सामग्रीमा जानुहोस्

नन्दिनागरी लिपि

विकिपिडिया, एक स्वतन्त्र विश्वकोशबाट
नन्दिनागरी लिपि
𑧁𑧞𑦿𑧒𑧁𑧑𑦰𑧈𑧓
प्रकार
समयावधि
७औँ शताब्दी - १९औँ शताब्दी
लेखन दिशाबायाँ देखि दायाँ Edit this on Wikidata
भाषाहरूसंस्कृतकन्नड
सम्बन्धित लिपिहरू
अभिभावक लिपिहरू
सम्बन्धित लिपिहरू
देवनागरी, कैथी, गुजराती, मोडी
 यो पृष्ठले अन्तर्राष्ट्रिय ध्वन्यात्मक वर्णमालामा ध्वन्यात्मक ट्रान्सक्रिप्सनहरू समावेश गर्दछ। अन्तर्राष्ट्रिय ध्वन्यात्मक वर्णमाला प्रतीकहरूमा परिचयात्मक गाइडको लागि, यो हेर्नुहोस्

नन्दिनागरी ७औँ शताब्दीमा देखा परेको नागरी लिपिबाट व्युत्पन्न ब्राह्मि लिपि हो। यो लिपि र यसको भिन्नताहरू मध्य डेक्कन क्षेत्रदक्षिण भारतमा प्रयोग गरिएको थियो, र नन्दिनागरीमा प्रशस्त संस्कृत पाण्डुलिपिहरू फेला परेका छन् तर अलिप्यंतरित छन्।[] यो देवनागरीको भगिनी लिपि हो, जुन भारतका अन्य भागहरूमा प्रचलित छ।[]

व्युत्पत्ति

[सम्पादन गर्नुहोस्]

नागरी संस्कृत शब्दबाट आएको हो जसको अर्थ सहर हो। "नन्दि" शब्दको पहिलो भाग यसको सन्दर्भमा अस्पष्ट छ। यसको अर्थ "पवित्र" वा "शुभ" हुन सक्छ।[]

नन्दिनागरी ब्राह्मी-आधारित लिपि हो जुन दक्षिणी भारतमा ११औँ र १९औँ शताब्दीको बीचमा दक्षिणी महाराष्ट्र, कर्नाटकआन्ध्र प्रदेशमा संस्कृतमा पाण्डुलिपिहरू र शिलालेखहरू उत्पादन गर्न प्रयोग गरिएको थियो। यो नागरी लिपिको केन्द्रीय समूहबाट आएको हो र यो देवनागरीसँग सम्बन्धित छ। नन्दिनागरीका धेरै शैलीहरू पनि छन्, जसलाई विद्वानहरूले लिपिको भिन्न रूप मान्छन्।[] संस्कृत भाषाको हिज्जे गर्न नन्दिनागरी लिपि प्रयोग गरिएको थियो, र विजयनगर साम्राज्यका धेरै संस्कृत तामा शिलालेखहरू त्यस लिपिमा लेखिएका थिए।[]

नन्दिनागरीमा लेखिएका धेरै संस्कृत पाण्डुलिपिहरू दक्षिण भारतमा फेला परेका छन्, तर यो भारतको सबैभन्दा कम दस्तावेज र अध्ययन गरिएको प्राचीन लिपिहरू मध्ये एक हो। यसमा वेद, दर्शन, पुरातन कृतिहरू, पौराणिक कथाहरू, विज्ञान र कलाहरूमा टिप्पणीहरू समावेश छन्। यी पाण्डुलिपि पुस्तकालयहरूमा संरक्षित छन्।[]

सन्दर्भ सामग्रीहरू

[सम्पादन गर्नुहोस्]
  1. Reinhold Grünendahl (2001), South Indian Scripts in Sanskrit Manuscripts and Prints, Otto Harrassowitz Verlag, आइएसबिएन ९७८-३४४७०४५०४९, pages xxii, 201-210
  2. Pandey, Anshuman. (2013). Preliminary Proposal to Encode Nandinagari in ISO/IEC 10646.
  3. U. Sudhakar Reddy (Jun १२, २०१८), "Kakatiya dynasty: Nandinagar script inscription from Kakatiya rule found in Mahabubabad | Hyderabad News - Times of India", The Times of India (अङ्ग्रेजीमा), अन्तिम पहुँच २०२१-०५-२२ 
  4. Pandey, Anshuman. (2017). Final proposal to encode Nandinagari in Unicode.
  5. Prathima, G. & Rao, G. K. (2011). A Survey of Nandinagari Manuscript Recognition System. वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०१६-०३-०४ मिति International Journal of Science & Technology, 1(1), 30-36.
  6. Reinhold Grünendahl (2001), South Indian Scripts in Sanskrit Manuscripts and Prints, Otto Harrassowitz Verlag, आइएसबिएन ९७८-३४४७०४५०४९, pages xxii, 201-210