Demirer,[c] Evrim Akın ve Bülent Polat diziden ayrıldı. Dizinin sonraki sezonlarında Peker Açıkalın,[a] Tolga Çevik,[a] Hasibe Eren, Sarp Apak, Binnur Kaya, Timur Acar, Ömür Arpacı,[b] Hakan Yılmaz,[b] Gürgen Öz[a] gibi oyuncular dizinin ana kadrosunda yer alırken; dizinin farklı sezonlarında Hümeyra, Vural Çelik gibi oyuncular diziden ayrıldı. Gazanfer Özcan'ın vefatıyla Müşfik Kenter ve Gönül Ülkü diziye en son dâhil olan oyuncular oldu.

  • a. ^ Bu oyuncular, dizinin oyuncu kadrosundan daha sonra ayrıldılar.
  • b. ^ Bu oyuncular, diziye ilk zamanlar konuk oyuncu olarak katıldı. İlerleyen bölümlerde dizinin oyuncu kadrosunda yer aldılar.
  • c. ^ Ata Demirer, 6. sezonda diziye geri döndü.

Diziyle ilgili akademik çalışmalar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Sibel Çelik SÖZER (2010), Gülmecede Modern-Geleneksel Karşıtlığının Kullanımı: Avrupa Yakası Örneği (yüksek lisans tezi).
  • Zehra Çelenk (2010), Yerli Durum Komedilerinde Sürdürülebilirlik Durumu: Avrupa Yakası Örneği (yüksek lisans tezi).
  • Goncagül Budak (2021), Toplumsal eleştiri olarak mizah: Gülse Birsel'in Avrupa Yakası ve Jet Sosyete dizi örnekleri (yüksek lisans tezi).
  1. ^ "Avrupa Yakasında sürpriz son". Star. 22 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2009. 
  2. ^ "Avrupa Yakası bitiyor". Mynet. 18 Nisan 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2008. 
  3. ^ "Avrupa Yakası 73 dakika yayınlandı". Mynet. Erişim tarihi: 29 Kasım 2008. [ölü/kırık bağlantı]
  4. ^ "Avrupa Yakası nerede çekildi? Ne zaman başladı? - atv". www.atv.com.tr. 26 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2023. 
  5. ^ "Gülse Birsel"Avrupa Yakası" ile ekranlarda". 7 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2008. 
  6. ^ "4 milyon dolar kazandıran dizi". Milliyet gazetesi. 7 Kasım 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2008. 
  7. ^ "Biri çok komik diğeri romantik". Sabah gazetesi. 18 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2008. 
  8. ^ "Avrupa Yakasına 3 Yeni Karakter". 24 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2008. 
  9. ^ "ATA DEMİRER AVRUPA YAKASI'NDAN NEDEN AYRILDI?". Hürriyet gazetesi. 18 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2008. 
  10. ^ "Ata Demirer avrupa yakası'na geri döndü.!". Haber37. 4 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2008. 
  11. ^ "VE ATA DEMİRER GERİ DÖNDÜ!". gecce.com. 21 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2008. 
  12. ^ a b "Avrupa Yakası'na yeni isimler katıldı". Şok gazetesi. 17 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2008. 
  13. ^ "HANGİ OYUNCU DİZİDEN AYRILDI". 9 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2008. 
  14. ^ "Gönül Ülkü ve Müşfik Kenter Avrupa Yakası'nda". Milliyet. 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2009. 
  15. ^ "Şesu'ya tehdit". Star. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Kasım 2008. 
  16. ^ "Avrupa Yakası kaynayan kazan". Akşam. Erişim tarihi: 6 Kasım 2008. [ölü/kırık bağlantı]
  17. ^ "Selin Avrupa Yakası'ndan neden ayrıldı?". Erişim tarihi: 6 Kasım 2008. [ölü/kırık bağlantı]
  18. ^ "Binnur Kaya, Avrupa Yakası'nda". 22dakika.org. 17 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Kasım 2008. 
  19. ^ "Yabancı Damat'ın Nazire'si Avrupa Yakası'nda..." Zaman gazetesi. 19 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2008. 
  20. ^ "Avrupa Yakası'ndan kırgın ayrıldı". Habertürk. 20 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2008. 
  21. ^ "Erkek Hayranım Kadından Daha Çok". Günaydın. 17 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2008. 
  22. ^ "LAZ DURSUN'UN HAYALİ ÇOK BÜYÜK". 20 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2008. 
  23. ^ Uğur Türkmen. "Gaffur diziden neden ayrıldı". Milliyet. 19 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2008. 
  24. ^ "Gürgen Öz röportajı". 24 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2008. 
  25. ^ "Ya Gürgen?". 11 Mart 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2008. 
  26. ^ "MİSAFİR OYUNCU OLARAK KATILDIĞI AVRUPA YAKASI'NDA ANA KARAKTERLERDEN BİRİ HALİNE GELDİ!.. KİM Mİ?". 17 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2008. 
  27. ^ "RUTKAY AZİZ AVRUPA YAKASI'NDAN NEDEN AYRILDI?". 20 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2008. 
  28. ^ "Avrupa Yakası'na geri döndü". Sabah. Erişim tarihi: 23 Ocak 2009. [ölü/kırık bağlantı]
  29. ^ "Avrupa Yakası Hakkında Her şey". Kral Magazin. 18 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2008. 
  30. ^ Birsel, Gülse. "Veda etmek fuzuli üzüntü ama..." Sabah. 15 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2009. 
  31. ^ "Yaprak, sevgililerden dertlli". Tempo. 20 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2008. 
  32. ^ "KURTLAR VADİSİ BÜTÇEDE DE BİRİNCİ". Habertürk. 20 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2008. 
  33. ^ "Hangi dizi kaç paraya mal oluyor?". Bugün gazetesi. 16 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2008. 
  34. ^ "Avrupa Yakası'nda tatil yok". Star. 24 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2009. 
  35. ^ Bülbül, Yusuf. "'Avrupa Yakası' da kısaldı". Zaman gazetesi. 18 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2008. 
  36. ^ a b "'Gaffur pijaması' modası". Milliyet gazetesi. Demirören Haber Ajansı. 24 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2008. 
  37. ^ "BATMAN: GAFFUR PİJAMALARI BATMAN'DA YOK SATIYOR". 24 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2008. 
  38. ^ "Gaffur 'pijamaları' yok satıyor". 18 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2008. 
  39. ^ "Gaffur pijamaları karaborsaya düştü". 17 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2008. 
  40. ^ "Gaffur gitti, satış bitti". Star. 24 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2008. 
  41. ^ Şenvardar, Seçkin. "Çubuklu pijamalı yeni kahraman". Star. 24 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2008. 
  42. ^ "Gaffurspor". Akşam gazetesi. 7 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2008. 
  43. ^ "Türk aile yapısına zararlı TV dizileri". Haber7. 22 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2008. 
  44. ^ "'Toplumsal yaşamı riske sokan karakterler'". Haber Aktüel. 23 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2008. 
  45. ^ "Makbule Türk ailesini tehdit ediyor". Time Turk. 1 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2008. 
  46. ^ a b "Gülse'den şok cümleler". Sabah. 15 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2008. 
  47. ^ "Denetimli serbestliğe 'Avrupa Yakası' örneği". Taraf. 22 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2008. 
  48. ^ "Ekrandan tahribata son verilsin". Millî Gazete. 17 Haziran 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2008. 
  49. ^ Serin, Ayten. "Avrupa Yakası Reklam Ajansı". Hürriyet. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2008. 
  50. ^ "Avrupa Yakası reklam fabrikası". Sabah. 18 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2008. 
  51. ^ "İşte en çok kazanan reklam yıldızı". 18 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2008. 
  52. ^ "Birsel, Whirlpool'un "tazyik"i altında..." 17 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2008. 
  53. ^ "Artık Selo yok... Yerine Tanrıverdi geldi..." 13 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2008. 
  54. ^ "Reklam dünyasında yeni bir ikili doğdu". Sabah. 18 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2008. 
  55. ^ "Dilber Hala reklam yüzü oldu". Sabah. 12 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2009. 
  56. ^ "'RTÜK yüzünden kitap yazamıyorum!'". 17 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2008. 
  57. ^ "Gülse Birsel'den sürpriz: Avrupa Yakası'nın Volkan'ı Jet Sosyete'de". T24. 25 Aralık 2019. 26 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2019. 
  58. ^ "Medya Oscarları sahiplerini buldu". Birgün. 1 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2009. 
  59. ^ "Gazanfer Özcan'a 'komedinin onuru'". Sabah gazetesi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2008. [ölü/kırık bağlantı]
  60. ^ "'35. Altın Kelebek Ödülleri dağıtıldı"". 6 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2008. 
  61. ^ "Galatasaraylılar'ın en iyisi 'Avrupa Yakası'". 19 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2008. 
  62. ^ "34. Altın Kelebek Ödülleri sahiplerini buldu". Mynet. 26 Mayıs 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Kasım 2008. 
  63. ^ "Altın Kelebek ödülleri sahiplerini buldu". 11 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Kasım 2008. 
  64. ^ "ALTIN KELEBEK SENARYO ÖDÜLÜ'NÜ "CEMBERİMDE GÜL OYA," ALDI". 25 Nisan 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Kasım 2008. 
  65. ^ "Türkiye'nin Emmy'si Beyaz İnci TV Ödülleri sahibini buldu". 28 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2008. 
  66. ^ "Çocukların tercihi: Avrupa Yakası". 13 Ocak 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2008. 
  67. ^ 02.03.2005 tarihli Sabah Gazetesi
  68. ^ Aytuğ, Yüksel. "Volkan'ın tişörtü buz kesti!". 7 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2008. 
  69. ^ "Tişörtü severek giydim, meğer gay sitesiymiş". 15 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2008. 
  70. ^ Aytuğ, Yüksel. "Ekranda buzul çağı ilkelliği". 21 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2008. 
  71. ^ "Avrupa Yakası tam 80 kez 'bip'lendi !". sıcakgundem.com. 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2008. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]