czuć

czuć (język polski)

wymowa:

IPA: [ʧ̑uʨ̑], AS: [čuć] ​

znaczenia:

czasownik

(1.1) odbierać wrażenia za pomocą zmysłu dotyku

(1.2) odbierać wrażenia za pomocą zmysłu węchu

(1.3) odbierać wrażenia psychiczne lub odbierać wrażenia za pomocą zmysłów

(1.4) gw. lwow. słyszeć

(1.5) st.pol. czuwać, pilnować

czasownik zwrotny czuć się

(2.1) mieć jakieś samopoczucie, nastrój, odczucie

odmiana:

przykłady:

(1.1) Kiedy się zbudziłem, to poczułem mrowienie na karku.

(1.2) Gotujesz coś? Bo czuję spaleniznę…

(1.3) Wyczuliśmy wroga znajdującego się w pobliżu – to te dudnienia bębnów go zdradziły.

(2.1) Kiedy wstałem z łóżka, czułem się jak nowo narodzony.

(2.1) Przy nim czuję się jak idiota.

(2.1) Źle się czuję, boli mnie głowa. Chyba będę chory.

(2.1) Nie czuję się dobrze z tym, że mu to powiedziałem.

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. odczucie n, poczucie n, czucie n, uczucie n, przeczucie n, wyczucie n, czułość ż

czas. poczuć, uczuć, czuwać, odczuwać, wyczuwać, przeczuwać

przym. czuły, czujny

przysł. czule

związki frazeologiczne:

bosy Hryć czuje się Ukraińcem • czuć bluesa • czuć miętę • czuć się jak ryba w wodzie • czuć się jak u siebie w domu • czuć się jak zbity pies • czuć wilka w życie • czuć, że coś śmierdzi • nie czuć nóg

etymologia:

czuć dawniej znaczyło także czuwać • czuć zapach (por. cuch, cuchnąć, „ czuć z ust”)

prasł. *čuti < praindoeur. *kow-

uwagi:

u Słowian rdzeń czu- (z skju-, dlatego wahania w nagłosie) służy słuchowi i węchowi, podczas gdy u Greków i Niemców wzrokowi: np. niem. schauen; por. łac. caveo → „czuwam, strzegę się”, gr. ἀκούω (akaouō) → „słyszę” (zob. akustyka), niem. hören → „słyszeć” (z gockiego 𐌷𐌰𐌿𐍃𐌾𐌰𐌽 (hausjan)), gr. κοέω (koeo) → „miarkuję”, sanskr. कवि (kawi-) → „wieszczy”. Litewszczyźnie brak tego pnia.

tłumaczenia:

(1.4) zobacz listę tłumaczeń w haśle: słyszeć

• angielski: (1.1) feel; (1.2) smell; (1.3) feel; (2.1) feel
• arabski: (1.2) شعر, حس (1.3) ;شم
• czeski: (1.1) cítit; (1.3) cítit
• duński: (1.1) føle; (2.1) føle sig
• fenicki: (1.1) 𐤇𐤎
• hiszpański: (1.1) sentir; (1.2) oler; (1.3) presentir; (2.1) sentirse
• islandzki: (1.1) finna fyrir; (1.2) lykta; (2.1) hafa, segja, líða
• niemiecki: (1.1) fühlen, spüren; (1.2) riechen; (1.3) fühlen, spüren
• ormiański: (1.2) հոտ գալ
• polski język migowy:
  (w zapisie SignWriting)

  (1.1) ; (1.2) czuć ładny zapach: ; (2.1) , jak się czujesz:
• rosyjski: (1.1) чувствовать; (1.3) чувствовать
• sanskryt: (1.2) उपघ्ना; (1.3) विद्
• szwedzki: (1.3) känna, må
• włoski: (1.1) sentire

źródła: