Սրետեն Ասանովիչ

Սրետեն Ասանովիչ
Ծնվել է	փետրվարի 22, 1931
Ծննդավայր	Donji Kokoti, Podgorica Municipality, Չեռնոգորիա
Վախճանվել է	հունիսի 3, 2016 (85 տարեկան)
Մասնագիտություն	գրող
Քաղաքացիություն	Չեռնոգորիա
Անդամակցություն	Doclean Academy of Sciences and Arts?

Սրետեն Ասանովիչ (չեռնոգորերեն՝ Sreten Asanović, փետրվարի 22, 1931(1931-02-22), Donji Kokoti, Podgorica Municipality, Չեռնոգորիա - հունիսի 3, 2016(2016-06-03))^[1], չեռնոգորիացի գրող, ով այդ երկրում աչքի է ընկել հատկապես պատմվածքի ժանրի ներդրման ու զարգացման ասպարեզում^[2]։

Կենսագրություն

Ասանովիչը ծնվել է Դոնյի Կոկոտի բնակավայրում, որը ներկայումս հանդիսանում է Չեռնոգորիայի մայրաքաղաքի՝ Պոդգորիցայի արվարձանը^[3]։ Ստացել է մանկավարժական կրթություն՝ նախադպրոցական մանկավարժության բնագավառի մասնագետի որակավորում։

Նա իր առաջին պատմվածքը հրատարակել է Omladinski pokret ամսագրում, որտեղ մինչ այդ հանդես է եկել որպես սյունակագիր՝ վարելով «Նշանավոր մարդկանց կյանքից» խորագիրը կրող սյունակը, ինչպես նաև գրախոսություններ է տպագրել կինոնկարների մասին։ 1957-1960 թթ. եղել է Տիտոգրադում (ներկայիս Պոդգորիցայում) լույս տեսնող Susreti ամսագրի գլխավոր խմբագիրը^[3], 1960-1962 թթ.՝ Սարաևոյում հրատարակվող Oslobodjenje ամսագրի խմբագիրը, 1963-1965 թթ.՝ Odjek հանդեսի առաջին գլխավոր խմբագիրը^[3],1965-1972 թթ.՝մշակույթի և արվեստի բելգրադյան հանձնաժողովի քարտուղարը, 1973-1989 թթ.՝ Տիտոգրադում լույս ընծայվող Stvaranje ամսագրի գլխավոր խմբագիրը։

1960-ական թվականներից սկսած՝ Ասանովիչը եռանդուն կերպով պաշտպանել է չեռնոգորերենի՝ որպես բալկանյան այլ լեզուներից առանձնացվող լեզվի գոյության մասին տեսությունը^[4]։

Հրատարակված աշխատանքներ

Գրքեր

Dugi trenuci (Երկարած պահեր). Ցետինյե, Narodna knjiga հրատարակչություն (1956)
Ne gledaj u sunce (Մի՛ նայիր արևին). Ցետինյե, Obod հրատարակչություն (1960)
Igra Vatrom (Խաղ կրակի հետ). Սարաևո, Svjetlost հրատարակչություն (1966)
Lijepa Smrt (Գեղեցիկ մահ), Տիտոգրադ, Graficki zavod – Luca (1971)
Opojno pice (Թունավոր խմիչք), Բելգրադ, Rad հրատարակչություն (1977)
Noc na golom brdu (Գիշերը մերկ սարի վրա), Զագրեբ, Mladost հրատարակչություն (1980)
O kulturi i stvaralastvu (Մշակույթի և ստեղծագործության մասին) (հոդվածներ). Բելգրադ, Radnicka stampa հրատարակչություն (1981)
Putnik (Ճամփորդը, վեպ). Ցետինյե, Dignitas հրատարակչություն, 1994.
Martiri i pelegrini (Nahatakne8 7 wu[tavw8ne8). Ուլցին, Plima հրատարակչություն, 2000.
Ընտիր երկեր (չորս հատորով). Ուլցին, Plima հրատարակչություն (2003)
Nomina. Ուլցին, Plima հրատարակչություն, 2006.
Zvijezde padaju (Ընկնող աստղեր). Զագրեբ, NZCH and Plima հրատարակչություն
Kratke price (Short stories). Ցետինյե, Պոդգորիցա, OKF and Pobjeda հրատարակչություն, 2015.

Այլ աշխատանքներ

Ասանովիչի պատմվածքները լույս են տեսել թերթերում, ամսագրերում, անթոլոգիաներում ավելի քան 20 լեզուներով։ Նա հեղինակել է նաև երկու ռադիոպիես՝ To je ta zvijezda (Դա է այն աստղը) և Samo kisa i vjetar (Միայն անձրև ու քամի), որոնք բեմադրվել են, ինչպես նաև գրել է սցենարներ, որոնց հիման վրա նկարահանվել են Չեռնոգորիայի մշակույթի, Ցետինյե քաղաքի, 1979 թվականի երկրաշարժի վերաբերյալ փաստա-վավերագրական կինոնկարներ։

Ասանովիչը պաշտոնավարել է որպես Չեռնոգորիայի գրողների ընկերակցության նախագահ (1973–1976), Հարավսլավիայի գրողների միության փոխնախագահ (1976–1979) և նախագահ (1979–1981), Զագրեբի լեզվագրական ինստիտուտի խմբագրական կազմի անդամ և դրա գրական բաժնի խմբագիր։

Նրա կյանքի ու ստեղծագործության վերաբերյալ գրվել են ուսումնասիրություններ, հոդվածներ, որոնք տպագրվել են տարբեր թերթերում, ամսագրերում, հանդեսներում, հանրագիտարաններում։

Պարգևներ

Trinaestojulska nagrada Skupstine SR Crne Gore (Չեռնոգորիայի ազգային բարձրագույն պարգևը)՝ Lijepa Smrt երկի համար, 1972
Oslobodjenje Titograda մրցանակ «Լավագույն գրական ստեղծագործություն» անվանակարգում՝ Igra vatrom երկի համար, 1967
Goranova nagrada պարգև՝ «Տարվա լավագույն սերբա-խորվաթական գիրք» անվանակարգում՝ Noc na Golom Brdu երկի համար, 1981
Չեռնոգորիայի կրթական խորհրդի մրցանակ՝ "Dzelat" պատմվածքի համար, 1954
Չեռնոգորիայի գրողների ընկերակցության մրցանակ՝ պատմվածքների Dugi trenuci ժողովածուի համար, 1957
Stvaranje ամսագրի մրցանակ՝ "Uspravani konjanik" երկի համար, 1959
Եղբայրության և միասնության շքանշան, 1976

Ծանոթագրություններ

↑ «Kultura».
↑ «Zvijezde padaju». Pobjeda. 2009 թ․ փետրվարի 17. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 23-ին.
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 Boško Novaković (1971). Živan Milisavac (ed.). Jugoslovenski književni leksikon [Yugoslav Literary Lexicon] (սերբա-խորվաթերեն). Novi Sad (SAP Vojvodina, SR Serbia): Matica srpska. էջ 22.
↑ Jaroszewicz, Henryk (2006). Slavica Wratislaviensia CXXXVIII. Jugosłowiańskie spory o status języka serbsko-chorwackiego w latach 1901-1991 (լեհերեն). Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego. էջ 111. ISBN 978-83-2292-778-6.

Արտաքին հղումներ

Asanović, Sreten, Hrvatska enciklopedija
Preminuo Sreten Asanović, jedan od najznačajnijih crnogorskih pisaca Արխիվացված 2018-12-04 Wayback Machine (Online Vijesti)

[1] «Kultura».

[2] «Zvijezde padaju». Pobjeda. 2009 թ․ փետրվարի 17. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 23-ին.

[Jugoslovenski_književni_leksikon-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 Boško Novaković (1971). Živan Milisavac (ed.). Jugoslovenski književni leksikon [Yugoslav Literary Lexicon] (սերբա-խորվաթերեն). Novi Sad (SAP Vojvodina, SR Serbia): Matica srpska. էջ 22.

[4] Jaroszewicz, Henryk (2006). Slavica Wratislaviensia CXXXVIII. Jugosłowiańskie spory o status języka serbsko-chorwackiego w latach 1901-1991 (լեհերեն). Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego. էջ 111. ISBN 978-83-2292-778-6.

[1]

[2]

[3]

[4]