Paul Ernst Jablonski

Paul Ernst Jablonski
Data i miejsce urodzenia	28 grudnia 1693 ; Berlin
Data i miejsce śmierci	13 września 1757 ; Berlin
Wyznanie	luteranizm
Kościół	ewangelicki

Paul Ernst Jablonski (ur. 28 grudnia 1693 w Berlinie^[1], zm. 13 września 1757 tamże^[1]) – niemiecki orientalista, teolog protestancki i pastor reformowany, autor prac z zakresu koptologii, egiptologii, historii Kościoła.

Życiorys

Był synem teologa i seniora Jednoty Braci czeskich Daniela Ernesta Jabłońskiego i jego żony Barbary Fergushill (1671-1723) oraz prawnukiem Jana Amosa Komenskiego^[1]^[2]. Kształcił się w Joachimstalsches Gymnasium, a następnie studiował we Frankfurcie nad Odrą i Berlinie^[1]. Przez dalsze lata dokształcał się w Anglii, Holandii i Francji^[1].

Od 1721 wykładał filologię i teologię na uniwersytecie we Frankfurcie nad Odrą, gdzie był profesorem^[1]. Od 1721 do 1741 pełnił też w tym mieście funkcję kaznodziei reformowanego, z której zrezygnował by móc się zająć pracą naukową^[2].

Jako autor prac z zakresu pisma koptyjskiego dokonywał nieudanych prób jego odczytania^[1]. Był ostrym krytykiem ustaleń Athanasiusa Kirchera w tym zakresie^[1]. Przygotował pierwsze kompendium wyrazów staroegipskich wymienianych w pismach klasycznych i później^[1].

Wybrane dzieła

Remphah, Aegyptiorum deus, ab Israelitis in deserto cultus, nunc ex lingua et antuiquititate Aegyptiaca erutus et ilustratus (1731)^[1]^[3]
Epistula de Anubido Aegyptiorum (1738)^[1]
De Memnone Graecorum Et Aegyptiorum, Huiusque Celeberrima in Thebaide Statua (1753)^[1]

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l Śliwa 2019 ↓, s. 104.
↑ ^a ^b Historische Commission bei der königl. Akademie derH.C.A. Wissenschaften, Jablonski, Paul Ernst, wyd. 1., Allgemeine Deutsche Biographie, München/Leipzig: Duncker & Humblot, 1881, s. 526 [dostęp 2022-10-25] .
↑ Paul ErnstP.E. Jablonski Paul ErnstP.E., Remphah, Aegyptiorum deus, ab Israelitis in deserto cultus, 1731 [dostęp 2022-10-02] (łac.).

Bibliografia

JoachimJ. Śliwa JoachimJ., Starożytny Egipt oczami Polaków. Słownik biograficzny egiptologów, archeologów i badaczy pokrewnych dziedzin, podróżników i kolekcjonerów oraz literatów i malarzy zafascynowanych przeszłością i teraźniejszością Egiptu, Kraków: Polska Akademia Umiejętności, 2019, s. 104, ISBN 978-83-7676-301-9 .

[CITEREFŚliwa2019104-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l Śliwa 2019 ↓, s. 104.

[:0-2] Historische Commission bei der königl. Akademie derH.C.A. Wissenschaften, Jablonski, Paul Ernst, wyd. 1., Allgemeine Deutsche Biographie, München/Leipzig: Duncker & Humblot, 1881, s. 526 [dostęp 2022-10-25] .

[3] Paul ErnstP.E. Jablonski Paul ErnstP.E., Remphah, Aegyptiorum deus, ab Israelitis in deserto cultus, 1731 [dostęp 2022-10-02] (łac.).

[1]

[2]

[3]