Amstelveen

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

Amstelveen is 'n plaots en gemeinte in de Nederlandse provincie Noord-Holland, ten zuie vaan Amsterdam, bij d'n Amstel. De gemeinte had op 1 juni 2005 78.804 inwoeners en besleit 'n oppervlak vaan 42,38 km², woevaan 2,13 km² water is. Neve de stad Amstelveen heet de gemeinte de kèrne Bovenkerk, Nes aan de Amstel en e klei stökske vaan Ouderkerk aan de Amstel. Amstelveen is 't sjaolveurbeeld vaan 'n veurstad, mèt lieg misdaodciefers en relatief väöl hoeger inkoumes.

Stadsfuncties

Amstelveen heet ziech nao d'n Twiede Wereldoorlog in de ierste plaots oontwikkeld es (forenze-)slaopstad en is dat nog ummer: väöl vaan de inwoeners wèrke op Schiphol of in Amsterdam. De lèste jaore heet me dao, mèt 't oug op 'n opgreujende generatie, ouch in de gemeinte zelf werkgelegeheid wèlle creëre; mèt maoteg succes, al heet wel de KLM hei häör hoofketoer. 'n Veurnaom recreatieveurziening is 't Wagenerstadion, wat veur toeswedstrije vaan hockeyclub Amsterdam weurt gebruuk.

Amstelveen is neet per spoor meh wel euver d'n otosnelweeg te bereike, en wel via de A9. Ouch rije trams oet Amsterdam tot in de stad.

Volgens 'n oonderzeuk gedoon door Nyfer in 2003 waor Amstelveen de mies leefbaar stad vaan Nederland.

Stadsgeziech

Amstelveen heet e klein dörpscentrum, wat allewijl vaan weineg belang is. Me heet 't centrum vaan de stad wèlle lègke in e nuibouwgebeed, Stadshart geneump. Hei vint me o.m. 't raodhoes en väöl winkels. Mèt gemaoteg veuroetstrevende architectuur heet me de allure vaan dees stadswiek umhoeg wèlle haole.

Te weste vaan Amstelveen ligk 't Amsterdamse Bos, wat gedeiltelek bij de gemeinte Amstelveen huurt. In 't ooste vint me ouch landeleke polders.

Historie

Amstelveen is in de middeliewe gestiech door törfstekers die aon de kant vaan o.m. 't Haarlemmermeer en 't Spierinkmeer törf staoke. Allewel tot die bezegheid later verboje woort in verband mèt de waterkantverdeideging, bleef 't dörp bestoon. In d'n tied vaan de Rippubliek kaom 't dörp in trèk bij rieke Amsterdammers die ziech dao in alle rös wouwe vestege. Daodoor kraog 't dörp al 't karakter vaan elitair veurplaots, wie Wassenaar veur D'n Haag en Vlaardingen veur Rotterdam.

In 1896 woort de grens tösse Amsterdam en Amstelveen verlag vaan de Boetesingelgrach nao de huidege Kalfjeslaan. 't Museumplein heet daodoor nog tijdelek binne de grènze vaan Nieuwer-Amstel, wie de gemeinte toen nog hètde, gelege. Ouch laog in dit gebeed 't dörp Buitenveldert, allewijl 'n stadswiek vaan Amsterdam.^[1] Kort gezag is de groond vaan 't Amsterdams stadsdeil Zuid op vreugere Nieuwer-Amstelse groond gebouwd. In 1964 veranderde me de gemeintenaom nao Amstelveen. Nao d'n oorlog woort Amstelveen mie es oets 'n euverloupgemeinte, veurnaomelek veur de middelklasse.