Kōng

Kōng ia̍h-sī khiò sī éng-hióng tāi-chì ê hoat-tián kap si̍t-chè ê hiān-siōng ê chhiú-lō· he̍k-chiá-sī ki-su̍t, jî-chhiáⁿ chiah-ê chhiú-lō· (ki-su̍t) sī chhiau-chū-jiân, sîn-pì, kap hui-chèng-siông--ê.

"Kōng" kap "khiò" ê ì-sù chiâⁿ-chē, mā ē in-ūi hoan-e̍k, kóng-ōe / siá-chok ê chú-tê, kò·-jîn ê chong-kàu sìn-gióng, kè-ta̍t-koan cheng-chha, he̍k-chiá-sī téng-ē-bûn ê lōe-iông, soah ū bô-kāng-khóan ê ì-sù..

Nā tī chhiau-sim-lí-ha̍k lâi kóng, "kōng" ( khiò ) tiāⁿ-tiāⁿ sī tēng-gī-chò "ha̍k-si̍p kap sú-iōng chhiau-chū-jiân ê le̍k-liōng ia̍h-sī lêng-gôan". Chi̍t-kóa chong-kàu, te̍k-pia̍t sī Ki-tok-kàu, kóng-tio̍h kōng ê sî sī ū 1-chióng kā khòaⁿ-bô-tiám ê ì-sù tī leh--ê, mā sù-siông sī ēng lâi kóng hui-Ki-tok-tô· ê chong-kàu gî-sek.

Tī sîn-pì-chú-gī-chiá ê khòaⁿ-hoat lāi-té, "kōng" ( khiò ) tō bô téng-kôan chit-khóan kè-ta̍t phòaⁿ-tōan, in kā "kōng" koh hun-chò pe̍h-khiò kap o·-khiò, pe̍h-khiò sī tùi lâng ū lī-e̍k--ê, o·-khiò chiah sī ēng lâi kā lâng hāi--ê.

"Kōng" mā kóng-chò kōng-thâu, nā ēng kōng ê gî-sek kap tōng-chok, hō-chò pàng-kōng, chò-kōng, ēng kōng kā lâng chiù hō-chò liām-kōng.