بۆ ناوەڕۆک بازبدە

ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ٢٠١٢

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ٢٠١٢
بە ئینگلیزی: Olympic Games London 2012
وەرزی وەرزشەکانی خول یان پێشبڕکێیارییەکانی ئۆڵۆمپیادی ھاوینە
دروشمInspire a Generation
وڵاتشانشینی یەکگرتوو
جێلەندەن
پۆتانی شوێن٥١°٣٢′١٩″N ٠°٠′٥٩″W
لە پێشئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ٢٠٠٨
لە دوایئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ٢٠١٦
ژمارەی چاپ30
کاتی ڕوودان١ی کانوونی دووەمی ٢٠١٢
ڕێکەوتی دەستپێکردن٢٧ی تەممووزی ٢٠١٢
ڕێکەوتی کۆتاییھاتن١٢ی ئابی ٢٠١٢
ڕووداوە بەرچاوەکان2012 Summer Olympics opening ceremony، 2012 Summer Olympics closing ceremony، London bid for the 2012 Summer Olympics
ڕێکخەرLondon Organising Committee of the Olympic and Paralympic Games
Officially opened byئێلیزابێتی دووەم
Oath made byMik Basi، Sarah Stevenson، Eric Farrell
بەختدارWenlock
ڕێکەوتی کردنەوە٢٧ی تەممووزی ٢٠١٢
بەرواری داخستنی فەرمی١٢ی ئابی ٢٠١٢
وێبگەhttps://olympics.com/en/olympic-games/london-2012
بەستەری وەسفکراوhttps://www.sports-reference.com/olympics/summer/2012/
Map


ئۆڵمپیادی ھاوینەی ٢٠١٢ (ناوی فەرمی: Games of the XXXI Olympiad)[١] پاڵەوانییەتییەکی یارییەکانی ئۆڵمپیادە کە کۆمەڵە یارییەکی وەرزشی لەخۆدەگرێت. ئەم ئۆلۆمپیادە لە شاری لەندەن پایتەختی بەریتانیا، لە ٢٧ ی تەممووزی ٢٠١٢ دەستی پێکرد و لە ١٢ەی ئابی ٢٠١٢ کۆتایی ھات.[٢][٣] لە پاڵەوانییەتییەکە لە ٢٠٤ وڵاتی جیاواز ١٠٬٧٦٨ ھەزار وەرزشوان بەشدارییان تێداکردووە.[٤] شارەکانی مەدرید، نیۆرک، مۆسکۆ، پاریس، لەندەن ئامادەی خۆیان نیشاندا بۆ میوانداریکردنی ئەم پاڵەوانییەتییە لە دوای دەنگدان شاری لەندەن بە ٥٤ دەنگ مافی میوانداریکردنی پێ بەخشرا. بۆ سێیەم جار ئەم پاڵەوانییەتییە لە شاری لەندەن بە ڕێوەچوو کە پێشتر لە ساڵەکانی ١٩٠٨، ١٩٤٨ میوانداریکردبوو.[٥] چەندین شوێنی بەمەبەستی بەڕێوەچوونی یارییەکان دروستکرد.

٨٦ ولات لە ٢٠٤ ولات بوونە خاوەنی یەکێک لە مەدالیاکانی ئۆڵمپیاد لە ناویاندا وەرزشوانانی ئەمریکا پلەی یەکەمیان وەرگرت لە بەدەست ھێنانی مەدالیاکان دوای ئەوەی توانیان ٤٦ مەدالیای زێر، و ١٠٤ مەدالیای گشتی بەدەست بھێنن. وەرزشوانانی چین پلەی دووەمیان وەرگرت بە بەدەست ھێنانی ٣٨ مەدالیای زێر و ٩١ مەدالیای گشتی. لەکاتێکدا وەرزشوانانی بەریتانیا وڵاتی خانەخوێ پلەی سێیەمیان بەدەست ھێنا بە بردنەوەی ٢٩ مەدالیای زێر و ٦٨ مەدالیای گشتی.[٦]

کاندید بوون

[دەستکاری]

لیژنەی ئۆڵۆمپی نێودەوڵەتی (IOC)، ١٥ی تەممووزی ٢٠٠٣ وەک دوایین وادا بۆ پێشکەشکردنی داواکاری بەمەبەستی وەرگرتنی مافی میواندارکردنی ئۆڵمپیادی ھاوینەی ٢٠١٢ دیارکرد.[٧] نۆ شار ئامادەی خۆیان بۆ میواندارکردنەکە نیشاندا ئەوانیش: ھاڤانا، ئەستەنبوڵ، لایپزیگ، لەندەن، مەدرید، مۆسکۆ، شاری نیۆرک، پاریس.[٨] لە ١٨ی ئایاری ٢٠٠٤ دوای ئەنجامدانی ھەڵسەنگاندن سێ شاریان لە ڕکابەرییەکان دورخستەوە پێنج شاریان وەک گونجاوی بۆ بەڕێوەچوونی ئۆڵمپیادەکە دەستنیشانکران ئەوانیش: مۆسکۆ، پاریس، مەدرید، نیسۆرک، لەندەن بوون، لە ٦ی تەممووزی ٢٠٠٥ لە کۆبوونەوەی دیاریکردنی ولاتی خانەخوێ لە وڵاتی سەنگافوورر، مۆسکۆ لە خولی یەکەمی دەنگدان چووە دەرەوە، پاشان ئەمریکا لە خولی دووەم و مەدرید لە خولی سێیەمی دەنگدان چوونە دەرەوە. کێبڕکێکە لە نێوان لەندەن و پاریس بوو لە خولی ٤ و کۆتایی دەنگدان شاری لەندەن بە ٥٤ دەنگ توانی مافی میواندارکردنی ئۆڵمپیادەکە بەدەست بھێنێت بە جیاوازی تەنھا ٤ دەنگ لەگەڵ شاری پاریس.[٩]

ئەنجامی دەنگەکان
شار وڵات خولی ١ خولی ٢ خولی ٣ خولی ٤
لەندەن  شانشینی یەکگرتوو ٢٢ ٢٧ ٣٩ ٥٤
پاریس  فەڕەنسا ٢١ ٢٥ ٣٣ ٥٠
مەدرید  ئیسپانیا ٢٠ ٣٢ ٣١
نیویۆرک  ویلایەتە یەکگرتووەکان ١٩ ١٧
مۆسکۆ  ڕووسیا ١٥
Total ballots ٩٧ ١٠١ ١٠٣ ١٠٤

زۆرترین مێدالیا وەرگران بەپێێ وڵات

[دەستکاری]
پلە وڵات زێڕ زیو بڕۆنز کۆی گشتی
١  ویلایەتە یەکگرتووەکان ٤٦ ٢٩ ٢٩ ١٠٤
٢  چین ٣٨ ٢٧ ٢٣ ٨٨
٣  شانشینی یەکگرتوو ٢٩ ١٧ ١٩ ٦٥
٤  ڕووسیا ٢٤ ٢٦ ٣٢ ٨٢
٥  کۆریای باشوور ١٣ ٨ ٧ ٢٨
٦  ئەڵمانیا ١١ ١٩ ١٤ ٤٤
٧  فەڕەنسا ١١ ١١ ١٢ ٣٤
٨  ئیتاڵیا ٨ ٩ ١١ ٢٨
٩  مەجارستان ٨ ٤ ٥ ١٧
١٠  ئوسترالیا ٧ ١٦ ١٢ ٣٥
لە کۆی گشتی مەدالیکانی ئۆڵەمپیاد ٣٠٢ ٣٠٤ ٣٥٦ ٩٦٢

وڵاتە بەشدار بووەکان

[دەستکاری]
Participating National Olympic Committees

ژمارەی وەرزشوانە بەشداربووەکان بەپێی ولات

[دەستکاری]
IOC وڵات وەرزشوان
GBR  شانشینی یەکگرتوو ٥٤١
USA  ویلایەتە یەکگرتووەکان ٥٣٠
RUS  ڕووسیا ٤٣٦
AUS  ئوسترالیا ٤١٠
GER  ئەڵمانیا ٣٩٢
CHN  چین ٣٩٠
FRA  فەڕەنسا ٣٣٠
JPN  ژاپۆن ٢٩٣
ITA  ئیتاڵیا ٢٨٤
ESP  ئیسپانیا ٢٧٨
CAN  کەنەدا ٢٧٧
BRA  بەڕازیل ٢٥٨
KOR  کۆریای باشوور ٢٤٥
UKR  ئوکراینا ٢٣٧
POL  پۆڵەندا ٢١٨
NZL  نیوزیلاند ١٨٤
NED  ھۆلەند ١٧٥
BLR  بیلاڕووس ١٦٥
HUN  مەجارستان ١٥٧
ARG  ئەرژەنتین ١٣٧
SWE  سوێد ١٣٤
CZE  کۆماری چیک ١٣٣
RSA  ئەفریقای باشوور ١٢٥
BEL  بەلجیکا ١١٥
SRB  سڕبیا ١١٥
KAZ  کازاخستان ١١٤
TUR  تورکیا ١١٤
DEN  دانمارک ١١٣
EGY  میسر ١١٣
CUB  کووبا ١١٠
CRO  کرواتیا ١٠٨
COL  کۆلۆمبیا ١٠٤
GRE  یۆنان ١٠٣
ROU  ڕۆمانیا ١٠٣
MEX  مەکسیک ١٠٢
SUI  سویس ١٠٢
IND  ھیندستان ٨٣
TUN  توونس ٨٣
POR  پورتوگال ٧٧
AUT  نەمسا ٧٠
VEN  ڤێنیزوێلا ٧٠
MAR  مەغریب ٦٧
IRL  کۆماری ئێرلەندا ٦٦
SLO  سلۆڤێنیا ٦٥
NOR  نەرویژ ٦٤
BUL  بولگاریا ٦٣
LTU  لیتوانیا ٦٢
FIN  فینلاند ٥٥
NGR  نێجیریا ٥٥
UZB  ئۆزبەکستان ٥٤
AZE  ئازەربایجان ٥٣
IRI  ئێران ٥٣
PRK  کۆریای باکوور ٥١
JAM  جامایکا ٥٠
KEN  کینیا ٤٧
SVK  سلۆڤاکیا ٤٧
LAT  لاتڤیا ٤٦
TPE  Chinese Taipei ٤٤
ALG  جەزائیر ٤٢
HKG  ھۆنگ کۆنگ ٤٢
ISR  ئیسرائیل ٣٧
THA  تایلەند ٣٧
ECU  ئێکوادۆر ٣٦
CHI  چیلی ٣٥
DOM  کۆماری دۆمینیکان ٣٥
ETH  ئیتیۆپیا ٣٥
GEO  گورجستان ٣٥
ANG  ئەنگۆلا ٣٤
CMR  کامیروون ٣٣
EST  ئیستۆنیا ٣٣
MNE  مۆنتینیگرۆ ٣٣
SEN  سێنیگال ٣١
MAS  مالیزیا ٣٠
TRI  ترینیداد و تۆباگۆ ٣٠
MGL  مەنگۆلیا ٢٩
URU  ئوروگوای ٢٩
HON  ھۆندووراس ٢٧
ISL  ئایسلەند ٢٧
UAE  میرنشینە یەکگرتووە عەرەبییەکان ٢٦
ARM  ئەرمەنستان ٢٥
PUR  پۆرتۆ ڕیکۆ ٢٥
BAH  بەھاما ٢٤
GAB  گابۆن ٢٤
SIN  سینگاپوور ٢٣
INA  ئیندۆنیزیا ٢٢
MDA  مۆلدۆڤا ٢٢
PAK  پاکستان ٢١
GUA  گواتیمالا ١٩
KSA  عەرەبستانی سعوودی ١٩
VIE  ڤیێتنام ١٨
PER  پێروو ١٦
TJK  تاجیکستان ١٦
UGA  ئووگاندا ١٦
KGZ  قرغیزستان ١٤
CYP  قوبرس ١٣
ALB  ئالبانیا ١٢
BRN  بروونای ١٢
ERI  ئێریتریا ١٢
QAT  قەتەر ١٢
CRC  کۆستاریکا ١١
KUW  کووەیت ١١
MRI  مۆریس ١١
PHI  فلیپین ١١
CIV  کۆتدیڤوار ١٠
ESA  ئێلسالڤادۆر ١٠
GRN  گرینادا ١٠
LIB  لوبنان ١٠
SYR  سووریا ١٠
TKM  تورکمانستان ١٠
FIJ  فیجی ٩
GHA  گانا ٩
JOR  ئوردن ٩
LUX  لوکسەمبورگ ٩
NAM  نامیبیا ٩
BER  بەرموودا ٨
COK  دوورگەکانی کووک ٨
GUM  گوام ٨
IRQ  عێراق ٨
PAR  پاراگوای ٨
PNG  پاپوا گینێی نوێ ٨
SAM  ساموا ٨
CGO  کۆماری کۆنگۆ ٧
ISV  United States Virgin Islands ٧
MAD  ماداگاسکار ٧
PAN  پەنەما ٧
RWA  ڕواندا ٧
SKN  سەینت کیتس و نیڤیس ٧
SRI  سریلانکا ٧
TAN  تانزانیا ٧
ZAM  زامبیا ٧
ZIM  زیمبابوی ٧
AFG  ئەفغانستان ٦
AND  ئەندۆرا ٦
BAR  باربادۆس ٦
BDI  بوروندی ٦
BIH  بۆسنیا و ھەرزەگۆڤینا ٦
BOL  بۆلیڤیا ٦
CAF  کۆماری ئەفریقای ناوەندی ٦
CAM  کەمبۆدیا ٦
DJI  جیبووتی ٦
FSM  ویلایەتە فیدراڵییەکانی مایکرۆنیزیا ٦
GUY  گویانا ٦
MLI  مالی ٦
MON  مۆناکۆ ٦
MOZ  مۆزامبیک ٦
MYA  میانمار ٦
NCA  نیکاراگوا ٦
NIG  نیجەر ٦
SEY  سیشێل ٦
SUD  سوودان ٦
TOG  تۆگۆ ٦
ANT  Netherlands Antilles ٥
ASA  ساموای ئەمریکا ٥
BAN  بەنگلادێش ٥
BEN  بێنین ٥
BUR  بورکینافاسۆ ٥
CAY  دوورگەکانی کەیمەن ٥
HAI  ھایتی ٥
LBA  لیبیا ٥
MDV  ماڵدیڤ ٥
MLT  ماڵتا ٥
NEP  نیپال ٥
PLE  فەلەستین ٥
PLW  پالاو ٥
SUR  سورینام ٥
VAN  ڤانوواتوو ٥
ARU  ئارووبا ٤
BOT  بۆتسوانا ٤
COD  کۆماری دیموکراتیی کۆنگۆ ٤
GBS  گینێ بیساو ٤
GUI  گینێ ٤
IOA داڕێژە:Country data IOA ٤
LBR  لیبێریا ٤
LCA  سەینت لووسیا ٤
LES  لیسۆتۆ ٤
MHL  دوورگەکانی مارشاڵ ٤
MKD  مەقدوونیای باکوور ٤
OMA  عومان ٤
SMR  سان مارینۆ ٤
SOL  دوورگەکانی سولەیمان ٤
YEM  یەمەن ٤
BIZ  بەلیز ٣
BRU  بروونای ٣
CHA  چاد ٣
COM  دوورگەکانی قەمەر ٣
CPV  کەیپڤەرد ٣
KIR  کیریباس ٣
LAO  لاوس ٣
LIE  لیختنشتاین ٣
MAW  مالاوی ٣
SWZ  ئێسواتینی ٣
TGA  تۆنگا ٣
TUV  تووڤالوو ٣
VIN  سەینت ڤینسەنت و گرینادینز ٣
BHU  بووتان ٢
DMA  دۆمینیکا ٢
GAM  گامبیا ٢
GEQ  گینێی ئیستوایی ٢
IVB  دوورگەکانی ڤیرجینی بەریتانی ٢
MTN  مۆریتانیا ٢
NRU  نائوروو ٢
SLE  سیەرالیۆن ٢
SOM  سۆماڵیا ٢
STP  ساوتۆمێ و پرینسیپی ٢
TLS  تیمۆری ڕۆژھەڵات ٢


سەرچاوەکان

[دەستکاری]
  1. ^ The IOC numbers the Olympiads using Roman numerals.
  2. ^ «Olympic Games - Organising Committees». International Olympic Committee (بە ئینگلیزی). ١٤ی تەممووزی ٢٠٢١. لە ٢٣ی ئابی ٢٠٢١ ھێنراوە.
  3. ^ «Tokyo Olympics - BBC Sport». BBC Sport (بە ئینگلیزیی بریتانیایی). لە 2021-08-23 ھێنراوە.
  4. ^ «Tokyo Olympics - BBC Sport». BBC Sport (بە ئینگلیزیی بریتانیایی). لە 2021-08-23 ھێنراوە.
  5. ^ «London's first Olympics» (بە ئینگلیزیی بریتانیایی). 2008-04-26. لە 2021-08-23 ھێنراوە.
  6. ^ «London 2012: Michael Phelps becomes the greatest Olympian». the Guardian (بە ئینگلیزی). ٣١ی تەممووزی ٢٠١٢. لە ٢٣ی ئابی ٢٠٢١ ھێنراوە.
  7. ^ «Olympic bids: The rivals» (بە ئینگلیزیی بریتانیایی). 2003-07-15. لە 2021-08-23 ھێنراوە.
  8. ^ «Home». GamesBids.com (بە ئینگلیزیی ئەمەریکایی). ٥ی ئازاری ٢٠١٤. لە ٢٣ی ئابی ٢٠٢١ ھێنراوە.
  9. ^ «London beats Paris to 2012 Games» (بە ئینگلیزیی بریتانیایی). 2005-07-06. لە 2021-08-23 ھێنراوە.
  10. ^ Originally Israel had 38 participating athletes but it reduced after swimmer Jonatan Kopelev which qualified for the Olympics had to cancel his participation after removal of his appendix two weeks before the Olympics.
  11. ^ «IOC: Kuwait to compete under own flag at Olympics». ١٥ی تەممووزی ٢٠١٢. لە ڕەسەنەکە لە ٢ی ئایاری ٢٠١٣ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٣ی تەممووزی ٢٠١٢ ھێنراوە.