Naar inhoud springen

Moeskroen

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Moeskroen
Mouscron
Stad in België Vlag van België
Het stadhuis (1888-1890) - architect René Buyck.
Moeskroen (België)
Moeskroen
Geografie
Gewest Vlag Wallonië Wallonië
Provincie Vlag Henegouwen Henegouwen
Arrondissement Doornik-Moeskroen
Oppervlakte
– Onbebouwd
– Woongebied
– Andere 		40,62 km² (2022)
43,38%
23,55%
33,07%
Coördinaten 50°44'38"NB, 3°12'58"OL
Bevolking (bron: Statbel)
Inwoners
– Mannen
– Vrouwen
– Bevolkings­dichtheid 		59.987 (01/01/2024)
48,72%
51,28%
1476,66 inw./km²
Leeftijdsopbouw
– 0-17 jaar
– 18-64 jaar
– 65 jaar en ouder 		(01/01/2024)
22,07%
58,47%
19,46%
Buitenlanders 27,51% (01/01/2024)
Politiek en bestuur
Burgemeester Brigitte Aubert (cdH)
Bestuur cdH, MR
Zetels
cdH
PS
Ecolo
MR
Parti Populaire 		37
19
6
6
5
1
Economie
Gemiddeld inkomen 16.750 euro/inw. (2021)
Werkloosheids­graad 11,87% (jan. 2019)
Overige informatie
Postcode
7700
7700
7711
7712 		Deelgemeente
Moeskroen
Lowingen
Dottenijs
Herzeeuw
Zonenummer 056
NIS-code 57096
Politiezone Mouscron
Hulpverlenings­zone Picardisch Wallonië
Website www.mouscron.be/fr
Detailkaart
ligging binnen het arrondissement Doornik-Moeskroen
in de provincie Henegouwen
Portaal  Portaalicoon   België

Moeskroen (Frans: Mouscron) is een stad en faciliteitengemeente in de Belgische provincie Henegouwen. De stad telt zo'n 60.000 inwoners.

Kernen

[bewerken | brontekst bewerken]

De gemeente Moeskroen telt naast Moeskroen de deelgemeenten Dottenijs (Frans: Dottignies), Lowingen (Frans: Luingne) en Herzeeuw (Frans: Herseaux). De stadskern van Moeskroen is vergroeid met de stedelijke kern Tourcoing in Frankrijk, en met de rest van de grootstedelijke agglomeratie van Rijsel. Ook de dorpskern van deelgemeente Lowingen raakt hiermee vergroeid. Herzeeuw, een kilometer verder naar het zuiden, breidt eveneens uit, onder meer naar het Franse Wattrelos. Dottenijs ligt ten oosten, nog enigszins in landelijk gebied.

Het stadscentrum heeft enkele wijken of gehuchten met een eigen parochie. Ten noorden van de stad ligt La Coquinie, een woonwijk met vooral vrijstaande huizen, nabij het bedrijvengebied van de stad. De wijken in het westen vormen met hun gesloten bebouwing één geheel met het stadscentrum, en sluiten verder aan op de verstedelijking in Frankrijk. In het noordwesten ligt de wijk Risquons-Tout, dat in 1963 bij de vastlegging van de taalgrens werd overgeheveld van het West-Vlaamse Rekkem naar Moeskroen, dat Waals werd. Net ten westen van het stadscentrum ligt Le Tuquet, tegen de grens met het Franse Tourcoing. In het zuiden ligt de wijk Mont-à-Leux tegen de grens met het Franse Wattrelos. Ook deelgemeente Herzeeuw heeft met Les Ballons en Petit-Audenaerde twee gehuchten tegen de landsgrens aan.

Deelgemeenten

[bewerken | brontekst bewerken]
Naam Opp.
(km²)		 Inwoners
(2020)		 Inwoners
per km²		 NIS-code
I Moeskroen 13,90 36.536 2.628 57096A
II Lowingen 5,62 4.749 845 57096B
III Herzeeuw 6,78 9.082 1.340 57096C
IV Dottenijs 14,32 8.359 584 57096D

Kaart

[bewerken | brontekst bewerken]
Moeskroen, deelgemeenten en buurgemeenten. De gele gebieden zijn bebouwde kernen.

Aangrenzende gemeenten

[bewerken | brontekst bewerken]

De gemeente Moeskroen grenst aan de volgende gemeenten en dorpen:

Wijken

[bewerken | brontekst bewerken]

De stad Moeskroen in engere zin is verdeeld in zeven wijken:

Etymologie

[bewerken | brontekst bewerken]

De naam Moeskroen zou betekenen: bedekt met mos, naar een mosrijk moeras.

Geschiedenis

[bewerken | brontekst bewerken]

Met name in Mont-à-Leux werden Romeinse restanten aangetroffen. De geschreven geschiedenis vangt aan in 1066, toen het Sint-Pieterskapittel te Rijsel grondbezit in de omgeving van Moeskroen verwierf. Het patronaatsrecht, toebehorend aan de Eekhoutabdij te Brugge, werd in 1149 overgedragen aan de Sint-Maartensabdij van Doornik.

Bij de Vrede van Aken van 1668 kwam Moeskroen aan Frankrijk, om middels de Vrede van Utrecht in 1713 weer aan de Oostenrijkse Nederlanden te komen.

Er bestonden drie heerlijkheden op het grondbezit, waarvan de heerlijkheid Moeskroen de belangrijkste was. Van 1154-1223 behoorden de heren tot het geslacht Van Oudenaarde, daarna Van Leuven en vanaf 1332 de la Barre. Vanaf 1592, door huwelijk, aan De Liedekerke. In 1645 aan Basta, in 1681 aan D'Ennetières en deze familie stierf uit in 1875.

De protestantse Hurlus wisten in 1579 korte tijd het kasteel van Moeskroen bezet te houden. In de 2e helft van de 17e eeuw had Moeskroen veel te lijden van de legers van Lodewijk XIV. Op 29 april 1794 was er een veldslag tussen de Fransen onder Pichegru en de Oostenrijkers onder Clerfayt. In 1848 was er nog een kleine veldslag te Risquons-Tout tussen een groep Belgische revolutionairen die vanuit Parijs gekomen waren, en het Belgische leger.

Moeskroen bleef tot midden 18e eeuw een landbouwdorp. In 1769 verbood de stad Rijsel de fabricage van molton in Tourcoing en Roubaix. In 1758 was de fabricage hiervan al toegestaan in Moeskroen, zodat de moltonfabrikanten naar deze plaats uitweken. Vanaf 1769 kwam in Moeskroen de moltonweverij en daarmee de textielindustrie tot ontwikkeling. Tussen 1800 en 1815 breidde de textielindustrie zich uit tot de fabricage van katoenen weefsels. Na 1850 kampte de Noord-Franse textielindustrie in toenemende mate met een gebrek aan arbeidskrachten. Veel Vlaamse arbeiders vestigden zich te Moeskroen en pendelden over de grens. Begin 20e eeuw betrof dit duizenden mensen. In 1886 verkreeg Moeskroen de titel stad.

Bij het vastleggen van de taalgrens in 1963 werd Moeskroen ingedeeld als Franstalig met taalfaciliteiten voor de Nederlandstalige minderheid, als gevolg hiervan werd de toenmalige gemeente van de provincie West-Vlaanderen overgeheveld naar Henegouwen net als de toen nog zelfstandige gemeenten Lowingen, Dottenijs en Herzeeuw die in 1977 deelgemeenten werden van Moeskroen.

Bezienswaardigheden

[bewerken | brontekst bewerken]
Grafmonument van Oste de la Barre, Heer van Moeskroen (ca. 1380-1446) en zijn tweede echtgenote, Cecile van Moerkerke (ca. 1400-1462) - Sint-Bartholomeuskerk - Erfgoed (1976)

Kerken

[bewerken | brontekst bewerken]

Overig

[bewerken | brontekst bewerken]

Industrieel erfgoed

[bewerken | brontekst bewerken]
  • Brouwerij Hollebecq.
  • Brouwerij Coulon-Polet
  • Schoorsteen van de spinnerij Filature d'Halluin-La Vesdre
  • Schoorsteen van de spinnerij Filature du Castert
  • Fabriek voor tapijten en dekens: Manufacture française de tapis et couvertures, met schoorsteen
  • Weverij Tissages Vanoutryve et Cie, ooit een van de grootste textielfabrieken in Moeskroen

Zie ook

[bewerken | brontekst bewerken]

Natuur en landschap

[bewerken | brontekst bewerken]

Moeskroen is een sterk verstedelijkte gemeente. De bebouwing van de stad Moeskroen is aan de westzijde volledig vastgegroeid aan de bebouwing van de Franse stad Tourcoing. In het oosten is de plaats Lowingen vergroeid met Moeskroen. Tot aan de noordgrens van de gemeente is het gebied volgebouwd met bedrijventerreinen. Het belangrijke spoorwegknooppunt met lijnen naar Rijsel, Doornik en Kortrijk draagt aan de bedrijvigheid bij.

Demografische ontwikkeling

[bewerken | brontekst bewerken]

Demografische ontwikkeling voor de fusie

[bewerken | brontekst bewerken]
  • Bron:NIS - Opm:1831 t/m 1970=volkstellingen; 1976= inwoneraantal op 31 december

Demografische ontwikkeling van de fusiegemeente

[bewerken | brontekst bewerken]

Alle historische gegevens hebben betrekking op de huidige gemeente, inclusief deelgemeenten, zoals ontstaan na de fusie van 1 januari 1977.

  • Bronnen:NIS, Opm:1831 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari
Inwoners van jaar tot jaar op 1 januari
1992 tot heden
jaar Aantal[1] Evolutie: 1992=index 100
1992 53.774 100,0
1993 53.606 99,7
1994 53.386 99,3
1995 52.987 98,5
1996 52.756 98,1
1997 52.764 98,1
1998 52.638 97,9
1999 52.482 97,6
2000 52.492 97,6
2001 52.475 97,6
2002 52.293 97,2
2003 52.226 97,1
2004 52.290 97,2
2005 52.534 97,7
2006 52.825 98,2
2007 53.174 98,9
2008 53.788 100,0
2009 54.326 101,0
2010 54.651 101,6
2011 55.249 102,7
2012 56.011 104,2
2013 56.407 104,9
2014 56.626 105,3
2015 57.068 106,1
2016 57.391 106,7
2017 57.773 107,4
2018 58.234 108,3
2019 58.474 108,7
2020 58.767 109,3
2021 58.862 109,5
2022 59.179 110,1
2023 59.563 110,8
2024 59.987 111,6

Resultaten van de talentelling in Moeskroen (exclusief deelgemeenten)

[bewerken | brontekst bewerken]

Gekende talen

Aantal Aandeel
Jaar enkel nl fr & nl enkel fr de & fr enkel de de & nl de & fr & nl enkel andere enkel nl fr & nl enkel fr de & fr enkel de de & nl de & fr & nl
1846 322 5.853 0 5,2% 94,8% 0,0%
1866 1.485 478 5.765 4 1 0 0 0 19,2% 6,2% 74,6% 0,1% 0,0% 0,0% 0,0%
1880 723 4.774 4.961 17 0 0 6 0 6,9% 45,5% 47,3% 0,2% 0,0% 0,0% 0,1%
1890 1.429 4.581 7.719 20 5 0 9 1 10,4% 33,3% 56,1% 0,1% 0,0% 0,0% 0,1%
1900 2.523 7.441 7.953 15 0 0 14 963 14,1% 41,5% 44,3% 0,1% 0,0% 0,0% 0,1%
1910 1.597 10.286 9.558 53 0 0 33 988 7,4% 47,8% 44,4% 0,2% 0,0% 0,0% 0,2%
1920 2.079 10.173 10.262 21 2 1 31 1.051 9,2% 45,1% 45,5% 0,1% 0,0% 0,0% 0,1%
1930 4.128 13.836 13.555 24 2 3 67 1.385 13,1% 43,8% 42,9% 0,1% 0,0% 0,0% 0,2%
1947 2.811 15.257 16.455 79 4 23 545 1.180 8,0% 43,4% 46,8% 0,2% 0,0% 0,1% 1,5%

Taal die meestal of uitsluitend gesproken wordt.

Aantal Aandeel
Jaar nl fr de nl fr de
1910 6.621 14.897 9 30,8% 69,2% 0,0%
1920 5.969 16.598 2 26,4% 73,5% 0,0%
1930 10.107 21.499 9 32,0% 68,0% 0,0%
1947 8.076 27.085 10 23,0% 77,0% 0,0%

Politiek

[bewerken | brontekst bewerken]

Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976

[bewerken | brontekst bewerken]
Partij 10-10-1976[2] 10-10-1982 9-10-1988 9-10-1994 8-10-2000 8-10-2006[3] 14-10-2012[4] 14-10-2018 13-10-2024
Stemmen / Zetels % 37 % 37 % 37 % 37 % 37 % 37 % 37 % 37 % 37
PS 27,65 11 33,0 14 34,39 13 26,64 11 26,46 10 31,18 12 26,66 10 17,44 6 14,01 5
PSC1/cdH2 / Les Engagés3 41,371 17 44,461 20 51,241 21 34,781 15 38,331 15 43,752 17 45,542 19 47,452 19 32,333 13
ECOLO - 6,31 1 7,83 2 15,14 5 16,59 6 11,88 4 10,37 3 16,55 6 10,88 4
PRL1 / PRL-MCC2 / MR3 6,771 2 7,571 2 5,391 1 11,471 4 14,082 5 13,193 4 14,433 5 13,593 5 17,223 6
PCB 10,29 3 3,26 0 - - - - - - -
PTB - - - - - - - - 20,49 8
PP - - - - - - - 4,97 1 -
ADM - - - 5,61 1 - - 3,0 0 - -
AGIR - - - 4,95 1 - - - - -
FNB - - - - 4,55 1 - - - -
Chez Nous - - - - - - - - 5,07 1
DC 12,6 4 - - - - - - - -
Anderen(*) 1,32 0 5,4 0 1,15 0 1,42 0 - - - - -
Totaal stemmen 34814 33888 33608 32901 33138 33375 32124 32079 31402
Opkomst % 94,36 92,3 92,34 93,33 89,85 90,15 88,15
Blanco en ongeldig % 6,14 6,46 5,87 7,36 8,78 7,83 8,29 9,84 8,17

(*) 1976: Action W / 1982: RPW (3,65%), UDRT (1,75%) / 1988: FN / 1994: GU
Het aantal zetels van de bestuursmeerderheid wordt vet aangegeven. De grootste partij staat in kleur.

Burgemeesters

[bewerken | brontekst bewerken]

Burgemeesters van Moeskroen waren:

Sport

[bewerken | brontekst bewerken]

Excelsior Moeskroen speelde tussen 1996 en 2009 onafgebroken in de Eerste klasse van het Belgisch voetbal. De club speelde zijn thuiswedstrijden op Le Canonnier (10.800 plaatsen). Door financiële problemen en het tot driemaal toe geven van forfait voor een wedstrijd, verdween de club halverwege het seizoen 2009/10 uit Eerste klasse. Men ging samenwerken met RRC Péruwelz uit de lagere nationale reeksen, dat als "Royal Mouscron-Péruwelz" in Moeskroen ging spelen. In januari 2015 veranderde de club haar naam in: "Royal Excel Moeskroen".

Moeskroen heeft ook een handbalclub, HC Mouscron, die tot en met het seizoen 2009/2010 in de Vlaamse liga speelde. Sinds het seizoen 2010/2011 speelt de club in de Promotion Brabant/Hainaut.

Moeskroen was één keer etappeplaats in wielerkoers Ronde van Frankrijk. In 1982 won de Nederlander Gerrie Knetemann er een rit.

Geboren

[bewerken | brontekst bewerken]
Lijst van personen uit Moeskroen

Trivia

[bewerken | brontekst bewerken]

De Nederlandse folkband Pater Moeskroen heeft zichzelf genoemd naar deze plaats.

Nabijgelegen kernen

[bewerken | brontekst bewerken]

Tourcoing, Lowingen (Luingne), Aalbeke, Rekkem

[bewerken | brontekst bewerken]
Zie de categorie Moeskroen van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Moeskroen&oldid=68396745"