ח'לוותיה

מסדר אל-חַ'לְוַותִ֫יַּה (בערבית: الطريقة الخلوتية, בתעתיק: "א-טריקה אל-ח'לוָותיה")^[1] הוא אחד מהמסדרים הסופיים ונקרא על שמו של המייסד, מוחמד בן אחמד בן מוחמד כרים אל-דין אל-ח'לוָותי, שהיה אחד האימאמים הסופיים בח'וראסאן במאה ה-16 ונפטר במצרים בשנת 1575. אל-ח'לוותי עצמו היה חסיד של המסדר הסוהרווארדי ולמד את הסופיות מאיבראהים א-זאהד (إبراهيم الزاهد), אז הפך עצמאי בשיטתו והתמסר להפצתה.

אישים בולטים במסדר אל-ח'לוותיה

איסמאעיל חקי אל-בורוסווי (אנ') – נפטר בשנת 1724. מחבר הספר "روح البيان في تفسيرالقرآن" שהוא אחד מספרי הפרשנות החשובים ביותר על הקוראן.^[2]
מוסטפא בן כמאל א-דין אל-בכרי (ער') – נפטר בשנת 1749. מגדול החדשנים במסדר הח'לוותי של זמנו.^[3]^[4]
מוחמד בן סאלם אל-חפני (ער'), או בקיצור "אלחפני" ("الحفني") – נפטר בשנת 1767.^[5]
מוחמד בן עבד אל-כרים א-סמאן (ער') – נפטר בשנת 1775. מייסד מסדר הסמאניה (ער') ושיטתו משלבת את הדרך של שלושת המסדרים: ח'לוותיה, קאדריה ושאד'ליה.^[6]
מחמוד אל-כורדי (ער') – שייח' מאל-ח'לוותיה במצרים. נפטר בשנת 1780. היה השייח' של אחמד א-תיג'אני (אנ')، שייסד את מסדר תיג'אניה (ער').
אחמד א-דרדיר (אנ') – נפטר בשנת 1786.^[7]
מוחמד בן עבד א-רחמן אל-אזהרי (אנ'), המכונה "אבי קבריין" (أبي قبرين) – ייסד את מסדר א-רחמאניה אל-ח'לוותיה (אנ'). נפטר בשנת 1793.^[8]^[9]
יוסף א-נבהאני (אנ') – הנהיג את מסדר הח'לוותיה אחרי השייח' חסן רדואן א-סעידי אל-מסרי. נפטר בשנת 1931.^[10]
עבד אל-ח'אלק א-שבראווי (ער') – האימאם של מסדר שַבּרָאוִויֶה אל-ח'לוותיה (الطريقة الشبراوية الخلوتية), נפטר בשנת 1946.^[11]
מוחמד אבו אל-ופא אל-ע'נימי א-תפתאזאני (ער') – השייח' של אל-ע'נימיה אל-ח'לוותיה (الغنيمية الخلوتية), נפטר בשנת 1994.^[11]
אחמד א-טייב – שייח' אל-אזהר והמופתי לשעבר של מצרים.^[12]^[10]^[13]
ג'אבר בגדאדי (ער') – מוביל את מסדר אל-ג'ודיה אל-ח'לוותיה (الطريقة الجودية الخلوتية) בנפת בני סויף, במצרים.^[14]^[15]

ענפי השיטה והתפשטותה

מסדר הח'לוותיה התפשט בעיקר בישראל, בה קיימת המכללה האקדמית אל-קאסמי^[16] אשר יו"ר חבר הנאמנים של המכללה הוא שייח' עבד א-ראוף אל-קאסמי,^[17] וכן באזורים שונים בגדה המערבית, בעיקר בעיר חברון.^[18]

סניפי המסדר במצרים

בין הסניפים הגדולים בערי מצרים:^[19]

אל-חאפט'יה (الحافظية)
א-שבראוויה (الشبراوية)
אל-מחמדיה (المحمدية)
אל-ג'נידיה (الجنيدية)
א-סמאניה (السمانية)
א-ד֗ייפיה (الضيفية)
אל-עומראניה אל-קובייסיה (العمرانية القبيسية)
אל-מע'אזיה (المغازية)
אל-הראוויה (الهراوية)
אל-מרוואניה (المروانية)
אל-צאוויה (الصاوية)
אל-מסלמיה (المسلمية)
אל-עלוואניה (العلوانية)
א-דומיה (الدومية)
אל-קצביה (القصبية)
אל-ע'נימיה (الغنيمية)
אל-קאיאתיה (القاياتية)
אל-בכריה (البكرية)
אל-האשמיה (الهاشمية)
אל-ג'ודיה (الجودية)
אל-בהותיה (البهوتية)
אל-מצלחיה (المصلحية)
א-דמרדאשיה (الدمرداشية)

סניפי המסדר בטורקיה

אל-ג'ראחיה (الجراحية)
אל-אע'תבאשיה (الاغتباشية)
אל-עשאקיה (العشاقية)
א-ניאזיה (النيازية)
א-סנבליה (السنبلية)
א-שמסיה (الشمسية)
אל-כלשניה (الكلشنية)
א-שג'עאיה (الشجاعية)

סניפי המסדר באלג'יריה

מסדר א-רחמאניה אל-ח'לוותיה (الطريقة الرحمانية الخلوتية)
מסדר אל-חפוט'יה (الطريقة الحفوظية الخلوتية)
מסדר אל-עזוזיה אל-ח'לוותיה (الطريقة العزوزية الخلوتية)
מסדר אל-עות'מאניה אל-ח'לוותיה (الطريقة العثمانية الخلوتية)

קישורים חיצוניים

מדיה וקבצים בנושא ח'לוותיה בוויקישיתוף

הערות שוליים

^ פירוש המלה טריקה הוא: דרך, אסכולה, מסדר. ראה: איילון ד., שנער פ., מילון ערבי- עברי, הוצאת מגנס, ירושלים, 1972
^ إسماعيل حقي بن مصطفى الخلوتي/ البروسوي. تمام الفيض في باب الرجال (رجال ومشايخ الطريقة الجلوتية) (בערבית). أحمد فريد المزيدي (الأولى ed.). بيروت, لبنان: دار الكتب العلمية. p. 6-5. אורכב מ-המקור ב-12 דצמבר 2023.
^ عبد الباقي مفتاح. أضواء على الطريقة الرحمانية الخلوتية. تقديم: محمد المأمون مصطفى القاسمي الحسني (الأولى ed.). بيروت, لبنان: دار الكتب العلمية. pp. 25–26. אורכב מ-המקור ב-12 דצמבר 2023.
^ عبد الباقي مفتاح. أضواء على الشيخ عبد القادر الجيلاني وانتشار طريقته (الثانية ed.). بيروت, لبنان: دار الكتب العلمية. p. 355. אורכב מ-המקור ב-12 דצמבר 2023.
^ عبد الباقي مفتاح. أضواء على الطريقة الرحمانية الخلوتية. تقديم: محمد المأمون مصطفى القاسمي الحسني (الأولى ed.). بيروت, لبنان: دار الكتب العلمية. p. 36. אורכב מ-המקור ב-12 דצמבר 2023.
^ عبد الباقي مفتاح. أضواء على الشيخ أحمد التجاني وأتباعه (الأولى ed.). بيروت, لبنان: دار الكتب العلمية. p. 95. אורכב מ-המקור ב-12 דצמבר 2023.
^ إبراهيم الباجوري. حاشية الباجوري على مولد البشير النذير لأبي البركات أحمد الدردير. خليل إبراهيم خليل (الأولى ed.). بيروت, لبنان: دار الكتب العلمية. p. 7. אורכב מ-המקור ב-12 דצמבר 2023.
^ عبد الباقي مفتاح. أضواء على الشيخ أحمد التجاني وأتباعه (الأولى ed.). بيروت, لبنان: دار الكتب العلمية. p. 88. אורכב מ-המקור ב-11 דצמבר 2023.
^ الحفناوي بن عامر غول الحسني. الشيخ عبد القادر بن إبراهيم المسعدي (1888 - 1956): حياته وآثاره (الثانية ed.). القاهرة, مصر: دار يسطرون للطباعة والنشر. p. 65. אורכב מ-המקור ב-11 דצמבר 2023.
^ ¹ ² عبد الباقي مفتاح. أضواء على الطريقة الرحمانية الخلوتية. تقديم: محمد المأمون مصطفى القاسمي الحسني (الأولى ed.). بيروت - لبنان: دار الكتب العلمية. p. 41. אורכב מ-המקור ב-11 דצמבר 2023.
^ ¹ ² عبد الباقي مفتاح. أضواء على الطريقة الرحمانية الخلوتية. تقديم: محمد المأمون مصطفى القاسمي الحسني (الأولى ed.). بيروت - لبنان: دار الكتب العلمية. p. 44. אורכב מ-המקור ב-11 דצמבר 2023.
^ عمرو إسماعيل محمد. أعلام الإفتاء في مصر (الأولى ed.). الجيزة (توضيح), الجيزة, مصر: وكالة الصحافة العربية (ناشرون). pp. 18–19. אורכב מ-המקור ב-11 דצמבר 2023.
^ "الحضرة.. "الخلوتية الحسانية" طريقة "الإمام الأكبر شيخ الأزهر"". albawabhnews.com. البوابة نيوز. אורכב מ-המקור ב-1 יוני 2022. נבדק ב-11 דצמבר 2023. {{cite web}}: (עזרה)
^ الشيخ جابر البغدادي: بالتصوف نواجه التطرف والإرهاب الفكري (حوار) (אורכב 18.09.2021 בארכיון Wayback Machine)
^ الطريقة الخلوتية الجودية لها إسناد متصل إلى سيدنا رسول الله (אורכב 08.07.2021^{[Date mismatch]} בארכיון Wayback Machine)
^ موقع طريقة القاسمي الخلوتية الجامعة: http://www.alqasimy.com/ (طريقة القاسمي בארכיון Wayback Machine (אורכב 26.01.2021^{[Date mismatch]}))
^ موقع أكاديمية القاسمي، باقة الغربية: http://www.qsm.ac.il/ (אקדמיית אלקסאמי בארכיון Wayback Machine (אורכב 01.02.2021^{[Date mismatch]}))
^ , الخلوتية، طريقة عبادة صوفية تنتشر في الخليل - ח'לוותיה, דרך פולחן סופית נפוצה בחברון, najah.edu, 29 מאי 2017
^ الاعداد العدد السابع والأربعون جمادي الأولي 1428هـ فرق ومذاهب, الطريقة الخلوتية, alrased, ‏17 מאי 2007

[1] פירוש המלה טריקה הוא: דרך, אסכולה, מסדר. ראה: איילון ד., שנער פ., מילון ערבי- עברי, הוצאת מגנס, ירושלים, 1972

[2] إسماعيل حقي بن مصطفى الخلوتي/ البروسوي. تمام الفيض في باب الرجال (رجال ومشايخ الطريقة الجلوتية) (בערבית). أحمد فريد المزيدي (الأولى ed.). بيروت, لبنان: دار الكتب العلمية. p. 6-5. אורכב מ-המקור ב-12 דצמבר 2023.

[3] عبد الباقي مفتاح. أضواء على الطريقة الرحمانية الخلوتية. تقديم: محمد المأمون مصطفى القاسمي الحسني (الأولى ed.). بيروت, لبنان: دار الكتب العلمية. pp. 25–26. אורכב מ-המקור ב-12 דצמבר 2023.

[4] عبد الباقي مفتاح. أضواء على الشيخ عبد القادر الجيلاني وانتشار طريقته (الثانية ed.). بيروت, لبنان: دار الكتب العلمية. p. 355. אורכב מ-המקור ב-12 דצמבר 2023.

[5] عبد الباقي مفتاح. أضواء على الطريقة الرحمانية الخلوتية. تقديم: محمد المأمون مصطفى القاسمي الحسني (الأولى ed.). بيروت, لبنان: دار الكتب العلمية. p. 36. אורכב מ-המקור ב-12 דצמבר 2023.

[6] عبد الباقي مفتاح. أضواء على الشيخ أحمد التجاني وأتباعه (الأولى ed.). بيروت, لبنان: دار الكتب العلمية. p. 95. אורכב מ-המקור ב-12 דצמבר 2023.

[7] إبراهيم الباجوري. حاشية الباجوري على مولد البشير النذير لأبي البركات أحمد الدردير. خليل إبراهيم خليل (الأولى ed.). بيروت, لبنان: دار الكتب العلمية. p. 7. אורכב מ-המקור ב-12 דצמבר 2023.

[8] عبد الباقي مفتاح. أضواء على الشيخ أحمد التجاني وأتباعه (الأولى ed.). بيروت, لبنان: دار الكتب العلمية. p. 88. אורכב מ-המקור ב-11 דצמבר 2023.

[9] الحفناوي بن عامر غول الحسني. الشيخ عبد القادر بن إبراهيم المسعدي (1888 - 1956): حياته وآثاره (الثانية ed.). القاهرة, مصر: دار يسطرون للطباعة والنشر. p. 65. אורכב מ-המקור ב-11 דצמבר 2023.

[مولد_تلقائيا2-10] ¹ ² عبد الباقي مفتاح. أضواء على الطريقة الرحمانية الخلوتية. تقديم: محمد المأمون مصطفى القاسمي الحسني (الأولى ed.). بيروت - لبنان: دار الكتب العلمية. p. 41. אורכב מ-המקור ב-11 דצמבר 2023.

[مولد_تلقائيا3-11] ¹ ² عبد الباقي مفتاح. أضواء على الطريقة الرحمانية الخلوتية. تقديم: محمد المأمون مصطفى القاسمي الحسني (الأولى ed.). بيروت - لبنان: دار الكتب العلمية. p. 44. אורכב מ-המקור ב-11 דצמבר 2023.

[12] عمرو إسماعيل محمد. أعلام الإفتاء في مصر (الأولى ed.). الجيزة (توضيح), الجيزة, مصر: وكالة الصحافة العربية (ناشرون). pp. 18–19. אורכב מ-המקור ב-11 דצמבר 2023.

[13] "الحضرة.. "الخلوتية الحسانية" طريقة "الإمام الأكبر شيخ الأزهر"". albawabhnews.com. البوابة نيوز. אורכב מ-המקור ב-1 יוני 2022. נבדק ב-11 דצמבר 2023. {{cite web}}: (עזרה)

[14] الشيخ جابر البغدادي: بالتصوف نواجه التطرف والإرهاب الفكري (حوار) (אורכב 18.09.2021 בארכיון Wayback Machine)

[15] الطريقة الخلوتية الجودية لها إسناد متصل إلى سيدنا رسول الله (אורכב 08.07.2021^{[Date mismatch]} בארכיון Wayback Machine)

[16] موقع طريقة القاسمي الخلوتية الجامعة: http://www.alqasimy.com/ (طريقة القاسمي בארכיון Wayback Machine (אורכב 26.01.2021^{[Date mismatch]}))

[17] موقع أكاديمية القاسمي، باقة الغربية: http://www.qsm.ac.il/ (אקדמיית אלקסאמי בארכיון Wayback Machine (אורכב 01.02.2021^{[Date mismatch]}))

[18] , الخلوتية، طريقة عبادة صوفية تنتشر في الخليل - ח'לוותיה, דרך פולחן סופית נפוצה בחברון, najah.edu, 29 מאי 2017

[19] الاعداد العدد السابع والأربعون جمادي الأولي 1428هـ فرق ومذاهب, الطريقة الخلوتية, alrased, ‏17 מאי 2007

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]