Μετάβαση στο περιεχόμενο

Λιονέλ Μέσι

Επεξεργασία συνδέσμων
λήμμα ημιπροστατευμένο
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Λιονέλ Μέσι

Με την Εθνική Αργεντινής στο Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου 2022
Προσωπικές πληροφορίες
Ημερ. γέννησης24 Ιουνίου 1987 (1987-06-24) (37 ετών)
Τόπος γέννησηςΡοσάριο, Αργεντινή
Ύψος1,69 μ.[1]
ΘέσηΕπιθετικός
Πληροφορίες συλλόγου
ΟμάδαΊντερ Μαϊάμι
Νούμερο φανέλας10
Ομάδες νέων
1995–2001Νιούελς Ολντ Μπόις
2001–2004Μπαρτσελόνα
Επαγγελματική καριέρα*
ΠερίοδοςΟμάδαΣυμμ.†(Γκ.)†
2003–2004Μπαρτσελόνα Γ10(5)
2004–2005Μπαρτσελόνα Β22(6)
2004–2021Μπαρτσελόνα520(474)
2021–2023Παρί Σεν Ζερμέν58(22)
2023–Ίντερ Μαϊάμι28(22)
Εθνική ομάδα‡
ΠερίοδοςΟμάδαΣυμμ.†(Γκ.)†
2004–2005Αργεντινή Κ-2018(14)
2008Αργεντινή Κ-235(2)
2005–Αργεντινή191(112)
Τίτλοι
Αργεντινή Κ-20
Νικητής Παγκόσμιο Κύπελλο 2005 Ολλανδία
Αργεντινή
Χρυσό Ολυμπιακοί Αγώνες 2008 Πεκίνο
Νικητής Παγκόσμιο Κύπελλο 2022 Κατάρ
Φιναλίστ Παγκόσμιο Κύπελλο 2014 Βραζιλία
Νικητής Κόπα Αμέρικα 2021 Βραζιλία
Νικητής Κόπα Αμέρικα 2024 ΗΠΑ
Φιναλίστ Κόπα Αμέρικα 2007 Βενεζουέλα
Φιναλίστ Κόπα Αμέρικα 2015 Χιλή
Φιναλίστ Κόπα Αμέρικα 2016 ΗΠΑ
Νικητής Τρόπαιο Αρτέμιο Φράνκι 2022 Λονδίνο
* Οι συμμετοχές και τα γκολ στις προηγούμενες ομάδες υπολογίζονται μόνο για τα εγχώρια πρωταθλήματα και έχουν ανανεωθεί έως 10 Νοεμβρίου 2024.

† Συμμετοχές (Γκολ).

‡ Οι συμμετοχές και τα γκολ στις εθνικές ομάδες έχουν ανανεωθεί έως 20 Νοεμβρίου 2024.

Ο Λιονέλ Αντρές Μέσι Κουτσιτίνι (ισπανικά: Lionel Andrés Messi Cuccittini, γενν. 24 Ιουνίου 1987), γνωστός ως Λιονέλ Μέσι, είναι Αργεντινός ποδοσφαιριστής, ο οποίος αγωνίζεται ως επιθετικός και είναι αρχηγός της Ίντερ Μαϊάμι και της Εθνικής Αργεντινής. Θεωρείται ως ο καλύτερος ποδοσφαιριστής του 21ου αιώνα και ένας από τους κορυφαίους του αθλήματος όλων των εποχών.[2][3][4][5][6]

Είναι ο πρώτος σκόρερ στην ιστορία της Πριμέρα Ντιβισιόν και ο δεύτερος καλύτερος σκόρερ στην ιστορία του Τσάμπιονς Λιγκ, διοργάνωση στην οποία έχει αναδειχθεί πρώτος σκόρερ τέσσερεις συνεχόμενες σεζόν.

Αγωνιζόταν με τη Νιούελς Ολντ Μπόις στην Αργεντινή προτού μετακομίσει στην Ευρώπη για να αγωνιστεί στη Μπαρτσελόνα σε ηλικία 13 ετών, στην οποία και παρέμεινε για δύο δεκαετίες. Μεταξύ των 46 τίτλων που έχει κατακτήσει[7] περιλαμβάνονται τέσσερα Τσάμπιονς Λιγκ, δέκα Πρωταθλήματα Ισπανίας και δύο Γαλλίας, τρία Ευρωπαϊκά Σούπερ Κύπελλα, τρία Παγκόσμια Κύπελλα Συλλόγων, δύο Κόπα Αμέρικα, ένα Παγκόσμιο Κύπελλο FIFA, ένα Τρόπαιο Αρτέμιο Φράνκι, ένα χρυσό Ολυμπιακό μετάλλιο και ένα Παγκόσμιο Κύπελλο Κ-20.[8]

Είναι ο ποδοσφαιριστής στην ιστορία με τον μεγαλύτερο αριθμό βραβείων της IFFHS[9] καθώς και ο μοναδικός παίκτης που έχει κερδίσει βραβεία της IFFHS σε τέσσερεις διαφορετικές κατηγορίες,[10] Ανακηρύχθηκε από την IFFHS ως ο κορυφαίος ποδοσφαιριστής του κόσμου για τη δεκαετία (2011–2020).[11][12] Έχει ανακηρυχθεί επίσης καλύτερος παίκτης στην ιστορία του Τσάμπιονς Λιγκ τα τελευταία 20 χρόνια από την ΟΥΕΦΑ. Έχει λάβει 8 φορές τον τίτλο του Παίκτη της Χρονιάς της ΦΙΦΑ και ισάριθμες το βραβείο της Χρυσής Μπάλας,[13][14] 6 φορές τον τίτλο του κορυφαίου σκόρερ της χρονιάς στην Ευρώπη (Χρυσό Παπούτσι),[15] άλλες δύο τον τίτλο του κορυφαίου παίκτη στην Ευρώπη της ΟΥΕΦΑ (2009 και 2015), δύο του πολυτιμότερου σε Παγκόσμιο Κύπελλο (2014, 2022, ο μόνος στην ιστορία που έχει πετύχει κάτι τέτοιο[16]) και δύο του Κόπα Αμέρικα (2015 και 2021). Είναι κάτοχος του ρεκόρ διεθνών τερμάτων της ζώνης ΚΟΝΜΕΜΠΟΛ από το Σεπτέμβριο του 2021.[17] Έχει σημειώσει περισσότερα από 830 γκολ σε επίσημους αγώνες,[18][19] ενώ έχει δώσει περισσότερες από 370 τελικές πάσες (ασίστ) σε επίσημους αγώνες μέχρι σήμερα, ευρισκόμενος στη δεύτερη θέση της ιστορίας.[20][21][22]

Πρώτα χρόνια

Οικογένεια

Ο Λιονέλ Αντρές Μέσι Κουτσιτίνι γεννήθηκε στις 24 Ιουνίου 1987 στο Ροσάριο, εργατική πόλη στα βορειοανατολικά της Αργεντινής. Είναι γιος του Χόρχε Οράσιο Μέσι, εργαζόμενου σε εργοστάσιο κατασκευών, και της Σέλια Μαρία Κουτσιτίνι, οικιακής βοηθού μερικής απασχόλησης.[23][24] Έχει δύο μεγαλύτερους αδερφούς και μια μικρότερη αδερφή. Ένας πρόγονος του Χόρχε, ο Άντζελο Μέσι, κατοικούσε στην πόλη της Ανκόνα στην Ιταλία, απ' όπου μετανάστευσε στην Αργεντινή στη διάρκεια του 19ου αιώνα.[25][26] Ένας άλλος πρόγονος του Χόρχε, ο Ραμόν Πέρες Γιομπέρα, προερχόταν από το Ελ Ποάλ, ένα χωριό στην Καταλονία. Η Σέλια Μαρία απ' την άλλη μεριά είναι κατεξοχήν ιταλικής καταγωγής.[27]

Από το Ροσάριο στη Βαρκελώνη

Τα μέλη της οικογένειας Μέσι είχαν ζήσει για καιρό στη Λας Έρας στην επαρχία της Μεντόσα, μια συνοικία η οποία βρισκόταν στα νότια της πόλης, περίπου εκατό μέτρα από το Gauchito Gil, ένα δρόμο φτωχών κατοικιών ενός ορόφου συνήθως. Ο Λιονέλ έζησε για περίπου δεκατέσσερα χρόνια σε ένα χαμόσπιτο ενός ορόφου.

Μεγαλώνοντας σε μια δεμένη οικογένεια που αγαπούσε το ποδόσφαιρο, ανέπτυξε πάθος για το άθλημα από μικρή ηλικία, παίζοντας συνεχώς με δύο μεγαλύτερα αδέρφια του και δύο ξαδέρφια του, οι οποίοι και οι δύο έγιναν επαγγελματίες ποδοσφαιριστές. Σε ηλικία τεσσάρων ετών εντάχθηκε στον τοπικό σύλλογο Γκραντόλι, που τον προπονούσε ο πατέρας του, αν και η πρώτη του επιρροή ως παίκτης προήλθε από τη γιαγιά του από τη μητέρα του, Σίλια, η οποία τον συνόδευε στην προπόνηση και τους αγώνες.[28][29] Το σπάνιο ταλέντο του σύντομα έγινε διακριτό από τη Νιούελς Ολντ Μπόις, μεγάλη ομάδα της πόλης, στην οποία πήγε λίγο πριν τα έβδομα γενέθλιά του.[30][31] Την πρώτη του μέρα στο σχολείο, αποκλείστηκε από την παιδική χαρά λόγω του ύψους του, αλλά επίμονο βγήκε στον αγωνιστικό χώρο και ντρίμπλαρε έξοχα. Ο αδερφός του Ροντρίγκο του έδωσε το παρατσούκλι «ο ψύλλος» (La pulga).[32] Στην ηλικία των 10 ετών κι ενώ είχε ύψος 1,11 μέτρα, διαγνώστηκε με ορμονική διαταραχή (ανεπάρκεια αυξητικής ορμόνης) η οποία είχε σημαντικό αντίκτυπο στη φυσιολογική ανάπτυξη του οργανισμού.[28] Λόγω αυτού, η πιθανότητα μιας καριέρας ήταν τουλάχιστον ουτοπική. «Χωρίς ορμόνες μεταβολισμού, ο Λιονέλ θα έφτανε, στην καλύτερη, το 1,50 μέτρο κατά την ενηλικίωσή του», δήλωσε ο πατέρας του, Χόρχε, στη γαλλική εφημερίδα L'Équipe. Η οικογένεια Μέσι δεν μπορούσε να αγοράσει τη θεραπεία η οποία κόστιζε μηνιαίως 900 ευρώ, και επρόκειτο για ενέσιμη θυρεοειδική ορμόνη επί τριάντα μήνες.[33] Αρκετές ομάδες της Αργεντινής, μεταξύ των οποίων και η Ρίβερ Πλέιτ, ενδιαφέρονταν για τον παίκτη χωρίς όμως να επιθυμούν να καλύψουν οικονομικά τη θεραπεία.[32][34]

Εκπαίδευση στη Λα Μασία

Σε ηλικία 13 ετών, ο Μέσι ταξίδεψε στη Βαρκελώνη, όπου και πραγματοποίησε σειρά δοκιμών με την Μπαρτσελόνα τον Ιούλιο του 2000.[35] Μερικούς μήνες νωρίτερα, η οικογένειά του, οι εκπρόσωποί της και ο σύλλογος διαπραγματεύονταν την άφιξη του Μέσι στην Καταλονία. Έπειτα από έναν μήνα δοκιμών, ο υπεύθυνος των ακαδημιών Κάρλες Ρέσακ αποφάσισε να αναλάβει η ομάδα της Καταλονίας την πληρωμή της θεραπείας. Η Λα Μασία, τα τμήματα υποδομής της ομάδας της Βαρκελώνης, υποδέχτηκε τον Αργεντινό. Το ιατρικό κόστος και η εκπαίδευση του ποδοσφαιριστή αναλήφθηκαν από τους μπλαουγκράνα (blaugrana) και ο Μέσι εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Καταλονία με την οικογένειά του.[36][37] Είδωλα της νεανικής του ηλικίας ήταν ο Ρονάλντο[38] και ο Ντιέγκο Μαραντόνα[39][40] Οι ορμονικές θεραπείες σταμάτησαν το 2001, και από το 2002, ο Μέσι ήταν ακόμα μόνο 1,63 μέτρα και 51 κιλά, κάτι που του χάρισε το παρατσούκλι El Nano ή «ο νάνος».[30]

Στις 7 Μαρτίου 2001 αγωνίστηκε για πρώτη φορά και επίσημα ως παίκτης της Μπαρτσελόνα στην ομάδα Κ-14.[41] Στη διάρκεια του δεύτερου αγώνα του με την ομάδα των νέων της ομάδας της Βαρκελώνης, υπέστη κάταγμα στην περόνη και παρέμεινε εκτός αγωνιστικής δράσης για διάστημα τριών μηνών. Το 2001 μια διαμάχη με την παλιά ομάδα του των Νιούελς Ολντ Μπόις τον άφησε εκτός αγωνιστικών χώρων για το χρονικό διάστημα μεταξύ Φεβρουαρίου και Ιουνίου.[42] Συνέχισε ωστόσο την ποδοσφαιρική του διαπαιδαγώγηση και άρχισε να ανεβαίνει σε σύντομο διάστημα τα επίπεδα των νεανικών ομάδων των Καταλανών.[43] Στην ηλικία των 16 ετών και 145 ημερών, στις 16 Νοεμβρίου 2003, συμμετείχε στον πρώτο του αγώνα με την πρώτη ομάδα της Μπαρτσελόνα σε φιλική αναμέτρηση με την Πόρτο.[44] Κατά τη διάρκεια της καριέρας του σε ακαδημίες, εφηβικές και ομάδες νέων σημείωσε 328 τέρματα σε 250 αγώνες.[45]

Καριέρα σε συλλόγους

Μπαρτσελόνα

Ξεκίνημα στην Ευρώπη

Υπέγραψε το πρώτο του επαγγελματικό συμβόλαιο το 2004. Στις 16 Οκτωβρίου 2004 πραγματοποίησε την πρώτη του επίσημη εμφάνιση απέναντι στην Εσπανιόλ Βαρκελώνης για το πρωτάθλημα στο Καμπ Νου, μπαίνοντας ως αλλαγή και αγωνιζόμενος για επτά λεπτά.[46][47] Πέτυχε το πρώτο του τέρμα στο πρωτάθλημα στις 1 Μαΐου 2005 απέναντι στην Αλμπαθέτε Μπαλομπιέ, την οποία η ομάδα του κέρδισε με σκορ 2–0.[48] Σε ηλικία 17 ετών και 331 ημερών έγινε ο νεότερος σκόρερ στην ιστορία του συλλόγου της Καταλονίας.[49]

Η απουσία κοινοτικού διαβατηρίου δεν του επέτρεψε να αγωνιστεί έως τον Οκτώβριο του 2005, ημερομηνία κατά την οποία έλαβε τη διπλή υπηκοότητα αργεντίνικη-ισπανική.[50] Κατέκτησε το Σούπερ Καπ Ισπανίας το 2005 απέναντι στη Ρεάλ Μπέτις και συμμετείχε στις 24 Αυγούστου 2005 στο Τρόπαιο Ζοάν Γκαμπέρ, όπου η ομάδα του ηττήθηκε στα πέναλτι από τη Γιουβέντους, απέναντι στην οποία πραγματοποίησε πολύ καλή εμφάνιση.[42][51]

Ο Μέσι στη διάρκεια προπόνησης το 2006.

Ο προπονητής Φρανκ Ράικαρντ ξεκίνησε να δίνει στον Μέσι ολοένα και μεγαλύτερο χρόνο συμμετοχής στην Πριμέρα Ντιβιζιόν. Στις 2 Νοεμβρίου 2005, πέτυχε το πρώτο του τέρμα, ενώ έδωσε και την πρώτη του ασίστ σε αγώνα για το Τσάμπιονς Λιγκ με αντίπαλο τον Παναθηναϊκό, τον οποίον η ομάδα του διέλυσε με σκορ 5–1 στο Καμπ Νου.[52] Τον Δεκέμβριο του 2005 ο Μέσι αναδείχθηκε κορυφαίος Αργεντινός ποδοσφαιριστής της χρονιάς.[53] και κατέκτησε το Βραβείο Golden Boy του καλύτερου παίκτη στην Ευρώπη με ηλικία κάτω των 21 ετών το οποίο απένειμε η ιταλική εφημερίδα Tuttosport.[54]

Τον Φεβρουάριο του 2006, στη διάρκεια του αγώνα για τη φάση των "16" του Τσάμπιονς Λιγκ απέναντι στην Τσέλσι, αγωνίστηκε ως βασικός δίπλα στους Ετό και Ροναλντίνιο. Άγνωστος στο ευρύ κοινό, η εξαιρετική του εμφάνιση κυρίως απέναντι στους "μπλε του Λονδίνου" ανέδειξε το ταλέντο που διέθετε.[55] Θύμα ενός τραυματισμού στη διάρκεια του επαναληπτικού αγώνα, θα χάσει το υπόλοιπο της σεζόν. Η χρονιά ήταν ιδιαίτερα επιτυχημένη για το σύλλογο με την κατάκτηση του Τσάμπιονς Λιγκ, του πρωταθλήματος και του Σούπερ Κυπέλλου Ισπανίας.[56]

Η καθιέρωση (2006–2008)

Στις αρχές της αγωνιστικής περιόδου 2006–07, ο Μέσι καθιερώθηκε στη βασική ενδεκάδα. Η επιθετική τριάδα των Ροναλντίνιο - Ετό - Μέσι δημιουργήθηκε, αν και σπάνια χρησιμοποιούνταν λόγω των συχνών τραυματισμών των δύο τελευταίων.[57] Τραυματίας από τον Νοέμβριο, ο Μέσι παρέμεινε εκτός αγωνιστικών για διάστημα τριών μηνών και έχασε το Παγκόσμιο Κύπελλο Συλλόγων του 2006. Επέστρεψε στην ενεργό δράση στην αναμέτρηση απέναντι στη Λίβερπουλ για τη φάση των "16" του Τσάμπιονς Λιγκ, ενώ τρεις ημέρες αργότερα στις 7 Μαρτίου 2007, στη διάρκεια του Ελ Κλάσικο, ο Μέσι πέτυχε χατ τρικ δίνοντας τη δυνατότητα στην Μπαρτσελόνα, που αγωνιζόταν με 10 παίκτες, να πάρει ισοπαλία με 3–3. Έγινε έτσι ο νεαρότερος ποδοσφαιριστής στην ιστορία που να πετυχαίνει χατ τρικ σε ένα τέτοιο αγώνα.[58][59] Έναν μήνα αργότερα, στις 18 Απριλίου, στη διάρκεια του πρώτης συνάντησης για τα ημιτελικά του Κυπέλλου Ισπανίας απέναντι στη Χετάφε, σημείωσε ένα τέρμα πανομοιότυπο με αυτό του Ντιέγκο Μαραντόνα στη διάρκεια του προημιτελικού του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1986 με αντίπαλο την Αγγλία.[60][61][62] Οι συγκρίσεις μεταξύ Μέσι και Μαραντόνα άρχισαν, ενώ στις 9 Ιουνίου, ο ίδιος σημείωσε τέρμα με το χέρι, αυτή τη φορά, απέναντι στην Εσπανιόλ Βαρκελώνης, όπως ο Μαραντόνα στον προημιτελικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1986.[30][63]

Ο Μέσι ξεπερνά πέντε αντιπάλους ξεκινώντας πίσω από το κέντρο και σκοράρει απέναντι στη Χετάφε στον πρώτο ημιτελικό του Κόπα ντελ Ρέι, στις 18 Απριλίου του 2007.

Στις αρχές της σεζόν 2007–08 ο Μέσι καθιερώθηκε σε ηλικία 20 ετών ως ο ηγέτης στον αγωνιστικό χώρο, ενώ οι συμπαίκτες του στην επιθετική γραμμή Ροναλντίνιο, Σαμουέλ Ετό και Τιερί Ανρί, θα πραγματοποιήσουν μία τουλάχιστον ασταθή σεζόν: στον αντίποδα ο Αργεντινός θα έχει θετική αρχή κατά τους φθινοπωρινούς μήνες. Άλλωστε τον Δεκέμβριο, ήταν ένας από τους υποψήφιους για τη Χρυσή Μπάλα του 2007 στη ψηφοφορία της οποίας τερμάτισε τρίτος,[64][65] ενώ ήταν επίσης δεύτερος στην κατάταξη του Καλύτερου Ποδοσφαιριστή της Χρονιάς FIFA.[66]

Το 2008 ξεκίνησε με τους ίδιους οιωνούς: πραγματοποίησε εξαιρετική εμφάνιση στις 20 Φεβρουαρίου για τη φάση των "16" του Τσάμπιονς Λιγκ με αντίπαλο τη Σέλτικ στο Σέλτικ Παρκ, δίνοντας τη δυνατότητα στους Καταλανούς να πάρουν τη νίκη με σκορ 3–2.[67] Όμως στη διάρκεια του επαναληπτικού αγώνα, ο Μέσι τραυματίστηκε και πάλι και έτσι συνολικά τη διετία 2006–08 έμεινε εκτός δράσης για 8 μήνες.

Το τρεμπλ και το sextuple 2008–2009

Ο Ζοζέπ Γκουαρδιόλα, προπονητής της δεύτερης ομάδας της Μπαρτσελόνα και παλιός αρχηγός της αποκαλούμενης dream team (ομάδας-όνειρο) του Γιόχαν Κρόιφ, έγινε προπονητής της πρώτης ομάδας τη σεζόν 2008–09 μετά την αποτυχία της ομάδας την τελευταία χρονιά. Από την έναρξη ο Μέσι κατάφερε να καθιερωθεί ως ο παίκτης-κλειδί στη σύνθεση της ομάδας της Καταλονίας. Με ειδικό πρόγραμμα προπόνησης, διατροφής και προσωπικό γυμναστή κατάφερε να μείνει χωρίς ουσιαστικά τραυματισμούς για τέσσερα χρόνια. Κατέλαβε τη δεύτερη θέση για τη Χρυσή Μπάλα του 2008.[65][68]

Στις 2 Μαΐου 2009 η Μπαρτσελόνα συνέτριψε τη Ρεάλ Μαδρίτης στο Μπερναμπέου με το ιστορικό σκορ του 6–2 με δύο τέρματα και μία ασίστ του Αργεντινού, ο οποίος έτυχε αποθέωσης από τους οπαδούς της Ρεάλ κατά την έξοδό του από τον αγωνιστικό χώρο ως αλλαγή.[69][70][71] Στις 6 Μαΐου έγινε ο επαναληπτικός αγώνας για την ημιτελική φάση του Τσάμπιονς Λιγκ απέναντι στην Τσέλσι στο Στάμφορντ Μπριτζ. Έπειτα από λευκή ισοπαλία 0–0 στην πρώτη μεταξύ των δύο ομάδων αναμέτρηση, οι Άγγλοι κατάφεραν νωρίς να πάρουν προβάδισμα στο σκορ και στη συνέχεια κλείστηκαν στα μετόπισθεν, ενώ η Μπαρτσελόνα βρέθηκε να αγωνίζεται με 10 παίκτες. Στο 93ο λεπτό της αναμέτρησης, ο Μέσι, του οποίου η απόδοση είχε κινηθεί σε μετριότατο επίπεδο στις δύο αναμετρήσεις, έδωσε ασίστ για τον Ινιέστα δίνοντας τη δυνατότητα στην ομάδα να πάρει την πρόκριση για τον τελικό της διοργάνωσης, όπου θα αντιμετώπιζε τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ.[72][73]

Στις 13 Μαΐου στον τελικό του Κυπέλλου Ισπανίας με αντίπαλο την Ατλέτικο Μπιλμπάο, η ομάδα πέτυχε τέσσερα τέρματα, από τα οποία το ένα από τον Μέσι, κατακτώντας τον πρώτο της τίτλο για τη σεζόν. Λίγες ημέρες αργότερα, ο σύλλογος της Καταλονίας εξασφάλισε το πρωτάθλημα. Στις 27 Μαΐου, στον τελικό του Τσάμπιονς Λιγκ με αντίπαλο τη κάτοχο του τίτλου Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, η Μπαρτσελόνα επικράτησε με σκορ 2–0 και ολοκλήρωσε ένα τρεμπλ.[74] Ο Ετό άνοιξε το σκορ νωρίς στο πρώτο ημίχρονο, προτού ο Μέσι πετύχει δεύτερο τέρμα με κεφαλιά, ένα από τα ελάχιστα της καριέρας του.[75][76] Αυτό ήταν το τελευταίο τέρμα του για τη σεζόν και ένατο για το Τσάμπιονς Λιγκ της σεζόν 2008–09, του οποίου τελείωσε πρώτος σκόρερ και καλύτερος παίκτης.[77] Τον Αύγουστο του 2009 η Μπαρτσελόνα κατέκτησε και το Σούπερ Κύπελλο Ισπανίας νικώντας στο διπλό τελικό την Ατλέτικο Μπιλμπάο (1–2 στις 16 Αυγούστου στο Μπιλμπάο και 3–0 στη Βαρκελώνη μία εβδομάδα αργότερα). Ο Αργεντινός σημείωσε τα δύο πρώτα γκολ του επαναληπτικού.[78] Στις 28 Αυγούστου η ομάδα κατέκτησε και το Ευρωπαϊκό Σούπερ Κύπελλο νικώντας τη Σαχτάρ Ντονέτσκ με 1–0.[79]

Αυτή ήταν και η χρονιά της καθιέρωσης για τον Λιονέλ Μέσι στο χώρο του παγκοσμίου ποδοσφαίρου με συνολικά 38 τέρματα σε 51 συμμετοχές για την πρώτη του σεζόν χωρίς κανένα τραυματισμό,[80] κατακτώντας το βραβείο της Χρυσής Μπάλας σημειώνοντας ρεκόρ ψήφων (98,54 % των δυνητικών),[81][82] όπως και αυτόν του καλύτερου παίκτη του κόσμου από τη FIFA.[83] Η σεζόν τελείωσε με την κατάκτηση και των έξι τίτλων που διεκδίκησε η ομάδα, γεγονός ρεκόρ στο παγκόσμιο ποδόσφαιρο, θεωρούμενη ως μία από τις κορυφαίες της παγκόσμιας ιστορίας.[84][85][86] Συγκεκριμένα, μετά από τους δύο τίτλους τον Αύγουστο, κέρδισε και το Παγκόσμιο Κύπελλο Συλλόγων με αντίπαλο την Εστουδιάντες ντε Λα Πλάτα της Αργεντινής στις 19 Δεκεμβρίου, με τον Μέσι να σημειώνει το νικητήριο γκολ στο τελικό 2–1 στην παράταση, με το στήθος του.[87][88][89]

Η διετία 2009–2011 της αναρρίχησης στη κορυφή

Με την απόκτηση Ζλάταν Ιμπραχίμοβιτς ο Αργεντινός κινήθηκε περισσότερο προς τα πλάγια ως δεξιός ακραίος επιθετικός και συνέχισε την πολύ καλή του πορεία και το 2010: σημείωσε συνολικά 47 γκολ σε όλες τις διοργανώσεις.[90] Πέτυχε και τα τέσσερα γκολ της ομάδας του στον προημιτελικό του Τσάμπιονς Λιγκ με αντίπαλο την Άρσεναλ στις 6 Απριλίου στο ίσως καλύτερο παιχνίδι της καριέρας του με τη Μπαρτσελόνα, ενώ έγινε ο κορυφαίος σκόρερ διοργάνωσης για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά (8 γκολ).[77][91][92] Ήταν για πρώτη φορά πρώτος σκόρερ του πρωταθλήματος με 34 γκολ[93] κατέκτησε το πρώτο Χρυσό Παπούτσι της καριέρας του[94] και βοήθησε το σύλλογο να κερδίσει το δεύτερο συνεχόμενο τρόπαιο του πρωταθλήματος με μία μόνο ήττα.

Ο Λιονέλ Μέσι με τη μπάλα με αντίπαλο της Ρεάλ Μαδρίτης που προσπαθεί να τον ανακόψει από πίσω.

Ο Μέσι εξασφάλισε το πρώτο τρόπαιο της Μπαρτσελόνα της χρονιάς 2010–11, το Σούπερ Κύπελλο, σημειώνοντας χατ τρικ στη νίκη 4–0 του δευτέρου αγώνα εναντίον της Σεβίλλης, μετά από ήττα με 1–0 στον πρώτο αγώνα.[95] Η ομάδα σημείωσε 16 συνεχόμενες νίκες στο πρωτάθλημα, ένα ρεκόρ για το ισπανικό ποδόσφαιρο.[96][97] Οι επιδόσεις του το 2010 του έδωσαν την εναρκτήρια FIFA Ballon d'Or (Χρυσή Μπάλα ΦΙΦΑ), μία συγχώνευση του βραβείου της Χρυσής Μπάλας του France Football και του Παγκόσμιου Παίκτη της Χρονιάς της FIFA.[98] Συγκεντρώνοντας το 22,6 % των ψήφων παραμένει ο νικητής με την χαμηλότερη πλειοψηφία στην ιστορία του θεσμού της Χρυσής Μπάλας σε μια επιλογή που παραμένει αμφιλεγόμενη.[99][100][101]

Προς το τέλος της σεζόν, η ομάδα αντιμετώπισε σε τέσσερα παιχνίδια τη Ρεάλ Μαδρίτης σε διάστημα 18 ημερών. Η Μπαρτσελόνα έχασε τον τελικό του Κυπέλλου, ο Μέσι σημείωσε και τα δύο γκολ στη νίκη της ομάδας του με 2–0 στον αγώνα των ημιτελικών του Τσάμπιονς Λιγκ μέσα στη Μαδρίτη, το δεύτερο από τα οποία αναγνωρίστηκε ως ένα από τα καλύτερα της διοργάνωσης. Η Μπαρτσελόνα προκρίθηκε στον τελικό του Τσάμπιονς Λιγκ, όπου αντιμετώπισε τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ σε μια επανάληψη του τελικού δύο χρόνια νωρίτερα. Ως ο κορυφαίος σκόρερ της διοργάνωσης για τρίτη συνεχόμενη χρονιά, με 12 γκολ σημείωσε το τρίτο γκολ της νίκης της ομάδας (3–1), αναγκάζοντας τον Άλεξ Φέργκιουσον να παραδεχθεί ότι η Μπαρτσελόνα του Γκουαρδιόλα ήταν «η καλύτερη ομάδα που είχε αντιμετωπίσει ποτέ».[75][77][102] Τελείωσε τη σεζόν με 53 γκολ και 24 ασίστ σε όλες τις διοργανώσεις και έγινε ο πρώτος παίκτης στο ισπανικό ποδόσφαιρο που έπιασε το όριο των 50 γκολ.[103][104] Μέχρι το τέλος του ημερολογιακού έτους 2011 παρείχε 36 ασίστ σε επίσημους αγώνες, ρεκόρ κόσμου που ξεπεράστηκε μία δεκαετία αργότερα.[105]

Την αγωνιστική περίοδο 2011–12 σημείωσε τον αριθμό ρεκόρ των 73 τερμάτων σε 60 αγώνες και 29 ασίστ σε όλους τους αγώνες του συλλόγου.[106][107][108] Η ομάδα κατέκτησε τόσο το ισπανικό, όσο και το Ευρωπαϊκό Σούπερ Κύπελλο. Στο Σούπερ Κύπελλο Ισπανίας, ο Μέσι σκόραρε τρεις φορές για να επιτύχει μια συνολική νίκη 5–4 επί της Ρεάλ Μαδρίτης. Οι επιτυχίες της ομάδας, της έδωσαν την υψηλότερη βαθμολογία όλων των εποχών στο σύστημα Elo για τους συλλόγους.[109] Για τις επιτυχίες του το 2011, έλαβε και πάλι τη Χρυσή Μπάλα της FIFA και έγινε ο τέταρτος παίκτης στην ιστορία που κέρδισε το βραβείο τρεις φορές, μετά τους Γιόχαν Κρόιφ, Μισέλ Πλατινί και Μάρκο φαν Μπάστεν.[110] Επιπλέον, κέρδισε το εναρκτήριο βραβείο της UEFA του καλύτερου ποδοσφαιριστή στην Ευρώπη (Best Player in Europe), μια αναβίωση του παλαιού τροπαίου της Χρυσής Μπάλας. Τέλος, επελέγη από τη γαλλική εφημερίδα L'Équipe ως αθλητής / αθλήτρια της χρονιάς όλων των αθλημάτων (γαλλικά: Champion des champions de L'Équipe) για το 2011, ένας από τους πέντε μόνο ποδοσφαιριστές που έχουν πετύχει κάτι τέτοιο από το 1980 που δημιουργήθηκε ο θεσμός.[111][112]

2012–2014

Καθώς ο Αργεντινός διατήρησε τη φόρμα του στο δεύτερο μισό της σεζόν, το έτος 2012 κατέρριψε πολλά μακροχρόνια ρεκόρ. Στις 7 Μαρτίου, πέτυχε πέντε τέρματα σε αγώνα του Τσάμπιονς Λιγκ με αντίπαλο της Μπάγερ Λεβερκούζεν, επίτευγμά που ισοφάριζε το ρεκόρ στην ιστορία του θεσμού.[113][114] Αυτό τον έκανε κορυφαίο σκόρερ της σεζόν με 14 γκολ, ισοφαρίζοντας το ρεκόρ του Ζοζέ Αλταφίνι από το 1962–63.[115][116][117]

Παρά την ατομική του φόρμα, ο κύκλος επιτυχίας της Μπαρτσελόνα υπό τον Γκουαρντιόλα - μία από τις καλύτερες εποχές στην ιστορία του συλλόγου - έφτασε στο τέλος. Παρόλο που η Μπαρτσελόνα κατέκτησε το Κύπελλο, τον 14ο τίτλο της περιόδου αυτής, η ομάδα έχασε το πρωτάθλημα από τη Ρεάλ Μαδρίτης και αποκλείστηκε στους ημιτελικούς του Τσάμπιονς Λιγκ από την Τσέλσι. Ο Μέσι τελείωσε τη χρονιά 2011–12 ως κορυφαίος σκόρερ του πρωταθλήματος στην Ισπανία και την Ευρώπη για δεύτερη φορά, με 50 γκολ, επίδοση ρεκόρ στην ιστορία του ισπανικού πρωταθλήματος που παραμένει.[80][94][118] Παραμένει ο μεγαλύτερος αριθμός τερμάτων που σημείωσε ένας παίκτης από την έναρξη του βραβείου του Χρυσού Παπουτσιού.[119]

Υπό τον νέο προπονητή Βιλανόβα, ο οποίος τον είχε καθοδηγήσει για πρώτη φορά σε ηλικία 14 ετών στη Λα Μασία, ο Μέσι βοήθησε τον σύλλογο να πετύχει το καλύτερο ξεκίνημά του κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2012, συγκεντρώνοντας 55 βαθμούς από το μέσο της χρονιάς, ρεκόρ στο ισπανικό ποδόσφαιρο και εξασφαλίζοντας τον τίτλο από τις αρχές του 2013.[120][121] Στο τέλος του έτους, ο Μέσι είχε σημειώσει 91 τέρματα σε όλες τις διοργανώσεις για το σύλλογο και την εθνική, που είναι η τέταρτη καλύτερη όλων των εποχών στο παγκόσμιο ποδόσφαιρο.[18] Η επίδοση έλαβε τον τίτλο των ρεκόρ Γκίνες.[122] Κέρδισε ξανά τη Χρυσή Μπάλα, και έγινε ο μοναδικός παίκτης στην ιστορία που κέρδισε το βραβείο τέσσερεις φορές και μάλιστα συνεχόμενες.[24][123]

Ο Μέσι τη χρονιά 2011–12.

Μετά από τέσσερεις σεζόν χωρίς τραυματισμούς, οι μυϊκοί τραυματισμοί επανεμφανίσθηκαν από τον Απρίλη και συνεχίστηκαν όλο το χρόνο. Στις 12 Μαΐου τερμάτισε σειρά με 21 συνεχόμενα παιχνίδια πρωταθλήματος σκοράροντας, επίδοση που αποτελεί ρεκόρ κόσμου καταρρίπτοντας την προηγούμενη του Γιόζεφ Μπίτσαν μετά από 73 χρόνια. Είχε πετύχει 33 γκολ κατά τη διάρκεια της πορείας.[124][125][126] Με 60 γκολ σε όλες τις διοργανώσεις, συμπεριλαμβανομένων 46 γκολ στο πρωτάθλημα, ολοκλήρωσε τη σεζόν ως κορυφαίος σκόρερ στην Ισπανία και την Ευρώπη για τρίτη συνεχόμενη χρονιά.[5][118][127] Κατά το δεύτερο μισό της σεζόν 2013–14 κατάφερε να καταρρίψει δύο μακροχρόνια ρεκόρ σε διάστημα επτά ημερών: έγινε πρώτος σκόρερ στην ιστορία του συλλόγου και κορυφαίος σκόρερ στα Ελ Κλάσικο.[128] Ομως, για πρώτη φορά σε πέντε χρόνια ο σύλλογος τερμάτισε τη σεζόν χωρίς κανένα τρόπαιο.[129]

2014–2016

Την αγωνιστική περίοδο 2014–15 ο Μέσι κατέρριψε ένα μακροχρόνιο ρεκόρ: με χατ τρικ που σημείωσε απέναντι στη Σεβίλλη στις 22 Νοεμβρίου έγινε ο κορυφαίος σκόρερ όλων των εποχών στο πρωτάθλημα, καθώς ξεπέρασε το 59χρονο ρεκόρ των 251 γκολ που κατείχε ο Τέλμο Θάρρα.[48][130]

Η μεταγραφή του Νεϊμάρ έκανε τον Λουίς Σουάρες έναν άριστο συνεργάτη του Μέσι.[131][132] Σημαντική στιγμή ήρθε στις 11 Ιανουαρίου 2015 κατά τη διάρκεια της νίκης με 3–1 επί της Ατλέτικο Μαδρίτης, την πρώτη φορά που η επιθετική τριπλέτα των Μέσι, Σουάρες και Νεϊμάρ, που ονομάστηκε "MSN" από τα αρχικά των ονομάτων τους, σημείωσαν από ένα γκολ στον αγώνα, σηματοδοτώντας την αρχή μιας πολύ επιτυχημένης πορείας. Με 364 γκολ και 173 ασίστ μεταξύ τους σε τρεις σεζόν, οι τρεις ξεκίνησαν με μία εντυπωσιακή πρώτη χρονιά 2014–15 με 122 γκολ και 55 ασίστ που οδήγησε την ομάδα στο τρεμπλ (Λα Λίγκα, Κύπελλο Ισπανίας και Τσάμπιονς Λιγκ) με κυρίαρχη αίσθηση ευκολίας. Με 58 γκολ από τον Αργεντινό, η ομάδα πέτυχε ρεκόρ στην ιστορία του ισπανικού πρωταθλήματος με την παραγωγικότητά της. Παρόλο που δεν μπόρεσαν να επαναλάβουν αυτή τη συλλογή τροπαίων στις άλλες δύο σεζόν μαζί, εξακολουθούσαν να σημειώνουν γκολ σε μεγάλο αριθμό. Ο Μέσι μετά από πέντε χρόνια παιχνιδιού που αγωνίστηκε περισσότερο ως επιθετικός μέσος / πλέι-μέικερ, είχε επιστρέψει στην προηγούμενη του θέση στη δεξιά πλευρά της επίθεσης.[133][134] Μεταξύ των 43 γκολ του πρωταθλήματος εκείνη τη σεζόν ήταν ένα χατ τρικ που σημείωσε σε 11 λεπτά με αντίπαλο τη Ράγιο Βαγεκάνο στις 8 Μαρτίου, το γρηγορότερο της καριέρας του.[135] Ο Μέσι σκόραρε δύο φορές καθώς η Μπαρτσελόνα νίκησε την Ατλέτικο Μπιλμπάο με 3–1 στον τελικό του Κυπέλλου στις 30 Μαΐου, επιτυγχάνοντας το έκτο νταμπλ στην ιστορία της. Το πρώτο γκολ του που ήταν και το πρώτο της συνάντησης επιτεύχθηκε με ατομική προσπάθεια και άψογο τελείωμα και χαρακτηρίζετα ως ένα από τα καλύτερα στην καριέρα του.[136][137] Στο Τσάμπιονς Λιγκ, σημείωσε δύο τέρματα στη νίκη στη ημιτελικά με 3–0 επί της Μπάγερν Μονάχου. Το δεύτερο τέρμα ανακηρύχθηκε το καλύτερο της σεζόν από την ΟΥΕΦΑ.[138] Στον τελικό η Μπαρτσελόνα νίκησε τη Γιουβέντους με 3–1 για να κατακτήσει το δεύτερο τρεμπλ, καθιστώντας την πρώτη ομάδα στην ιστορία που το πέτυχε.[80][139] Ο Μέσι ολοκλήρωσε τη διοργάνωση ως ο κορυφαίος σκόρερ με 10 γκολ, ο πρώτος ποδοσφαιριστής σε πέντε σεζόν του Κυπέλλου Πρωταθλητριών/Τσάμπιονς Λιγκ.[140] Ολοκλήρωσε τη χρονιά κερδίζοντας τον τελικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου Συλλόγων του 2015 στις 20 Δεκεμβρίου, συλλέγοντας το πέμπτο τρόπαιο του σωματείου το 2015, καθώς η ομάδα νίκησε τη Ρίβερ Πλέιτ με 3–0 (ένα γκολ δικό του).[141][142]

Στις 11 Ιανουαρίου 2016, κέρδισε τη Χρυσή Μπάλα για πέμπτη φορά στην καριέρα του.[143] Συνολικά, σημείωσε 41 γκολ και παρείχε 23 ασίστ στη χρονιά, καθώς το επιθετικό τρίο της ομάδας πέτυχε ισπανικό ρεκόρ με 131 γκολ καθ' όλη τη διάρκεια της σεζόν, καταρρίπτοντας το ρεκόρ που είχαν θέσει την προηγούμενη χρονιά και θεωρούμενο ως ένα από τα κορυφαία στην ιστορία του αθλήματος.[144][145][146] Στις 16 Φεβρουαρίου του 2016 στην εντός έδρας νίκη με 6–1 επί της Θέλτα Βίγο για το πρωτάθλημα, Μέσι και Σουάρες συνεργάστηκαν στην εκτέλεση πέναλτι όπως ο Γιόχαν Κρόιφ με το Γέσπερ Όλσεν το 1982 σε αγώνα του Άγιαξ. Κάποιοι το έκριναν ως μη σεβασμό στον αντίπαλο. Οι παίκτες της Θέλτα δεν διαμαρτυρήθηκαν και το τέρμα καταλογίστηκε κανονικά. Η γενικότερη εντύπωση ήταν ότι ο τρόπος εκτέλεσης ήταν αφιέρωμα και μήνυμα συμπαράστασης στον Κρόιφ. Ο Ολλανδός αντιμετώπιζε τον καρκίνο εκείνη την περίοδο και δήλωσε «πολύ χαρούμενος» με αυτό, επιμένοντας ότι «ήταν νόμιμο και διασκεδαστικό».[147][148][149] Η σεζόν τελείωσε κατακτώντας ξανά το πρωτάθλημα καθώς και το Κύπελλο Ισπανίας.[150]

2016–2021

Κατά τη διάρκεια της σεζόν 2016–17 και συγκεκριμένα στις 23 Απριλίου, ο Μέσι σκόραρε δύο φορές στην εκτός έδρας νίκη 3–2 επί της Ρεάλ Μαδρίτης. Το νικητήριο τέρμα ήταν το 500ό του για τη Μπαρτσελόνα. Αξέχαστος ο πανηγυρισμός του να βγάζει τη φανέλα και να την κρατά ψηλά μπροστά στους οπαδούς της Ρεάλ Μαδρίτης - με το όνομα και τον αριθμό του να βλέπει το πλήθος.[151] Ολοκλήρωσε τη σεζόν με 54 γκολ και 16 ασίστ, ενώ τα 37 γκολ του στο πρωτάθλημα, τον είδαν να κερδίζει τόσο τον τίτλο του πρώτου σκόρερ, όσο και το χρυσό παπούτσι για τέταρτη φορά στην καριέρα του.[80][152] Στις 19 Μαΐου, στον τελευταίο αγώνα πρωταθλήματος της σεζόν, ο Μέσι σκόραρε δύο φορές στην ισοπαλία 2–2 με την Έιμπαρ και έτσι το τέλος της σεζόν 2018–19 τον βρήκε στην κορυφή των σκόρερ του πρωταθλήματος για έκτη φορά με 36 γκολ. Κατέκτησε επίσης το έκτο βραβείο χρυσού παπουτσιού και τρίτο συνεχόμενο, κάτι που συνέβη για πρώτη φορά στην ιστορία του βραβείου.[153][154]

Σε προσπάθειά του από αγώνα της Μπαρτσελόνα το 2011

Το Δεκέμβριο του 2019, ο Μέσι κέρδισε την έκτη του Χρυσή Μπάλα, κάτι που αποτελούσε ρεκόρ όλων των εποχών στην ιστορία του θεσμού.[65][106][155] Η επικράτησή του για πολλοστή φορά, με μικρή διαφορά αυτή τη φορά, έθεσε ερωτηματικά για την αξιοπιστία του θεσμού.[100][156][157] Την αγωνιστική περίοδο 2019–20 ήταν πρώτος σκόρερ του πρωταθλήματος για έβδομη φορά στην καριέρα του.[93] Στις 22 Δεκεμβρίου 2020 σε εκτός έδρας συνάντηση πρωταθλήματος απέναντι στη Ρεάλ Βαγιαδολίδ (0–3) σημείωσε το 644ο τέρμα του σε επίσημο αγώνα με τη Μπαρτσελόνα, ξεπερνώντας το ρεκόρ του Πελέ που κρατούσε από το 1974.[158][159] Μέχρι το τέλος της σεζόν έφτασε τα 672 γκολ σε επίσημους αγώνες με την πρώτη ομάδα της Μπαρτσελόνα, φτάνοντας στην πρώτη θέση των σκόρερ με ένα σύλλογο που σύμφωνα με την RSSSF ανήκε στο Γερμανό Έρβιν Χέλμχεν με τη ΠΣΦ Κέμνιτς από τη δεκαετία του 1940.[18][160] Με το σύλλογο το 2021 κατέκτησε μόνο ένα τρόπαιο, το Κύπελλο Ισπανίας σκοράροντας δύο φορές στον τελικό με αντίπαλο την Ατλέτικο Μπιλμπάο (4–0).[161] Για όγδοη φορά και πέμπτη συνεχόμενη (ρεκόρ για το ισπανικό πρωτάθλημα) ήταν πρώτος σκόρερ με 30 τέρματα, με το σύλλογο στην τρίτη θέση της βαθμολογίας της Πριμέρα Ντιβιζιόν.[106][162] Έκλεισε την καριέρα του στο ισπανικό σωματείο με 778 επίσημους αγώνες, στους οποίους σημείωσε 672 τέρματα και έδωσε 266 ασίστ.[163][164] Σε συλλογικό επίπεδο κατέκτησε 35 τίτλους μεταξύ των οποίων 10 εθνικά πρωταθλήματα και τέσσερα Τσάμπιονς Λιγκ. [106][165]

Παρί Σεν Ζερμέν

Τον Αύγουστο του 2021 ο Μέσι ήταν έτοιμος να υπογράψει νέο πενταετές συμβόλαιο με την Μπαρτσελόνα, ωστόσο αυτό θα ξεπερνούσε το όριο που θέτουν οι κανόνες του FFP (Financial Fair Play) και η συμφωνία δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ.[166] Έτσι αποκτήθηκε ως ελεύθερος παίκτης από την Παρί Σεν Ζερμέν με διετές συμβόλαιο (και δικαίωμα ανανέωσης για ένα ακόμα). Η συμφωνία ανακοινώθηκε στις 10 Αυγούστου χωρίς διευκρινήσεις για το οικονομικό μέρος.[167][168]

Έκανε το ντεμπούτο του στις 29 Αυγούστου στην εκτός έδρας νίκη επί της Σταντ Ρεν με 2–0 μπαίνοντας σαν αλλαγή.[28] Το Νοέμβριο του 2021 βραβεύτηκε με την έβδομη Χρυσή Μπάλα της καριέρας του επιβεβαιώνοντας παλαιά δήλωση του Γιόχαν Κρόιφ που είχε προβλέψει την αριθμητική κυριαρχία του στο θεσμό.[169][170][171] Παρ' αυτά οι αντιδράσεις για την επιλογή του περιοδικού (παρ' ότι ήταν όπως πάντα αποτέλεσμα ψηφοφορίας) ήταν εκτεταμένες.[100][172][173][174]

Το 2022 με την Παρί Σεν Ζερμέν και τους Εμπαπέ (αριστερά) και Νέιμαρ (δεξιά).

Η πρώτη χρονιά του στη γαλλική ομάδα ήταν πολύ κατώτερη του αναμενομένου. Μικροπροβλήματα τραυματισμών καθυστέρησαν την προσαρμογή του, σε ένα σύνολο αναγνωρισμένων ποδοσφαιρικά αξιών (ειδικά επιθετικά με την παρουσία του παλιού συμπαίκτη του Νεϊμάρ και του Γάλλου Κιλιάν Εμπαπέ), που στόχο είχε την κατάκτηση του κορυφαίου Ευρωπαϊκού τίτλου, του Τσάμπιονς Λιγκ.[175] Στους 25 πρώτους αγώνες που συμμετείχε (έως τις αρχές Μαρτίου 2022), ο Μέσι είχε 7 γκολ και 10 ασίστ, η ομάδα αποκλείστηκε από το Τσάμπιονς Λιγκ από τη Ρεάλ Μαδρίτης στις αρχές Μαρτίου και επίσης αποκλείστηκε στο Κύπελλο Γαλλίας, γεγονότα που προκάλεσαν την οργή ακόμη και των οπαδών της ομάδας, με την κατάκτηση του εγχώριου πρωταθλήματος για πολλοστή φορά να μην θεωρείται αξιοσημείωτη επιτυχία.[176][177] Η χρονιά έκλεισε με συνολικά 11 γκολ (με πέντε στο Τσάμπιονς Λιγκ[178]) και 14 ασίστ σε 34 αγώνες σε όλες τις διοργανώσεις.[179] Οι εμφανίσεις του αυτές του στέρησαν μία ακόμα υποψηφιότητα για τη Χρυσή Μπάλα το 2022.[180] Αντίθετα, η νέα σεζόν τον βρήκε με εξαιρετικές εμφανίσεις, καλύτερη επαφή με τα δίχτυα και η τροπαιούχος παρουσία του στο Παγκόσμιο Κύπελλο στο τέλος του 2022, τον ανέδειξε νικητή του Παίκτη της Χρονιάς της FIFA, που ανακοινώθηκαν στις 26 Φεβρουαρίου 2023. Ήταν το τρίτο βραβείο στην καριέρα του και το έβδομο συνολικά συμπεριλαμβανομένων των κοινών βραβείων με τη Χρυσή Μπάλα.[181][182] Η συνέχεια όμως μετά το Παγκόσμιο Κύπελλο δεν ήταν ανάλογη: η κόπωση ήταν εμφανής, αλλά η παραγωγή γκολ και ασίστ συνεχίστηκε, χωρίς όμως να είναι στο ίδιο επίπεδο με το πρώτο μισό της σεζόν. Η χρονιά έκλεισε με ακόμα εννέα γκολ στους 19 αγώνες πρωταθλήματος που συμμετείχε μέσα στο 2023, όμως η προσφορά του ήταν μηδενική στις τέσσερις ήττες. Η Παρί αποκλείστηκε και πάλι από τα προημιτελικά του Τσάμπιονς Λιγκ, από τη Μπάγερν Μονάχου αυτή τη φορά, και ο Μέσι έκλεισε τη χρονιά με τον τίτλο πρωταθλήματος και την πρώτη θέση στις ασίστ με 16. Στις 3 Ιουνίου 2023, η Παρί Σεν Ζερμέν ανακοίνωσε την αποχώρηση του Μέσι στο τέλος της σεζόν. Ο στόχος της κατάκτησης του Τσάμπιονς Λιγκ στα δύο χρόνια παρουσίας του Αργεντινού δεν είχε επιτευχθεί. Στις δύο σεζόν ο Μέσι σημείωσε συνολικά 32 γκολ και 35 ασίστ σε όλους τους επίσημους αγώνες.[183][184]

Σε συνέντευξη που παραχώρησε στις 6 Ιουνίου ο Μέσι ανακοίνωσε την πρόθεσή του να αγωνιστεί στην Ίντερ Μαϊάμι των Ηνωμένων Πολιτειών, με την οποία οι διαπραγματεύσεις είχαν σχεδόν ολοκληρωθεί. Αρχική του πρόθεση ήταν να επανέλθει στην πρώτη του ομάδα, Μπαρτσελόνα, αλλά δεν επήλθε οικονομική συμφωνία.[185][186]

Ίντερ Μαϊάμι

Στις 15 Ιουλίου 2023 η αμερικανική ομάδα ανακοίνωσε την απόκτηση του Μέσι για δυόμισι χρόνια.[187][188] Λεπτομέρειες για τις απολαβές του δεν ανακοινώθηκαν, αλλά οι απολαβές του εκτιμήθηκαν σε περίπου 53 εκατομμύρια δολάρια ετήσια πάγια, χωρίς να περιλαμβάνονται επιπλέον έσοδα από χορηγούς που έπαιξαν σημαντικό ρόλο στη μεταγραφή του. Οι αμοιβές του ήταν πολλαπλάσιες του πιο ακριβοπληρωμένου παίκτη στο πρωτάθλημα (μέχρι τότε μόλις 8 εκατομμύρια) και από τις υψηλότερες στο χώρο του αθλητισμού των ΗΠΑ.[189][190] Η Ίντερ είχε ήδη προσλάβει τον Χεράρδο Μαρτίνο ως προπονητή, με τον οποίο είχε ο Μέσι άλλες δύο φορές στο παρελθόν.[191] Ο σύλλογος έχει ως κύριο μέτοχο και πρόεδρο τον Άγγλο πρώην ποδοσφαιριστή Ντέιβιντ Μπέκαμ και την εποχή της μεταγραφής βρίσκονταν στην 15η και τελευταία θέση της Ανατολικής Περιφέρειας του πρωταθλήματος.[192]

Έκανε το ντεμπούτο στις 22 Ιουλίου απέναντι στη μεξικάνικη Κρους Ασούλ μπροστά σε 20.000 θεατές σε αγώνα του Leagues Cup δίνοντας τη νίκη στην ομάδα του στο τέταρτο λεπτό των καθυστερήσεων (αποτέλεσμα 2–1). Είχε μπει ως αλλαγή στο 53ο λεπτό.[193][194] Ήταν το 63ο γκολ με απ' ευθείας εκτέλεση φάουλ.[195] Η συνέχεια στη διοργάνωση ήταν απρόσμενα καλή: ενισχυμένη με τους παλιούς συμπαίκτες του Μέσι Ζόρδι Άλμπα και Σέρχιο Μπουσκέτς και με συνεχόμενες νίκες σε νοκ ουτ αγώνες, η Ίντερ έφτασε στον τελικό, τον οποίο κατέκτησε στη διαδικασία των πέναλτι απέναντι στη Νάσβιλ ΣΚ. Η κανονική διάρκεια έληξε με 1–1 με το Μέσι να ανοίγει το σκορ, σημειώνοντας το 10ο γκολ του σε επτά αγώνες, κατακτώντας τόσο το βραβείο του πρώτου σκόρερ όσο και αυτό του πολυτιμότερου παίκτη της διοργάνωσης.[80][196] Ήταν ο πρώτος τίτλος στην ιστορία του συλλόγου και ήρθε σε μόλις ένα μήνα από το ντεμπούτο του Μέσι.[197][198][199] Μυϊκός τραυματισμός το Σεπτέμβριο τον ανάγκασε να παραμείνει εκτός δράσης για τρεις αγώνες πρωταθλήματος, όπου η ομάδα χωρίς νίκη έφτασε ως τη 14η θέση της βαθμολογίας και έχασε την πρόκριση στα πλέι οφ.[200][201] Στις 30 Οκτωβρίου ο Μέσι κατέκτησε την όγδοη χρυσή μπάλα της καριέρας του[194] σημειώνοντας δύο νέα ρεκόρ στην ιστορία του θεσμού: έγινε ο μοναδικός στην ιστορία που κέρδισε το βραβείο με τρεις διαφορετικές ομάδες (Μπαρτσελόνα, ΠΣΖ, Ίντερ Μαϊάμι) και ο μόνος που κέρδισε το βραβείο παίζοντας σε σύλλογο εκτός Ευρώπης (Ίντερ Μαϊάμι, ΗΠΑ).[202]

Η δεύτερη χρονιά στις ΗΠΑ ξεκίνησε με προβλήματα μικροτραυματισμών χάνοντας μερικούς αγώνες, όχι όμως και τη φόρμα του παρά τα 37 του χρόνια: στις 5 Μαΐου 2024 σε αγώνα πρωταθλήματος με αντίπαλο τους Νιου Γιορκ Ρεντ Μπουλς (αποτέλεσμα 6–2) πέτυχε ένα γκολ και έδωσε πέντε ασίστ (όλα στο δεύτερο ημίχρονο), τρεις από τις οποίες αξιοποίησε ο παλιός του συμπαίκτης Λουίς Σουάρες, σημειώνοντας ρεκόρ καριέρας και αμερικανικού πρωταθλήματος.[203][204][205] Η σεζόν του 2024 προχώρησε με την ομάδα να κατακτά την πρώτη θέση στο πρωτάθλημα και με ρεκόρ βαθμών στην ιστορία του κατακτώντας το Supporters Shield τον Οκτώβριο.[206][207][208] Όμως, η συνέχεια ήταν απογοητευτική με τον αποκλεισμό στον πρώτο γύρο των πλέι-οφ.[209][210] Παρά την απουσία του στους μισούς σχεδόν αγώνες του πρωταθλήματος, αναδείχθηκε πολυτιμότερος παίκτης του πρωταθλήματος.[211][212]

Εθνική ομάδα

Μέχρι το 2009

Ως πολίτης με διπλή –αργεντίνικη και ισπανική– υπηκοότητα, ο Μέσι ήταν επιλέξιμος να παίξει για την εθνική ομάδα και των δύο χωρών.[37] Είχε ήδη αποφασίσει να αγωνιστεί με την εθνική της Αργεντινής. Πέντε ημέρες μετά τα 17α γενέθλιά του, στις 29 Ιουνίου, έκανε το ντεμπούτο του για τη χώρα με την Παραγουάη, σημειώνοντας ένα γκολ. Στη συνέχεια συμπεριλήφθηκε στην ομάδα για το Πρωτάθλημα Νέων της Νότιας Αμερικής, που πραγματοποιήθηκε στην Κολομβία τον Φεβρουάριο του 2005. Χρησιμοποιήθηκε ως αλλαγή σε έξι από τα εννέα παιχνίδια. Σημείωσε το νικητήριο γκολ στο 2–1 στον κρίσιμο τελευταίο αγώνα απέναντι στη Βραζιλία, εξασφαλίζοντας έτσι την τρίτη θέση τους στο Κόπα Αμέρικα Νέων. Με πέντε γκολ συνολικά, ο Μέσι αναδείχθηκε δεύτερος σκόρερ της διοργάνωσης.[37][213][214]

Με βελτιωμένη φυσική κατάσταση αγωνίστηκε στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Νέων, το οποίο φιλοξένησε η Ολλανδία τον Ιούνιο του 2005. Στη φάση των νοκ-άουτ σκόραρε την ισοφάριση με αντίπαλο την Κολομβία και σημείωσε το πρώτο γκολ στην πρωταθλήτρια Βραζιλία. Σημείωσε δύο γκολ με πέναλτι (κέρδισε ο ίδιος το ένα) στον μεγάλο τελικό στη νίκη 2–1 έναντι της Νιγηρίας, κατακτώντας το πέμπτο πρωτάθλημα της Αργεντινής και ολοκλήρωσε τη διοργάνωση ως κορυφαίος σκόρερ με 6 γκολ αλλά και ως κορυφαίος παίκτης (χρυσή μπάλα).[30][215] Οι εμφανίσεις του ήταν τόσο πειστικές που ο Ντιέγκο Μαραντόνα τον έχρισε διάδοχό του.[216]

Σε ηλικία 18 ετών, στις 18 Αυγούστου 2005, έκανε το ντεμπούτο του για την Αργεντινή στο Στάδιο Φέρεντς Πούσκας με την Ουγγαρία, όταν μπήκε στο 63ο λεπτό, μόνο για να αποβληθεί σε λιγότερο από ένα λεπτό.[30][217][218]

Κατά τη διάρκεια του Παγκοσμίου Κυπέλλου στη Γερμανία το 2006, στο δεύτερο αγώνα, εναντίον της Σερβίας-Μαυροβουνίου, έκανε εξαιρετικό ντεμπούτο Παγκόσμιο Κύπελλο, όταν μπήκε ως αλλαγή στο 74ο λεπτό. Μοίρασε την ασίστ στον Ερνάν Κρέσπο για το 4–0 και σημείωσε το τελευταίο γκολ στη νίκη με 6–0, καθιστώντας τον το νεότερο σκόρερ στη διοργάνωση και τον έκτο νεότερο σκόρερ στην ιστορία των Παγκοσμίων Κυπέλλων.[219][220][221] Παράλληλα, σε ηλικία 18 ετών και 358 ημερών έγινε ο νεότερος παίκτης στην ιστορία του θεσμού που σκόραρε και έδωσε ασίστ στον ίδιο αγώνα τελικής φάσης Παγκοσμίου Κυπέλλου.[222][223] Η Αργεντινή έφτασε μέχρι τον ημιτελικό, όπου αποκλείστηκε από τη γηπεδούχο Γερμανία.[30]

Η Αργεντινή θεωρούταν φαβορί για το Κόπα Αμέρικα του 2007 στη Βενεζουέλα. Στον όμιλο ο Μέσι μοίρασε μία ασίστ στη νίκη 4–1 επί των Ηνωμένων Πολιτειών στον εναρκτήριο αγώνα και κέρδισε ένα πέναλτι στον δεύτερο αγώνα με την Κολομβία, την οποία νίκησε με 4–2. Στον προημιτελικό σημείωσε το δεύτερο γκολ της νίκης 4–0 επί του Περού, ενώ στον ημιτελικό σκόραρε (πάλι το δεύτερο γκολ) με αντίπαλο το Μεξικό στη νίκη με 3–0. Το γκολ αυτό επιλέχθηκε ως το καλύτερο της διοργάνωσης. Σε μια ήττα-έκπληξη, η Αργεντινή έχασε τον τελικό 3–0 από την ομάδα της Βραζιλίας, που δεν είχε αρκετούς από τους καλύτερους παίκτες της. Ωστόσο, αναδείχθηκε ο καλύτερος νεαρός παίκτης του τουρνουά από την CONMEBOL και συμπεριλήφθηκε στην καλύτερη ενδεκάδα.[214][224][225]

Σε προσπάθειά του από τον ημιτελικό των Ολυμπιακών Αγώνων του 2008 κόντρα στην αιώνια αντίπαλο Βραζιλία.

Στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2008, σημείωσε το πρώτο γκολ στη νίκη της Αργεντινής με 2–1 επί της Ακτής Ελεφαντοστού. Απέναντι στην Ολλανδία, σκόραρε και πάλι το πρώτο γκολ και βοήθησε στο δεύτερο για να κερδίσει με 2–1 στην παράταση. Μετά από τη νίκη με 3–0 στον ημιτελικό επί της Βραζιλίας, ο Μέσι βοήθησε στο μοναδικό γκολ στον τελικό (ασίστ στον Άνχελ Ντι Μαρία) καθώς η Αργεντινή νίκησε τη Νιγηρία και πήρε το Ολυμπιακό χρυσό μετάλλιο. Ψηφίστηκε στην καλύτερη ομάδα του τουρνουά.[226][227][228] Η εικόνα μετά τον αγώνα του Μέσι να στέκεται στις μύτες των ποδιών του παρηγορώντας το Ροναλντίνιο με μια αγκαλιά δημιούργησε ένα ισχυρό συμβολισμό για το παροιμιώδες πέρασμα της δάδας στο παγκόσμιο ποδόσφαιρο – από τον έναν σπουδαίο ποδοσφαιριστή στον άλλο. «Το χρυσό των Ολυμπιακών Αγώνων του 2008 είναι η επιτυχία που εκτιμώ περισσότερο γιατί είναι ένα τουρνουά που μπορείς να παίξεις μόνο μία φορά στη ζωή σου», είχε πει ο Αργεντινός κατά τη διάρκεια συνέντευξης το 2017.[229]

2010–2015

Παρά την κακή της προκριματική πορεία, η Αργεντινή ήταν από τα φαβορί στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 2010 στη Νότια Αφρική. Με αντίπαλο τη Νότια Κορέα στο δεύτερο παιχνίδι (νίκη με 4–1), ο Μέσι διακρίθηκε όπως και στον επόμενο αγώνα στη νίκη με 2–0 απέναντι στην Ελλάδα, όπου ήταν αρχηγός για πρώτη φορά. Στον γύρο των "16", η εθνική νίκησε το Μεξικό με 3–1, ο Μέσι παρείχε μια ασίστ αλλά η Αργεντινή αποκλείστηκε στον προημιτελικό με τη Γερμανία, στο ίδιο στάδιο της διοργάνωσης και από τον ίδιο αντίπαλο όπως τέσσερα χρόνια νωρίτερα και με σκορ 4–0. Συμμετείχε και στους πέντε αγώνες της ομάδας του χωρίς να σκοράρει, ενώ στον σημαντικότερο αγώνα με τη Γερμανία δεν προσέφερε τα αναμενόμενα.[230][231][232] Έγινε αντικείμενο κριτικής καθώς δεν είχε σκοράρει για την Αργεντινή σε επίσημο αγώνα από τον Μάρτιο του 2009.[233] Η δυστοκία του γκολ συνέχισε κατά τη διάρκεια του Κόπα Αμέρικα του 2011, που φιλοξενήθηκε από την Αργεντινή. Οι γηπεδούχοι έφτασαν στον προημιτελικό και αποκλείστηκαν από την Ουρουγουάη στα πέναλτι.[224] Ο Μέσι τελείωσε τη διοργάνωση με τρεις ασίστ και ψηφίστηκε στην καλύτερη ομάδα της διοργάνωσης.

Στην αρχή της διοργάνωσης του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 2014, είχε εξαιρετική απόδοση εκλεγόμενος καλύτερος παίκτης της συνάντησης στους τέσσερις πρώτους αγώνες του. Στον πρώτο αγώνα στη νίκη 2–1 επί της Βοσνίας - Ερζεγοβίνης σημείωσε ένα τέρμα.[226][234] Κατά τη διάρκεια του δεύτερου αγώνα με το Ιράν, σημείωσε γκολ με σουτ από 25 μέτρα για να τελείωσει το παιχνίδι με 1–0, διασφαλίζοντας την πρόκριση.[235] Σημείωσε δύο γκολ στον τελευταίο αγώνα της πρώτης φάσης, στη νίκη 3–2 επί της Νιγηρίας. Φτάνοντας στον ημιτελικό μετά από ισοπαλία 0–0 σε παράταση, η Αργεντινή απέκλεισε την Ολλανδία με 4–2 στα πέναλτι.[234][236] Ο τελικός με την Γερμανία ήταν επανάληψη του αγώνα του 1990. Ο Μέσι είχε απόδοση κάτω του αναμενόμενου, η έλλειψη ηγετικών ικανοτήτων εμφανής[237][238] και η Αργεντινή ηττήθηκε στην παράταση. Μετά τον τελικό, στον Μέσι απονεμήθηκε η Χρυσή Μπάλα ως καλύτερου παίκτη της διοργάνωσης.[232][239] Παρ' αυτά, δεν συμπεριλήφθηκε στην καλύτερη ομάδα της διοργάνωσης.[240] Δημιούργησε τις περισσότερες ευκαιρίες, ολοκλήρωσε τις περισσότερες ντρίμπλες και κέρδισε τα περισσότερα βραβεία καλύτερου παίκτη του αγώνα (man of the match, 4).[241] Ωστόσο, η επιλογή του προκάλεσε έντονη κριτική λόγω της έλλειψης τερμάτων και υψηλού επιπέδου απόδοσης στον γύρο των νοκ-άουτ.[242][243][244][245]

Στο Κόπα Αμέρικα του 2015 η Αργεντινή έφτασε στον τελικό ως φαβορί του τίτλου, αλλά ηττήθηκε από την οικοδέσποινα Χιλή με 4–1 στα πέναλτι μετά από ισοπαλία 0–0. Ο Μέσι ήταν ο μόνος Αργεντινός που μετέτρεψε με επιτυχία το πέναλτι του. Ήταν ξανά πρώτος (με τρεις) στον πίνακα των ασίστ.[224][246] Καθώς η Αργεντινή συνέχισε την απουσία τροπαίων που ξεκίνησε το 1993, οι ήττες στο Παγκόσμιο Κύπελλο και στο Κόπα Αμέρικα έδωσαν ξανά ευκαιρία για έντονη κριτική για τον ποδοσφαιριστή από τα μέσα ενημέρωσης και τους οπαδούς της Αργεντινής.[247]

2016–2020

Στο επετειακό Κόπα Αμέρικα του 2016 ο Μέσι στον δεύτερο αγώνα στη νίκη με 5–0 επί του Παναμά, μπήκε ως αλλαγή στο δεύτερο ημίχρονο και σκόραρε το μοναδικό χατ-τρικ ως αλλαγή στην ιστορία του Κόπα Αμέρικα. Στον προημιτελικό έβαλε ένα γκολ και μοίρασε δύο ασίστ στο 4–1 επί της Βενεζουέλας. Στις 21 Ιουνίου 2016, στον ημιτελικό με αντίπαλο τις ΗΠΑ (4–0), έδωσε δύο ασίστ και σκόραρε ένα εντυπωσιακό απευθείας φάουλ, καταρρίπτοντας το ρεκόρ του Γκαμπριέλ Μπατιστούτα των 54 τερμάτων με την εθνική.[248] Κατά τη διάρκεια μιας επανάληψης του προηγούμενου έτους, η Αργεντινή και πάλι έχασε από τη Χιλή στα πέναλτι μετά από το 0–0 του αγώνα, με αποτέλεσμα την τρίτη συνεχόμενη ήττα του Μέσι σε μεγάλο τελικό του τουρνουά με την Αργεντινή, και τον τέταρτό του συνολικά. Ήταν σε άριστη κατάσταση και σημείωσε 5 γκολ και έδωσε 4 ασίστ. Για τρίτη συνεχόμενη φορά αναδείχθηκε κορυφαίος δημιουργός ασίστ στο Κόπα Αμέρικα και για τέταρτη διαδοχική διοργάνωση ψηφίστηκε στην κορυφαία ομάδα της διοργάνωσης.[214][249]

Η θέση της Αργεντινής στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 2018 ήταν επισφαλής καθώς ήταν στην έκτη θέση, ενώ προκρίνονταν πέντε από τη ΚΟΝΜΕΜΠΟΛ, που σημαίνει ότι κινδύνευε να μην προκριθεί για πρώτη φορά από το 1970. Στις 10 Οκτωβρίου 2017 οδήγησε τη χώρα του στο Παγκόσμιο Κυπέλλο, σημειώνοντας χατ-τρικ, με τη νίκη επί του Ισημερινού με 3–1 εκτός έδρας. Ακολουθώντας την κακή πορεία πρόκρισης, οι προσδοκίες δεν ήταν υψηλές στην τελική φάση. Στον εναρκτήριο αγώνα της ομάδας κατά της Ισλανδίας στις 16 Ιουνίου, ο Μέσι έχασε πέναλτι στην ισοπαλία με 1–1. Μετά την ήττα από την Κροατία, σκόραρε το πρώτο γκολ στον αγώνα με τη Νιγηρία. Η Αργεντινή νίκησε 2–1 και προκρίθηκε στον δεύτερο γύρο.[226][250] Εκεί ηττήθηκε από τη Γαλλία με 4–3 και αποκλείστηκε. Ο Μέσι τελείωσε τη διοργάνωση με ένα γκολ και δύο ασίστ.[251] Έγινε έτσι ο μόνος παίκτης που έδωσε ασίστ σε τέσσερα Παγκόσμια Κύπελλα.[252] Επιπλέον, έφτασε τις 107 ντρίμπλες ξεπερνώντας το Ντιέγκο Μαραντόνα στην ιστορία του θεσμού.[253]

Ο Μέσι πανηγυρίζει το πρώτο γκολ στον αγώνα με τη Νιγηρία στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 2018.

Στο Κόπα Αμέρικα του 2019 σκόραρε το μοναδικό γκολ της ομάδας του απέναντι στην Παραγουάη (1–1) στο δεύτερο άγωνα του ομίλου, χαρίζοντας έτσι τον πρώτο βαθμό στην Αργεντινή, που αργότερα αποδείχθηκε σημαντικός για την πρόκρισή της στους "8". Η Αργεντινή έφτασε στους ημιτελικούς όπου και ηττήθηκε από τη γηπεδούχο Βραζιλία με 2–0, ενώ στο μικρό τελικό με τη Χιλή ο Μέσι αποβλήθηκε στο 37ο λεπτό, έχοντας πάντως προλάβει να βοηθήσει στο πρώτο γκολ της ομάδας του (ασίστ στον Σέρχιο Αγουέρο για το 1–0). Η Αργεντινή κατετάγη τρίτη.[254] Οι αρνητικές δηλώσεις για τη διαιτησία μετά τον αγώνα οδήγησαν σε χρηματικό πρόστιμο 50.000 δολαρίων και ποινή αποκλεισμού τριών μηνών από την ΚΟΝΜΕΜΠΟΛ.[255]

Κόπα Αμέρικα 2021 και Φιναλίσιμα 2022

Στο Κόπα Αμέρικα του 2021 Μέσι και Αργεντινή έφτασαν στην κορυφή που για την εθνική ομάδα ήταν απομακρυσμένη για 28 χρόνια.[162][256] Στις 14 Ιουνίου 2021, ο Μέσι σκόραρε με απ' ευθείας φάουλ στην ισοπαλία 1–1 με τη Χιλή στην εναρκτήρια συνάντηση. Στις 18 Ιουνίου έδωσε την ασίστ στο μοναδικό γκολ του αγώνα στη νίκη με αντίπαλο την Ουρουγουάη. Στις 28 Ιουνίου κατέρριψε το ρεκόρ του Χαβιέρ Μασεράνο για τις περισσότερες εμφανίσεις με την εθνική της Αργεντινής με 148, όταν αγωνίστηκε στη νίκη με 4–1 επί της Βολιβίας, σημειώνοντας δύο γκολ και έχοντας μία ασίστ. Στις 3 Ιουλίου, έδωσε δύο ασίστ και σκόραρε ένα τέρμα (απ' ευθείας φάουλ) στη νίκη με 3–0 επί του Εκουαδόρ στα προημιτελικά της διοργάνωσης. Στον ημιτελικό με την Κολομβία είχε μία ασίστ και σημείωσε το πρώτο πέναλτι για την ομάδα του (ισοφαρίζοντας σε 1–1 τη σειρά), διαδικασία που οδηγήθηκε ο αγώνας μετά το ισόπαλο αποτέλεσμα.[257][258] Στις 10 Ιουλίου, η Αργεντινή νίκησε στο Μαρακανά τους οικοδεσπότες της Βραζιλίας με 1–0 στον τελικό, δίνοντας στο Μέσι τον πρώτο του μεγάλο διεθνή τίτλο (μετά το χρυσό μετάλλιο στην Ολυμπιάδα του 2008) και τον 15ο συνολικά τίτλο Κόπα Αμέρικα της «αλμπισελέστε». Ο Μέσι συμμετείχε άμεσα σε 9 από τα 12 γκολ της ομάδας, σημειώνοντας τέσσερα και βοηθώντας σε πέντε. Αναδείχθηκε ως πολυτιμότερος παίκτης της διοργάνωσης και κορυφαίος σκόρερ.[259][260] Επίσης ήταν πρώτος στις ασίστ (πέντε) και πρώτος στα βραβεία "παίκτη του αγώνα" (τέσσερα). Όλες αυτές οι πρωτιές αποτελούν μοναδικό επίτευγμα σε οποιαδήποτε διεθνή διοργάνωση εθνικών ομάδων σε ατομικό επίπεδο.[261] Στις 9 Νοεμβρίου 2021 για τα προκριματικά του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 2022 πέτυχε και τα τρία γκολ με αντίπαλο τη Βολιβία (αποτέλεσμα 3–0), ένα από τα οποία ήταν ανάλογο της ποδοσφαιρικής του αξίας και ξεπέρασε τον Πελέ στην κατάταξη των κορυφαίων σκόρερ στην ιστορία της Λατινικής Αμερικής.[262][263]

Η επιτυχία με την εθνική ομάδα συνεχίστηκε μέσα στο 2022 με την κατάκτηση του Κυπέλλου Finalissima (που διαδέχθηκε το Κύπελλο Συνομοσπονδιών ΦΙΦΑ[264]), στον αγώνα ανάμεσα στις πρωταθλήτριες εθνικές Ευρώπης και Νότιας Αμερικής, με την Αργεντινή να επικρατεί της Ιταλίας με 3–0 στο Στάδιο Γουέμπλεϊ του Λονδίνου στις 1 Ιουνίου 2022. Ο ίδιος έκανε εξαιρετική εμφάνιση με δύο ασίστ.[265][266][267] Η Αργεντινή σε αυτή τη συνάντηση συμπλήρωσε 32 συνεχόμενους αγώνες αήττητη, επίδοση ρεκόρ στην ιστορία της και τέταρτη καλύτερη εθνικών ομάδων όλων των εποχών (μαζί με την Εθνική Ουγγαρίας της δεκαετίας του 1950).[268][269] Τέσσερις ημέρες αργότερα σε φιλικό αγώνα με την Εσθονία (5–0) στην Παμπλόνα της Ισπανίας, ο Μέσι πέτυχε για πρώτη φορά στην καριέρα του με την εθνική ομάδα πέντε τέρματα, περνώντας στην τέταρτη θέση των διεθνών σκόρερ με 86 τέρματα. Ήταν η δεύτερη φορά στην καριέρα του που σημείωσε πέντε γκολ και το όγδοο χατ τρικ με την εθνική.[270][271]

Παγκόσμιο Κύπελλο 2022

Στο πολυσυζητημένο (πριν την έναρξη του) Παγκόσμιο Κύπελλο του Κατάρ, ο Μέσι θα είχε την τελευταία ευκαιρία να κατακτήσει το κορυφαίο τρόπαιο στην πέμπτη συμμετοχή του στη διοργάνωση.[272][273][274] Βρισκόταν σε εξαιρετική φόρμα όπως φάνηκε τόσο με τις εμφανίσεις του με την εθνική, όσο και με την έναρξη της περιόδου με την Παρί Σεν Ζερμέν. Εκτός αυτού, και η εθνική ομάδα βρισκόταν σε πολύ καλή πορεία έχοντας πετύχει σειρά 36 αήττητων αγώνων πριν την έναρξη του Κυπέλλου και λογίζονταν ως ένα από τα φαβορί. Η πρεμιέρα επεφύλαξε μια δυσάρεστη έκπληξη: το πρώτο γκολ του Μέσι με εκτέλεση πέναλτι στο 10ο λεπτό σκοράροντας για τέταρτο Παγκόσμιο Κύπελλο δεν ήταν αρκετό για να δώσει τη νίκη απέναντι στη Σαουδική Αραβία, που με δύο γκολ στο δεύτερο ημίχρονο πήρε τη νίκη σε μια από τις μεγαλύτερες εκπλήξεις τουλάχιστον των τελευταίων διοργανώσεων.[275][276][277] Η ανασύνταξη φάνηκε άμεσα με τρεις συνεχείς νίκες: απέναντι στο Μεξικό (2–0, όπου ο Μέσι σημείωσε ένα εξαιρετικό γκολ) και την Πολωνία με το ίδιο σκορ, με το Μέσι στα 35 του να ξεχωρίζει για τον ώριμο τρόπο παιχνιδιού του και το λιγότερο άγχος.[278][279][280] Ο αγώνας με την Πολωνία ήταν ο μοναδικός στη διοργάνωση που δεν σκόραρε, χάνοντας μάλιστα και πέναλτι που μόνο ο βοηθός διαιτητή βίντεο είδε.[217][281][282] Ο προπονητής Λιονέλ Σκαλόνι έκανε σταδιακή ανανέωση και φρόντισε ώστε ο τρόπος λειτουργίας να μην φθείρει το Μέσι διευκολύνοντας το έργο του. Ενέπνευσε εμπιστοσύνη στον ίδιο μέσω των ικανών συμπαραστατών που υπήρχαν στο χώρο του κέντρου. Η άμυνα παρουσιάστηκε συμπαγής, ενώ σε δύο αγώνες η διαδικασία των πέναλτι κρίθηκε από τον καλύτερο τερματοφύλακα της διοργάνωσης Εμιλιάνο Μαρτίνες.[278][283][284] Το αποτέλεσμα ήταν ο περιορισμός των πολλαπλών ενεργειών του παίκτη και της ανάλωσής του, επιτρέποντας έτσι την ανάδειξη ενός γνώριμου παλιού ταλέντου στις επιλεγμένες στιγμές που είχε την ευκαιρία.[285][286] Ο Σκαλόνι υπήρξε ευέλικτος στις επιλογές του με νέους παίκτες που τον δικαίωσαν, με την πίστη του συνόλου στην επιτυχία όμως να είναι ίσως το ισχυρότερο όπλο.[287][288]

Ο Μέσι αριστερά στον αγώνα με αντίπαλο το Μεξικό στη διοργάνωση του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 2022

Η Αργεντινή προκρίθηκε ως πρώτη στον όμιλο και στη φάση των "16" αντιμετώπισε την Αυστραλία, την οποία και νίκησε με 2–1 με την καλύτερη εμφάνιση του Μέσι μέχρι τότε στη διοργάνωση και σημειώνοντας το πρώτο του γκολ σε αντίστοιχη φάση του Κυπέλλου για πρώτη φορά.[289][290] Στους προημιτελικούς η Αργεντινή αντιμετώπισε τη Ολλανδία σε ένα αγώνα που μέχρι τότε ήταν ο καλύτερος της διοργάνωσης. Σε ένα ακόμα πολύ καλό παιχνίδι του, ο Μέσι σημείωσε ένα γκολ και έδωσε μία ασίστ για να οδηγήσει τη εθνική του σε πρόκριση στη διαδικασία των πέναλτι, καθώς τα γκολ του αγώνα και της παράτασης δεν ανέδειξαν νικητή (αποτέλεσμα 2–2).[291][292] Στον ημιτελικό η Αργεντινή αντιμετώπισε, ανέλπιστα ίσως, τη φιναλίστ του 2018 Κροατία που είχε αποκλείσει ένα από τα φαβορί, τη Βραζιλία. Ο Μέσι με ένα γκολ και μια ασίστ οδήγησε την "αλμπισελέστε" σε εύκολη επικράτηση με 3–0 και αγωνιζόμενη μία ημέρα νωρίτερα περίμενε τον αντίπαλο για τον τελικό. Ήταν η 25η εμφάνισή του σε αγώνα τελικής φάσης Παγκοσμίου Κυπέλλου, ισοφαρίζοντας το ρεκόρ του Λόταρ Ματέους.[275][288][293]

Ο τελικός της 18ης Δεκεμβρίου έμελλε να προσφέρει περισσότερα από όσα ήλπιζαν και οι πιο πιστοί φίλαθλοι του αθλήματος και το τρόπαιο στον Αργεντινό που επί σειρά ετών έλλειπε από τη συλλογή του. Η αντίπαλος πρωταθλήτρια κόσμου Γαλλία είχε μέχρι τον αγώνα την πιο καλή παρουσία στη διοργάνωση. Οι Νοτιοαμερικανοί προηγήθηκαν με 2–0 στην κανονική διάρκεια με το Μέσι να ευστοχεί σε αμφιλεγόμενο πέναλτι που δόθηκε στο 24ο λεπτό (δεν ήταν το μόνο που αμφισβητήθηκε από τα πέντε σε επτά αγώνες - επίδοση ρεκόρ στην ιστορία του θεσμού - που δόθηκαν στην Αργεντινή στη διοργάνωση[292][294][295]). Το δεύτερο γκολ ήρθε γρήγορα με τον Άνχελ Ντι Μαρία και ο Γάλλος τεχνικός αναγκάστηκε σε δύο αλλαγές πριν τη διακοπή του ημιχρόνου για να βοηθήσει την ανύπαρκτη επιθετικά ομάδα του. Δύο γκολ του Κιλιάν Εμπαπέ έφεραν τον αγώνα στο 2–2 και οι επιθέσεις και από τις δύο πλευρές ήταν απανωτές, τόσο μέχρι τη λήξη του αγώνα, όσο και στην παράταση. Ο Μέσι στο 108ο λεπτό με κοντινό σουτ μετά από ασθενή απόκρουση του Ουγκό Λιορίς έδωσε το προβάδισμα στην Αργεντινή, αλλά ο Εμπαπέ ευστόχησε στο τρίτο πέναλτι του αγώνα και ο αγώνας οδηγήθηκε αναπόφευκτα στη διαδικασία των πέναλτι. Ο Μέσι ευστόχησε στη δική του προσπάθεια που ήταν η πρώτη και η αποτυχία δύο Γάλλων έδωσε το ανώτερο ποδοσφαιρικό τρόπαιο στην ομάδα της Νότιας Αμερικής.[296][297][298]

Ο Μέσι αναδείχθηκε πολυτιμότερος παίκτης της διοργάνωσης για δεύτερη φορά στην καριέρα του (ο μόνος στην ιστορία του Παγκοσμίου Κυπέλλου)[16] και ήταν δεύτερος σκόρερ με επτά γκολ, ενώ έδωσε και τρεις ασίστ συμμετέχοντας σε 10 από τα 15 γκολ της Αργεντινής.[217][234] Έχοντας έξι τέρματα στις τέσσερις προηγούμενες διοργάνωσεις, ολοκλήρωσε την παρουσία του στην κορυφαία διοργάνωση με 13, στην τέταρτη θέση όλων των εποχών μαζί με το Ζυστ Φονταίν. Οι 26 αγώνες τελικών φάσεων είναι νέο ρεκόρ, όπως και οι 19 που ήταν αρχηγός και τα 2.314 λεπτά συμμετοχής. Οι έξι ασίστ του σε αγώνες νοκ άουτ στο σύνολο των διοργανώσεων ισοφάρισαν το ρεκόρ του Πελέ.[299] Με 13 γκολ και 8 ασίστ συνολικά,[8] ο Μέσι υστερεί μόνο του Πελέ (12 γκολ, 10 ασίστ[300]) σε διοργάνωσεις Παγκοσμίων Κύπελλων. Παράλληλα έκλεισε την καριέρα του στη διοργάνωση με τις περισσότερες ντρίμπλες στην ιστορία με 125.[275] Το αγωνιστικό τέλος της διοργάνωσης ήταν το τέλος μιας ιστορίας που δεν είχε ξαναυπάρξει: ένα ολόκληρο τουρνουά τόσο επικεντρωμένο γύρω από ένα ποδοσφαιριστή και τόσους πολλούς (και ως σημείο των καιρών με προσωπική υποστήριξη[301]) να περίμενουν τον τέλειο αποχαιρετισμό, σε μια χώρα διοργανωτή ίδια με τον ιδιοκτήτη του γαλλικού συλλόγου που αγωνιζόταν.[295][302] Ο Μέσι έγινε ένας από τους δύο μόνο παίκτες μετά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο που αναδείχθηκε χρυσός Ολυμπιονίκης και παγκόσμιος πρωταθλητής.[303] Δύο ημέρες μετά τη νίκη της Αργεντινής, τέσσερα εκατομμύρια οπαδοί της αλμπισελέστε συγκεντρώθηκαν στους δρόμους της πρωτεύουσας για να πανηγυρίσουν με τους παγκόσμιους πρωταθλητές, εκμεταλλευόμενοι την ημέρα αυτή που κήρυξε αργία η κυβέρνηση της χώρας.[304]

Είδωλο στην πατρίδα του (έστω και αν την εγκατέλειψε στην πρώιμη εφηβεία του και δεν αγωνίστηκε ποτέ σε σύλλογό της), υπήρξε στη διεθνή πορεία του στη σκιά του Ντιέγκο Μαραντόνα, του άλλου μεγάλου δεκαριού στην ιστορία του αργεντίνικου ποδοσφαίρου. Οι εμφανίσεις του στο Παγκόσμιο Κύπελλο στο Κατάρ αφαίρεσαν αυτή την αίσθηση σε σχέση με τον τόσο διαφορετικό Μαραντόνα [35][305][306] και επαναπροσδιόρισαν για πολλούς τη θέση του Μέσι στο πάνθεον της ποδοσφαιρικής ιστορίας, αυτή τη φορά με το κορυφαίο τρόπαιο στα χέρια του.[3][272][285][307][308] Η για δεύτερη χρονιά υπερψήφισή του ως Πρωταθλητή των Πρωταθλητών της L' Équipe για το 2022 τον ανέδειξε και στην κορυφή του παγκόσμιου αθλητισμού.[309]

Τα δύο τελευταία χρόνια

Ο Μέσι συνέχισε να αγωνίζεται με την εθνική ομάδα και μετά το Παγκόσμιο Κύπελλο και στο δεύτερο αγώνα μετά τη διοργάνωση και συγκεκριμένα στις 28 Μαρτίου 2023 σε φιλικό με αντίπαλο την Εθνική Κουρασάο (7–0) σημείωσε χατ τρικ, το ένατο με την εθνική ομάδα με το πρώτο του γκολ να είναι το 100ό στη διεθνή του καριέρα.[310][311]

Το Κόπα Αμέρικα 2024 ήταν η τελευταία μεγάλη διοργάνωση στην οποία συμμετείχε και έγινε η τρίτη συνεχόμενη που κατέκτησε τον τίτλο της. Η παρουσία του υπολείπονταν των ικανοτήτων του, έχασε ένα αγώνα λόγω τραυματισμού, ενώ και στον τελικό με αντίπαλο την Κολομβία αποχώρησε ως τραυματίας στο 64ο λεπτό. Σημείωσε ένα γκολ με αντίπαλο τον Καναδά στον ημιτελικό (αποτέλεσμα 2–0), ενώ στον αγώνα του πρώτου γύρου με τον ίδιο αντίπαλο παρείχε και μία ασίστ. Έκλεισε την καριέρα του ως πρώτος σε συμμετοχές στις διοργανώσεις του Κόπα Αμέρικα με 39 και σε ασίστ με 18, ενώ σημείωσε 14 γκολ.[165][312][313] Η Αργεντινή κατέκτησε τον τρίτο συνεχόμενο τίτλο της και βρέθηκε στο πάνθεον των πιο επιτυχημένων εθνικών ομάδων όλων των εποχών.[314][315][316]

Χαρακτηριστικά παιχνιδιού

Με ύψος 1,69 μέτρα[1][317] και χαμηλό κέντρο βάρους με λεπτή κατασκευή, ο Μέσι είναι ένας τεχνίτης παίκτης, γρήγορος και πολύ ευκίνητος, με εξαιρετικά προσόντα στον έλεγχο της μπάλας και στην επιτάχυνση.[318][319] Το καλό του πόδι είναι το αριστερό με το οποίο έχει σημειώσει το 83,2 % των γκολ του με όλους τους δυνατούς τρόπους (κοντινά ή μακρινά σουτ, απευθείας φάουλ). Η αλλαγή κατεύθυνσης είναι ταχύτατη και η δυνατότητα εκτέλεσης εξίσου αστραπιαία. Σε επίπεδο τακτικής, από την εποχή της ακαδημίας νέων της Μπαρτσελόνα, αγωνιζόταν ως δεξιός ακραίος επιθετικός στο σύστημα 4–3–3 που εφαρμόζεται. Το πρόβλημα για τον Μέσι ήταν ότι δεν χωρούσε σε ρόλο σε αυτό το σύστημα, καθώς η αντίληψή του για το παιχνίδι ήταν αργεντίνικη: έβλεπε τον εαυτό του ως το νούμερο 10 - όπως ο Μαραντόνα λειτουργώντας πίσω από δύο κεντρικούς επιθετικούς για να συνδέσουν τη μεσαία γραμμή με την επίθεση σε ένα σύστημα 4–3–1–2. Από το 2009 έως την άφιξη του Λουίς Σουάρες το 2014 συχνά κινώνταν ως ψευδές "9".[306][320] Η ντρίμπλα του είναι εξαιρετική, η ευρηματικότητα, η μακρινή πάσα και το σουτ (συμπεριλαμβανομένου των εκτελέσεων φάουλ, όπου συμπεριλαμβάνεται στους κορυφαίους όλων των εποχών[321]) αυξάνονταν όσο προχωρούσε η καριέρα του.[322] Έχει αγωνιστεί επίσης και ως πλέι μέικερ /επιθετικός μέσος, πιο συχνά για την εθνική ομάδα της Αργεντινής.[323] Η δυνατότητα παροχής μεγάλου αριθμού τελικών πασών τον έκανε εξίσου πολύτιμο και σε αυτές τις θέσεις.[324][325] Έχοντας δώσει 58 ασίστ με την εθνική του ομάδα έως και το Νοέμβριο του 2024 είναι δεύτερος όλων των εποχών.[326][327]

Ο Μέσι κάνει το 3-1 στον κρίσιμο τελευταίο εκτός έδρας αγώνα των προκριματικών του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 2018 με το Εκουαδόρ (10 Οκτωβρίου 2017). Σκόραρε και τα τρία γκολ της Αργεντινής σε εκείνο το παιχνίδι πετυχαίνοντας χατ τρικ.

Οι τεχνικές του ικανότητες θεωρούνται από τις καλύτερες όλων των εποχών με το συνολικό του ταλέντο να είναι πάντοτε μεγαλύτερο από την αθλητικότητά του.[328][329] Η τεχνολογική πρόοδος του 21ου αιώνα (ποιότητα γηπέδων, βελτίωση μπάλας) τον βοήθησε στη δημιουργία στιγμών αξιοθαύμαστης ποδοσφαιρικής τέχνης.[330] Ο Μέσι είχε την τύχη να φτάσει στο απόγειο των δυνατοτήτων του σε μια εποχή που το ποδόσφαιρο έκανε προσπάθειες να ενθαρρύνει μικρότερους, τεχνικά προικισμένους παίκτες. Ένας αυστηρότερος νόμος για το τάκλιν από πίσω τέθηκε σε ισχύ για το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1998, ενώ η παραβίαση του νόμου για τα οφσάιντ έκανε όλο και πιο δύσκολο για τις παίκτες των ομάδων να στριμώχνονται συνέχεια.[320] Είχε μεγαλύτερη προστασία με την εξέλιξη του παιχνιδιού και την αυστηρότερη αντιμετώπιση των αντιπάλων από τις διαιτητές σε σχέση με τους μεγαλύτερους ποδοσφαιριστές του 20ού αιώνα.[331][332][333][334][335] Ο συχνά εντυπωσιακός τρόπος παιχνιδιού του περιγράφηκε από τον Ουρουγουανό συγγραφέα Εδουάρδο Γκαλεάνο στους The New York Times: «Κανείς δεν παίζει με τόση χαρά όσο ο Μέσι. … Παίζει σαν παιδί που απολαμβάνει το βοσκότοπο, παίζοντας για την ευχαρίστηση του παιχνιδιού, όχι για το καθήκον της νίκης». Ο Γκαλεάνο έγραψε επίσης: «Μου αρέσει ο Μέσι γιατί δεν πιστεύει ότι είναι ο Μέσι».[336] Σε αρκετά σημαντικά παιχνίδια με τη Μπαρτσελόνα και με το υπόλοιπο σύνολο να μην αποδίδει, δεν κατάφερε να προσφέρει τα προσδωκόμενα, χαρακτηριστικό που επί σειρά ετών παρατηρήθηκε πιο έντονα με την εθνική Αργεντινής.[337][338][339]

Δραστηριότητες εκτός αθλητισμού

Σε όλη τη διάρκεια της καριέρας του, ο Μέσι συμμετείχε σε φιλανθρωπικές προσπάθειες με στόχο ευάλωτα παιδιά, δέσμευση που απορρέει εν μέρει από τις ιατρικές δυσκολίες που αντιμετώπισε στην παιδική του ηλικία. Από το 2004, έχει συνεισφέρει οικονομικά του στο Ταμείο για τα Παιδιά των Ηνωμένων Εθνών (UNICEF), οργανισμό με τον οποίο ο σύλλογος έχει επίσης ισχυρή σχέση. Έχει υπηρετήσει ως πρεσβευτής καλής θέλησης της UNICEF από το διορισμό του το Μάρτιο του 2010, ολοκληρώνοντας την πρώτη του επιτόπια αποστολή για την οργάνωση τέσσερεις μήνες αργότερα καθώς ταξίδεψε στην Αϊτή για να ενημερώσει το κοινό σχετικά με την κατάσταση των παιδιών της χώρας μετά τον πρόσφατο σεισμό. Από τότε έχει συμμετάσχει σε εκστρατείες της UNICEF με στόχο την πρόληψη του AIDS, την εκπαίδευση και την κοινωνική ένταξη των παιδιών με αναπηρία.[24][340][341]

Εκτός από την προσφορά του με τη UNICEF, ίδρυσε τη δική του φιλανθρωπική οργάνωση, το Ίδρυμα Leo Messi, το οποίο υποστηρίζει την πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη, την εκπαίδευση και τον αθλητισμό για τα παιδιά. Ιδρύθηκε το 2007 μετά από επίσκεψη που έκανε σε ένα νοσοκομείο για παιδιά με τελικού σταδίου ασθένειες στη Βοστώνη, εμπειρία που τον επηρέασε στο σημείο που αποφάσισε να επανεπενδύσει μέρος των εσόδων του σε κοινωνικούς φορείς. Μέσω της ίδρυσής του, ο Μέσι έχει χορηγήσει ερευνητικές προσπάθειες, χρηματοδότησε ιατρική εκπαίδευση και επένδυσε στην ανάπτυξη ιατρικών κέντρων και έργων στην Αργεντινή, την Ισπανία και αλλού στον κόσμο. Εκτός από τις δικές του δραστηριότητες συγκέντρωσης χρημάτων, όπως οι αγώνες ποδοσφαίρου Messi and Friends, το ίδρυμά του λαμβάνει οικονομική υποστήριξη από διάφορες εταιρείες στις οποίες έχει εκχωρήσει το όνομά του σε συμφωνίες έγκρισης, με τον κύριο χορηγό του.[342]

Έχει επίσης επενδύσει στο ποδόσφαιρο νέων στην Αργεντινή: υποστηρίζει οικονομικά την Σαρμιέντο, ποδοσφαιρικό σύλλογο που εδρεύει στη γειτονιά του Ροσάριο όπου γεννήθηκε, δεσμεύτηκε το 2013 να ανακαινίσει τις εγκαταστάσεις του και να δημιουργήσει γήπεδα παντός καιρού και χρηματοδοτεί τη διοίκηση ομάδων νέων όπως την πρώτη του ομάδα Νιούελς (χρηματοδότησε την κατασκευή ενός νέου γυμναστηρίου 2012 και ενός κοιτώνα μέσα στο γήπεδο του συλλόγου).

Το 2013 ο Μέσι και ο πατέρας του (ο οποίος διαχειριζόταν τα οικονομικά του γιου του) κατηγορήθηκαν για φορολογική απάτη και ότι χρησιμοποίησαν ξένες εταιρείες για να αποφύγει ο παίκτης την καταβολή 4,2 εκατομμυρίων ευρώ σε ισπανικούς φόρους επί των κερδών του. Παρά το γεγονός ότι στη συνέχεια πλήρωσαν πέντε εκατομμύρια ευρώ στο ισπανικό κράτος, το ζευγάρι διατάχθηκε ωστόσο να δικαστεί για τις κατηγορίες το 2016. Τον Ιούλιο του ίδιου έτους, ο Μέσι και ο πατέρας του καταδικάστηκαν ο καθένας σε φυλάκιση 21 μηνών με αναστολή.[43]

Στατιστική

Συγκεντρωτικά στατιστικά στοιχεία επίσημων αγώνων

Τελευταία ενημέρωση 20 Νοεμβρίου 2024

Ομάδα Χρονική περίοδος Αγώνες Γκολ
Μπαρτσελόνα Γ 2003–2004 10 5
Μπαρτσελόνα Β 2004–2005 22 6
Μπαρτσελόνα 2004–2021 778 672
Παρί Σεν Ζερμέν 2021–2023 75 32
Ίντερ Μαϊάμι 2023– 39 34
Εθνική Αργεντινής Κ-20 2004–2005 18 14
Εθνική Αργεντινής Κ-23 2008 5 2
Εθνική Αργεντινής 2005– 191 112
Επίλεκτες ομάδες 2012 2 2
Σύνολα 1.140 879

Πηγές: RSSSF, Messi.com

Στατιστικά στοιχεία επίσημων αγώνων

  • Τα στοιχεία αφορούν τους αγώνες που υπάρχει καταγραφή των ασίστ. Τελευταία ενημέρωση 20 Νοεμβρίου 2024
Σεζόν σε συλλόγους Αγώνες Γκολ Ασίστ
2003–04 15 5 0
2004–05 26 7 0
2005–06 25 8 3
2006–07 36 17 3
2007–08 40 16 13
2008–09 51 38 17
2009–10 53 47 11
2010–11 55 53 23
2011–12 60 73 29
2012–13 50 60 15
2013–14 46 41 14
2014–15 57 58 27
2015–16 49 41 23
2016–17 52 54 16
2017–18 54 45 18
2018–19 50 51 19
2019–20 44 31 25
2020–21 47 38 12
2021–22 34 11 14
2022–23 41 21 20
2023 14 11 5
2024 25 23 14
Εθνική Αργεντινής 191 112 58
Γενικό σύνολο 1.115 861 378

Εθνική ομάδα ανδρών

  • Τελευταία ενημέρωση 20 Νοεμβρίου 2024
Εθνική Αργεντινής
Έτος Συμμετοχές Τέρματα Ασίστ
2005 5 0 1
2006 7 2 2
2007 14 6 4
2008 8 2 2
2009 10 3 1
2010 10 2 1
2011 13 4 9
2012 9 12 1
2013 7 6 4
2014 14 8 2
2015 8 4 3
2016 11 8 6
2017 7 4 0
2018 5 4 3
2019 10 5 2
2020 4 1 0
2021 16 9 5
2022 14 18 6
2023 8 8 1
2024 10 6 5
Σύνολο 191 112 58

Πηγές: RSSSF, Messi.com

Τίτλοι

Μπαρτσελόνα

Διεθνείς διοργανώσεις

2005–06, 2008–09, 2010–11, 2014–15
2009, 2011 και 2015
2009, 2011, 2015

Εθνικές διοργανώσεις

2004–05, 2005–06, 2008–09, 2009–10, 2010–11, 2012–13, 2014–15, 2015–16, 2017–18, 2018–19
2008–09, 2011–12, 2014–15, 2015–16, 2016–17, 2017–18, 2020–21
2005, 2006, 2009, 2010, 2011, 2013, 2016, 2018

Παρί Σεν Ζερμέν

2021–22, 2022–23
2022

Ίντερ Μαϊάμι

  • Λιγκς Καπ: 2023
  • Supporters Shield: 2024

Εθνική Αργεντινής

2005
2008
2021, 2024
2022
2022

Ατομικές διακρίσεις

  • 8 φορές κάτοχος της Χρυσής Μπάλας :[343] 2009, 2010, 2011, 2012, 2015, 2019, 2021 και 2023
  • 8 φορές κάτοχος του τίτλου του Παίκτη της Χρονιάς της ΦΙΦΑ :[194] 2009, 2010, 2011, 2012, 2015, 2020, 2022, 2023
  • 6 φορές πρώτος σκόρερ των κορυφαίων Ευρωπαϊκών Πρωταθλημάτων (Χρυσό Παπούτσι):[94] 2009–10, 2011–12, 2012–13, 2016–17, 2017–18 και 2018–19
  • 2 φορές καλύτερος παίκτης της ΟΥΕΦΑ στην Ευρώπη:[344] 2011, 2015
  • Μία φορά καλύτερος παίκτης της σεζόν από την ΟΥΕΦΑ:[345] 2008–09
  • 5 φορές καλύτερος πλεϊμέϊκερ της χρονιάς στον κόσμο από την IFFHS:[346] 2015, 2016, 2017, 2019, 2022[347]
  • 8 φορές πρώτος σκόρερ στην Πριμέρα Ντιβισιόν:[93] 2009–10, 2011–12, 2012–13, 2016–17, 2017–18, 2018–19, 2019–20 και 2020–21
  • 6 φορές πρώτος σκόρερ στο Τσάμπιονς Λιγκ:[77] 2008–09, 2009–10, 2010–11, 2011–12, 2014–15 (με Νεϊμάρ και Ρονάλντο) και 2018–19
  • Πρώτος σκόρερ Λιγκς Καπ:[348] 2023
  • Καλύτερος παίκτης Λιγκς Καπ: 2023[349]
  • 7 φορές κάτοχος του βραβείου "Τροφέο Αλφρέδο Ντι Στέφανο" ως κορυφαίου παίκτη της σεζόν στην Πριμέρα Ντιβισιόν:[350][351] 2008–09, 2009–10, 2010–11, 2014–15, 2016–17, 2017–18 και 2018–19
  • 6 φορές καλύτερος παίκτης στην Πριμέρα Ντιβισιόν:[352] 2008–09, 2009–10, 2010–11, 2011–12, 2012–13 και 2014–15
  • 5 χρονιές καλύτερος Λατινοαμερικάνος/Ιβηροαμερικάνος παίκτης ("Τροφέο Εφε") στην Πριμέρα Ντιβισιόν:[353] 2007, 2009, 2010, 2011 και 2012
  • 3 χρονιές καλύτερος ξένος παίκτης (βραβείο "Δον Μπαλόν") στην Πριμέρα Ντιβισιόν:[354] 2007, 2009 και 2010 (το εν λόγω βραβείο καταργήθηκε μετά το 2010)
  • Δύο φορές πολυτιμότερος παίκτης σε Κόπα Αμέρικα:[259][355] 2015, 2021 (σύμφωνα με έγκυρα δημοσιεύματα του τύπου, ο Μέσι αρνήθηκε να παραλάβει το βραβείο του 2015 λόγω της ήττας από τη Χιλή κατά τον τελικό στη διαδικασία των πέναλτι, γεγονός που εξηγεί ότι το βραβείο έμεινε χωρίς κάτοχο για πρώτη φορά στην ιστορία της διοργάνωσης).
  • Μία φορά πρώτος σκόρερ (Χρυσό Παπούτσι) σε Κόπα Αμέρικα:[260] 2021 (με 4 τέρματα)
  • 16 φορές καλύτερος Αργεντινός παίκτης της χρονιάς (βραβείο "Olimpia de Plata"): 2005, 2007, 2008, 2009, 2010, 2011, 2012, 2013, 2015, 2016, 2017, 2019, 2020, 2021, 2022, 2023
  • 4 φορές καλύτερος Αργεντινός αθλητής της χρονιάς (βραβείο "Olimpia de Oro"): 2011,[356] 2021, 2022, 2023[357][358]
  • 2 φορές κάτοχος Χρυσής Μπάλας σε Παγκόσμιο Κύπελλο Συλλόγων:[359][360] 2009 και 2011
  • Δύο φορές κάτοχος Χρυσής Μπάλας σε Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου: 2014, 2022[16]
  • Μία φορά κάτοχος Χρυσής Μπάλας σε Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου Κ-20:[361] 2005
  • Μία φορά του Χρυσό Παπούτσι σε Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου Κ-20:[362] 2005 (με 6 τέρματα)
  • Μία φορά κάτοχος του ιταλικού Βραβείου Golden Boy (Καλύτερος νέος παίκτης στην Ευρώπη):[363] 2005
  • UEFA Καλύτερη ομάδα της χρονιάς: 2021[364]
  • IFFHS: Καλύτερος παίκτης του κόσμου 2022[365]
  • Κορυφαίος παίκτης του κόσμου της 10ετίας 2011–2020 από την IFFHS: 2021[366]
  • Κορυφαίος πλεϊμέικερ του κόσμου της 15ετίας 2006–2020 από την IFFHS: 2021[367]
  • Καλύτερος Αργεντινός Αθλητής της 10ετίας 2011–2020: 2021[368][369]
  • World Soccer Greatest XI of All Time : 2013 [370]
  • France Football Ballon d' Or Dream Team : 2020[371]
  • IFFHS Παγκόσμια Ομάδα - Όνειρο Όλων των Εποχών: 2021[372]
  • Καλύτερος Αργεντινός Αθλητής της 10ετίας 2011–2020: 2021[373][374]

Ρεκόρ

  • Κορυφαίος σκόρερ σε ένα πρωτάθλημα με ένα σύλλογο: 474 τέρματα (ρεκόρ κόσμου)[375]
  • Περισσότερα συνεχή παιχνίδια πρωταθλήματος σκοράροντας: 21 - 2012 (ρεκόρ κόσμου)[376]
  • Κορυφαίος σκόρερ πρώτης κατηγορίας πρωταθλήματος της 10ετίας 2011–2020 από την IFFHS: 346 γκολ, 2021[377]
  • Πρώτος σκόρερ και πρώτος σε συμμετοχές στην ιστορία της Εθνικής Αργεντινής: 112 τέρματα σε 189 συμμετοχές
  • Πρώτος σκόρερ στην ιστορία της Εθνικής Αργεντινής Νέων Κ-20: 14 τέρματα σε 18 συμμετοχές
  • Πρώτος σκόρερ στην ιστορία της Μπαρτσελόνα: 672 τέρματα σε 778 συμμετοχές σε επίσημους αγώνες (ρεκόρ κόσμου για ένα ποδοσφαιριστή σε ένα σύλλογο)[18][164]
  • Πρώτος σκόρερ στην ιστορία της Πριμέρα Ντιβισιόν (Πρωτάθλημα Ισπανίας): 474 τέρματα σε 520 συμμετοχές[378]
  • Ρεκόρ ασίστ πρωταθλήματος Ισπανίας: 192[379]
  • Ρεκόρ των περισσότερων ασίστ σε μία μόνο σεζόν πρωταθλήματος Ισπανίας (21, το 2019–20)[379]
  • Περισσότερα χατ τρικ στο ισπανικό πρωτάθλημα (36) καθώς και ρεκόρ των περισσότερων χατ τρικ σε μία μόνο σεζόν (οκτώ, το 2011–12).[380]
  • Πρώτος σκόρερ στην ιστορία των τελικών Κυπέλλου Ισπανίας: 9 γκολ[381]
  • Πρώτος σκόρερ στην ιστορία του Σούπερ Καπ Ισπανίας:[382][383] 14 τέρματα σε 20 συμμετοχές (13 γκολ σε τελικούς και ένα γκολ σε ημιτελικό)
  • Πρώτος σκόρερ στην ιστορία του ισπανικού "Ελ Κλάσικο":[384]
  • Πρώτος σκόρερ στην ιστορία του ΟΥΕΦΑ Σούπερ Καπ:[385] 3 τέρματα σε 4 συμμετοχές
  • Βιβλίο ρεκόρ Guinness για τα περισσότερα τέρματα σε επίσημους αγώνες σε ένα ημερολογιακό έτος: 91 γκολ, 2012[122]
  • Περισσότερες συμμετοχές σε Παγκόσμια Κύπελλα : 26[222]
  • Περισσότερα λεπτά συμμετοχών σε Παγκόσμια Κύπελλα : 2.314[386]
  • Περισσότερες συμμετοχές ως αρχηγός σε Παγκόσμια Κύπελλα : 19[222]
  • Περισσότερες συμμετοχές σε Κόπα Αμέρικα : 39[165]
  • Μοναδικός παίκτης με γκολ σε όλες τις φάσεις Παγκοσμίων Κυπέλλων (φάση ομίλων, Φάση "16", προημιτελικά, ημιτελικά, τελικός)[386]
  • Μοναδικός παίκτης με γκολ σε όλες τις νοκ-άουτ φάσεις σε ένα Παγκόσμιο Κύπελλο : 2022[386]
  • Μοναδικός παίκτης που έχει σκοράρει εναντίον όλων των χωρών της Νότιας Αμερικής[387]
  • Περισσότερες ασίστ σε νοκ-άουτ παιχνίδια Παγκοσμίων Κυπέλλων μετά το 1966 : 6[222]
  • Μοναδικός παίκτης με ασίστ σε πέντε διαφορετικά Παγκόσμια Κύπελλα :[388]
  • Περισσότερες ασίστ σε Κόπα Αμέρικα : 18[312]

Δείτε επίσης

Παραπομπές

  1. ↑ 1,0 1,1 «FIFA : Small is beautiful». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Αυγούστου 2020. Ανακτήθηκε στις 13 Αυγούστου 2020. 
  2. ↑ «FIFA : A tribute to Lionel Messi» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Ιανουαρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 6 Ιανουαρίου 2023. 
  3. ↑ 3,0 3,1 «World Cup final: Lionel Messi leads Argentina to glory - is he now football's greatest?». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Ιανουαρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 24 Δεκεμβρίου 2022. 
  4. ↑ «Le Monde : King Pelé, legend of world football, has died aged 82». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Ιανουαρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 1 Ιανουαρίου 2023. 
  5. ↑ 5,0 5,1 «Lionel Messi is – and always was – the greatest player of his era». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Μαρτίου 2023. Ανακτήθηκε στις 15 Μαρτίου 2023. 
  6. ↑ «Di Stéfano, Pelé, Cruyff, Maradona y Messi» (στα Ισπανικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Ιανουαρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 27 Ιανουαρίου 2023. 
  7. ↑ «Αξεπέραστος: Ο Μέσι έγινε πρώτος σκόρερ στην ιστορία ΚΑΙ της Ίντερ Μαϊάμι». Ανακτήθηκε στις 20 Οκτωβρίου 2024. 
  8. ↑ 8,0 8,1 «FIFA : The stats behind Argentina's World Cup triumph». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Σεπτεμβρίου 2024. Ανακτήθηκε στις 20 Δεκεμβρίου 2022. 
  9. ↑ «LIONEL MESSI HONORED IN PARIS». Ανακτήθηκε στις 6 Μαΐου 2023. 
  10. ↑ «ALL TIME WORLD'S BEST ONE CLUB GOAL SCORER LIONEL MESSI HONORED !». Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2022. 
  11. ↑ «Messi, el mejor futbolista de la década según la IFFHS». MARCA Claro Argentina (στα Ισπανικά). 7 Φεβρουαρίου 2021. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Φεβρουαρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 8 Φεβρουαρίου 2021. 
  12. ↑ Team, ΤοΒΗΜΑ (7 Φεβρουαρίου 2021). «Μέσι - Ο καλύτερος ποδοσφαιριστής της δεκαετίας!». Ειδήσεις - νέα - Το Βήμα Online. Ανακτήθηκε στις 8 Φεβρουαρίου 2021. 
  13. ↑ «IOC : Ballon d'Or 2023: Lionel Messi wins eighth trophy - Aitana Bonmati takes women's crown». Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2023. 
  14. ↑ «Ranking the top 25 men's soccer players of the 21st century» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Ιουλίου 2024. Ανακτήθηκε στις 23 Ιουλίου 2024. 
  15. ↑ «Τρίτο σερί Χρυσό Παπούτσι για Μέσι και έκτο στην καριέρα του!». www.gazzetta.gr. Ανακτήθηκε στις 9 Ιουνίου 2020. 
  16. ↑ 16,0 16,1 16,2 «FIFA : Messi makes Golden Ball history». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Σεπτεμβρίου 2024. Ανακτήθηκε στις 19 Δεκεμβρίου 2022. 
  17. ↑ «FIFA : A tribute to Messi». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Σεπτεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 17 Δεκεμβρίου 2021. 
  18. ↑ 18,0 18,1 18,2 18,3 «RSSSF : Prolific Scorers Data» (στα Αγγλικά). 22 Αυγούστου 2024. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Αυγούστου 2024. Ανακτήθηκε στις 22 Αυγούστου 2024. 
  19. ↑ «The 3 players in football history to have scored more goals than Messi & Ronaldo». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Σεπτεμβρίου 2024. Ανακτήθηκε στις 30 Σεπτεμβρίου 2024. 
  20. ↑ «At 37: Messi's best numbers over Ronaldo». Ανακτήθηκε στις 5 Νοεμβρίου 2024. 
  21. ↑ «10 Players With Best Goals+Assists-Per-Game Ratio in World Football Since 2000». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Νοεμβρίου 2024. Ανακτήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2024. 
  22. ↑ «Top assist all time: The most creative players in football history». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Δεκεμβρίου 2024. Ανακτήθηκε στις 2 Δεκεμβρίου 2024. 
  23. ↑ «Lionel Messi: Magic in his feet». The Independent (στα Αγγλικά). 27 Μαρτίου 2010. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουνίου 2016. 
  24. ↑ 24,0 24,1 24,2 «Λιονέλ Μέσι». Ανακτήθηκε στις 24 Δεκεμβρίου 2022. 
  25. ↑ (Ισπανικά) El origen de los Messi está en Italia Αρχειοθετήθηκε 2012-11-05 στο Wayback Machine., Journal Al Día, 2006
  26. ↑ «Edición del Friday 7 October 2005, Página 5 - Hemeroteca - MundoDeportivo.com». hemeroteca.mundodeportivo.com. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουνίου 2016. 
  27. ↑ Balagué 2013, σελίδες 32–37.
  28. ↑ 28,0 28,1 28,2 «IOC : Lionel Messi's teams: Argentina, Spain and France the stations in legend's club football journey». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Αυγούστου 2023. Ανακτήθηκε στις 5 Αυγούστου 2023. 
  29. ↑ «Messi has all the qualities to take world by storm». Ανακτήθηκε στις 16 Ιανουαρίου 2023. 
  30. ↑ 30,0 30,1 30,2 30,3 30,4 30,5 «The History of Lionel Messi and Argentina vs. the World Cup». Ανακτήθηκε στις 12 Σεπτεμβρίου 2023. 
  31. ↑ «The Machine of '87: Messi's Boyhood Teammates Recall Early Signs of Greatness». Ανακτήθηκε στις 3 Δεκεμβρίου 2024. 
  32. ↑ 32,0 32,1 «THE TIMES : Lionel Messi on a mission». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Δεκεμβρίου 2024. Ανακτήθηκε στις 3 Δεκεμβρίου 2024. 
  33. ↑ «Dieci cose su Leo Messi che forse non sapete ancora». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Μαΐου 2023. Ανακτήθηκε στις 4 Μαΐου 2023. 
  34. ↑ «De Rosario à Barcelona». Ανακτήθηκε στις 17 Σεπτεμβρίου 2023. 
  35. ↑ 35,0 35,1 «The New York Times : The World Cup Final Caps a Complex Saga Between Messi and Argentina». Ανακτήθηκε στις 17 Δεκεμβρίου 2022. 
  36. ↑ «Λιονέλ Μέσι. Ήταν καταδικασμένος να μείνει στο 1,50 μέτρο ύψος. Τον έσωσε το ταλέντο του και η Μπαρτσελόνα. Έκανε μία ένεση κάθε μέρα, για τρία χρόνια». Ανακτήθηκε στις 12 Δεκεμβρίου 2020. 
  37. ↑ 37,0 37,1 37,2 «Leo Messi: His Stats Include 789 Goals In 1000 Appearances». Ανακτήθηκε στις 22 Δεκεμβρίου 2022. 
  38. ↑ «Messi: Brazil striker Ronaldo my hero». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Μαΐου 2022. Ανακτήθηκε στις 12 Μαΐου 2022. 
  39. ↑ «Μαραντόνα: Ο Μέσι αποχαιρετά το είδωλό του». Ανακτήθηκε στις 1 Οκτωβρίου 2022. 
  40. ↑ «Ο Μεσσί-ας εκπλήρωσε τις προφητείες». Ανακτήθηκε στις 21 Ιανουαρίου 2023. 
  41. ↑ «Messi played his first game with the boys' team on 7th March 2001». Ανακτήθηκε στις 12 Δεκεμβρίου 2020. 
  42. ↑ 42,0 42,1 «Barça : Messi, 10 ans déjà …». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Μαρτίου 2013. Ανακτήθηκε στις 12 Μαρτίου 2013. 
  43. ↑ 43,0 43,1 «Encyclopædia Britannica : Lionel Messi». Ανακτήθηκε στις 9 Ιουλίου 2022. 
  44. ↑ «That night in Porto: Remembering Messi's Barcelona debut 15 years on». Ανακτήθηκε στις 12 Δεκεμβρίου 2020. 
  45. ↑ «Ο Μέσι έφτασε τα 1.000 επίσημα γκολ». Ανακτήθηκε στις 11 Οκτωβρίου 2020. 
  46. ↑ «Leo Messi, finalist in the FIFA The Best awards». Ανακτήθηκε στις 14 Δεκεμβρίου 2022. 
  47. ↑ «Lionel Messi's Barcelona debut: Oral history of those who saw him first, 15 years ago, vs. Espanyol». Ανακτήθηκε στις 14 Δεκεμβρίου 2022. 
  48. ↑ 48,0 48,1 «La Liga: Η τελευταία (;) υπηρεσία του Λιονέλ Μέσι». Ανακτήθηκε στις 6 Δεκεμβρίου 2020. 
  49. ↑ «Barça's youngest Liga goalscorers». Ανακτήθηκε στις 6 Δεκεμβρίου 2020. 
  50. ↑ «Barcelone : Messi naturalisé espagnol». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Οκτωβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 4 Οκτωβρίου 2013. 
  51. ↑ «Leo Messi a 20 ans». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Οκτωβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 5 Αυγούστου 2023. 
  52. ↑ «Μπαρτσελόνα-Παναθηναϊκός 5–1». Ανακτήθηκε στις 7 Δεκεμβρίου 2020. 
  53. ↑ «Argentina - Player of the Year». Ανακτήθηκε στις 24 Δεκεμβρίου 2022. 
  54. ↑ «Isco wins Tuttosport's Golden Boy award». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Οκτωβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 12 Μαρτίου 2013. 
  55. ↑ «UEFA : Del Horno suspendu un match». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Ιουλίου 2021. Ανακτήθηκε στις 26 Ιουλίου 2021. 
  56. ↑ «Where are they now? Barcelona's Champions League-winning 2005/06 team». Ανακτήθηκε στις 16 Ιουλίου 2022. 
  57. ↑ «Ronaldinho, Eto'o, Deco: Who else featured in Lionel Messi's Barca debut at the age of 17?». Ανακτήθηκε στις 7 Δεκεμβρίου 2020. 
  58. ↑ «There's something about Messi». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Μαρτίου 2010. Ανακτήθηκε στις 27 Μαρτίου 2010. 
  59. ↑ «LIONEL MESSI AND THE ARRIVAL OF A GREAT IN THE MARCH 2007 EL CLÁSICO». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Μαΐου 2022. Ανακτήθηκε στις 24 Δεκεμβρίου 2022. 
  60. ↑ «The 20 Greatest Football Goals of All Time». Ανακτήθηκε στις 18 Μαρτίου 2022. 
  61. ↑ «Η μέρα που ο Μέσι εξισώθηκε με τον Μαραντόνα». Ανακτήθηκε στις 18 Απριλίου 2022. 
  62. ↑ «Lionel Messi's 'work of art' or replica? Remembering the Diego Maradona copy a decade on». Ανακτήθηκε στις 6 Οκτωβρίου 2024. 
  63. ↑ «THE TIMES : Hand of Messi saves Barcelona». Ανακτήθηκε στις 19 Οκτωβρίου 2024. 
  64. ↑ «Kaka, ballon d'or 2007». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Νοεμβρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 16 Μαρτίου 2013. 
  65. ↑ 65,0 65,1 65,2 «Los 7 jugadores que han ganado Balón de Oro, Plata y Bronce». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Σεπτεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 24 Σεπτεμβρίου 2021. 
  66. ↑ «FIFA : Classic football releases». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Νοεμβρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 16 Μαρτίου 2013. 
  67. ↑ «UEFA : Two for Messi as Barça see off Celtic». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Σεπτεμβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 17 Σεπτεμβρίου 2023. 
  68. ↑ «L' Monde : Cristiano Ronaldo ballon d'or». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Φεβρουαρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 10 Φεβρουαρίου 2021. 
  69. ↑ «L' ÉQUIPE: Le Barça, comme un champion». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Σεπτεμβρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 18 Σεπτεμβρίου 2009. 
  70. ↑ «Real Madrid v Barcelona: six of the best 'El Clasicos'» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Ιανουαρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 3 Ιανουαρίου 2021. 
  71. ↑ «L'ÉQUIPE : Messi, cet «anti-mythes»». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Ιανουαρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 17 Ιανουαρίου 2023. 
  72. ↑ «Ce Barça a tout pour lui». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Ιουνίου 2015. Ανακτήθηκε στις 10 Ιουνίου 2015. 
  73. ↑ «Barcelone en un coup de poignard». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Σεπτεμβρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 17 Σεπτεμβρίου 2009. 
  74. ↑ «Best football seasons: What are top global clubs' greatest-ever years for trophies?». Ανακτήθηκε στις 30 Αυγούστου 2020. 
  75. ↑ 75,0 75,1 «Rivarly renewed: Man Utd & Barcelona's most memorable matches». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Νοεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 7 Νοεμβρίου 2022. 
  76. ↑ «Messi prend la couronne». Ανακτήθηκε στις 4 Αυγούστου 2010. 
  77. ↑ 77,0 77,1 77,2 77,3 «Champions Cup/Champions League Topscorers». Ανακτήθηκε στις 7 Δεκεμβρίου 2020. 
  78. ↑ «Supercopa 2009». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Δεκεμβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 28 Ιουνίου 2022. 
  79. ↑ «UEFA : Pedro pounces to add to Barça glory». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Αυγούστου 2022. Ανακτήθηκε στις 28 Ιουνίου 2022. 
  80. ↑ 80,0 80,1 80,2 80,3 80,4 «Lionel Messi: World 11 through the years». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Ιανουαρίου 2024. Ανακτήθηκε στις 18 Ιανουαρίου 2024. 
  81. ↑ «Lionel Messi Ballon d'or 2009». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Δεκεμβρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 5 Απριλίου 2013. 
  82. ↑ «Ballon d'Or France Football 2009 : Lionel Messi». Ανακτήθηκε στις 4 Ιανουαρίου 2022. 
  83. ↑ «Lionel Messi is FIFA's World Player of the Year». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Απριλίου 2023. Ανακτήθηκε στις 4 Ιανουαρίου 2022. 
  84. ↑ «Os 25 Maiores Esquadrões do Imortais!». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Μαρτίου 2022. Ανακτήθηκε στις 1 Μαρτίου 2022. 
  85. ↑ «Barcelona 2006-2011». Ανακτήθηκε στις 28 Οκτωβρίου 2022. 
  86. ↑ «El mejor equipo de la historia». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Δεκεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 18 Δεκεμβρίου 2022. 
  87. ↑ «Ten years since historic sextuble». Ανακτήθηκε στις 13 Μαΐου 2020. 
  88. ↑ «FIFA : Club World Cup 2009 - Final». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Δεκεμβρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 28 Ιουνίου 2022. 
  89. ↑ «Ranked! EVERY team to have won the Champions League, from worst to best». Ανακτήθηκε στις 28 Αυγούστου 2020. 
  90. ↑ «La Liga title the least Barcelona deserve as Madrid again finish empty handed». Ανακτήθηκε στις 22 Απριλίου 2020. 
  91. ↑ «LIONEL MESSI'S ATTACKING PERFECTION AGAINST ARSENAL IN 2010». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Φεβρουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 3 Φεβρουαρίου 2020. 
  92. ↑ «The best single game performances by the 6 greatest football/soccer players of all time» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Ιουλίου 2023. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουλίου 2023. 
  93. ↑ 93,0 93,1 93,2 «Spain - List of Topscorers ("Pichichi")». Ανακτήθηκε στις 6 Δεκεμβρίου 2020. 
  94. ↑ 94,0 94,1 94,2 «STATISTICS AND NEWS OF THE WEEK». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Μαΐου 2023. Ανακτήθηκε στις 15 Μαΐου 2023. 
  95. ↑ «Magic Messi wins Supercopa for Barca». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Σεπτεμβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 24 Σεπτεμβρίου 2015. 
  96. ↑ «Del Madrid de Di Stéfano al Barcelona de Messi» (στα Ισπανικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Ιανουαρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 10 Ιανουαρίου 2021. 
  97. ↑ «Most consecutive wins in the top division of Spanish football (soccer)». Ανακτήθηκε στις 21 Απριλίου 2020. 
  98. ↑ «World Player of the Year - Winners». Ανακτήθηκε στις 8 Μαΐου 2023. 
  99. ↑ «Χρυσή Μπάλα: Το κορυφαίο και συνάμα πιο αμφιλεγόμενο ατομικό βραβείο στο ποδόσφαιρο». Ανακτήθηκε στις 30 Οκτωβρίου 2023. 
  100. ↑ 100,0 100,1 100,2 «Ranked! The 10 biggest Ballon d'Or robberies EVER». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Οκτωβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 30 Οκτωβρίου 2023. 
  101. ↑ «Los Balones de Oro más polémicos». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Νοεμβρίου 2024. Ανακτήθηκε στις 7 Νοεμβρίου 2024. 
  102. ↑ «FC BARCELONA - MAN UTD 3-1». Ανακτήθηκε στις 7 Δεκεμβρίου 2020. 
  103. ↑ «FC Barcelona 2010/11 Season in Review: Lionel Messi». Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2022. 
  104. ↑ «Vote: Who are the best club side of all time? Barcelona? Man Utd? Liverpool?». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Μαΐου 2022. Ανακτήθηκε στις 30 Μαρτίου 2022. 
  105. ↑ «Tadic surpasses Messi's record for the most assists in a calendar year». Ανακτήθηκε στις 18 Φεβρουαρίου 2024. 
  106. ↑ 106,0 106,1 106,2 106,3 «672 goals, 34 trophies, six Ballon d'Or: Lionel Messi's record at Barcelona in numbers». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Απριλίου 2022. Ανακτήθηκε στις 30 Απριλίου 2022. 
  107. ↑ «Los 30 récords goleadores de la historia del fútbol». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Νοεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 28 Νοεμβρίου 2020. 
  108. ↑ «Leo Messi, FC Barcelona's historic record breaker». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Δεκεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 10 Δεκεμβρίου 2021. 
  109. ↑ «The Best Club Teams in History - Ranked by Elo System». Ανακτήθηκε στις 17 Απριλίου 2021. 
  110. ↑ «Lionel Messi awarded Golden Shoe for third time after 46 La Liga goals for Barcelona». Ανακτήθηκε στις 21 Απριλίου 2020. 
  111. ↑ «L'Équipe Champion of Champions Winners». Ανακτήθηκε στις 2 Μαΐου 2022. 
  112. ↑ «L'ÉQUIPE : Lionel Messi, Champion des Champions monde 2011 : bien plus qu'un footballeur». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Νοεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2022. 
  113. ↑ «Barcelona vs. Bayer Leverkusen: Watch Lionel Messi's Record-Setting 5-Goal Game». Ανακτήθηκε στις 5 Ιουνίου 2020. 
  114. ↑ «THE MOST PROLIFIC ONE GAME SCORERS». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Μαρτίου 2023. Ανακτήθηκε στις 15 Μαρτίου 2023. 
  115. ↑ «Messi sets UEFA Champions League goal record». Ανακτήθηκε στις 5 Ιουνίου 2020. 
  116. ↑ «Legends of the European Cup and Champions League». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Σεπτεμβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 7 Σεπτεμβρίου 2023. 
  117. ↑ «IFFHS STATISTICS - BEST ONE SEASON GOAL SCORERS IN MAJOR EUROPEAN COMPETITIONS». Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2022. 
  118. ↑ 118,0 118,1 «European Topscorers by Season». Ανακτήθηκε στις 5 Ιουνίου 2020. 
  119. ↑ «MESSI : 50 BUTS, C'EST...». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Ιουλίου 2021. Ανακτήθηκε στις 26 Ιουλίου 2021. 
  120. ↑ «A sense of anticlimax but Barcelona still deserve their La Liga title». Ανακτήθηκε στις 19 Οκτωβρίου 2024. 
  121. ↑ «Francesc 'Tito' Vilanova (2012–2013)». Ανακτήθηκε στις 5 Ιουνίου 2020. 
  122. ↑ 122,0 122,1 «MAGIC Lionel Messi's crazy stat-filled career at Barcelona as he asks to leave Nou Camp including Guinness World Record». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Φεβρουαρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 27 Σεπτεμβρίου 2020. 
  123. ↑ «"Barcelona's Lionel Messi Becomes Most Decorated Player in History after Winning Unprecedented Fourth Straight Ballon d'Or"». Ανακτήθηκε στις 19 Οκτωβρίου 2024. 
  124. ↑ «IFFHS STATISTICS - ALL TIME WORLD RECORD». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Δεκεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 21 Μαΐου 2022. 
  125. ↑ «Messi, Lewandowski, Cruyff: What are the longest scoring streaks ever?». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Απριλίου 2022. Ανακτήθηκε στις 30 Απριλίου 2022. 
  126. ↑ «NEW - IFFHS ALL TIME WORLD'S BEST SERIAL LEAGUE GOAL SCORERS». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Μαΐου 2022. Ανακτήθηκε στις 29 Μαΐου 2022. 
  127. ↑ «Lionel Messi awarded Golden Shoe for third time after 46 La Liga goals for Barcelona». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Μαΐου 2019. Ανακτήθηκε στις 22 Μαΐου 2019. 
  128. ↑ Henderson, Barney (29 Ιουλίου 2017). «Real Madrid 2 Barcelona 3: Messi, Rakitic and Pique secure El Clasico win as Neymar rumours rumble on». The Telegraph (στα Αγγλικά). ISSN 0307-1235. Ανακτήθηκε στις 28 Δεκεμβρίου 2017. 
  129. ↑ «Neuer successeur de Yachine ?». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Δεκεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 25 Δεκεμβρίου 2021. 
  130. ↑ «Lionel Messi: Barcelona forward will leave 'unreachable' record». Ανακτήθηκε στις 22 Απριλίου 2020. 
  131. ↑ «Top ten strike partnerships in football for both club and country» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Αυγούστου 2023. Ανακτήθηκε στις 24 Αυγούστου 2023. 
  132. ↑ «Επιθετικές τριάδες, φωτιά και λαύρα!». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Σεπτεμβρίου 2024. Ανακτήθηκε στις 26 Σεπτεμβρίου 2024. 
  133. ↑ «Messi, Ronaldo, Mane, Henry: Who is the greatest front three of the 21st century?». Ανακτήθηκε στις 25 Ιουνίου 2022. 
  134. ↑ «Barcelona's Luis Suárez, Leo Messi and Neymar too good for Juventus». Ανακτήθηκε στις 10 Μαΐου 2020. 
  135. ↑ «Supporters, Superstars and Goals Galore/FIFA». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Σεπτεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 22 Απριλίου 2020. 
  136. ↑ «Lionel Messi double gives Barcelona Cup final win over Athletic Bilbao». Ανακτήθηκε στις 13 Μαΐου 2020. 
  137. ↑ «Όταν η επιστήμη αδυνατούσε να εξηγήσει την γκολάρα του Μέσι με την Μπιλμπάο». Ανακτήθηκε στις 9 Ιανουαρίου 2023. 
  138. ↑ «Messi's goal vs. Bayern voted Europe's best in 2014–15». Ανακτήθηκε στις 22 Απριλίου 2020. 
  139. ↑ «The New York Times : Barcelona Overwhelms Juventus to Win Fifth Champions League Title». Ανακτήθηκε στις 22 Απριλίου 2020. 
  140. ↑ «Champions Cup/Champions League Topscorers». Ανακτήθηκε στις 27 Ιουνίου 2023. 
  141. ↑ «Barcelona beat River to win Club World Cup as Messi, Neymar, Suarez star». Ανακτήθηκε στις 3 Ιανουαρίου 2022. 
  142. ↑ «Barcelona vs. River Plate: Score, Reaction for 2015 FIFA Club World Cup Final». Ανακτήθηκε στις 3 Ιανουαρίου 2022. 
  143. ↑ «UEFA : Lionel Messi reclaims Ballon d'Or from Ronaldo». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Σεπτεμβρίου 2024. Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2024. 
  144. ↑ «The scandalous figure of goals of the "MSN" this season». Ανακτήθηκε στις 6 Μαΐου 2020. 
  145. ↑ «7 GREATEST ATTACKING TRIOS OF ALL TIME». Ανακτήθηκε στις 22 Αυγούστου 2020. 
  146. ↑ «MEN, The Fab Three, BBC, MSN & football's greatest ever Trios». Ανακτήθηκε στις 22 Αυγούστου 2020. 
  147. ↑ «Before Messi and Suárez, there was Cruyff and Olsen...». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Ιουλίου 2021. Ανακτήθηκε στις 7 Σεπτεμβρίου 2020. 
  148. ↑ «El Barça emula el mítico penalti del Ajax de Cruyff» (στα Ισπανικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Αυγούστου 2023. Ανακτήθηκε στις 27 Αυγούστου 2023. 
  149. ↑ «Cruyff, sobre el penalti de Messi: "El fútbol es diversión». Ανακτήθηκε στις 23 Φεβρουαρίου 2022. 
  150. ↑ «Lionel Messi's 500th goal shows off scintillating skill». Ανακτήθηκε στις 19 Οκτωβρίου 2024. 
  151. ↑ «Messi scores 500th goal: Barcelona star nets Milestone». Ανακτήθηκε στις 22 Απριλίου 2020. 
  152. ↑ «Messi receives fourth Golden Shoe Award: Each day I enjoy it more». Ανακτήθηκε στις 22 Απριλίου 2020. 
  153. ↑ «Messi wins his sixth Golden Shoe award». Ανακτήθηκε στις 22 Απριλίου 2020. 
  154. ↑ «Τρίτο σερί Χρυσό Παπούτσι για Μέσι και έκτο στην καριέρα του!». www.gazzetta.gr. Ανακτήθηκε στις 28 Ιουλίου 2020. 
  155. ↑ «Ballon d'Or: Lionel Messi wins record sixth award and Megan Rapinoe is rewarded for World Cup triumph». Ανακτήθηκε στις 21 Απριλίου 2020. 
  156. ↑ «Players who should have won the Ballon d'Or». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Οκτωβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 2022. 
  157. ↑ «Χρυσή μπάλα: Ένα βραβείο που απαξιώνεται κάθε χρόνο και περισσότερο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Απριλίου 2023. Ανακτήθηκε στις 17 Μαρτίου 2022. CS1 maint: Unfit url (link)
  158. ↑ «Βαγιαδολίδ – Μπαρτσελόνα: Θρυλικός Μέσι, έσπασε το ρεκόρ του Πελέ με έναν σύλλογο!». Ανακτήθηκε στις 23 Δεκεμβρίου 2020. 
  159. ↑ «MESSI, EL REY DE LOS RÉCORDS». Ανακτήθηκε στις 28 Φεβρουαρίου 2021. 
  160. ↑ «Erwin Helmchen, el máximo goleador de la historia por delante de CR7 y Messi». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Μαΐου 2023. Ανακτήθηκε στις 16 Μαΐου 2023. 
  161. ↑ «Τελικός Κυπέλλου Ισπανίας, Αθλέτικ Μπιλμπάο-Μπαρτσελόνα 0–4: «Μπάρτσα» τεσσάρων αστέρων! – Δείτε τα γκολ». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Μαΐου 2021. Ανακτήθηκε στις 24 Μαΐου 2021. 
  162. ↑ 162,0 162,1 «Why Messi's Seventh Ballon d'Or Triumph Is Different Than His Others». Ανακτήθηκε στις 4 Ιανουαρίου 2022. 
  163. ↑ «Leo Messi on course to finish his career as a One Club Man». Ανακτήθηκε στις 5 Μαΐου 2023. 
  164. ↑ 164,0 164,1 «672 GOALS - THE ONE CLUB WORLD RECORD FOR LIONEL MESSI». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Απριλίου 2022. Ανακτήθηκε στις 23 Αυγούστου 2021. 
  165. ↑ 165,0 165,1 165,2 «CONMEBOL : Lionel Messi, the Phenomenon Celebrating 20 Years of Professional Football». Ανακτήθηκε στις 20 Οκτωβρίου 2024. 
  166. ↑ «Messi 'shocked' and 'surprised' over Barça exit». Ανακτήθηκε στις 4 Νοεμβρίου 2023. 
  167. ↑ «Lionel Messi signs two-year Paris St-Germain deal after leaving Barcelona». Ανακτήθηκε στις 4 Νοεμβρίου 2023. 
  168. ↑ «Leo Messi signs for Paris Saint-Germain». Ανακτήθηκε στις 3 Ιουνίου 2023. 
  169. ↑ «Lionel Messi matches the total of Ballon d'Or titles that Pele would have won». Ανακτήθηκε στις 20 Ιουνίου 2022. 
  170. ↑ «Η προφητική δήλωση του Κρόιφ για τις Χρυσές Μπάλες του Λιονέλ Μέσι». Ανακτήθηκε στις 1 Δεκεμβρίου 2021. 
  171. ↑ «L' ÉQUIPE: Lionel Messi, Ballon d'Or pour la septième fois : « Je ne sais pas si ce record sera battu »0 /5». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Φεβρουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 4 Ιανουαρίου 2022. 
  172. ↑ «BALLON D'OR 2021: WE ALL KNOW LIONEL MESSI DIDN'T DESERVE THE AWARD THIS TIME, RIGHT? – THE WARM-UP». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Αυγούστου 2023. Ανακτήθηκε στις 17 Μαρτίου 2022. 
  173. ↑ «Λεβαντόφσκι: Το France Football παραδέχτηκε το λάθος του – Σκέφτονται να του δώσουν Χρυσή Μπάλα!». Ανακτήθηκε στις 17 Μαρτίου 2022. 
  174. ↑ «What are the new changes to the Ballon d'Or 2021/22?». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Απριλίου 2022. Ανακτήθηκε στις 6 Νοεμβρίου 2022. 
  175. ↑ «Lionel Messi returns to PSG squad for first appearance of 2022». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Απριλίου 2022. Ανακτήθηκε στις 12 Μαρτίου 2022. 
  176. ↑ «Παρί Σεν Ζερμέν: Επιβεβαίωσε την ηττοπάθειά της και ότι τα χρήματα δεν παίζουν μπάλα». Ανακτήθηκε στις 12 Μαρτίου 2022. 
  177. ↑ «Kylian Mbappe, Neymar help PSG extend Ligue 1 lead as fans voice discontent». Ανακτήθηκε στις 13 Μαρτίου 2022. 
  178. ↑ «UEFA : Cristiano Ronaldo and Lionel Messi goal for goal». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Ιανουαρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 29 Ιανουαρίου 2023. 
  179. ↑ «Άσχημα νέα για τον Μέσι». Ανακτήθηκε στις 2 Ιουνίου 2022. 
  180. ↑ «Λιονέλ Μέσι: Η εξήγηση των διοργανωτών της Χρυσής Μπάλας για την απουσία του από τη διεκδίκηση του βραβείου». Ανακτήθηκε στις 13 Αυγούστου 2022. 
  181. ↑ «FIFA : Lionel Messi wins The Best FIFA Men's Player award». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Μαρτίου 2023. Ανακτήθηκε στις 28 Φεβρουαρίου 2023. 
  182. ↑ «LIONEL MESSI WINS RECORD SEVENTH FIFA BEST MEN'S PLAYER AWARD». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Μαρτίου 2023. Ανακτήθηκε στις 19 Μαρτίου 2023. 
  183. ↑ «Λιονέλ Μέσι: Λακωνικό «αντίο» προς την Παρί Σεν Ζερμέν». 4 Ιουνίου 2023. Ανακτήθηκε στις 4 Ιουνίου 2023. 
  184. ↑ «Lionel Messi admits he had a 'difficult adaptation' in France after moving to Paris Saint-Germain». Ανακτήθηκε στις 15 Ιουλίου 2023. 
  185. ↑ «Lionel Messi to join Inter Miami after leaving Paris St-Germain». Ανακτήθηκε στις 15 Ιουλίου 2023. 
  186. ↑ «Lionel Messi's Miami move puts him in a new position: MLS salesman». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Ιουλίου 2023. Ανακτήθηκε στις 22 Απριλίου 2023. 
  187. ↑ «Ίντερ Μαϊάμι μεταγραφές: Ανακοίνωσε την απόκτηση του Μέσι, για πρώτη φορά στα ροζ ο Αργεντινός». Ανακτήθηκε στις 15 Ιουλίου 2023. 
  188. ↑ «Official! Lionel Messi signs with Inter Miami». Ανακτήθηκε στις 15 Ιουλίου 2023. 
  189. ↑ «LIONEL MESSI TO INTER MIAMI: CONTRACT DETAILS, DEBUT DATE, FULL SCHEDULE». Ανακτήθηκε στις 16 Ιουλίου 2023. 
  190. ↑ «Ο Λιονέλ Μέσι και η ρήτρα «Ντέιβιντ Μπέκαμ» που τον κάνει ιδιοκτήτη στην Ίντερ Μαϊάμι». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Νοεμβρίου 2024. Ανακτήθηκε στις 5 Νοεμβρίου 2024. 
  191. ↑ «Inter Miami hire Tata Martino as coach, confirming reunion with Lionel Messi». Ανακτήθηκε στις 19 Μαρτίου 2023. 
  192. ↑ «Μέσι: Σε ποια θέση της βαθμολογίας βρίσκεται η Ίντερ Μαϊάμι». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Ιουλίου 2023. Ανακτήθηκε στις 28 Ιουλίου 2023. 
  193. ↑ «Lionel Messi: Inter Miami debut goal for Argentina star seals win over Cruz Azul». Ανακτήθηκε στις 22 Ιουλίου 2023. 
  194. ↑ 194,0 194,1 194,2 «FIFA : Lionel Messi wins The Best FIFA Men's Player Award». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Φεβρουαρίου 2024. Ανακτήθηκε στις 15 Φεβρουαρίου 2024. 
  195. ↑ «Footballers with most free-kick goals ever, ft. Messi, Ronaldo, Pele & Maradona». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Ιουλίου 2023. Ανακτήθηκε στις 23 Ιουλίου 2023. 
  196. ↑ «Μέσι: Αναδείχτηκε πρώτος σκόρερ και MVP με τους συμπαίκτες του να τον πετούν στον αέρα». www.sport24.gr. Ανακτήθηκε στις 1 Νοεμβρίου 2023. 
  197. ↑ «Lionel Messi: Argentina forward scores again to help Inter Miami reach Leagues Cup final». Ανακτήθηκε στις 20 Αυγούστου 2023. 
  198. ↑ «Λιονέλ Μέσι: Η Ίντερ Μαϊάμι κέρδισε το Λιγκ Καπ στα πέναλτι (10-9) κόντρα στην ομάδα του Αντετοκούνμπο». Ανακτήθηκε στις 20 Αυγούστου 2023. 
  199. ↑ «How Lionel Messi helped Inter Miami to a trophy within one month». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Αυγούστου 2023. Ανακτήθηκε στις 26 Αυγούστου 2023. 
  200. ↑ «Ίντερ Μαϊάμι: Τέλος η σεζόν για τον Μέσι, αποκλεισμός από τα playoffs του MLS παρά την επιστροφή του στη δράση». Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2023. 
  201. ↑ «Τελείωσε και επίσημα η πρώτη σεζόν του Μέσι στο Μαϊάμι:Αυτά είναι τα κατορθώματά του». Ανακτήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 2023. 
  202. ↑ «Λιονέλ Μέσι: Η όγδοη Χρυσή Μπάλα και τα ιστορικά ρεκόρ». www.naftemporiki.gr. 15 Οκτωβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 5 Νοεμβρίου 2023. 
  203. ↑ «Lionel Messi smashes MLS and personal records with goal, 5 assists in a single half». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Μαΐου 2024. Ανακτήθηκε στις 5 Μαΐου 2024. 
  204. ↑ «Μέσι: Τρομερή παράσταση από τον Αργεντινό με πέντε ασίστ και ένα γκολ σε ένα ημίχρονο». Ανακτήθηκε στις 5 Μαΐου 2024. 
  205. ↑ «Inter Miami's Lionel Messi sets two records, including 5-assist game». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Μαΐου 2024. Ανακτήθηκε στις 5 Μαΐου 2024. 
  206. ↑ «Lionel Messi goals help Inter Miami clinch MLS Supporters' Shield». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Οκτωβρίου 2024. Ανακτήθηκε στις 3 Οκτωβρίου 2024. 
  207. ↑ «Lionel Messi hat trick helps Inter Miami break MLS points record». Ανακτήθηκε στις 20 Οκτωβρίου 2024. 
  208. ↑ «FIFA : Inter Miami join FIFA Club World Cup 2025 line-up». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Οκτωβρίου 2024. Ανακτήθηκε στις 20 Οκτωβρίου 2024. 
  209. ↑ «Ίντερ Μαϊάμι: Ήττα και πρόωρος αποκλεισμός στο MLS για την ομάδα των Μέσι και Σουάρες». Ανακτήθηκε στις 10 Νοεμβρίου 2024. 
  210. ↑ «Lionel Messi and top-seeded Inter Miami are ousted from MLS playoffs». Ανακτήθηκε στις 10 Νοεμβρίου 2024. 
  211. ↑ «Inter Miami's Messi wins MLS MVP award». Ανακτήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου 2024. 
  212. ↑ «FIFA : Inter Miami's Messi wins 2024 MLS MVP award». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Δεκεμβρίου 2024. Ανακτήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου 2024. 
  213. ↑ «Colombia 2005: Messi aparece en toda su dimensión». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Οκτωβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 4 Ιουνίου 2020. CS1 maint: Unfit url (link)
  214. ↑ 214,0 214,1 214,2 «Heartbreak to history-makers: Lionel Messi's finals record with Argentina». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Ιουλίου 2024. Ανακτήθηκε στις 13 Ιουλίου 2024. 
  215. ↑ «FIFA : Magic Messi sparks high drama in the Lowlands». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Σεπτεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 10 Μαΐου 2020. 
  216. ↑ «How Nike Lost Lionel Messi». Ανακτήθηκε στις 14 Οκτωβρίου 2022. 
  217. ↑ 217,0 217,1 217,2 «Lionel Messi proclaims himself king of the world despite Mbappe's best efforts». Ανακτήθηκε στις 6 Ιανουαρίου 2023. 
  218. ↑ «Lionel Andrés Messi - Century of International Appearances». Ανακτήθηκε στις 19 Απριλίου 2020. 
  219. ↑ «Argentina are through to the last 16 after thrashing Serbia and Montenegro». Ανακτήθηκε στις 10 Μαΐου 2020. 
  220. ↑ «FIFA : A tribute to Lionel Messi». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Νοεμβρίου 2024. Ανακτήθηκε στις 29 Νοεμβρίου 2024. 
  221. ↑ «7 BEST PERFORMANCES BY TEENAGERS AT THE WORLD CUP». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Ιουλίου 2018. Ανακτήθηκε στις 1 Ιουλίου 2018. 
  222. ↑ 222,0 222,1 222,2 222,3 «FIFA : The international football records Messi owns and is chasing». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Νοεμβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 12 Νοεμβρίου 2023. 
  223. ↑ «IFFHS STATISTICS - WORLD CUP 2022 DAY 7». Ανακτήθηκε στις 28 Νοεμβρίου 2022. 
  224. ↑ 224,0 224,1 224,2 «How many trophies has Lionel Messi won with Argentina?». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Μαρτίου 2023. Ανακτήθηκε στις 26 Μαρτίου 2023. 
  225. ↑ «Copa América 2007». Ανακτήθηκε στις 10 Μαΐου 2020. 
  226. ↑ 226,0 226,1 226,2 «IOC : Lionel Messi's goal-scoring record at FIFA World Cups: Argentina's top scorer». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Δεκεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 22 Δεκεμβρίου 2022. 
  227. ↑ «FIFA : Olympic Football Tournaments Beijing 2008». Ανακτήθηκε στις 3 Ιανουαρίου 2022. 
  228. ↑ «IOC : Ronaldo, Michel Platini, Ronaldinho : Ces vainqueurs du Ballon d'or qui ont participé aux Jeux Olympiques». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Μαΐου 2024. Ανακτήθηκε στις 29 Μαΐου 2024. 
  229. ↑ «IOC : How Lionel Messi's Olympic gold medal campaign at Beijing 2008 unfolded». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Ιανουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 3 Ιανουαρίου 2022. 
  230. ↑ «IOC : Lionel Messi at FIFA World Cup: Biggest disappointments of Argentina superstar». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Δεκεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 28 Ιανουαρίου 2023. 
  231. ↑ «Reality bites or modern life is rubbish». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Σεπτεμβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 16 Σεπτεμβρίου 2023. 
  232. ↑ 232,0 232,1 «FIFA : The evolution of Messi - join FIFA+ for a free streaming marathon on 15 October». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Ιουλίου 2024. Ανακτήθηκε στις 14 Ιουλίου 2024. 
  233. ↑ «Messi 2010–2011». Ανακτήθηκε στις 3 Ιουνίου 2020. 
  234. ↑ 234,0 234,1 234,2 «FIFA : Messi's historic double». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Σεπτεμβρίου 2024. Ανακτήθηκε στις 21 Σεπτεμβρίου 2024. 
  235. ↑ «Magical Messi claims Golden Ball (22) - 100 great World Cup moments». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Δεκεμβρίου 2024. Ανακτήθηκε στις 30 Νοεμβρίου 2022. 
  236. ↑ «Is Messi the greatest?». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Αυγούστου 2023. Ανακτήθηκε στις 13 Ιουλίου 2022. 
  237. ↑ «Φαν Μπάστεν: «Πελέ, Μαραντόνα, Κρόιφ οι κορυφαίοι - Ο Μέσι δεν έχει προσωπικότητα»». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Ιουνίου 2022. Ανακτήθηκε στις 13 Ιουνίου 2022. 
  238. ↑ «Αργεντινή: Καταδικασμένη να είναι φαβορί». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Δεκεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 6 Δεκεμβρίου 2021. 
  239. ↑ «Golden Ball Winners in World Cup History». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Ιουλίου 2020. Ανακτήθηκε στις 31 Ιουλίου 2020. 
  240. ↑ «FIFA World Cup All-Star Team» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Σεπτεμβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 20 Σεπτεμβρίου 2023. 
  241. ↑ «Lionel Messi wins Golden Ball award for best player of World Cup». the Guardian (στα Αγγλικά). 13 Ιουλίου 2014. Ανακτήθηκε στις 8 Ιουνίου 2020. 
  242. ↑ «Is Lionel Messi the best player of all time?». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Ιουνίου 2022. Ανακτήθηκε στις 13 Ιουνίου 2022. 
  243. ↑ «World Cup 2014: Lionel Messi Golden Ball surprised Sepp Blatter». Ανακτήθηκε στις 11 Μαΐου 2020. 
  244. ↑ «10 Reasons Lionel Messi and Cristiano Ronaldo Are Not the Greatest of All Time [GOAT] in Football». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Σεπτεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 7 Οκτωβρίου 2020. 
  245. ↑ «Correcting Past Golden Ball Mistakes at the World Cup». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Δεκεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 20 Δεκεμβρίου 2022. 
  246. ↑ «Copa América 2015». Ανακτήθηκε στις 11 Μαΐου 2020. 
  247. ↑ «Biography : Lionel Messi». Ανακτήθηκε στις 28 Μαΐου 2020. 
  248. ↑ «Argentina - Record International Players». Ανακτήθηκε στις 6 Νοεμβρίου 2023. 
  249. ↑ «Copa América (Centenario) 2016». Ανακτήθηκε στις 11 Μαΐου 2020. 
  250. ↑ Skeleton, Jack (26 Ιουνίου 2018). «Nigeria 1 – 2 Argentina». BBC. 
  251. ↑ «Simeone slams Argentina 'anarchy' - report». ESPN.com (στα Αγγλικά). 22 Ιουνίου 2018. Ανακτήθηκε στις 8 Ιουνίου 2020. 
  252. ↑ «FIFA : The creation king». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Ιουνίου 2024. Ανακτήθηκε στις 15 Ιουνίου 2024. 
  253. ↑ «Lionel Messi beats Diego Maradona's World Cup record against Nigeria». Ανακτήθηκε στις 23 Ιουλίου 2023. 
  254. ↑ Ιουλ. 2019 00:11, Επιμέλεια: Πέτρος Παπαμακάριος Δημοσίευση: 07. «Κόπα Αμέρικα: Τρίτη η Αργεντινή, 2–1 τη Χιλή, αποβλήθηκαν Μέσι και Μεδέλ». www.sport24.gr (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 8 Ιουνίου 2020. 
  255. ↑ TEAM, ΦΩΣ. «Μέσι: Τιμωρία με τρίμηνο αποκλεισμό από την CONMEBOL!». Fosonline.gr. Ανακτήθηκε στις 9 Ιουνίου 2020. 
  256. ↑ «Αργεντινή - Βραζιλία 1-0: Ο Μέσι το έκανε, πρώτη κούπα και νέο «Maracanazo»!». Ανακτήθηκε στις 12 Ιουλίου 2021. 
  257. ↑ «Αργεντινή – Κολομβία 3-2 πεν. (1-1 κ.α.): Μέσι και Μαρτίνες… x2 για Superclasico τελικό στο Μαρακανά!». Ανακτήθηκε στις 12 Ιουλίου 2021. 
  258. ↑ «IOC : Lionel Messi adds Copa America title to Olympic gold with Argentina». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Ιανουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 3 Ιανουαρίου 2022. 
  259. ↑ 259,0 259,1 «Μέσι: Έχει βάλει πλώρη για τη Χρυσή Μπάλα του 2021...». Ανακτήθηκε στις 12 Ιουλίου 2021. 
  260. ↑ 260,0 260,1 «FIFA : Lionel Messi: Finalist in focus». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Ιουλίου 2024. Ανακτήθηκε στις 10 Ιουλίου 2024. 
  261. ↑ «Λιονέλ Μέσι: Οι αριθμοί που αποδεικνύουν πώς πήρε μόνος του το Copa America». www.sport24.gr. Ανακτήθηκε στις 23 Ιουλίου 2021. 
  262. ↑ «Lionel Messi has overtaken Pele as the leading South American men's goalscorer in international matches with a hat-trick in Argentina's World Cup qualifier win against Bolivia». Ανακτήθηκε στις 17 Σεπτεμβρίου 2023. 
  263. ↑ «Argentina's Lionel Messi breaks Brazil legend Pele's South American men's goals record» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Μαΐου 2022. Ανακτήθηκε στις 17 Δεκεμβρίου 2021. 
  264. ↑ «ΙΤΑΛΙΑ - ΑΡΓΕΝΤΙΝΗ: Η παρέα του Μέσι σήκωσε το πρώτο «Finalissima»». Ανακτήθηκε στις 12 Ιουνίου 2022. 
  265. ↑ «Finalissima: Η απονομή του τροπαίου σε Μέσι και Αργεντινή». Ανακτήθηκε στις 5 Ιουνίου 2022. 
  266. ↑ «Finalissima: Οι εκπληκτικοί αριθμοί του ασυγκράτητου Μέσι στο Ιταλία - Αργεντινή». Ανακτήθηκε στις 5 Ιουνίου 2022. 
  267. ↑ «UEFA : Finalissima 2022: Meet winners Argentina». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Ιουνίου 2022. Ανακτήθηκε στις 5 Ιουνίου 2022. 
  268. ↑ «IFFHS INTERNATIONAL NEWS». Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2022. 
  269. ↑ «FIFA : The Week in Stats». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Σεπτεμβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 20 Ιουνίου 2022. 
  270. ↑ «Μέσι - Αργεντινή: Πρώτη φορά πέντε γκολ με την Αλμπισελέστε και ξεπέρασε Πούσκας». Ανακτήθηκε στις 5 Ιουνίου 2022. 
  271. ↑ «Έβαλε πέντε γκολ και ξεπέρασε τον Πούσκας ο Μέσι». Ανακτήθηκε στις 5 Ιουνίου 2022. 
  272. ↑ 272,0 272,1 «Messi es Messi: Does World Cup title finally pull Lionel Messi out of Maradona's shadow?». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Οκτωβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 1 Μαρτίου 2023. 
  273. ↑ «Messi's Mastery of the Moment Breathes New Life Into Argentina's World Cup». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Νοεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 27 Νοεμβρίου 2022. 
  274. ↑ «IOC : Argentina in FIFA World Cups: Of Diego Maradona's feat of gold and Leo Messi's redemption». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Δεκεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 22 Δεκεμβρίου 2022. 
  275. ↑ 275,0 275,1 275,2 «Why Lionel Messi Is the Favourite to Win the Ballon D'Or». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Νοεμβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 15 Νοεμβρίου 2023. 
  276. ↑ «IOC : FIFA World Cup upsets: Biggest shock results in history». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Δεκεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 18 Δεκεμβρίου 2022. 
  277. ↑ «Messi Scores in Fourth World Cup for Argentina, in Shocking Defeat to Saudi Arabia». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Νοεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 24 Νοεμβρίου 2022. 
  278. ↑ 278,0 278,1 «Shape-shifting, energy and youth: how Scaloni transformed Argentina». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Φεβρουαρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 23 Δεκεμβρίου 2022. 
  279. ↑ «FIFA : FIFA World Cup champions: 1982-2022». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Αυγούστου 2023. Ανακτήθηκε στις 5 Αυγούστου 2023. 
  280. ↑ «Πολωνία-Αργεντινή 0-2: Όσα δεν έκανε ο Μέσι, τα έκαναν οι συμπαίκτες του!». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Σεπτεμβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 19 Δεκεμβρίου 2022. 
  281. ↑ «Why Lionel Messi shouldn't have been awarded a VAR penalty for Wojciech Szczesny's challenge». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Δεκεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 2023. 
  282. ↑ «RIO FERDINAND FUMES AT 'DISGRACEFUL' ARGENTINA PENALTY FOR LIONEL MESSI AT 2022 WORLD CUP IN QATAR». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Φεβρουαρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 2023. 
  283. ↑ «Lionel Messi's Supporting Cast Set the Stage for Argentina to Shine at World Cup». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Ιανουαρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 20 Δεκεμβρίου 2022. 
  284. ↑ «Why Messi's legend didn't need the World Cup». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Δεκεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 21 Δεκεμβρίου 2022. 
  285. ↑ 285,0 285,1 «Lionel Messi: an emblem of the transient fragility of human beauty». Ανακτήθηκε στις 20 Δεκεμβρίου 2022. 
  286. ↑ «Πλέον τους διεκδικεί χωρίς κόμπλεξ». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Ιουλίου 2024. Ανακτήθηκε στις 23 Ιουλίου 2024. 
  287. ↑ «FIFA : Argentina abides: a triumph for perseverance». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Σεπτεμβρίου 2024. Ανακτήθηκε στις 20 Δεκεμβρίου 2022. 
  288. ↑ 288,0 288,1 «Μουντιάλ 2022: Κύριε Γιάννη, Πελέ δεν είναι, αλλά κάτι… σκαμπάζει και αυτός ο Μέσι». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Δεκεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 20 Δεκεμβρίου 2022. 
  289. ↑ «Messi and His Milestones Sustain Argentina's World Cup Title Dream». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Δεκεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 9 Δεκεμβρίου 2022. 
  290. ↑ «World Cup 2022 - Argentina 2-1 Australia: Lionel Messi and Julian Alvarez goals put Argentina into quarter-final against Netherlands». Ανακτήθηκε στις 20 Δεκεμβρίου 2022. 
  291. ↑ «Netherlands' World Cup Ends Again in PK Heartbreak Despite van Gaal's Evolution». Ανακτήθηκε στις 22 Δεκεμβρίου 2022. 
  292. ↑ 292,0 292,1 «Κανείς δεν ξεπέρασε κανέναν! Τα 10+1 σημεία του τελικού και του Μουντιάλ 2022». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Απριλίου 2023. Ανακτήθηκε στις 13 Απριλίου 2023. 
  293. ↑ «Argentina - Croatia 3-0». Ανακτήθηκε στις 20 Δεκεμβρίου 2022. 
  294. ↑ «'That was very, very soft': Argentina's controversial World Cup final penalty». Ανακτήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 2023. 
  295. ↑ 295,0 295,1 «¿No es mucha casualidad lo de Messi y el mundial?». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Φεβρουαρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 12 Φεβρουαρίου 2023. 
  296. ↑ «Argentina 3-3 France (4-2 on pens): Lionel Messi leads Argentina to World Cup glory despite Kylian Mbappe hat-trick». Ανακτήθηκε στις 23 Δεκεμβρίου 2022. 
  297. ↑ «Μουντιάλ 2022, Αργεντινή - Γαλλία 4-2 πέν. (3-3): Παγκόσμια Πρωταθλήτρια η ομάδα του μάγου Μέσι, σήκωσε το τρίτο στον καλύτερο τελικό όλων των εποχών». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Δεκεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 19 Δεκεμβρίου 2022. 
  298. ↑ «Messi ce l'ha fatta: Argentina campione del Mondo! Francia sconfitta ai rigori». Ανακτήθηκε στις 20 Δεκεμβρίου 2022. 
  299. ↑ «FIFA : The World Cup records Messi owns». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Δεκεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 19 Δεκεμβρίου 2022. 
  300. ↑ «Who Has the Most Assists in FIFA World Cup History?». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Μαΐου 2023. Ανακτήθηκε στις 8 Οκτωβρίου 2023. 
  301. ↑ «Todos con Messi: el mundo del fútbol y el deseo de que Leo alcance la gloria eterna». Ανακτήθηκε στις 20 Δεκεμβρίου 2022. 
  302. ↑ «Messi emulates Maradona in fairytale ending to a story like no other». Ανακτήθηκε στις 20 Δεκεμβρίου 2022. 
  303. ↑ «FIFA : The FIFA World Cup champions who won Olympic gold». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Απριλίου 2024. Ανακτήθηκε στις 22 Απριλίου 2024. 
  304. ↑ «Coupe du monde 2022 : les champions du monde argentins accueillis par une immense liesse populaire à Buenos Aires». Ανακτήθηκε στις 17 Μαρτίου 2023. 
  305. ↑ «Football's Greatest Legends». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Νοεμβρίου 2024. Ανακτήθηκε στις 30 Νοεμβρίου 2024. 
  306. ↑ 306,0 306,1 «Qui est le meilleur footballeur de l'histoire : Pelé, Diego Maradona ou Lionel Messi ?». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Ιουνίου 2023. Ανακτήθηκε στις 16 Ιουνίου 2023. 
  307. ↑ «Lionel Messi est-il le plus grand footballeur de tous les temps ?». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Μαρτίου 2023. Ανακτήθηκε στις 21 Μαρτίου 2023. 
  308. ↑ «Messi great, not greatest-ever; Qatar 2022 good, but not best-ever». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Ιουλίου 2023. Ανακτήθηκε στις 24 Δεκεμβρίου 2022. 
  309. ↑ «L' ÉQUIPE : Lionel Messi et Kylian Mbappé sacrés champions des champions monde et France par L'Équipe». Ανακτήθηκε στις 27 Ιανουαρίου 2023. 
  310. ↑ «Βραδιά... ρεκόρ για Αργεντινή και Μέσι - Έσπασαν τα... κοντέρ στο τελευταίο φιλικό». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Μαρτίου 2023. Ανακτήθηκε στις 30 Μαρτίου 2023. 
  311. ↑ «FIFA : Immortal Messi reaches century of international goals». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Δεκεμβρίου 2024. Ανακτήθηκε στις 2 Δεκεμβρίου 2024. 
  312. ↑ 312,0 312,1 «Lionel Messi pulls strings as Argentina tame Canada in Copa América opener». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Ιουνίου 2024. Ανακτήθηκε στις 21 Ιουνίου 2024. 
  313. ↑ «Lionel Messi exits Copa America final with apparent leg injury, ankle swollen». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Ιουλίου 2024. Ανακτήθηκε στις 15 Ιουλίου 2024. 
  314. ↑ «Argentina wins record 16th Copa America title, beats Colombia 1-0 after Messi gets hurt». Ανακτήθηκε στις 2 Δεκεμβρίου 2024. 
  315. ↑ «10 iconic international teams that won back-to-back major tournaments». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Ιουλίου 2024. Ανακτήθηκε στις 16 Ιουλίου 2024. 
  316. ↑ «Euro 2012: Now Spain have entered the pantheon of greatness». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Απριλίου 2024. Ανακτήθηκε στις 27 Απριλίου 2024. 
  317. ↑ «Lionel Messi's Height». Ανακτήθηκε στις 28 Αυγούστου 2020. 
  318. ↑ «Fast As The Flea». Ανακτήθηκε στις 17 Μαρτίου 2022. 
  319. ↑ «Όταν ο Μέσι «ξάπλωσε» με την ντρίμπλα-έπος τον Μπόατενγκ». Ανακτήθηκε στις 18 Μαρτίου 2022. 
  320. ↑ 320,0 320,1 «The Messi Model». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Ιουλίου 2021. Ανακτήθηκε στις 20 Δεκεμβρίου 2022. 
  321. ↑ «How many free-kick goals has Messi scored as he got level with Beckham?». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Σεπτεμβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 18 Σεπτεμβρίου 2023. 
  322. ↑ «Di Stéfano, Pelé, Cruyff, Maradona y Messi». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Ιανουαρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 12 Ιανουαρίου 2023. 
  323. ↑ «Top 25 Greatest Playmakers Ever». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Απριλίου 2022. Ανακτήθηκε στις 11 Απριλίου 2022. 
  324. ↑ «L'Argentina si gode Messi, capocannoniere e recordman: "Vogliamo i Mondiali"». Ανακτήθηκε στις 18 Μαρτίου 2022. 
  325. ↑ «Μέσι: Μοίρασε τρεις ασίστ σε ένα παιχνίδι κι έγραψε ιστορία στη Ligue 1». Ανακτήθηκε στις 18 Μαρτίου 2022. 
  326. ↑ «Lionel Messi equals USMNT icon Landon Donovan's record for most assists in international football while Argentina team-mate Lautaro Martinez matches Diego Maradona after stunning winning goal vs Peru». Ανακτήθηκε στις 26 Νοεμβρίου 2024. 
  327. ↑ «15 Players With Most Goals+Assists in International Football Since 2000». Ανακτήθηκε στις 26 Νοεμβρίου 2024. 
  328. ↑ «O «μύθος» Γιάννης Διακογιάννης μιλάει στο iefimerida και εξηγεί γιατί τελικά προτιμάει την Κάλλας από τον Πελέ». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Μαρτίου 2022. Ανακτήθηκε στις 10 Μαρτίου 2022. 
  329. ↑ «Ranking 20 of the most technical footballers who made the game look like an art form». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Ιανουαρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 15 Ιανουαρίου 2023. 
  330. ↑ «Pelé or Messi: who was better?». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Ιανουαρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 12 Ιανουαρίου 2023. 
  331. ↑ «Is Lionel Messi the GOAT, or just the greatest right now? World Cup win ends debate for some, but not all agree». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Απριλίου 2024. Ανακτήθηκε στις 19 Δεκεμβρίου 2022. CS1 maint: Unfit url (link)
  332. ↑ «¿Es Messi el mejor de la historia?». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Αυγούστου 2023. Ανακτήθηκε στις 17 Αυγούστου 2023. 
  333. ↑ «Mythbusting the 5 Biggest Misconceptions in the Pelé vs. Lionel Messi Debate» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Απριλίου 2023. Ανακτήθηκε στις 26 Νοεμβρίου 2021. 
  334. ↑ «Milan Legend Reveals Main Reason Lionel Messi Will Always Be Inferior to Diego Maradona». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Δεκεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 2020. 
  335. ↑ «Coming to Maradona's defence» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 2020. 
  336. ↑ «Messi without peer anywhere in the world». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Απριλίου 2023. Ανακτήθηκε στις 22 Ιουλίου 2022. 
  337. ↑ «On Messi as the greatest of all time». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Ιανουαρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 12 Ιανουαρίου 2021. 
  338. ↑ «Diego Maradona says Lionel Messi is not a leader for Argentina». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Απριλίου 2022. Ανακτήθηκε στις 4 Σεπτεμβρίου 2021. 
  339. ↑ «Sacchi: Messi lacking Maradona's personality». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Φεβρουαρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 11 Ιουνίου 2020. 
  340. ↑ «Leo Messi: UNICEF Goodwill Ambassador since 2010». Ανακτήθηκε στις 17 Ιουλίου 2021. 
  341. ↑ «Barcelona extend UNICEF shirt deal to 2016». Ανακτήθηκε στις 17 Ιουλίου 2021. 
  342. ↑ «'Lionel Messi and Friends,' Soccer Tour Is One of Many Causes Argentine Superstar Supports». Ανακτήθηκε στις 17 Ιουλίου 2021. 
  343. ↑ «UEFA :Balón de Oro 2023: el octavo de Messi». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Οκτωβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 30 Οκτωβρίου 2023. 
  344. ↑ UEFA.com (27 Αυγούστου 2015). «Messi named Best Player in Europe for second time | Inside UEFA». UEFA.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 10 Ιουνίου 2020. 
  345. ↑ UEFA.com (27 Αυγούστου 2009). «Messi recognised as Europe's finest». UEFA.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 10 Ιουνίου 2020. 
  346. ↑ Nemer, Roy. «Lionel Messi named best playmaker in the world by IFFHS | Mundo Albiceleste» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 8 Φεβρουαρίου 2021. 
  347. ↑ «Messi collects another award: Voted 'Best Playmaker' of 2022». MARCA (στα Αγγλικά). 7 Ιανουαρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 28 Οκτωβρίου 2024. 
  348. ↑ «Leagues Cup 2023 » Top Scorer». Ανακτήθηκε στις 29 Νοεμβρίου 2023. 
  349. ↑ «Messi's impressive stats and accolades with Inter Miami at the Leagues Cup». MARCA (στα Αγγλικά). 20 Αυγούστου 2023. Ανακτήθηκε στις 28 Οκτωβρίου 2024. 
  350. ↑ «FC Barcelona: Messi: "¿El Clásico? Si ganamos sería una ventaja importante..." - Marca.com». Marca.com (στα Ισπανικά). Ανακτήθηκε στις 28 Δεκεμβρίου 2017. 
  351. ↑ «Los premios MARCA 2019: sexto Pichichi de Leo Messi y cuarto Zamora de Jan Oblak». Marca.com (στα Ισπανικά). 16 Δεκεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 10 Ιουνίου 2020. 
  352. ↑ «Lionel Messi beats Cristiano Ronaldo in 2014-15 La Liga awards». ESPNFC.com. Ανακτήθηκε στις 6 Δεκεμβρίου 2015. 
  353. ↑ «El coleccionista de trofeos - MARCA.com Accesible». marca.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Μαρτίου 2019. Ανακτήθηκε στις 6 Δεκεμβρίου 2015. 
  354. ↑ «El coleccionista de trofeos - MARCA.com Accesible». www.marca.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Μαρτίου 2019. Ανακτήθηκε στις 6 Δεκεμβρίου 2015. 
  355. ↑ «Messi rechazó recoger el premio a MVP de la Copa América». MARCA.com (στα Ισπανικά). Ανακτήθηκε στις 6 Δεκεμβρίου 2015. 
  356. ↑ Staff, Reuters (2011-12-22). «Messi voted Argentine sports personality of the year» (στα αγγλικά). Reuters. https://www.reuters.com/article/soccer-argentina-messi-idINDEE7BL00M20111222. Ανακτήθηκε στις 2021-02-15. 
  357. ↑ «Lionel Messi y Belén Casetta, ganadores del Olimpia de Oro 2023 - TyC Sports». www.tycsports.com (στα Ισπανικά). 19 Δεκεμβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 28 Οκτωβρίου 2024. 
  358. ↑ Clarín, Redacción (20 Δεκεμβρίου 2023). «Por segunda vez en la historia, el Olimpia de Oro fue compartido: Lionel Messi y Belén Casetta fueron galardonados por su 2023». Clarín (στα Ισπανικά). Ανακτήθηκε στις 28 Οκτωβρίου 2024. 
  359. ↑ «FIFA Club World Cup UAE 2009 - Awards - FIFA.com». FIFA.com (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Ιανουαρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 6 Δεκεμβρίου 2015. 
  360. ↑ «FIFA Club World Cup Japan 2011 - FIFA.com». FIFA.com (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Δεκεμβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 6 Δεκεμβρίου 2015. 
  361. ↑ «FIFA World Youth Championship Netherlands 2005 - Awards - FIFA.com». FIFA.com (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Σεπτεμβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 6 Δεκεμβρίου 2015. 
  362. ↑ «FIFA World Youth Championship Netherlands 2005 - Awards - FIFA.com». FIFA.com (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Σεπτεμβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 6 Δεκεμβρίου 2015. 
  363. ↑ «Messi recibe el Golden Boy, el Balón de Oro sub-21, como cierre de "un año espectacular"». Libertad Digital (στα Ισπανικά). 14 Δεκεμβρίου 2005. Ανακτήθηκε στις 8 Φεβρουαρίου 2021. 
  364. ↑ UEFA.com (2 Ιανουαρίου 2021). «Ultimate Team of the Year: all-time XI». UEFA.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 14 Ιανουαρίου 2021. 
  365. ↑ «IFFHS AWARDS 2022 - MEN'S WORLD BEST PLAYER». Ανακτήθηκε στις 10 Ιανουαρίου 2023. 
  366. ↑ «IFFHS (International Federation of Football for History & Statistics». www.iffhs.de. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Φεβρουαρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 8 Φεβρουαρίου 2021. 
  367. ↑ «IFFHS ALL TIME RANKING OF THE WORLD'S BEST PLAYMAKER». Ανακτήθηκε στις 27 Μαρτίου 2021. 
  368. ↑ Sport (13 Φεβρουαρίου 2021). «Messi, el mejor deportista argentino de la década por la Fundación Konex». sport (στα Ισπανικά). Ανακτήθηκε στις 15 Φεβρουαρίου 2021. 
  369. ↑ Clarín.com (12 Φεβρουαρίου 2021). «Le otorgan a Lionel Messi el Konex de Brillante, al mejor deportista argentino de la década». www.clarin.com (στα Ισπανικά). Ανακτήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 2021. 
  370. ↑ «The Greatest: - how the panel voted». World Soccer. 2 Ιουλίου 2013. Ανακτήθηκε στις 14 Ιανουαρίου 2021. 
  371. ↑ « FRANCE FOOTBALL : Ballon d'Or Dream Team : Découvrez les révélations de ce onze de légende !». Ανακτήθηκε στις 16 Δεκεμβρίου 2020. 
  372. ↑ «IFFHS ALL TIME WORLD MEN'S DREAM TEAM» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Μαΐου 2021. Ανακτήθηκε στις 29 Μαΐου 2021. 
  373. ↑ Sport (13 Φεβρουαρίου 2021). «Messi, el mejor deportista argentino de la década por la Fundación Konex». sport (στα Ισπανικά). Ανακτήθηκε στις 15 Φεβρουαρίου 2021. 
  374. ↑ Clarín.com (12 Φεβρουαρίου 2021). «Le otorgan a Lionel Messi el Konex de Brillante, al mejor deportista argentino de la década». www.clarin.com (στα Ισπανικά). Ανακτήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 2021. 
  375. ↑ «NEW ONE LEAGUE WORLD GOAL SCORER RECORD FOR LIONEL MESSI!». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Απριλίου 2021. Ανακτήθηκε στις 23 Απριλίου 2021. 
  376. ↑ «UEFA : Le serie di gol più lunghe d'Europa» (στα Ιταλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Απριλίου 2021. Ανακτήθηκε στις 29 Ιανουαρίου 2020. 
  377. ↑ «IFFHS WORLD'S MAN TEAM OF THE DECADE 2011-2020». www.iffhs.de. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Ιανουαρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 14 Ιανουαρίου 2021. 
  378. ↑ «Ranking Goals First Division». Ανακτήθηκε στις 5 Απριλίου 2023. 
  379. ↑ 379,0 379,1 «What Is an Assist in Football?». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Νοεμβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 14 Νοεμβρίου 2023. 
  380. ↑ «What Is a Hat Trick in Football». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Νοεμβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 15 Νοεμβρίου 2023. 
  381. ↑ «Messi scores beautiful double as Barca beat Athletic in Copa del Rey final». Ανακτήθηκε στις 23 Απριλίου 2021. 
  382. ↑ «Messi, top scorer in the Spanish Super Cup». www.fcbarcelona.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 12 Φεβρουαρίου 2021. 
  383. ↑ «Spanish Super Cup 2021 Final: who are the top historical scorers of the tournament?». AS.com (στα Αγγλικά). 17 Ιανουαρίου 2021. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Απριλίου 2021. Ανακτήθηκε στις 12 Φεβρουαρίου 2021. 
  384. ↑ «Which player has scored the most goals in El Clásico history? All-time top scorers». Ανακτήθηκε στις 31 Αυγούστου 2023. 
  385. ↑ UEFA.com. «Messi, Alves among Super Cup record-break erst,». UEFA.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 28 Δεκεμβρίου 2017. 
  386. ↑ 386,0 386,1 386,2 «Μουντιάλ 2022: Όλα τα ρεκόρ που «έσπασε» ο Μέσι στον τελικό». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Ιανουαρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 1 Ιανουαρίου 2023. 
  387. ↑ Sport (5 Σεπτεμβρίου 2015). «Messi's now scored vs. EVERY South American country... except Argentin». sport (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 1 Ιανουαρίου 2023. 
  388. ↑ Team, Onsports (21 Δεκεμβρίου 2022). «Λιονέλ Μέσι: Τα πέντε Ρεκόρ Γκίνες που κατέκτησε στο Μουντιάλ 2022». Onsports.gr. Ανακτήθηκε στις 1 Ιανουαρίου 2023. 

Βιβλιογραφία

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Βραβεία
Προκάτοχος
Ραφαέλ Ναδάλ 		Πρωταθλητής των Πρωταθλητών της L'Équipe
2011 		Διάδοχος
Γιουσέιν Μπολτ
Προκάτοχος
Νόβακ Τζόκοβιτς 		Πρωταθλητής των Πρωταθλητών της L'Équipe
2022 		Διάδοχος
Νόβακ Τζόκοβιτς
Προκάτοχος
Ντιέγκο Φορλάν 		Πολυτιμότερος παίκτης Παγκοσμίου Κυπέλλου Ποδοσφαίρου
2014 		Διάδοχος
Λούκα Μόντριτς
Προκάτοχος
Λούκα Μόντριτς 		Πολυτιμότερος παίκτης Παγκοσμίου Κυπέλλου Ποδοσφαίρου
2022 		Διάδοχος
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Λιονέλ_Μέσι&oldid=10866451"