Bygdin – Store norske leksikon

Faktaboks

Bygdin

Etymologi: av norrønt bugr, ‘bøying, krok, bukt’
Region: Innlandet
Kommune: Vang
Vassdrag: Glommavassdraget
Viktigaste utløp: Vinstre
Areal: 40 km2
Reguleringshøgd: 1048–1058
Djupn: 215
Magasinvolum: 336 mill. m3

Bygdin er ein innsjø i den sørlege delen av Jotunheimen, i Vang kommune i Innlandet fylke. Bygdin har avløp mot aust gjennom Vinstre (Vinstervatn) og elva Vinstra til Gudbrandsdalslågen. På nordsida reiser fleire toppar seg over 2000 meter over havet; på sørsida er fjella noko lågare.

Bygdin er sumarstid trafikkert av motorbåten «Bitihorn», som går frå austenden via Torfinnsbu til Eidsbugarden ved vestenden. Merka vandreruter går både på nord- og sørsida av sjøen. Ved Valdresflyvegen (fylkesveg 51) i austenden av sjøen ligg fleire hotell; hit går òg Jotunheimvegen.

Bygdin vart regulert i 1936 (1048–1057 meter over havet). Reguleringa pregar strendene, særlig den austlege delen, der store sandmelar nå er synlege ved normal vasstand. Magasinet på 336 millioner kubikkmeter blir utnytta ved ti kraftstasjonar i vassdraget.

Historie

Bågestille, leidegjerder og fangstgravar ved Torfinnsbu syner at det har vore folk ved Bygdin i lang tid. Her låg òg frå gamal tid eit felæger. Setring var det fyrst og fremst i austenden.

Ved Eidsbu felæger i vestenden reiste nokre venar av Aasmund Olavsson Vinje den fyrste hytta som var meint for rekreativt friluftsliv i Jotunheimen, Vinjebui, i 1868. Mellom 1904 og 1909 vart det som skulle bli Eidsbugarden Hotel bygd like ved Vinjebui. På slutten av 1860-talet opna reinjegaren og fjellføraren Knut K. Lykken turisthytta Raudfjordsheim ved Raudfjorden i austenden.

I 1898 vart det opna ein kjøreveg frå Beitostølen i Øystre Slidre til austenden av Bygdin. Då den nye vegen kom, bygde Lykken i staden opp Hotel Jotunheim ved enden av vegen. Hotel Jotunheim eksisterer framleis, som Bygdin Høifieldshotel. Den betra atkomsten gjorde at det omtrent samtidig også vart opna to andre turistkvarter i austenden: Fagerstrand og Bygdisheim ved det smale Bygdissundet, men dei er nå stengde.

I 1905 opna DNT turisthytta Torfinnsbu på nordsida av sjøen. Same året kom motorbåten «Bygdin» i drift på Bygdin. Dagens båt «Bitihorn» vart sjøsett i 1912. I 1953 opna vegen over Valdresflye mellom Bygdin og Gjende.

Les meir i Store norske leksikon

Eidsbugarden i 1915.

Eidsbugarden

Av Narve Skarpmoen/Nasjonalbiblioteket.

Lisens: Falle i det fri (Public domain)

Kommentarar

Kommentarar til artikkelen blir synleg for alle. Ikkje skriv inn sensitive opplysningar, for eksempel helseopplysningar. Fagansvarleg eller redaktør svarar når dei kan. Det kan ta tid før du får svar.

Du må være logga inn for å kommentere.

Fagansvarleg for Vang

Lars Mæhlum