Μετάβαση στο περιεχόμενο

Αμβρόσιος Μοσχονησίων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Αμβρόσιος Μοσχονησίων
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Αμβρόσιος Μοσχονησίων (Ελληνικά)
Όνομα γεννήσεωςΑμβρόσιος Πλειαθός
Γέννηση1872
Σμύρνη
Θάνατος15  Σεπτεμβρίου 1922
Μοσχονήσια
Συνθήκες θανάτουανθρωποκτονία
Χώρα πολιτογράφησηςΟθωμανική Αυτοκρατορία
ΘρησκείαΑνατολικός Ορθόδοξος Χριστιανισμός
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΕλληνικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταχριστιανός ιερέας
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμαμητροπολίτης

Ο άγιος Αμβρόσιος Μοσχονησίων (κατά κόσμον Αμβρόσιος Πλειαθός ή Πλειανθίδης, 1872-1922) ήταν Μικρασιάτης θεολόγος, επίσκοπος και άγιος νεομάρτυρας της Ορθόδοξης Εκκλησίας, ο οποίος μαρτύρησε κατά τη Γενοκτονία των Ελλήνων της Μικράς Ασίας .[1]

Γεννήθηκε στη Σμύρνη και με καταγωγή από πατρός από τον Τριαντάρο Τήνου. Σπούδασε θεολογία στη Θεολογική Σχολή του Τιμίου Σταυρού στα Ιεροσόλυμα και στη Θεολογική Ακαδημία του Κιέβου. Διάκονος χειροτονήθηκε από τον Μητροπολίτη Σμύρνης Βασίλειο. Πρεσβύτερος χειροτονήθηκε στις 6 Αυγούστου 1900 στον Ιερό Ναό Σωτήρος Χριστού Γαλατά Κωνσταντινουπόλεως

Αρχικά διακόνησε ως Εφημέριος στην Κριμαία και συγκεκριμένα στις ενορίες Συμφεροπόλεως, Σεβαστουπόλεως και Θεοδοσίας. Το έτος 1910 επέστρεψε στη Σμύρνη. Στις 6 Οκτωβρίου 1913 χειροτονήθηκε τιτουλάριος Επίσκοπος Ξανθουπόλεως, Βοηθός Επίσκοπος της Ιεράς Μητροπόλεως Σμύρνης. Τη χειροτονία τέλεσε ο Μητροπολίτης Σμύρνης Χρυσόστομος στον Μητροπολιτικό Ναό Αγίας Φωτεινής Σμύρνης, συμπαραστατούμενος από τον Μητροπολίτη Φιλαδελφείας Χρυσόστομο και τον Επίσκοπο Μοσχονησίων Φώτιο.[2]

Τον Φεβρουάριο του 1922 εξελέγη Μητροπολίτης Μοσχονησίων. Κατά τη Μικρασιατική Καταστροφή συνελήφθη από τους Τούρκους μαζί με άλλους ιερείς και τάφηκε ζωντανός σε λάκκο έξω από τις Κυδωνίες (Αϊβαλί) στις 15 Σεπτεμβρίου 1922, είτε, σύμφωνα με άλλη εκδοχή, βασανίστηκε, πεταλώθηκε και κατακρεουργήθηκε στην πορεία εκτοπισμού του στο εσωτερικό της Μικράς Ασίας.[3]

Η αγιοκατάταξη του μάρτυρα Αμβροσίου Μοσχονησίων καθώς και των μαρτύρων μητροπολιτών Χρυσοστόμου Σμύρνης, Προκοπίου Ικονίου, Γρηγορίου Κυδωνιών, Ευθυμίου Ζήλων και των συν αυτοίς Μικρασιατών νεομαρτύρων, πραγματοποιήθηκε το 1992 και η μνήμη τους τιμάται την Κυριακή προ της Υψώσεως (Σεπτέμβριος).

Το οδωνύμιο Αμβροσίου Μοσχονησίων υπάρχει σε διάφορες περιοχές που εγκαταστάθηκαν πρόσφυγες.[4] Προτομή του υπάρχει στον Τριαντάρο Τήνου.

Εξάδελφος του αγίου ήταν ο πατέρας του μετέπειτα Μητροπολίτη Χαλκίδος Γρηγορίου Πλειαθού.

Ἀπολυτίκιον Ἁγίων Μικρασιατῶν Ἱερομαρτύρων. Ἦχος δ΄


Ἡ πενταυγὴς Ἀρχιερέων χορείᾳ,
τῇ τῶν ἀγώνων νοητὴ δαδουχία,
τὴν Μικρασίαν ἅπασαν αὐγάζει νοητῶς,
ὁ σοφὸς Χρυσόστομος, Γρηγορίῳ τῷ θείῳ,
Ἀμβρόσιος, Προκόπιος καὶ Εὐθύμιος ἅμα,
οὓς εὐφημοῦμεν εἴπωμεν πιστοί,
χαίροις Μαρτύρων, πεντάριθμε σύλλογε.

  1. «Διακόνημα». 
  2. ΕΤΟΣ 1922: ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΝ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟΝ
  3. Οι Άγιοι Μικρασιάτες Νεομάρτυρες - Ένωση Μικρασιατών Φοιτητών
  4. Ζώνας, Λουκάς (2018). Υμηττός, 90 χρόνια ζωής, η πόλη και οι οδοί. Αθήνα. σελ. 90. ISBN 978-618-00-0629-2.