Full Download Test Bank Get the Latest Study Materials at testbankfan.

com

Digital Logic and Microprocessor Design with

Interfacing 2nd Edition Hwang Solutions Manual

https://testbankfan.com/product/digital-logic-and-
microprocessor-design-with-interfacing-2nd-edition-hwang-
solutions-manual/

OR CLICK HERE

DOWLOAD NOW

Download More Test Banks for All Subjects at https://testbankfan.com

 Recommended digital products (PDF, EPUB, MOBI) that
you can download immediately if you are interested.

Advanced Digital Design With The Verilog Hdl 2nd Edition

Ciletti Solutions Manual

https://testbankfan.com/product/advanced-digital-design-with-the-
verilog-hdl-2nd-edition-ciletti-solutions-manual/

testbankfan.com

Digital Design and Computer Architecture 2nd Edition

Harris Solutions Manual

https://testbankfan.com/product/digital-design-and-computer-
architecture-2nd-edition-harris-solutions-manual/

testbankfan.com

Starting Out with Programming Logic and Design 3rd Edition

Tony Gaddis Solutions Manual

https://testbankfan.com/product/starting-out-with-programming-logic-
and-design-3rd-edition-tony-gaddis-solutions-manual/

testbankfan.com

Active Learning Guide 1st Edition Heuvelen Solutions

Manual

https://testbankfan.com/product/active-learning-guide-1st-edition-
heuvelen-solutions-manual/

testbankfan.com
Research Methods for the Behavioral Sciences 5th Edition
Stangor Test Bank

https://testbankfan.com/product/research-methods-for-the-behavioral-
sciences-5th-edition-stangor-test-bank/

testbankfan.com

Statistics for Management and Economics 10th Edition

Gerald Keller Solutions Manual

https://testbankfan.com/product/statistics-for-management-and-
economics-10th-edition-gerald-keller-solutions-manual/

testbankfan.com

Services Marketing 7th Edition Zeithaml Test Bank

https://testbankfan.com/product/services-marketing-7th-edition-
zeithaml-test-bank/

testbankfan.com

Human Sexuality in a World of Diversity Canadian 5th

Edition Rathus Test Bank

https://testbankfan.com/product/human-sexuality-in-a-world-of-
diversity-canadian-5th-edition-rathus-test-bank/

testbankfan.com

Archaeology Essentials Theories Methods and Practice 3rd

Edition Renfrew Test Bank

https://testbankfan.com/product/archaeology-essentials-theories-
methods-and-practice-3rd-edition-renfrew-test-bank/

testbankfan.com
Social Media Marketing 1st Edition Tuten Test Bank

https://testbankfan.com/product/social-media-marketing-1st-edition-
tuten-test-bank/

testbankfan.com
Chapter 6 Solutions
6.1.

Excitation / next-state equations: Next State

Current State Output
Q1next = D1 = CQ1'Q0' + C'Q1'Q0 Q1next Q0next
Q 1Q 0
Q0next = D0 = Q1'Q0' + CQ0' C=0 C=1 a b
00 01 11 0 0
Output equations: 01 10 00 1 0
a = Q1'Q0 10 00 01 0 0
b = Q 1Q 0 11 00 00 0 1

00
ab=00 C=0
C=1
C=1
C=×
11 C=0 01
ab=01 ab=10
C=1
C=0
10
ab=00

(a)

Excitation / next-state equations:

Q1next = D1 = CQ1'Q0' + C'Q1'Q0 Next State / Output
Current State
Q0next = D0 = Q1'Q0' + CQ0' Q1next Q0next / ab
Q 1Q 0
C=0 C=1
Output equations: 00 01 / 00 11 / 00
a = CQ1'Q0 01 10 / 00 00 / 11
b = CQ0 10 00 / 00 01 / 00
11 00 / 00 00 / 01

ab=00 00
C=1 C=0
ab=00 ab=00
C=0 C=1
ab=01 ab=11
11 C=1 01
C=0
ab=00
C=1
ab=00 C=0
ab=00
10

(b)

75
© 2018 Cengage Learning®. All Rights Reserved. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part.
 Next State
Output
Current State Q1next Q0next
Excitation / next-state equations: Q1 Q0 AB =
X Y
Q1next = D1 = AQ1 + BQ1'Q0 00 01 10 11
Q0next = D0 = A'
Q0' = A'Q0' + AQ0 00 01 01 00 00 1 1
Output equations: 01 00 10 01 11 0 0
X = Q 1 + Q 0' 10 01 01 10 10 1 1
Y = (Q1' Q0)' = Q1 + Q0' 11 00 00 11 11 1 1

AB = 1x AB = 10
AB = 0x
00 01
X=Y=1 X=Y=0
AB = 00

AB = 0x AB = 11 AB = 01

AB = 0x

11 10
X=Y=1 X=Y=1
AB = 1x
AB = 1x
(c)

76
© 2018 Cengage Learning®. All Rights Reserved. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part.
Excitation / next-state equations:
D1 = Q1next = Q0 + (Z≠0)'
D0 = Q0next = Q1 + Q0'

Output equations:
ClrX = LoadY = inZ = Q1'Q0'
LoadX = stat1 = Q1'Q0
LoadZ = Q0'
subtract = Q1Q0'

Next State
Current Outputs
Q1next Q0next
State (Z≠0) = 0 (Z≠0) = 1 LoadX LoadY LoadZ inZ stat1 subtract
Q 1Q 0
ClrX
00 11 01 1 0 1 1 1 0 0
01 10 10 0 1 0 0 0 1 0
10 11 01 0 0 0 1 0 0 1
11 11 11 0 0 0 0 0 0 0
ClrX=1
LoadX=0
LoadY=1
LoadZ=1
inZ=1
stat1=0
0 subtract=0
(Z≠0) (Z≠0)'
ClrX=0
LoadX=1
LoadY=0
LoadZ=0 1 3 ClrX=0
inZ=0 LoadX=0
stat1=1 LoadY=0
subtract=0 (Z≠0) LoadZ=0
inZ=0
(Z≠0)'
stat1=0
2 subtract=0
ClrX=0
LoadX=0
LoadY=0
LoadZ=1
inZ=0
stat1=0
subtract=1

(d)

77
© 2018 Cengage Learning®. All Rights Reserved. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part.
 Next State
Current State Q2nextQ1nextQ0next
Q 2Q 1Q 0 Start =
Excitation / next-state equations:
Q2next = D2 = Q2'Q0 + Q1' 0 1
Q1next = D1 = Q2'Q0' + Q2'Q1'Q0 + 000 111 110
Start'Q2Q1'Q0' 001 110 110
Q0next = D0 = Q1Q0' + Start'Q1'Q0' + 010 011 011
StartQ2Q0 011 100 100
100 111 100
Output equations: 101 100 101
LoadN = Q2Q1Q0 110 001 001
LoadM = Q2'Q1Q0' 111 000 001

LoadN=0 LoadN=0
LoadM=0 LoadM=0
000 001
Start'
Start
Start'
Start
111 010
LoadN=1 LoadN=0
LoadM=0 LoadM=1

110 011
LoadN=0 LoadN=0
LoadM=0 LoadM=0
Start'
LoadN=0
LoadM=0
101 Start' 100
LoadN=0
LoadM=0 Start
Start
(e)

Next-state equations:
Q2next = D2 = Yes'Q2Q1 + Q1'

Q1next = D2 = NoQ0' + YesQ1 + (Q2' + No' )' Next State

= NoQ0' + YesQ1 + Q2No Current State Q2next Q1next Q0next
Q 2Q 1Q 0 YesNo =
Q0next = D2 = (Q1Q0' • Q2 Q0'No' )' 00 01 10 11
= (Q1Q0' )' + (Q2Q0'No' )' 000 101 111 101 111
= Q1' + Q0 + Q2' + Q0 + No 001 101 101 101 101
= Q1' + Q0 + Q2' + No 010 001 011 011 011
011 001 001 011 011
Output equations: 100 101 111 101 111
a = Q 2Q 1Q 0 101 101 111 101 111
b = (Q2'Q1'Q0' )' = Q2 + Q1 + Q0 110 100 111 010 011
c = Q 1 ⊕ Q 0' = Q 1
Q 0 111 101 111 011 011

78
© 2018 Cengage Learning®. All Rights Reserved. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part.
 b=1 c=1
010 YesNo = x0 000
YesNo = 1x + 01 YesNo = x1
YesNo = 00 YesNo = 01
b=1 YesNo = x1
YesNo = 1x YesNo = 0x
011 001 101 111
b=1
c=1 b=1 YesNo = 00 a=1
b=1 YesNo = 1x
YesNo = x0 c=1
YesNo = x1
YesNo = x0

100 YesNo = 01
b=1
c = 1 YesNo = 00
YesNo = 11 110

b=1
YesNo = 10

(f)

79
© 2018 Cengage Learning®. All Rights Reserved. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part.
6.2.
Excitation equations:
T1 = CQ1'Q0' + C'Q1'Q0
T0 = Q1'Q0' + CQ0'

Characteristic equation for the T flip-flop:

Qnext = T ⊕ Q

Next-state equations:
Q1next = T1 ⊕ Q1
= (CQ1'Q0' + C'Q1'Q0) ⊕ Q1
= (CQ1'Q0' + C'Q1'Q0)'Q1 + (CQ1'Q0' + C'Q1'Q0)Q1'
= (CQ1'Q0' )' (C'Q1'Q0)' Q1 + CQ1'Q0' + C'Q1'Q0
= (C'+Q1+Q0) (C+Q1+Q0' ) Q1 + CQ1'Q0' + C'Q1'Q0
= C'Q1 + C'Q1Q0' + CQ1 + Q1 + Q1Q0' + CQ1Q0 + Q1Q0 + CQ1'Q0' + C'Q1'Q0
= Q1 + CQ1'Q0' + C'Q1'Q0

Q0next = T0 ⊕ Q0
= (Q1'Q0' + CQ0' ) ⊕ Q0
= (Q1'Q0' + CQ0' )' Q0 + (Q1'Q0' + CQ0' )Q0'
= (Q1'Q0' )' (CQ0' )' Q0 + Q1'Q0' + CQ0'
= (Q1+Q0) (C'+Q0) Q0 + Q1'Q0' + CQ0'
= C'Q1Q0 + Q1Q0 + C'Q0 + Q0 + Q1'Q0' + CQ0'
= Q0 + Q1'Q0' + CQ0'

Output equations:
a = Q1'Q0
b = Q 1Q 0

00
ab=00 C=0
C=1

Next State C=× C=1

Current State Output 11 01
Q1next Q0next C=0
Q 1Q 0 ab=01 ab=10
C=0 C=1 a b
00 01 11 0 0
01 11 01 1 0 C=1 C=0
10 10 11 0 0 10
11 11 11 0 1 ab=00

(a)

80
© 2018 Cengage Learning®. All Rights Reserved. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part.
Excitation equations:
J1 = CQ1'Q0' + C'Q1'Q0
K1 = C'Q1
Next State
J0 = Q1'Q0' Current State Output
Q1next Q0next
K0 = CQ0 Q 1Q 0
C=0 C=1 a b
Characteristic equation for the JK flip-flop: 00 01 11 0 0
Qnext = K'Q + JQ' 01 11 00 1 0
10 00 10 0 0
Next-state equations: 11 01 10 0 1
Q1next = K1'Q1 + J1Q1'
= (C'Q1)'Q1 + (CQ1'Q0' + C'Q1'Q0)Q1'
= (C+Q1' )Q1 + CQ1'Q0' + C'Q1'Q0
= CQ1 + CQ1'Q0' + C'Q1'Q0
00
Q0next = K0'Q0 + J0Q0' ab=00 C=0
C=1
= (CQ0)'Q0 + (Q1'Q0' )Q0'
= (C' +Q0' )Q0 + Q1'Q0' C=1
C=0
= C'Q0 + Q1'Q0'
11 01
ab=01 C=0 ab=10
Output equations:
a = Q1'Q0 C=0
b = Q 1Q 0 C=1 C=1
10
ab=00
(b)

Excitation equations:
S1 = CQ1'Q0' + C'Q1'Q0
R1 = C'Q1
Next State
S0 = Q1'Q0' Current State
Q1next Q0next
R0 = CQ0 Q 1Q 0
C=0 C=1
Characteristic equation for the SR flip-flop: 00 01 11
Qnext = S + R'Q 01 11 00
10 00 10
Next-state equations: 11 01 10
Q1next = S1 + R1'Q1
= CQ1'Q0' + C'Q1'Q0 + (C'Q1)'Q1
= CQ1'Q0' + C'Q1'Q0 + (C + Q1' )Q1
= CQ1'Q0' + C'Q1'Q0 + CQ1 + Q1'Q1
= CQ1'Q0' + C'Q1'Q0 + CQ1 00
ab=00 C=0
C=1
Q0next = S0 + R0'Q0
= Q1'Q0' + (CQ0)'Q0 C=1
C=0
= Q1'Q0' + (C' + Q0' )Q0
= Q1'Q0' + C'Q0 + Q0'Q0 11 01
ab=01 C=0 ab=10
= Q1'Q0' + C'Q0
C=0
Output equations: C=1 C=1
a = Q1'Q0 10
b = Q 1Q 0 ab=00
(c)

81
© 2018 Cengage Learning®. All Rights Reserved. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part.
 Excitation equations:
S1 = CQ1'Q0' + C'Q1'Q0
R1 = C'Q1
Next State
J0 = Q1'Q0' Current State
Q1next Q0next
K0 = CQ0 Q 1Q 0
C=0 C=1
Characteristic equation for the SR flip-flop: 00 01 11
Qnext = S + R'Q 01 11 00
10 00 10
Characteristic equation for the JK flip-flop: 11 01 10
Qnext = K'Q + JQ'

Next-state equations:
Q1next = S1 + R1'Q1
= CQ1'Q0' + C'Q1'Q0 + (C'Q1)'Q1
= CQ1'Q0' + C'Q1'Q0 + (C + Q1' )Q1 00
= CQ1'Q0' + C'Q1'Q0 + CQ1 + Q1'Q1 ab=00 C=0
C=1
= CQ1'Q0' + C'Q1'Q0 + CQ1
C=0 C=1
Q0next = K0'Q0 + J0Q0'
= (CQ0)'Q0 + (Q1'Q0' )Q0' 11 01
ab=01 C=0 ab=10
= (C' +Q0' )Q0 + Q1'Q0'
= C'Q0 + Q1'Q0' C=0
C=1 C=1
Output equations: 10
a = Q1'Q0 ab=00
b = Q 1Q 0
(d)

6.3.
Next-state (Implementation) table: Excitation equations:
D1
Next State
Current Q1Q0
(Implementation) A 00 01 11 10
State
Q1next Q0next (D1 D0)
Q 1Q 0 0 1
A=0 A=1
00 11 10 1 1 1 1
01 01 11
10 01 01 Q1next = D1 = Q1'Q0' + AQ0
11 00 10
D0
Q1Q0
A 00 01 11 10
0 1 1 1

1 1 1

Q0next = D0 = A'Q1' + Q1'Q0 + Q1Q0'

82
© 2018 Cengage Learning®. All Rights Reserved. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part.
 A

D1 Q1
Clk
Q'1
Clear

D0 Q0
Clk
Q'0
Clear
Clock
Reset

(a)

Next-state (Implementation) table: Next-state/Excitation equation:

Qnext = D = K'Q0 + JQ0'
Next State
Current (Implementation)
State Q0next (D0)
Q0 JK = J D0 Q0 Q
K
00 01 10 11 Clk
0 0 0 1 1 Clock Q'0 Q'
1 1 0 1 0
(b)

Next-state (Implementation) table: Next-state/Excitation equation:

Qnext = D = TQ' + T'Q = T ⊕ Q
T Q Qnext Qnext'
0 0 0 1
0 1 1 0 D Q Q
T
1 0 1 0 Clk Clk
1 1 0 1 Q' Q'
(c)

Next-state (Implementation) table: Next-state/Excitation equation:

Qnext = D = S + R'Q
S R Q Qnext Qnext'
0 0 0 0 1
0 0 1 1 0
R
0 1 0 0 1 D Q Q
S
0 1 1 0 1 Clk Clk
1 0 0 1 0 Q' Q'
1 0 1 1 0
1 1 0 × ×
1 1 1 × ×
(d)

83
© 2018 Cengage Learning®. All Rights Reserved. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part.
Next-state (Implementation) table: Next-state/Excitation equations:
Q1next = D1 = (Z ≠ 0)' + Q0
Next State Q0next = D0 = Q1 + Q0'
Current
(Implementation)
State
Q1next Q0next (D1 D0) Output equations:
Q 1Q 0
(Z ≠ 0)' (Z ≠ 0) YLoad = Q1'Q0'
00 11 01 XLoad = Q1'Q0
01 10 10 Zmux = Q1'Q0'
10 11 01 out = Q1Q0'
11 11 11
(Z ≠ 0)

YLoad
D1 Q1
Clk Zmux

Clear
Q'1 XLoad
out
D0 Q0
Clk
Q'0
Clear
Clock
Reset

(e)

Next-state (Implementation) / Output table: Next-state/Excitation equations:

Q2next = D2 = Q2'Q1'Q0 + Q2'Q1'C'
Next State Q1next = D1 = Q2'Q1Q0' + Q2Q1'Q0' = Q0' (Q2⊕Q1)
Current (Implementation) Q0next = D0 = Q2'Q1'Q0'C + Q2'Q1Q0'C' + Q2'Q1Q0
Output
State Q2nextQ1nextQ0next (D2D1D0) + Q2Q1'Q0'C
X
Q 2Q 1Q 0 C= = Q1'Q0'C + Q2'Q1Q0 + Q2'Q1Q0'C'
0 1
000 100 001 0 Output equation:
001 100 100 1 X = Q2' (Q1+Q0)
010 011 010 1
011 001 001 1
100 010 011 0
101 000 000 0
110 000 000 0
111 000 000 0

84
© 2018 Cengage Learning®. All Rights Reserved. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part.
 C

X
D2 Q2
Clk
Q'2
Clear

D1 Q1
Clk
Q'1
Clear

D0 Q0
Clk
Q'0
Clear
Clock
Reset

(f)

Next-state (Implementation) table: Output table:

Next State Output

Current (Implementation) Current State A
State Q1nextQ0next (D1D0) Q 1Q 0 (x = 0), (x = y)
Q 1Q 0 (x = 0), (x = y) 00 01 10 11
00 01 10 11 00 0 0 1 1
00 10 10 01 01 01 0 0 0 0
01 11 11 11 11 10 1 1 1 1
10 11 11 11 11 11 1 0 1 0
11 01 00 01 00
Output equation:
Next-state/Excitation equations:
D1 A
(x = 0)(x = y) (x = 0)(x = y)
Q1Q0 00 01 11 10 Q1Q0 00 01 11 10
00 1 1 00 1 1

01 1 1 1 1 01

11 11 1 1

10 1 1 1 1 10 1 1 1 1

Q1next = D1 = Q1'Q0 + Q1Q0' + Q1'(x = 0)' A = Q1Q0' + Q0'(x = 0) + Q1(x = y)'

85
© 2018 Cengage Learning®. All Rights Reserved. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part.
 D0
(x = 0)(x = y)
Q1Q0 00 01 11 10
00 1 1

01 1 1 1 1

11 1 1

10 1 1 1 1

Q0next = D0 = Q1'Q0 + Q1Q0' + Q1'(x = 0) + Q1(x = y)'

(x = 0) (x = y)

D1 Q1
Clk

Clear
Q'1 A

D0 Q0
Clk
Q'0
Clear
Clock
Reset

(g)

6.4.
State diagram: Next-state (Implementation) table:
Count, Up = 0× 0×
10 Next State (Implementation)
Current State Q1next Q0next (D1 D0)
00 01 Q1 Q0 Count, Up =
11 00 01 10 11
00 00 00 11 01
10 11 11 10 01 01 01 00 10
10 10 10 01 11
11
11 11 11 10 00
11 10

0× 10
0×

86
© 2018 Cengage Learning®. All Rights Reserved. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part.
 Next-state/Excitation equations:
D1 D0
Count, Up Count, Up
Q1Q0 00 01 11 10 Q1Q0 00 01 11 10

00 1 00 1 1

01 1 01 1 1

11 1 1 1 11 1 1

10 1 1 1 10 1 1

Q1next = D1 = Count'Q1 + Count(Up ⊕ Q1 ⊕ Q0)' Q0next = D0 = Count'Q0 + CountQ0' = Count ⊕ Q0

Count Up

D1 Q1 Q1
Clk
Q'1
Clear

D0 Q0 Q0
Clk
Q'0
Clear
Clock
Reset

6.5.
State diagram: Next-state (Implementation) table:
0
Count = 0 Next State (Implementation)
1 Current State Q2next Q1next Q0next (D2 D1 D0)
001 Q2 Q1 Q0 Count =
000 1 0 1
0 000 000 001
001 001 010
1 010
010 010 011
011 011 100
1 100 100 000
100
011
1 Next State/Excitation equations:
0
Q2next = D2 = Count'Q2 + CountQ2'Q1Q0
0 Q1next = D1 = Count'Q1 + Count(Q1 ⊕ Q0)
Q0next = D0 = Count'Q0 + CountQ2'Q0'

87
© 2018 Cengage Learning®. All Rights Reserved. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part.
 Count

D2 Q2 Q2
Clk
Q'2
Clear

D1 Q1 Q1
Clk
Q'1
Clear

D0 Q0 Q0
Clk
Q'0
Clear
Clock
Reset

6.6.
State diagram: Next State (Implementation) table:
0×
Count, Up = 0× Next State (Implementation)
11 Current State Q2next Q1next Q0next (D2 D1 D0)
001 Q2 Q1 Q0 Count, Up =
000 11 00 01 10 11
10 0× 000 000 000 100 001
10
001 001 001 000 010
11 10 010
010 010 010 001 011
10
011 011 011 010 100
10 11 100 100 100 011 000
100
011
11
0×
0×
Next State/Excitation equations:
Q2next = D2 = Count'Q2 + CountUp'Q2'Q1'Q0' + CountUpQ2'Q1Q0
Q1next = D1 = Count'Q1 + CountUp'Q1Q0 + CountUp'Q2 + CountUp(Q1 ⊕ Q0)
Q0next = D0 = Count'Q0 + CountUp'Q1Q0' + CountUp'Q2 + CountUpQ2'Q0'

88
© 2018 Cengage Learning®. All Rights Reserved. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part.
 Count Up

D2 Q2 Q2
Clk
Q'2
Clear

D1 Q1 Q1
Clk
Q'1
Clear

D0 Q0 Q0
Clk
Q'0
Clear

Clock
Reset

6.7.
Since we’re using the flip-flop content to represent the count and the largest number is 7, we need three (3) bits
even though there are only four numbers in the sequence.

State diagram: Next-state (Implementation) table:

C=0 0
1 Next State (Implementation)
Current State Q2next Q1next Q0next (D2 D1 D0)
011 111 Q2 Q1 Q0 C=
0 1
All Unused
000 011 011
States 1 1 001 011 011
010 010 110
011 011 111
110 010 100 011 011
1 101 011 011
0 110 110 011
0
111 111 010

Next State/Excitation equations:

Q2next = D2 = CQ2'Q1 + C'Q2Q1
Q1next = D1 = 1
Q0next = D0 = Q1' + Q2'Q0 + C'Q0 + CQ2Q0'

89
© 2018 Cengage Learning®. All Rights Reserved. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part.
 C

D2 Q2 Q2
Clk
Q'2
Clear

'1' D1 Q1 Q1
Clk
Q'1
Clear

D0 Q0 Q0
Clk
Q'0
Clear
Clock
Reset

90
© 2018 Cengage Learning®. All Rights Reserved. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part.
6.8.
State diagram: Next-state (Implementation) table:
C=0 0
1 Next State (Implementation)
Current State Q2next Q1next Q0next (D2 D1 D0)
001 100 Q2 Q1 Q0 C=
0 1
000 ××× ×××
1 1 001 001 100
010 ××× ×××
011 ××× ×××
111 110
100 100 110
1 101 ××× ×××
0
0 110 110 111
111 111 001
Next State/Excitation equations:
D2 D1 D0
Q0C Q0C Q0C
Q2Q1 00 01 11 10 Q2Q1 00 01 11 10 Q2Q1 00 01 11 10
00 × × 1 00 × × 00 × × 1

01 × × × × 01 × × × × 01 × × × ×

11 1 1 1 11 1 1 1 11 1 1 1

10 1 1 × × 10 1 × × 10 × ×

Q2next = D2 = CQ2' + Q2Q0' + C'Q2 Q1next = D1 = CQ0' + Q1Q0' + C'Q1 Q0next = D0 = CQ1 + C'Q0

D2 Q2 Q2
Clk
Q'2
Clear

D1 Q1 Q1
Clk
Q'1
Clear

D0 Q0 Q0
Clk
Q'0
Clear
Clock
Reset

91
© 2018 Cengage Learning®. All Rights Reserved. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part.
6.9.
Next-state (Implementation) table:
Keypressed'
Next State
s0 s1 Current (Implementation)
Keypressed Output Oneshot
00 01 State Q1nextQ0next (D1D0)
Q 1Q 0 Keypressed
0 1
00 00 01
01 10 10
Unused Keypressed' s2
Keypressed 10 00 10
11 10
11 Unused 00 00

Excitation equations:
D1 = Q1'Q0 + Keypressed(Q1 ⊕ Q0)
D0 = KeypressedQ1'Q0'

Keypressed

D1 Q1
Clk
Q'1
Clear Oneshot

D0 Q0
Clk
Q'0
Clear
Clock
Reset

(a)

Next-state (Implementation) table:

Keypressed' Next State (Implementation)

Current Q3nextQ2nextQ1nextQ0next
s0 s1 State (D3D2D1D0)
Keypressed Output Oneshot
0001 0010 Q 3Q 2Q 1Q 0 Keypressed
0 1
0001 0001 0010
0010 0100 0100
0100 0001 0100
Unused Keypressed' s2
Keypressed 1000 0001 0001
1000 0100
Unused

Excitation equations:
D3 = 0 D1 = KeypressedQ0
D2 = Q1 + KeypressedQ2 D0 = Keypressed'(Q0 + Q2) + Q3

92
© 2018 Cengage Learning®. All Rights Reserved. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part.
 Keypressed

'0' D3 Q3
Clk
Q'3
Clear

D2 Q2
Clk
Q'2 LoadN
Clear

D1 Q1
Clk
Q'1
Clear

D0 Q0
Clk
Q'0
Clear
Clock
Reset

(b)

6.10.
From the next-state equations, we derive the following next-state table

Next State
Current State
Q2next Q1next Q0next
Q 2Q 1Q 0
(C = 0) (C = 1)
000 000 001
001 001 010
010 010 011
011 011 100
100 100 101
101 101 000
110 110 111
111 111 100

From current state 110, the next state is 110 when C = 0, and 111 when C = 1.
From current state 111, the next state is 111 when C = 0, and 100 when C = 1.

6.11.
This FSM is like a modulo-6 up counter. Each count will turn on one LED segment.

State diagram: Next-state (Implementation) table:

93
© 2018 Cengage Learning®. All Rights Reserved. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part.
 000 001 Current State Next State (Implementation)
Q2 Q1 Q0 Q2next Q1next Q0next (D2 D1 D0)
000 001
001 010
101 010 010 011
011 100
100 101
101 000

100 011

Excitation equations:
D 2 = Q 1Q 0 + Q 2Q 0'
D1 = Q2'(Q1 ⊕ Q0)
D 0 = Q 0' a
D2 Q2 b
Clk c
Q'2
Clear d
e
D1 Q1 f
Clk
Q'1
Clear

D0 Q0
Clk
Q'0
Clear
Clock
Reset

6.12.
This FSM is the same as for Problem 6.10. The only difference is that each output signal will connect to two
LED segments—one per display. The segments on display 1 will go in a clockwise direction; whereas, the
segments on display 2 will go in a counterclockwise direction.

94
© 2018 Cengage Learning®. All Rights Reserved. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part.
 display1_a
D2 Q2 display2_a
Clk display1_b
Q'2
Clear display2_f
display1_c
D1 Q1 display2_e
Clk display1_d
Q'1
Clear display2_d
display1_e
D0 Q0 display2_c
Clk display1_f
Q'0
Clear display2_b
Clock
Reset

6.13.
First, we need a FSM with two states to remember which direction the LEDs are rotating. This FSM will change
state when the switch is pressed. (This is actually just the T flip-flop.) The state output of this FSM is the
direction signal input to a modulo-6 up-down counter FSM. The outputs to this second up-down counter FSM
will connect to the six LEDs.

T flip-flop
T=0 T Q Qnext Qnext'
T=1
0 0 0 1
Q=0 Q=1 0 1 1 0
T=0 1 0 1 0
T=1 1 1 0 1

T
D Q Q
Clk Clk
Q' Q'

Connect the Q output of the T flip-flop to the direction input signal of the modulo-6 up-down counter.

95
© 2018 Cengage Learning®. All Rights Reserved. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part.
6.15.
T3'T2'T1'
T3'T2T1
T3T2'T1 Next state (Implementation)
T3 T2 T1 ' Current Q1next Q0next (D1 D0)
T3 T2 T1 state T3 T2 T1
Q1 Q0
00 000 001 010 011 100 101 110 111
00 00 01 10 00 11 00 00 00
T3'T2'T1 T3T2'T1' 01 01 01 01 01 01 01 01 01
10 10 10 10 10 10 10 10 10
T3'T2T1' 11 11 11 11 11 11 11 11 11

01 10 11

T 3 T2 T1

L1
D1 Q1
L2
Clk

Clear
Q'1 L3

D0 Q0
Clk
Q'0
Clear
Reset
Clock

96
© 2018 Cengage Learning®. All Rights Reserved. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part.
6.16.
Moore and Mealy state diagrams:

at4
led4=1 going to led4=1
at4'
go=000 floor 4
at4
4 4b (f1+e1)at1' (f2+e2)at2' (f3+e3)at3'
4
go=111 go=100 go=101 go=110
at floor 4 at floor 4
f1+e1 f2+e2 f3+e3

(f3+e3)at3 (f4+e4)at4
led3=1 led4=1
go=000 go=000

at3
led3=1 going to led3=1
f4+e4 at3' (f4+e4)at4
go=000 floor 3
led4=1
at3 (f1+e1)at1 go=000
3 3b (f1+e1)at1' (f2+e2)at2' (f4+e4)at4'
led1=1 3
go=100 go=101 go=111
f1+e1 go=110 go=000 at floor 3
at floor 3
f2+e2 (f2+e2)at2
led2=1
go=000
(f2+e2)at2 (f3+e3)at3
led2=1 led3=1
go=000 go=000
(f4+e4)at4
led4=1
go=000 at2
f4+e4 going to led2=1
led2=1 floor 2 at ' (f1+e1)at1
go=000 f3+e3
2 led1=1
at2 go=000
(f1+e1)at1' (f3+e3)at3' (f4+e4)at4'
2 2b 2
go=100 go=110 go=111
go=101 at floor 2
at floor 2 f1+e1
(f3+e3)at3
led3=1
go=000
(f1+e1)at1 (f2+e2)at2
led1=1 led2=1
go=000 go=000

f3+e3 at1
f4+e4
going to led1=1
led1=1 floor 1
f2+e2 at1'
go=000
at1 (f2+e2)at2' (f3+e3)at3' (f4+e4)at4'
1
1 1b go=101 go=110 go=111
at floor 1
go=100
at floor 1

Next-state table for Moore FSM:

Current Q2nextQ1nextQ0next
State
atn
f4 f3 f2 f1
Q2Q1Q0 0000 0001 0010 0011 0100 0101 0110 0111 1000 1001 1010 1011 1100 1101 1110 1111 0 1
000
000 000 011 000 101 000 000 000 111 000 000 000 000 000 000 000
(1)
001 001 000
(1b) (at1') (at1)
010
010 001 010 010 101 010 010 010 111 010 010 010 010 010 010 010
(2)
011 011 010
(2b) (at2') (at2)
100
100 001 011 100 100 100 100 100 111 100 100 100 100 100 100 100
(3)
101 101 100
(3b) (at3') (at3)
110
110 001 011 110 101 110 110 110 110 110 110 110 110 110 110 110
(4)
111 111 110
(4b) (at4') (at4)

97
© 2018 Cengage Learning®. All Rights Reserved. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part.
Next-state equations:

Q2next = (Q2'Q0' ((f4 ⊕ f3) f2'f1'))

| (Q2Q0' (f4'f3' (f2
f1)))
| (Q2Q0

Q1next = (Q0'(f4'f3'f2f1'))
| Q0'(f4f3'f2'f1')
| (Q1Q0'(f3(f2| f1) + f3'f2 + f3'f1' + f4))
| (Q1Q0

Q0next = (Q1'Q0'(f4'f3'f2f1'))
| (Q1'Q0'(f4f3'f2'f1'))
| (Q2'Q0'(f4'f3f2'f1'))
| (Q1Q0'(f4'f3'f2'f1))
| (Q2'Q0'(f4f3'f2'f1'))
| (Q2Q0'(f4'f3'f2'f1))
| (Q2'Q1'Q0(at1'))
| (Q2'Q1Q0(at2'))
| (Q2Q1'Q0(at3'))
| (Q2Q1Q0(at4'))

= (Q1'Q0'(f3'f1'(f4 ⊕ f2)))
| (Q2'Q0'(f2'f1'(f4 ⊕ f3)))
| (Q1Q0'(f4'f3'f2'f1))
| (Q2Q0'(f4'f3'f2'f1))
| (Q2'Q1'Q0(at1'))
| (Q2'Q1Q0(at2'))
| (Q2Q1'Q0(at3'))
| (Q2Q1Q0(at4'))

Output table:

Current State
go2-0 led4-1
Q2Q1Q0
000 (1) 0×× 0001
001 (1b) 100 0000
010 (2) 0×× 0010
011 (2b) 101 0000
100 (3) 0×× 0100
101 (3b) 110 0000
110 (4) 0×× 1000
111 (4b) 111 0000

Output equations:

go2 = Q0
go1 = Q2Q0

98
© 2018 Cengage Learning®. All Rights Reserved. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part.
 go0 = Q1Q0

led1 = Q2'Q1'Q0'
led2 = Q2'Q1Q0'
led3 = Q2Q1'Q0'
led4 = Q2Q1Q0'

6.17.

111
R R

R 110
000
s_init

R
R R
001
C s_wait MS 101
R R s_m2
MM=1
FS FS'
010 MS' 011 100
s_front R' s_motion s_m1

C' FM=1 MM=1 MM=1

When multiple switches are pressed at the same time, we will assume that R has priority over FS, which in turn
has priority over MS.

Next state (Implementation)

Current state Q2next Q1next Q0next (D2 D1 D0)
Q2 Q1 Q0 R FS MS
000 001 010 011 100 101 110 111
000 001 001 001 001 000 000 000 000
001 001 011 010 010 000 000 000 000
010 If C=1 then 001 else 010 000 000 000 000
011 100 100 100 100 000 000 000 000
100 101 101 101 101 000 000 000 000
101 001 001 001 001 000 000 000 000
110 000 000 000 000 000 000 000 000
111 000 000 000 000 000 000 000 000

Current State Output

Q2 Q1 Q0 FM MM
000 0 0
001 0 0
010 1 0
011 0 1
100 0 1
101 0 1
110 0 0
111 0 0

99
© 2018 Cengage Learning®. All Rights Reserved. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part.
Other documents randomly have
different content
 EEN STORM OP ZEE.
Den volgenden morgen werden levensmiddelen en versch water aan boord
genomen en zette De Vrede opnieuw hare zeilen in top, terwijl men alle
hoop op eene voorspoedige reis begon op te vatten, daar het schip dagen
achtereen met goeden wind zijne vaart vervolgde. Dit was nochtans niet van
duur. Er volgde eene windstilte die bijna drie volle dagen aanhield, en
gedurende dezen tijd was ook zelfs geen schijn van wind op de breede
watervlakte te bespeuren. De geheele natuur scheen in diepe rust
verzonken, en geen ander levend wezen vertoonde zich, dan nu en dan een
enkele albatros, die met half geopende vlerken het schip een tijdlang
bijbleef en de stukjes brood oppikte, die men overboord uitstrooide.

„Wat is dat voor een groote vogel, Flink?” vroeg Willem.

„Dat is een albatros, Willem, de grootste zeevogel dien wij hebben. Ik zag
er eens een schieten, wiens uitgestrekte vlerken van het eene tot het andere
einde wel ruim elf voet lang waren.”

„Dat is de eerste, dien ik ooit gezien heb.”

„Omdat men ze ten noorden van de Kaap ook zelden vindt. Men zegt, dat
zij onder het vliegen slapen kunnen en zich dan met den kop op de vlerken
hoog boven in de lucht laten drijven.”

„Hoe komt het, vader,” vroeg Willem dezen, die naast hem stond, „dat
onder de vogels de een zwemmen kan en de ander niet? Weet gij nog, toen
Thomas eens een van onze hoenders in den grooten vijver had gejaagd, hoe
het arme beest in het water omspartelde tot zijne vleugels nat werden en het
niet langer kon boven houden, zoodat het verdrinken moest? Hoe maakt een
zeevogel het dan, om zich zoo lang boven water te houden?”

„De zwemvogels, mijn jongen, zijn van eene soort van olie voorzien,
waarmede zij hunne vederen van buiten bestrijken, en deze olie maakt dat
het water daar niet indringt. Hebt gij nooit van eenden op het land gezien,
hoe zij met den snavel in hare vederen omplozen? Zij gebruiken dan die
olie, om de veeren waterdicht te maken.”

„Hoe vreemd!”

„Ja, wel merkwaardig.—Maar, daar komt Juno zeggen, dat de thee gezet
is.”

Den derden dag na het invallen der stilte meende kapitein Osborn uit het
diepe dalen van zijn barometer te moeten opmaken, dat er een hevige storm
ophanden was, en verzuimde dus niet, alle toebereidselen te maken, om
dien bij zijn losbreken het hoofd te bieden. En inderdaad had hij zich niet
bedrogen. Tegen middernacht stegen plotseling donkere wolken aan den
hemel op en pakten zich allengs dichter en dreigender opeen. Vlammende
bliksemstralen doorkruisten in alle richtingen de nachtelijke duisternis, en
toen de wolkgevaarten hooger klommen, stak ook de wind op, doch
aanvankelijk slechts met enkele zware rukken, die eerlang weder door
doodelijke stilte werden gevolgd.

„Uit wat hoek, Flink, denkt ge, dat wij den wind te wachten hebben?” vroeg
kapitein Osborn.

„Om u de waarheid te zeggen, kapitein, geloof ik niet, dat hij lang in ééne
richting blijven zal. Het zal eerst misschien duchtig uit het noorden blazen,
maar dan, denk ik, zal hij wel spoedig naar eene andere streek overslaan en
dan ons nog veel harder op het lijf vallen.”

„Wat zegt gij, Mackintosh?”

„Wij zullen wind genoeg hebben en een duchtig aanhoudenden storm

bovendien,” antwoordde deze. „Hoe eer wij de luiken schalmen, des te
beter zal het zijn.”

De heer Wilson had met Willem dit gesprek aangehoord, en daar Flink op
het gelaat van zijn jongen vriend bij die laatste woorden eenige
ongerustheid meende te lezen, klopte hij hem op den schouder en
vermaande hem, zich niet vóór den tijd beangst te maken.

„Voor mijzelf ben ik niet bang, Flink,” verzekerde de moedige knaap;

„maar moeder is deze beide laatste dagen weer zoo zwak geweest, dat ik
om háár wel wenschen zou, dat de storm uitbleef.”

„Maar, Flink,” vroeg de kapitein verder, „wat doet u denken, dat de wind
draaien zal?”

„Och, ik weet het zelf niet,” antwoordde de oude man; „misschien vergis ik
mij ook en kan stuurman Mackintosh gelijk hebben. De wind komt uit het
noordoosten; zooveel schijnt althans zeker.” Met deze woorden trad hij op
het nachthuisje toe en zag opmerkzaam op het kompas. Vader en zoon
keerden inmiddels naar de kajuit terug, en ook Mackintosh ging, om de
noodige orders aan het volk te geven. Zoodra allen weg waren, vervoegde
Flink zich weder bij den kapitein en zeide:

„Kapitein, het past mij niet, den stuurman tegen te spreken, maar in een
geval als dit moet ieder vrij voor zijn gevoelen uitkomen. Ik zou het mijne
ook verdedigd hebben, als de vreemde heer met zijn zoon er niet bijgestaan
hadden; maar nu wil ik u wel zeggen, dat wij nog iets ergers dan een storm
te wachten hebben. Ik ben vroeger al meer onder deze breedte geweest en
ben een oud zeeman, zooals gij weet. Daar is iets in de lucht, dat bemerkte
ik voor drie dagen al. Ik ben zeker, dat het niet tot een storm, neen, dat het
tot een volslagen orkaan komen zal,—en wat het ergste daarbij is, dat die
denkelijk veel langer zal aanhouden, dan een storm doorgaans doet. Ik heb
nauwkeurig op alles gelet en zelfs de vogels zeggen mij zoo, en die
bedriegen nooit, daar het de natuur zelve is, die hen onderricht. De stilte tot
hiertoe was niets anders dan de rust van den wind, die altijd zijn hevigst
woeden voorafgaat.—En nu weet gij mijne vaste overtuiging.”

„Ik vrees, man, dat gij maar al te zeer gelijk hebt. Zorg dan, dat de bramraas
neerkomen en laat al de kleine zeilen in de marsen opruimen. Besla den
bezaan en doe den gaffel strijken. Ik wil zelf mee naar voren gaan.”
Er was werkelijk geen tijd te verliezen; want aan deze bevelen was
nauwelijks voldaan, toen reeds een heftige storm uit het noordoosten
losbrak. De zee rees met ontzettende snelheid; in allerijl werd het eene
marszeil na het andere geborgen en het vaartuig vloog, enkel met gereefde
fok en stormstagzeilen, door den wind gedreven, over de donkere golven.
Slechts met de grootste inspanning gelukte het den drie mannen aan het rad,
het roer vast te houden, zoo geweldig sloeg de hooggaande zee tegen de
zijden van het schip. Niet een enkele onder de bij andere gelegenheden zoo
zorgelooze matrozen waagde het gedurende dezen nacht een oog te sluiten,
en in angstige verwachtingen zagen allen het aanbreken van den dag te
gemoet. Tegen drie uren in den morgen ging de wind plotseling liggen,
doch slechts voor eenige minuten, waarop hij, gelijk Flink voorspeld had,
weder met nieuwe woede uit een anderen hoek het schip bestookte en de
laatste zeilen aan flarden scheurde, die nog eenigen tijd aan de raas
fladderden en eindelijk door den storm ver lijwaarts geslingerd werden.

De hemel was in dikke duisternis gehuld en alleen het schuim, dat de

woelende zee rondom het schip deed opspatten, verspreidde nu en dan een
zwakken, akeligen lichtglans. De wind was nu naar het west-noordwesten
gedraaid en zoo moest ook het schip zijn koers veranderen en was men
gedwongen zich aan het geweld van den orkaan over te geven. Dit
geschiedde ook, doch hieruit ontstond een nieuw bezwaar, want daar de
zeeën in de vroegere windrichting uit het noordoosten liepen, kreeg het
schip die op eenmaal dwars in, gelijk de zeelieden het noemen, en sloegen
ieder oogenblik stortzeeën overboord, die alles, wat niet vaststond,
wegspoelden. Zoo werd ook een der matrozen van het dek afgerukt en was
reddeloos verloren, daar in zulk een orkaan aan pogingen tot redding niet te
denken viel. Kapitein Osborn stond op het achterdek en hield zich aan een
van de korvijnagels vast, terwijl hij Mackintosh, die bij hem was, toeriep:

„Wat dunkt u, hoe lang kan dat nog duren?”

„Misschien langer dan het schip zelf,” antwoordde de stuurman met allen
ernst.
„Dat wil ik nog niet hopen,” hernam de kapitein; „en erger kan het toch niet
worden. Wat zegt gij, Flink?”

„We hebben nu meer van ginder boven dan van de zee onder ons te
vreezen,” riep de tweede stuurman en wees naar de nokken van de raas, aan
beide einden waarvan de electrische stof als kleine vuurballen vlamde. „Zie
die twee wolkjes, die op elkaar stooten; als ik....”

Flink had geen tijd om uit te spreken, daar een blauwe bliksemstraal den
toeschouwers het gezicht verblindde en hen toen eenige seconden achtereen
in zwarte duisternis hulde. Daarop volgde een vreeselijke donderslag, die
het schip in zijn gansche lengte deed sidderen en schudden. Een dof
gekraak—een ontzettende slag—een doffe kreet werd gehoord, en toen zij
de verblinde oogen weer opslaan konden, zagen zij den fokkemast als een
dun riet tot beneden toe gespleten en het schip in lichtelaaien gloed. De
mannen aan het rad, geheel verblind en verbijsterd door het licht, konden
het roer niet langer regeeren; het schip loefde op—krak! daar sloeg de
groote mast over zij—en alles was opschudding en verwarring. De Vrede
was op eenmaal een hulpeloos wrak geworden.

Gelukkig—want anders ware alles reddeloos verloren geweest—werd de

vlam door de zware golven, die over den bak heenrolden, spoedig
gebluscht, doch nu lag het schip weerloos, aan de golven ten prooi, hevig te
stooten tegen de overboord geslagen, slechts door het want nog
vastgehouden masten. Zoodra zij van hun eersten schrik bekomen waren,
liepen Flink en de eerste stuurman naar het rad en zochten het schip weder
voor den wind te brengen; doch hunne poging mislukte, want fokkemast en
hoofdmast waren weg en alleen de bezaansmast was nog over, waardoor het
schip juist belet werd naar het roer te luisteren. De wakkere Flink liet twee
matrozen dit laatste aanvatten; terwijl hij Mackintosh een teeken gaf want
de wind huilde nu te sterk, dan dat men elkanders woorden nog had kunnen
verstaan, eene bijl opgreep en het bezaanswant van zijn mast loshakte. De
kruissteng en de top van den bezaansmast stortten overboord en zoo gelukte
het hun eindelijk, het vaartuig voor den wind te brengen. Het vereischte nu
nog veel tijd en inspanning, het wrak geheel van zijne masten vrij te maken,
en toen men eindelijk tijd kreeg om op het dek rond te zien, vermiste men
vier man, die door den bliksem gedood of onder den fokkemast verpletterd
waren, zoodat thans, buiten kapitein Osborn en de beide stuurlieden, nog
maar acht matrozen aan boord overig waren.
VIJFDE HOOFDSTUK.
 HET WRAK.
Een zeeman geeft in het gevaar den moed niet op, zoolang hij nog eenige
kans ziet om zich door eigen inspanning van het verderf te redden. Het
verlies van hunne kameraden, die zoo plotseling uit hun midden gerukt
waren,—de ellendige toestand van het schip,—de woeste golven, die hen
als in een breeden waterkuil dreigden te begraven, het huilen van den
orkaan,—de sissende bliksem,—het ratelen van den donder—dat alles kon
hen niet weerhouden te doen, wat de nood van hen eischte. Mackintosh, de
eerste stuurman, verzamelde zijn volk en sloeg zelf de handen aan het werk,
om een blok en strop aan den nog rookenden stomp van den fokkemast vast
te maken. Een touw werd door het blok geschoren en het groote bramzeil
opgeheschen, zoodat het wrak weder met versnelde vaart voor den wind
uitvloog en beter naar het roer luisterde.

Het schip was weer voor den wind, en in vergelijking met vroeger tamelijk
zeker, hoewel de narollende baren het van tijd tot tijd geweldig schokten.
Andermaal begon de avond te vallen en nog was aan geen rust te denken.
De manschap was door de onophoudelijke inspanning reeds ten hoogste
afgemat. Kapitein Osborn en Flink waren meermalen in de kajuit geweest,
om de beangste passagiers te troosten en gerust te stellen. Buiten zichzelven
van angst en bezorgdheid, was mevrouw Wilson ernstig ongesteld, en haar
man waakte aan haar bed. De kinderen werden vermaand in de hut bedaard
te blijven en de kleine kwam niet uit de armen der onvermoeide en
zorgdragende Juno.

Reeds liep de derde dag van den storm ten einde en nog deden zich geene
geruststellende teekens op. Door het onophoudelijk breken der stortzeeën
over het achterschip, waren de kompashuisjes weggespoeld en men kon nu
niet langer den koers, waarin het schip tot hiertoe gestuurd was, noch den
doorloopen afstand bepalen. Het vreeselijk beuken en stooten der golven
had reeds een lek teweeggebracht en zooveel was met zekerheid vooruit te
zien, dat, zoo de storm niet spoedig bedaarde, de bodem niet lang meer
tegen de zee bestand zou zijn.

Van dit oogenblik af stonden angst en moedeloosheid op des kapiteins

gelaat te lezen. De verantwoordelijkheid, die op hem rustte, drukte hem
zwaar;—zelfs als nog enkelen er het leven afbrachten, had hij een kostbaar
schip en eene nog veel kostbaarder lading te verliezen. Men naderde
immers thans een punt, waar de oceaan met lage koraalriffen en eilandjes
bezaaid was en moest met recht vreezen, in den tegenwoordigen
hulpeloozen toestand, zonder een enkel middel van tegenstand, door wind
en golven op een daarvan geworpen te worden.

De oude stuurman stond naast hem, toen de kapitein zeide:

„Ik heb slechten moed, Flink. Wij loopen het gevaar in den mond en hebben
geen middel om het te ontwijken.”

„Dat is, helaas, zoo; alle middelen zijn ons benomen.”

„Er was menig man,” sprak kapitein Osborn met ernst, „die mij benijdde,
toen ik dit fraaie schip onder mij kreeg. Zou thans een hunner met mij
willen ruilen?”

„Ik denk voor ’t naast—neen, kapitein, ofschoon geen mensch weet wat de
dag van morgen mee kan brengen. Vol hoop liept gij met dit schip het
zeegat uit; nu voelt gij, niet zonder grond, zoo iets, dat veel van
moedeloosheid heeft. Maar wie weet? In allen gevalle hebt gij uw plicht
gedaan en geen braaf man kan meer doen. Ik wou maar, kapitein, dat
Mackintosh niet zoo schrikkelijk vloekte. Ik verbeeld mij altijd, dat de
storm er sterker om huilt.”

„Gij hebt gelijk,” was het antwoord; „maar houd vast, Flink: daar komt
weer eene zee.”

Onze vriend had nog even tijd, om met beide handen de korvijnagels beet te
pakken, toen zulk een watervloed zich over het schip uitstortte, dat zij een
tijdlang met de voeten van boord werden gespoeld. Echter lieten zij hun
houvast niet los en konden eindelijk weer op de been komen.

„Dat heeft hem weer een knauw gegeven, wed ik,” zeide Flink en nam den
hoed af om het water weg te schudden.

„Zoo vrees ik; het beste schip, dat ooit zee bouwde, is tegen zulke stooten
niet bestand,” antwoordde de kapitein. „En nu juist, met ons doodmoe volk,
zie ik geen mogelijkheid, om meer zeil bij te krijgen.”

Den geheelen nacht door schoot het schip weder met vogelsnelheid over het
water voort. Met het krieken van den dag ging de storm liggen en werd de
verbolgen zee bedaarder; maar nog altijd moest men het schip voor den
wind houden, want nadat dit reeds zoo geteisterd was, durfde men niet
bijsteken. Men maakte thans toebereidselen, om noodmasten op te richten
en de vermoeide matrozen waren daar juist druk mede bezig, toen de heer
Wilson met zijn zoon Willem op het dek kwam.

Willem staarde in het rond. Tot zijne verbazing zag hij, hoe de slanke
masten met al hunne touwen en zeilen verdwenen waren en het gansche dek
in een staat van wanorde en verwarring voor hem lag.

„Zie, mijn jongen,” sprak de vader, „wat ellende en vernieling hier heeft
plaats gehad. Zie nu, ’s menschen trotschheid is vernederd.”

„Ja, Willem,” riep Flink hem toe; „zie maar eens aandachtig rond!”

„Maar vader,” vroeg Willem na eene poos, „hoe moeten wij nu zonder
masten en zeilen naar Sidney komen?”

„Wel, vriend Willem,” antwoordde Flink, „wij moeten alles doen, wat maar
in onze macht staat. Wij zeelieden staan zelden lang verlegen en, als ’t goed
gaat, zult gij ons vóór den nacht wel weer onder een lap of wat zeil zien.
Wij hebben onze groote masten verloren; daarom moeten wij noodmasten
opzetten, zooals men ze noemt—of kleine masten met klein zeil, en die
brengen ons ook misschien nog wel naar Sidney toe.—Hoe maakt de goede
mevrouw het, mijnheer?” vervolgde Flink, zich tot den vader keerende. „Is
zij wat beter?”

„Ik vrees, dat zij zeer ziek en zwak is,” was het antwoord. „Alleen goed
weer kan haar weer eenigszins doen bijkomen. Denkt gij, dat het nu
opklaren zal?”

„Neen, mijnheer, om u de waarheid te zeggen, vrees ik, dat het nog erger
gaat spoken. Ik heb den kapitein mijne gedachten niet gezegd, want een
mensch kan zich vergissen; maar toch, ik blijf er bij—ik heb niet tevergeefs
volle vijftig jaren op zee omgezwalkt. De nevelbank, die daar ginder
bijeentrekt, bevalt mij niet en ’t zou mij niet verwonderen, als het nog eens
uit denzelfden hoek begon te blazen en wel nog voordat het nacht wordt.”

„Het zij zoo!” sprak de heer Wilson. „Echter vrees ik zeer voor mijne
vrouw, die al zoo door de zeeziekte verzwakt is.”

„Daarover zou ik mij niet al te ongerust maken, mijnheer, want ik heb nog
nooit gehoord, dat menschen aan die kwaal gestorven zijn, hoeveel zij er
ook door te lijden hadden.—Weet gij al Willem, dat wij eenigen van ons
volk verloren hebben in den tijd, dat gij niet boven geweest zijt?”

„Neen, ik hoorde den kok daar wel iets van mompelen, maar wilde hem niet
vragen, omdat moeder reeds zoo in angst was.”

„Dat was heel braaf van u, mijn jongen; maar denk eens: we hebben vijf
van onze rapste en beste matrozen verloren. Seevers werd overboord
geslagen,—Fennings en Master zijn door den bliksem gedood,—en Jones
en Emery zijn door den vallenden fokkemast getroffen. Gelooft gij wel,
Willem, dat niet één dezer lieden er aan dacht, toen wij de Kaap verlieten of
zelfs maar een dag of een enkel uur voordat het geschiedde, dat weldra
hunne lichamen honderden mijlen ver van het land op zee zouden
omdobberen?”

„Ik ben van oordeel,” zeide mijnheer Wilson, „dat een zeeman eigenlijk
geen recht heeft om te trouwen.”
„Dat is ook altijd mijn gevoelen geweest,” antwoordde Flink; „en zeker,
menige arme verlaten matrozenvrouw, als zij ’s nachts op haar bed naar den
storm en regen luisterde, heeft evenzoo gedacht.”

„Met mijne toestemming,” vervolgde de vader, „zullen mijn zoons nooit ter
zee gaan, zoolang ik nog een andere betrekking voor hen vinden kan.”

„En gij hebt gelijk, mijnheer Wilson. Men zegt wel, dat het niets helpt, een
knaap tegen te houden, wanneer hij zich het varen eens in het hoofd heeft
gezet;—maar ik voor mij denk in dat geval anders. Ik geloof, dat een vader
recht heeft om neen te zeggen; want ziet gij, mijnheer, zoo jong als zulk een
knaap het baaitje aantrekt, heeft hij nog zijn volle verstand en oordeel niet.
Ieder stoute, moedige jongen wil het zeegat uit,—dat is heel natuurlijk;
maar als de meesten onder hen voor de ronde waarheid uitkwamen, zouden
zij moeten zeggen, dat het niet zoozeer het verlangen naar zee was, dat hen
verleidde, als wel de wensch, om de school of zelfs het vaderlijk huis te
verlaten, waar zij onder het opzicht van meesters of ouders stonden.”

„Juist, juist, Flink; zij willen onafhankelijk zijn en dat hopen zij op zee te
worden.”

„Maar daar bedriegen zij zich geweldig in; want, geloof mij, op de gansche
wijde wereld wordt geen slaaf zoo gekweld en geplaagd, als zulk een arme
knaap in de eerste tien jaren van zijn zeeleven. Voor ééne berisping, die hij
aan land verdient, krijgt hij aan boord tiendubbel slagen en nooit vindt zulk
een mensch de liefde en de genegenheid weder, die hij op vasten wal
achterliet. Het is een hard leven en er zijn slechts enkelen, die het zich niet
bitter beklaagd hebben en niet gaarne zouden willen terugkeeren—als
hunne schaamte hen daarvan niet terughield.”

„Dat is de zuivere waarheid, Flink, en daarom geloof ik ook, dat een vader
ten volle recht heeft, als hij zijn zoon niet toelaat, ter zee te gaan, zoolang
hij hem op eenige andere wijze een behoorlijk bestaan kan verschaffen. Het
zal daarom toch nooit aan matrozen ontbreken, daar er nog altijd arme
jongens in menigte zijn, voor wie hunne betrekkingen niet beter zorgen
kunnen, en voor zulke lieden is de zee zekerlijk de beste keus, daar zij hier
geen ander kapitaal dan moed en ijver tot hunne bevordering noodig
hebben.”

„Datzelfde heb ik ook steeds gedacht, mijnheer,” hernam Flink. „Maar hoe
maakt uw zoon Thomas het toch, en de andere kleinen en de arme Juno?”

„Die zijn allen vrij wel, behalve dat zij zich nu en dan door uitglijden eens
wat zeer deden, als het schip zoo geweldig slingerde. Maar ik mag hier niet
langer blijven,” vervolgde de heer Wilson; „mijn arme vrouw zal naar mij
verlangen. Wilt gij nog langer op het dek blijven, Willem?”

„’t Is beter, dat hij met u omlaag gaat;” zeide Flink; „wij allen hebben hier
de handen te vol en ik kan mij niet met hem bemoeien. Dezen nacht hebben
wij weer geen rust te wachten, ’t moge gaan hoe ’t wil, daar ons getal thans
zoo klein is. Goedennacht dan, heerschappen, rust wel!”
ZESDE HOOFDSTUK.
 ALS HET WATER TOT DE LIPPEN KOMT, IS OOK
VAAK UITKOMST NABIJ.
Toen vader en zoon in de kajuit kwamen, vonden zij er dadelijk handen vol
werk. De hofmeester had een schotel erwtensoep voor de kinderen gebracht
en deze was brandend heet. Thomas, die naast zijn zusje in ’t bed overeind
zat, had Juno, die met den rechterarm haar kleinen Albert vasthield, het
bord uit de linkerhand getrokken en dit in zijn ongeduld over de arme
Caroline uitgestort, die een kreet gaf van pijn; terwijl Juno, vol verlangen
om Caroline te helpen, opgesprongen en op den grond gevallen was met
den kleine, die, hoewel niet bezeerd, nu ook een geduchte keel opzette. Tot
overmaat van ramp was Juno op des kapiteins dashond neergekomen en
deze had haar daarvoor in het been gebeten, waarop ook Juno het luid
uitschreeuwde en mevrouw Wilson, bevend en radeloos van angst, zich van
hare kussens had opgericht en gaarne had willen, maar niet kunnen helpen.
Daar kwam haar man gelukkig nog juist bijtijds, om Juno met den kleine op
te helpen. Hij zocht vervolgens de arme Caroline tot bedaren te brengen, die
zich, gelijk nu bleek, nog niet zoo erg gebrand had, als men verwachtte.

„Massa Thomas ben toch stout ondeugend jonk,” jammerde de negerin en

wreef zich het been. De „ondeugende jonk” oordeelde maar ’t best, zich stil
te houden;—hij werd terdeeg beknord. De hofmeester kwam de tafel
schoonmaken, en zoo keerde alles eindelijk weder tot de vorige orde terug.

Onderwijl was men ook op het dek niet werkeloos gebleven. De timmerman
had eene opening voor een der stengen gemaakt, die den grooten mast
moest vervangen; terwijl het andere volk het want weder in gereedheid
bracht. Ongelukkig had het schip een lek gekregen en vier handen waren
aan de pompen bezig en moesten daar bijna voortdurend werkzaam zijn.
Gelijk Flink voorzegd had, was ook de nacht niet daar, of de wind verhief
zich weder, de zee werd holler en woester en het lek nam zoo toe, dat men
elk ander werk moest opgeven, om alleen bij de pompen te blijven. Zoo
duurde de storm twee volle dagen lang, totdat de geheel uitgeputte
matrozen te laatste ook niet meer pompen konden. Aan den gang van het
schip was te zien, dat er reeds veel water in het ruim was binnengedrongen,
en thans—om het ongeluk ten top te voeren—gebeurde er nog eene nieuwe
ramp, die de ernstigste gevolgen had.

Kapitein Osborn was vóór op het schip en gaf eenige orders aan zijn volk,
toen de blokstrop, die de groote bramra aan den stomp van den fokkemast
vasthield, eensklaps losging, zoodat ra en zeil op het dek neerploften en den
kapitein bewusteloos deden neervallen. Zoolang hij aan hun hoofd had
gestaan, hadden de matrozen, vol eerbied voor zijne erkende bekwaamheid
als zeeman en bemoedigd door het hem eigen goed humeur, hunne taak
gaarne en gewillig verricht, maar thans, nu hij, zoo al niet dood, toch in
allen gevalle buiten kennis en tot handelen niet in staat was, thans werd het
op eenmaal anders en ontbrak het geheel aan het vereischte gezag.
Mackintosh was bij het volk te weinig bemind, dan dat zijne woorden
eenigen invloed hadden kunnen uitoefenen. Zij sloegen zijn vermaningen
en bevelen in den wind en staken de hoofden bijeen, om onderling te
beraadslagen.

„Het ergste is geleden. De orkaan is gebroken, mannen, en wij hebben nu

goed weer te wachten,” merkte Flink aan en vervoegde zich bij de matrozen
aan het volkslogies. „De wind is haast op, zooals gij zelven zien kunt.”

„Ja, en het schip is ook haast op,” antwoordde een matroos; „daar is nog
veel minder aan te twijfelen.”

„Een paar uren stevig aan de pompen gewerkt, dat zou nu goed doen,”
vervolgde Flink. „Wat zegt gij, jongens?”

„Een stevig oorlam zou ons meer goed doen,” hernam de zeeman. „Wat
zegt gij, jongens? De kapitein, als hij spreken kon, de arme drommel, zou
ons dat zeker niet weigeren.”

„Wat zijt gij van zins, jongen?” vroeg Mackintosh. „Ge wilt u toch niet
dronken drinken, hoop ik?”
„Waarom niet?” riep een ander uit den hoop. „Het schip moet toch spoedig
te gronde gaan.”

„Dat is mogelijk,—ik wil het niet tegenspreken,” zeide Mackintosh; „maar

dat is nog geen grond, waarom wij niet gered zouden worden. Als ge u nu
echter dronken drinkt, is er geen denken aan, dat een van ons er het leven
zou afbrengen en mij is mijn leven lief. Ik ben bereid om u in alles bij te
staan, waartoe gij besluiten mocht, en gij hebt maar te zeggen wat gebeuren
moet; maar drank zult gij niet hebben. Zoolang ik het beletten kan, kunt gij
daar staat op maken.”

„En hoe zoudt gij ons dat beletten?” vroeg een der matrozen op dreigenden
toon.

„Twee vastberaden mannen kunnen veel doen,—ik mag zeggen drie, want
in dit geval is stuurman Flink op mijne zijde en ook op den passagier in de
kajuit kan ik tot bijstand rekenen. Bedenkt, dat alle geweren in de kajuit
zijn. Maar waarom zouden we samen twisten?—Zegt mij ronduit, wat ge
denkt te doen; en als ge nog niets besloten hebt, wilt ge dan nog naar mijn
voorslag luisteren?”

Daar des stuurmans moed en vastberadenheid wel bekend waren,

beraadslaagden de matrozen nog een tijdlang samen en vroegen hem toen
naar zijn plan.

„Wij hebben nog een goede boot,” antwoordde Mackintosh, „de nieuwe
sloep is behouden. De andere booten, weet gij, zijn overboord gespoeld,
met uitzondering van de kleine boot achter, die nochtans onbruikbaar is,
daar de zee ze bijna verbrijzeld heeft. Nu kunnen wij niet heel ver meer van
de eilanden af wezen, ja, ik geloof zelfs dat wij er reeds tusschen zijn. Laten
wij de boot van al het noodige voorzien en daartoe getroost en vlug te werk
gaan. Neemt zooveel drank, als gij weet, dat u niet schaden kan en laat ons
ook nog een goeden voorraad daarvan medenemen. De sloep is met mast,
tuig en riemen in goeden staat en het moest al vreemd zijn, zoo zij ons niet
ergens behouden aan land bracht.—Kameraad Flink, is de raad, dien ik hier
geef, goed of niet?”
„Volkomen goed, Mackintosh;—slechts nog één ding: wat moet er van de
kajuitpassagiers, de vrouwen en kinderen worden? En wilt gij onzen armen
kapitein, die daar ligt te ijlen, hulpeloos achterlaten? Of wat wilt gij anders
aanvangen?”

„Wij willen den kapitein niet verlaten!” riep een van de matrozen.

„Neen—neen, onze kapitein moet mee!” herhaalden de overigen.

„En de passagiers?”

„Het spijt mij van hen,” antwoordde de eerste spreker; „maar wij zullen
genoeg te doen hebben, om ons eigen leven te redden. De boot kan ons
nauwelijks bergen.”

„Ik moet u gelijk geven, jongens,” sprak Mackintosh. „Het hemd is nader
dan de rok. Welaan dus, wat zegt gij?—Blijft het besloten?”

„Ja!” riepen de matrozen eenstemmig, en Flink wist wel, dat hier iets tegen
in te brengen geheel vruchteloos zijn zou.

Zij gingen nu terstond tot het uitrusten der boot en het aanbrengen van den
vereischten voorraad over. Beschuit, pekelvleesch, eenige tonnen water, een
vat met rum werden bij de valreeptrap bijeengebracht. Mackintosh haalde
zijn octant, een kompas en eenige geweren met kruit en lood boven; de
timmerman maakte met de hulp van een matroos eene opening in de
verschansing, om de boot daardoor van boord neer te laten; want thans, nu
de masten ontbraken, kon men die natuurlijk niet daaraan ophijschen. Na
verloop van een uur was alles gereed. Een lang touw werd aan de boot
vastgesjord, deze hierop aan de opening gesleept, waardoor zij te water
gaan moest en het schip vervolgens dwarswinds gebracht. Flink had aan dit
werk niet geholpen, maar een-, of tweemaal gepeild, om te onderzoeken of
het water in het schip ook geklommen was en zich daarna bij kapitein
Osborn neergezet, die nog altijd bewusteloos lag van den slag, die hem op
het hoofd had getroffen. Toen het schip in den wind was gebracht, kwam
mijnheer Wilson boven en zag rond.
Hij zag de boot gereed om af te loopen, water en proviand bij het boord en
het schip langzaam met de deining voortdrijven.—Eindelijk ontdekte hij
Flink, aan de zijde gezeten van den kapitein, die daar schijnbaar dood
nederlag.

„Wat beduidt dit alles, Flink?” vroeg hij. „Willen zij het schip verlaten? En
hebben zij hun kapitein omgebracht?”

„Neen, mijnheer, zoo erg is ’t nog niet. De arme kapitein is door de vallende
ra getroffen en ligt sedert buiten kennis; maar wat het andere aangaat, ik
vrees, dat het zoo besloten is. Gij ziet, dat men daar de boot van boord
stoot.”

„Maar mijne arme vrouw! Zij is nooit in staat om mee te gaan; ze kan zich
nauwelijks verroeren,—ze is doodzwak!”

„Ik moet u tot mijn leedwezen zeggen, dat die dáár ook niet voornemens
zijn uzelf of uwe vrouw en uwe kinderen mee te nemen.”

„Wat! ze willen ons hier laten omkomen? Barmhartige Hemel! hoe wreed,
—hoe barbaarsch!”

„Het is niet menschlievend van hen gehandeld, mijnheer; maar ziet gij, zoo
is de natuur van den mensch. Als eens ’t leven er mee gemoeid is, dan denkt
iedereen aan zichzelf, want het leven is zoet. Zij zijn niet harder tegen u,
dan zij ook tegen elkaar zijn zouden, als zij te sterk in aantal waren en de
boot niet allen opnemen kon. Ik heb dat al zelf mede beleefd,” antwoordde
de oude man zeer ernstig.

„Mijne vrouw! mijne arme kinderen!” riep de wanhopende vader en

bedekte het gezicht met beide handen. „Doch ik wil met hen spreken,”
vervolgde hij; „zeker zullen zij naar het gebod der menschelijkheid
luisteren, en in allen gevalle heeft stuurman Mackintosh nog wel eenigen
invloed op hen. Gelooft gij dat ook niet, Flink?”

„Daar gij mij dat vraagt, mijnheer, moet ik u zeggen, dat er geen harder hart
onder hen is, dan dat van Mackintosh en dat het u evenmin helpen zal, of gij
met hem spreekt of met een van de overigen. Ook moet gij die menschen
niet te streng beoordeelen: de sloep is klein en kan met den voorraad, dien
zij meenemen, ook niet meer koppen bergen;—dáár zit de zwarigheid. Wou
men u en uwe familie nog innemen, dan kon dat de oorzaak van alles zijn.
Geloof mij, als ik zelf anders dacht, zou ik zeker alles doen, om hen over te
halen; doch het helpt niets.”

„Maar wat dan te doen, Flink? Gaat gij niet met hen mede?”

„Neen, mijnheer Wilson. Ik heb het laatste uur daarover nagedacht en ben
nu besloten bij u achter te blijven. Zij willen den armen kapitein meenemen,
om hem misschien te redden, en vroegen ook mij; maar ik blijf hier.”

„Om met ons om te komen?” was de verbaasde vraag.

„Al naar ’t God behaagt, mijnheer Wilson. Ik ben oud en grijs, aan mij is
weinig gelegen; ik hoop ook, dat ik mij zoo goed op den dood heb
voorbereid, als dat in mijne geringe krachten stond. Geloof mij, mijnheer, ik
denk veel meer aan uwe kinderen, dan aan mijzelven. Het scheelt mij
weinig, of ik een paar jaren vroeger of later sterf, doch ’t zou mij diep ter
harte gaan, als zulke lieve bloempjes al zoo in de eerste lente werden
afgesneden. Ik kan van nut zijn door mijn blijven, want ik draag een ouden
kop op mijne schouders en voor geen geld zou ik u aan het verderf
overlaten, zoolang gij nog misschien gered kunt worden, wanneer ge slechts
wist, hoe te doen. Maar zie, daar komen de matrozen; de boot is geheel
klaar en zij willen nu onzen braven kapitein wegdragen.”

De zeelieden traden toe en beurden den nog altijd bewusteloozen kapitein

op. Onder het weggaan riep een hunner: „Kom, stuurman, wij hebben geen
tijd meer te verliezen.”

„Denkt niet aan mij, vrienden; ik blijf hier op het wrak,” antwoordde Flink.
„Ik wensch u van ganscher harte eene behouden vaart. En aan u,
Mackintosh, heb ik slechts dit ééne verzoek: als gij gered zijt, vergeet dan
niet, wie ge hier aan boord hebt gelaten en laat ons dan tusschen de eilanden
opzoeken.”
„Gekheid, Flink, kom mee in de boot!” antwoordde de eerste stuurman.

„Ik zal hier blijven; kameraad; en ik bid u alleen, dat gij doen zult, wat ik
van u verlang. Laat aan mijnheer Wilsons vrienden weten, wat hier is
voorgevallen en waar men ons het best kan opsporen. Dat is alles, wat ik
van u verlang. Wilt gij mij dit ééne beloven?”

„Ja, Flink, ik wil, wanneer gij dan toch bepaald besloten hebt te blijven.
Maar,” vervolgde hij, op Flink toetredende en hem in het oor fluisterende,
„het is waarachtig gekheid:—kom mee, man!”

„Vaarwel dan, vriend Mackintosh,” antwoordde Flink en gaf hem de hand.

„Gij zult zeker uwe belofte houden?”

Na nog vele verdere vermaningen van de zijde der matrozen waarvoor Flink
echter doof bleef, stak de boot eindelijk af en stuurde naar het noordoosten.
ZEVENDE HOOFDSTUK.
 DE SCHIPBREUK.
Een tijdlang, nadat de boot het schip verlaten had, stond de oude Flink met
over elkaar geslagen armen zwijgend uit te zien. Mijnheer Wilson stond bij
hem. Hij kon geen woord spreken, het hart was hem te vol. Naarmate de
sloep zich verder van het schip verwijderde, scheen ook zijne laatste hoop
meer en meer te verdwijnen en schenen vrouw en kinderen, hijzelf en de
oude man, die aan zijne zijde stond, aan een onvermijdelijken ondergang
prijsgegeven. Zijne gelaatstrekken drukten volslagen moedeloosheid en
vertwijfeling uit. Ten laatste nam Flink het woord:

„Zij denken zeker, dat zij zichzelven redden en dat wij vergaan zullen,
mijnheer, doch het kan nog wel anders loopen.”

„Het is waar,” antwoordde de bedroefde vader; „maar welke hoop ons nog
zou overblijven op een zinkend schip, met zoovele hulpelooze wezens om
ons heen, dat, moet ik bekennen, kan ik niet begrijpen.”

„Wij moeten ons best doen en dan ons aan Gods wil onderwerpen,” hernam
de oude zeeman en ging toen naar achteren, waar hij het roer weder
oplegde, zoodat het schip andermaal voor den wind kwam.

Wat Flink aan de matrozen voorspeld had, voordat zij het schip verlieten
geschiedde werkelijk; de storm had uitgewoed en ook de zee was reeds
aanmerkelijk bedaard. Niettemin dreef het schip slechts langzaam door het
water en na eenigen tijd zette Flink het stuurrad vast en kwam weder bij den
heer Wilson op het voordek. Deze had zich, in een staat van wanhoop naar
het scheen, op het zeil neergeworpen, waarop kapitein Osborn na zijne
verwonding gelegd was.

„Het doet mij leed, mijnheer, dat ik u storen moet; maar voelt gij u door
troosteloosheid overweldigd, dan kan u ik misschien een weinig hoop
geven.”
„Ik heb gebeden,” antwoordde Wilson en stond op: „en sedert heb ik mijn
zinnen zooveel mogelijk bijeenverzameld, die zekerlijk zeer verward zijn.
Wat mij het meest beangst, is, hoe onzen hulpeloozen toestand aan mijne
lieve vrouw mede te deelen.”

„Ik zou er rond voor uitkomen, indien ik onzen toestand als hopeloos
beschouwde,” hernam Flink; „maar hopen blijft zelfs in het ergste geval
geoorloofd. Doch luister, mijnheer, ik wil als zeeman spreken en u zeggen,
welke mogelijkheid er thans nog voor ons over is. Het schip is half vol
water geloopen, daar ’t geweld van den storm de naden opende waardoor
het naar binnen drong; maar nu, sedert de zee bedaarde, heeft zich dat al
vrij wat weer hersteld. Ik heb in het ruim gepeild en bevonden, dat het
water deze beide laatste uren maar een paar duim gewassen is en daar het
schip langzamerhand zijne naden weder sluit, zal het spoedig nog wel beter
worden. Indien het goede weder vooreerst aanhoudt, behoeven wij niet te
vreezen, dat het schip zoo spoedig zinken zal; en daar wij ons nu tusschen
de eilanden bevinden, is het niet onmogelijk, ja zelfs waarschijnlijk, dat wij
ons vaartuig op een daarvan zullen kunnen laten stranden en zoo nog lijf en
leven redden. Dat alles heb ik bedacht, toen ik weigerde in de boot te gaan,
en ik bedacht ook, mijnheer, dat indien ik u evenals de anderen verliet, gij
voor uzelf niet in staat zijn zoudt, van zoovele gunstige omstandigheden,
die tot ons behoud misschien nog bijdragen kunnen, behoorlijk partij te
trekken.—Daarom ben ik gebleven en hoop het werktuig te worden, dat u
en al de uwen uit dezen akeligen toestand redt. Mij dunkt, het zou nu ’t best
zijn, dat gij weer in de kajuit gingt, uwe arme vrouw met een vroolijk
gezicht de gunstige verandering van het weer berichttet en haar zeidet, dat
wij hoop hebben, aan eene of andere veilige kust te landen. Als zij nog niet
weet, dat het volk het schip verlaten heeft, moet gij haar daar niets van doen
merken. Gij kunt immers zeggen, dat de hofmeester met de andere
matrozen aan het werk is, want dat is hij ook waarlijk, en zoo het mogelijk
was, zou ik u raden, alles, wat sedert is voorgevallen, te verzwijgen. Uw
Willem moogt gij het wel toevertrouwen, of liever, zend hem boven bij mij
en ik zal met hem spreken.—Zeg nu, wat dunkt u van de zaak, mijnheer?”

„Ik weet nauwelijks, Flink, wat ik denken of hoe ik u voor uwe

zelfopoffering in dezen nood behoorlijk danken moet. Wees verzekerd, uw
raad is voortreffelijk; ik zal hem in alles ten stipste opvolgen, en mocht het
ons gelukken den dood te ontgaan, die ons thans van alle kanten aangrijnst,
dan zal mijne dankbaarheid....”

„Spreek daar niet van, mijnheer; ik ben een oud man, heb slechts weinig
behoeften en mijn leven is ook maar van gering nut. Wat ik wensch te
behouden is de bewustheid, dat ik in dezen toestand mijn plicht naar mijn
beste vermogen heb zoeken te vervullen. Wat kan de wereld veel
aanlokkelijks hebben voor een man, die zich altijd met moeite door het
leven heeft heen geworsteld en thans vrienden noch magen bezit, die zich
om zijn dood bekommeren! Niettemin dank ik u hartelijk, mijnheer Wilson;
maar nu zal ’t beter zijn, dat gij naar omlaag gaat, terwijl ik hierboven een
wakend oog houd.”

De heer Wilson drukte den braven man met hartelijkheid de hand en ging
toen naar beneden, zonder verder een woord te spreken. Hij vond zijne
vrouw in slaap; ook de kinderen lagen rustig in hunne bedden; alleen Juno
en Willem waren op.

Willem gaf zijn vader een teeken dat zijn moeder sliep, en zeide zachtjes:
„Ik wou niet uit de kajuit gaan, terwijl gij boven op het dek waart; maar de
hofmeester heeft zich in geen twee uren meer laten zien. Hij kwam nog om
de geit te melken en na dien tijd niet meer. Geen van ons allen heeft nog
ontbijt gehad.”

„Willem, ga op het dek,” antwoordde zijn vader. „Flink heeft u iets te

zeggen. Ik wil zoolang hier blijven.”

Onze jonge vriend vervoegde zich bij Flink, die hem in korte woorden met
den toestand bekendmaakte, waarin zij zich thans bevonden. Hij bracht hem
onder het oog, hoe noodzakelijk het was dat hij alles beproefde wat in zijne
macht stond, om zijn vader en hem (Flink) te ondersteunen en zijne moeder
in haar lijdenden toestand niet te verontrusten. Gelijk natuurlijk is, maakte,
wat hij hier hoorde, op Willem een diepen indruk, doch hij vatte toch
spoedig weer moed en beloofde in alles zijn best te zullen doen.
„Maar, Flink,” zeide hij, „de hofmeester, weet ge, is nu met de anderen
weg, en als moeder wakker wordt, zal hare eerste vraag zijn, of wij al
ontbijt gehad hebben. Wat kan ik doen?”

„Dat weet ik niet; maar mij dunkt, ge kunt eene van de geiten melken, als ik
u dat voorgedaan heb, en onderwijl wil ik voor het verdere zorgen. Ik kan
wel eens van het dek, want het schip stuurt nu zichzelf vrij goed.—En,
Willem, ik heb juist voordat gij kwaamt, naar het water omgezien en geloof,
dat wij niet veel meer inkrijgen. En,” vervolgde hij en liet zijne oogen in het
rond gaan, „wij zullen goed weer krijgen en ook nog voor den nacht eene
kalme zee.”

Daar beiden elkander hielpen, was het ontbijt spoedig gereed, terwijl
mevrouw Wilson nog voortdurend in een gezonden slaap lag. De beweging
van het schip was thans zeer gering, daar het ingedrongen water zijn
diepgang aanmerkelijk had doen toenemen. Zee en wind waren bedaard en
de zon scheen helder en verwarmend aan den hemel. De boot had men
reeds eenigen tijd geheel uit het gezicht verloren en het wrak stuurde zacht,
niet sneller dan drie mijlen in het uur, door het water heen, want het had
slechts een enkel zeil, het groote bramzeil namelijk, dat men op den stomp
van den fokkemast had bijgezet.

Flink was voor eenige oogenblikken in de kajuit gegaan en sloeg mijnheer

Wilson voor, Juno met de drie kleinen op het dek te zenden. „Het verveelt
hen, hier zoo stil te zijn,” zeide hij; „en daar mevrouw eindelijk eens gerust
slaapt, zou het jammer zijn, haar te wekken. Daar zij zooveel geleden heeft,
kan haar slaap nog wel eenige uren aanhouden, en hoe langer, hoe beter,
want zij zal hare krachten misschien spoedig noodig hebben.”

Mijnheer Wilson keurde dezen voorslag goed en ging met Juno en de

kinderen op het dek, terwijl hij Willem achterliet, om bij zijne moeder te
waken. De goede negerin was uiterst verbaasd, toen zij de trap opkwam en
den staat van het schip en de afwezigheid der matrozen ontdekte; doch haar
meester verhaalde haar wat er was voorgevallen, met de ernstige
vermaning, om er zijne vrouw geen woord van te zeggen. Juno beloofde dit,
ofschoon het arme meisje wel bemerkte in welk gevaar men verkeerde, en
toen zij den kleinen Albert aan hare borst drukte, rolden haar twee zware
tranen over de wangen neer. Zij dacht daarbij niet aan zichzelve, maar wat
er van dat lieve kleine schaap worden moest. Zelfs Thomas en Caroline
konden niet nalaten te vragen, waar de masten en zeilen gebleven waren en
waarom kapitein Osborn hun niet wat lekkers bracht.

„Zie, zie daar ginder eens, mijnheer!” riep Flink en wees naar een hoop
drijvend zeewier.

„Ik zie het wel,” was het antwoord; „maar wat zou dat?”

„Dat alleen zou op zichzelf nog niet veel beteekenen,” hernam Flink; „maar
wij zeelieden hebben nog andere merkteekenen, waarop wij afgaan. Ziet gij
ginder die vogels wel over het water heenstrijken?”

„O ja, zeer duidelijk.”

„Welnu, die vogels begeven zich nooit ver van land. Thans begrijpt ge wat
ik meen.—En nu, mijnheer, ga ik mijn octant eens halen en al kan ik onze
lengte nog niet dadelijk vinden, zoo kan ik toch de breedte wel bepalen. Als
wij de kaart raadplegen, kunnen wij dan wel ongeveer gissen, waar wij zijn,
als wij eens land voor ons zien. Het is nu omtrent middag,” vervolgde
Flink, terwijl hij zijne berekening maakte; „de zon rijst heel langzaam.—
Zoo’n kind is toch een gelukkig schepsel! Zie eens, mijnheer, spelen uwe
kleintjes daar niet zoo vroolijk, alsof er geen gevaar in de wereld was en ze
thuis in de kinderkamer waren? Ofschoon er niets is, dat mij meer leed doet,
als het gebeurt denk ik toch vaak, mijnheer, dat het een werkelijk geluk
voor zulk een wicht is, als het al vroeg wordt weggenomen en dat de ouders
niet goed doen, daar zoo bitter over te klagen.”

„Gij kunt gelijk hebben,” gaf de vader ten antwoord en wierp daarbij een
treurigen blik op zijne lievelingen.

„Het is twaalf uren, mijnheer. Ik ga beneden gauw onze breedte berekenen

en zal dan de kaart hier meebrengen.”
Mijnheer Wilson bleef boven. Spoedig was hij in diepe, sombere gedachten
verzonken. Geen wonder ook! Het schip een zinkend, verlaten wrak,—hij
alleen op de breede watervlakte met vrouw en kinderen,—niemand tot
zijnen bijstand dan een enkel mensch: en had ook deze ééne hem eens
verlaten, gelijk de overigen deden, wat ware dan waarschijnlijk zijn lot
geweest? De uiterste hulpeloosheid. En nu, wat hadden ze nu te hopen?
Hunne stoutste hoop was, nog eenig eiland te bereiken en, gelukte dit,
wellicht was het dan een woest eiland, misschien zelfs wel door wilden
bewoond.—Wat was dan het vooruitzicht?—Vermoord te worden of van
honger en dorst om te komen! Of gesteld ook, dat zij de middelen tot hun
levensonderhoud vonden, wat dan nog? Zouden zij hun leven daar slijten
moeten en onbekend en onbemerkt wegsterven? Het was eerst nadat hij
deze treurige gedachten als met geweld had verbannen, dat de bedrukte man
gevoelde moed te bezitten, om elke beproeving, die hem nog verder mocht
worden opgelegd, als man door te staan.

„Hier is de kaart, mijnheer,” riep Flink. „Ik heb met eene potloodstreep
onze breedte aangeduid. Zooals gij ziet, gaat zij juist midden door deze
groep eilanden, en, naar ’t mij voorkomt, moeten wij er op dit oogenblik
reeds tusschenin of er althans niet ver meer af zijn. Nu wil ik zorgen, dat
wij vanmiddag iets te schaften krijgen, en dan moeten wij op den uitkijk, of
zich ook land vertoont. Wilt gij onderwijl uwe oogen maar gebruiken,
vooral naar voren en lijwaarts uit?”

De onvermoeide man ging zien, wat hij voor den maaltijd bijeen kon
brengen; en gebrek daaraan bestond er niet, daar de matrozen bij hun
vertrek slechts weinig en wat het naast bij de hand lag hadden
meegenomen. Weldra vond hij een stuk pekelspek en eenige aardappelen,
die hij in de braadpan legde en waarvan hij zich een voor de
omstandigheden kostelijk gerecht beloofde.

Mijnheer Wilson stond nog voorop en zag over den boeg uit, toen de
stuurman weer bij hem kwam.

„Flink, mij dunkt, ik zie iets, doch ik kan niet met zekerheid zeggen, wat
het is. Het schijnt in de lucht te hangen en toch kunnen het geen wolken
zijn. Zie eens, dáár, waar ik met den vinger heen wijs.”

„Gij hebt gelijk, mijnheer,” riep Flink; „daar is iets. Het is niet het land, dat
gij ziet, maar ’t zijn boomen, die weerkaatst worden, gelijk men het noemt,
waardoor het den schijn heeft, of zij in de lucht zweefden. Dit is een eiland;
gij kunt daar staat op maken. Ik ga mijn kijker halen en dan zullen wij meer
zien.”

„Het is werkelijk land mijnheer,” verzekerde hij, na het door zijn kijker te
hebben opgenomen.—„Ja, ja, het is zoo,” ging hij nadenkend voort. „Ik
wenschte, dat wij het vroeger ontdekt hadden; en toch moeten wij dankbaar
zijn.”

„Hoe zoo, Flink?”

„Ik meen maar.... daar het schip zoo langzaam over het water glijdt, vrees
ik, dat wij de kust niet voor den donker halen zullen, en ik had die liever
nog bij daglicht bereikt, om eene gunstige plaats tot stranden te kunnen
kiezen.”

„Er is weinig wind op dit oogenblik.”

„We willen dan hopen, dat we wat meer krijgen,” antwoordde Flink; „zoo
niet, zullen we toch ons best doen. Maar nu is mijne plaats aan het roer,
want wij moeten recht op het eiland aanhouden. Het te laten liggen gaat
niet, want ofschoon het schip niet zooveel water meer maakt, als het gedaan
heeft, wil ik u toch wel zeggen, dat het zich bezwaarlijk vierentwintig uren
meer boven zal kunnen houden. Toen ik dezen morgen in het ruim peilde,
dacht ik anders, maar daareven, bij het halen van het vleesch, ontdekte ik,
dat wij in grooter gevaar verkeeren, dan ik had geloofd. Het land ligt daar
nu echter vóór ons en wij hebben alle hoop.”

„Gelukkig!” sprak mijnheer Wilson.

Flink begaf zich aan het roer en richtte den koers recht op de kust, die niet
zoo ver af lag, als men in den beginne geloofd had, daar het eiland zeer laag
en vlak bleek te zijn. Van lieverlede verhief de wind zich eenigermate en
dreef het schip rasscher voort. Aldra zag men de boomen, die eerst in de
lucht schenen te zweven, te gelijk met het land en kon men dit als een laag,
met groepen van kokosboomen overdekt koraaleiland onderscheiden. Van
tijd tot tijd vertrouwde Flink het roer aan mijnheer Wilson toe en ging naar
voren, om door zijn kijker te turen. Toen zij nog drie of vier mijlen van land
verwijderd waren, kwam Flink van den bak terug en riep: „Ik geloof mijn
weg nu vrij duidelijk voor mij te zien. Ge ziet, we zijn loefwaarts van het
eiland en zulke koraalbanken hebben dáár altijd diep water, maar de klippen
en ondiepten aan lij. We moeten de eene of andere kleine kloof in het koraal
opzoeken en het schip daar doorheen brengen, omdat het anders licht weer
van den grond afraakt en in het diepe water terugvalt. Mij dunkt, ik heb al
een plek in ’t oog, waar ik het schip veilig op het droge kan zetten. Gij ziet
daar die kokosboomen dicht bij elkander op het strand? Welnu, mijnheer, ik
kan ze niet goed zien, terwijl ik het roer houd, maar ga gij naar voren en let
wel op. Moet ik meer rechts sturen, steek dan de rechter-, meer links, steek
dan de linkerhand op en zijn wij in de juiste richting, dan laat gij de hand
weer zakken.”

„Ik begrijp u volkomen,” antwoordde mijnheer Wilson, die nu naar voren

ging en den koers bedachtzaam aangaf. Zoo kwam men allengs nader. Op
eene halve mijl afstands van de kust verkreeg het water eene andere kleur,
waarover Flink zich zeer verheugde, doordien hij daaruit afleidde, dat de
oever in dit geval minder steil dan gewoonlijk zijn zou. Niettemin was het
toch een beangstigend gevoel, zoo op een geheel onbekend strand aan te
loopen. Nog slechts eene kabelslengte waren zij daarvan af en nog schuurde
het schip den grond niet. Nog wat verder en een dof gekraak steeg uit de
diepte op, ’t was het breken en afbrokkelen der koraalboomen, die in
gansche wouden onder het water voortwassen.—Toen opnieuw een
gekraak, doch ditmaal sterker dan eerst;—toen herhaalde malen eene
slingerende schommeling;—toen een schok, een stoot, die het wrak, nu de
branding het voor de laatste maal in de hoogte beurde, tot in zijn binnenste
deed sidderen en kreunen;—toen bleef het vast en onbeweeglijk zitten.
Flink liet het roer varen, om zich van de ligging van het schip te overtuigen.
Hij zag over den boeg naar alle zijden rond en bevond, dat het geteisterd
wrak van het zoo trotsche schip De Vrede op een bed van koraalklippen
roerloos vastzat.