Kritik der reinen Vernunft
Kritik der reinen Vernunft | |
Bergê pirtûkê (1781)
| |
Nivîskar | Immanuel Kant |
Sernavê xwemalî | Kritik der reinen Vernunft |
Şêwe | Felsefe |
Welat | Almanya |
Ziman | Almanî |
Dîrok | 1781 |
biguhêre |
Kritik der reinen Vernunft (Rexneya aqilê petî an jî Rexneya hişê asayî), navê pirtûka filosofê alman Immanuel Kant e. Pirtûk, di felesfê de, weke berhemeke bingihîn tê hesibandin. Pirtûk, di sala 1783an de hat nivîsandin.
Bi taybetî, felsefeye ahlaqê bi awayekî teybet dihilde li dest. Metafizîk, weke mijareke herî zêde ya ku wî têde hildaya li dest. Di pirtûkê de, bi taybetî, du şeklê metafizîkê Kant şîrove dike; "aqlê sentetîk" û "aqlê dahûr" in. Di pirtûkê de, bi taybetî, dibêje ku deme ku mirov got "Zelal çûme mal" hingî li gor aqlê dahûr, têne ser ziman û ev aliyê qêil li gor kant, aqlê dahûr a, yan jî bi navê dîn aqlê analîtîk e. Lê deme ku Zelal bi hêst bû, hingî hestî dikeve aliyê aqlê sentetîk de, yanî aqlê subjektîvîte.[çavkanî hewce ye]
Naverok
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Navarok, felsefe, ahlaq (etîk), metafizîk, û fezeyê bi gotin "derbêra fizîkê" têne ser ziman. Vê jî bi gotina "a priori", têne ser ziman.
A priori
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]A posteriori
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Têgihiştina felsefik ya Estetîzmê
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Çavkanî
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Ev gotara li ser pirtûkekê şitlekê ye. Heke tu bixwazî berfireh bikî pê li biguhêre bike. (Çawa?) |