ഗ്രാറ്റിസ് - ലിബ്രേ അന്തരം
.png)
ഇംഗ്ലീഷിൽ സ്വതന്ത്രം, സൗജന്യം എന്നീ അർത്ഥങ്ങൾ കല്പിക്കാവുന്ന ഫ്രീ ("Free") എന്ന പദത്തിന്റെ ഈ അർത്ഥത്തെ വിവേചിക്കാൻ കുറിക്കുന്നതാണ് ഗ്രാറ്റിസ് - ലിബ്രേ അന്തരം (Gratis versus libre). പകർപ്പവകാശം, പേറ്റന്റ് മുതലായവ സംബന്ധിക്കുന്ന നിയമസംഹിതകളിലും മറ്റുമാണ് കൂടുതലായി ഈ പദം ഉപയോഗിക്കുന്നത്.
സ്വതന്ത്ര സോഫ്റ്റ്വെയർ, ഓപ്പൺ സോഴ്‌സ് കമ്മ്യൂണിറ്റികൾ, അതുപോലെ തന്നെ വിശാലമായ ഫ്രീ കൾച്ചറൽ മൂവ്മെന്റ് എന്നിവയിലെ ലൈസൻസുകളും നിയമപരമായ നിയന്ത്രണങ്ങളും അനുസരിച്ച് ബൗദ്ധിക സ്വത്തവകാശത്തെ, പ്രത്യേകിച്ച് കമ്പ്യൂട്ടർ പ്രോഗ്രാമുകളെ തരംതിരിക്കാൻ ഗ്രാറ്റിസ്, ലിബ്രെ എന്നീ പദങ്ങൾ ഉപയോഗിക്കാം. ഉദാഹരണത്തിന്, സ്വതന്ത്ര സോഫ്റ്റ്‌വെയറിൽ നിന്ന് (സോഫ്റ്റ്വെയർ ലിബ്രെ) ഫ്രീവെയറിനെ (സോഫ്റ്റ്വെയർ സൗജന്യമായി) വേർതിരിച്ചറിയാൻ അവ ഉപയോഗിക്കുന്നു.
സ്വതന്ത്ര സോഫ്റ്റ്വെയർ പ്രസ്ഥാനത്തിന്റെ പിതാവായ റിച്ചാർഡ് സ്റ്റാൾമാൻ ഇവയെ വിവേചിക്കാൻ "സ്വതന്ത്ര ഭാഷണത്തിലുള്ളത് പോലെ ചിന്തിക്കൂ, സൗജന്യ ബിയറിലേതു പോലെയല്ല" ("Think free as in free speech, not free beer.")[1] എന്ന് പറഞ്ഞിട്ടുണ്ട്.
ഗ്രാറ്റിസ്
[തിരുത്തുക]ഇംഗ്ലീഷിലെ ഗ്രാറ്റിസ് വിവിധ റൊമാൻസ്, ജർമ്മനിക് ഭാഷകളിൽ നിന്ന് സ്വീകരിച്ചു, ആത്യന്തികമായി ലാറ്റിനിലെ ഗ്രാറ്റിയ എന്ന ആദ്യ ഡിക്ലെൻഷൻ നാമത്തിന്റെ ബഹുവചനമായ അബ്ലേറ്റീവ്, ഡേറ്റീവ് രൂപത്തിൽ ഇറങ്ങി. ചില ചരക്കുകളോ സേവനങ്ങളോ പേയ്‌മെന്റിന്റെ ആവശ്യമില്ലാതെ വിതരണം ചെയ്യുന്നു എന്ന അർത്ഥത്തിൽ "സൗജന്യമാണ്" എന്നർത്ഥം.
ലിബറെ
[തിരുത്തുക]ഇംഗ്ലീഷിലെ Libre /ˈliːbrə/ വിവിധ റൊമാൻസ് ഭാഷകളിൽ നിന്ന് സ്വീകരിച്ചതാണ്, ആത്യന്തികമായി ലാറ്റിൻ പദമായ ലിബെറി(līber)-ൽ നിന്നാണ്; അതിന്റെ ഉത്ഭവം സ്വാതന്ത്ര്യവുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. "സ്വാതന്ത്ര്യം" എന്നതുപോലെ "സ്വാതന്ത്ര്യത്തിന്റെ അവസ്ഥയെ" ഇത് സൂചിപ്പിക്കുന്നു. [2]ഓക്സ്ഫോർഡ് ഇംഗ്ലീഷ് നിഘണ്ടു (OED) ലിബറിനെ കാലഹരണപ്പെട്ടതായി കണക്കാക്കുന്നു, എന്നാൽ ഈ വാക്ക് പരിമിതമായ ഉപയോഗത്തിലേക്ക് തിരികെ വന്നിരിക്കുന്നു. സൗജന്യത്തിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമായി, ലിബ്രെ കുറച്ച് ഇംഗ്ലീഷ് നിഘണ്ടുക്കളിൽ പ്രത്യക്ഷപ്പെടുന്നു, "സ്വാതന്ത്ര്യം" എന്ന് പ്രത്യേകമായി സൂചിപ്പിക്കുന്ന മറ്റൊരു ഇംഗ്ലീഷ് ഒറ്റവാക്കിൽ നാമവിശേഷണം ഇല്ലെങ്കിലും, "പണച്ചെലവില്ലാതെ" എന്ന അർത്ഥവുമില്ല.
അവലംബം
[തിരുത്തുക]- ↑ Lessig, Lawrence (September 2006). "Free, as in beer". Wired. Retrieved 2009-03-18.
- ↑ OED.com, OED definition of libre: "Obs. Of the will: Free". Access to the OED is libre, but not gratis.