Pir Shah Jurio
Pir Shah Jurio – stanowisko archeologiczne należące do cywilizacji doliny Indusu, położone w prowincji Sindh w południowym Pakistanie, w okolicach Karaczi. Stanowisko zostało odkryte i wstępnie opisane przez Abdura Raufa Khana w 1964 roku[1]. Najprawdopodobniej było ważnym portem morskim kultury harappańskiej[2]
Architektura i lokalizacja
[edytuj | edytuj kod]Stanowisko badane było kilkukrotnie w latach 60. i 70. XX wieku przez ekspedycję z Wydziału Geologii Uniwersytetu w Karaczi pod przewodnictwem A.R. Khana. Kolejne ekspedycje miały miejsce w 1999, 2000, 2004 oraz 2013 roku[3][4].
Osada, położona około 25 metrów nad poziomem morza, ulokowana była na dwóch owalnych wzgórzach - wzgórze A o obwodzie 330 metrów oraz znacznie mniejsze wzgórze B o obwodzie 40 metrów. Położone w pobliżu ujścia rzeki Hub do Morza Arabskiego, pełniło w starożytności najprawdopodobniej funkcję portu handlowego i mogło mieć powiązania handlowe zarówno z innymi portowymi miastami należącymi do kultury harappańskiej, takimi jak Lothal, Sutkagen Dor, Sokta Koh czy Kot Bala, jak i z portami Zatoki Perskiej[3].
Stanowisko otoczone jest rozległymi, żyznymi równinami, wykorzystywanymi do uprawy roli.
Cmentarzysko nowożytne
[edytuj | edytuj kod]Na terenie stanowiska archeologicznego Pir Shah Jurio znajduje się również nowożytny cmentarz, wykorzystywany przez lokalną społeczność. Grzebanie zmarłych na nieprzebadanym wcześniej stanowisku archeologicznym doprowadziło wielokrotnie do przypadkowego wykopania fragmentów ceramiki i innych przedmiotów. Najstarsze pochówki datuje się na XVII wiek[3].
Chronologia
[edytuj | edytuj kod]Datowanie radiowęglowe odnalezionych fragmentów ceramiki pozwoliło określić przybliżony wiek osady na połowę III tysiąclecia p.n.e., co lokuje ją w czasach rozkwitu właściwej kulury harappańskiej[3].
Znaleziska
[edytuj | edytuj kod]Podczas badania zespół archeologów udokumentował obecność licznych artefaktów archeologicznych: fragmentów ceramiki zarówno gładkich, jak i malowanych oraz perforowanych, rozbitych fragmentów zabawek, ostrzy i skrobaków z krzemienia, polerowanych odważników, kawałków miedzi, bransolet z terakoty i muszli oraz trójkątnych tabliczek glinianych.[3][4] Znaleziona na stanowisku ceramika (dzbany, garnki, talerze i miski) wykazuje cechy typowe dla dojrzałej kultury harappańskiej, paleta barw stosowana do jej malowania (czerwienie, brązy, czerń) jest również typowa dla tego okresu[3].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Anthropological Papers of the American Museum of Natural History. American Museum of Natural History, 1970, s. 267.
- ↑ John F. Jr. Schroder: Himalaya to the Sea: Geology, Geomorphology and the Quaternary. Routledge, 2002, s. 231. ISBN 978-1-134-91977-2.
- ↑ a b c d e f Waqar Ali Chang. Pir Shah Jurio at Risk:A Coastal Harappan Site on the Bank of Hub River. „Journal of Asian Civilizations”, s. 121-128, 2023. Islamabad: Taxila Institute of Asian Civilizations. ISSN 1993-4696.
- ↑ a b Shamshad Akhtar. HARAPPAN SETTLEMENTS IN SINDH. „Grassroots”, s. 100-114, 2015. Jamshoro: Pakistan Study Centre, University of Sindh. ISSN 1726-0396.