SLAJD 1:

Software-Defined Radio Demonstrators:

An Example and Future Trends
Demonstratory Radia Programowalnego: Przykład i Przyszłe Trendy

Artykuł który opracowałam przedstawiał przegląd wyzwań w projektowaniu platformy SDR, która
może zostać wykorzystana do celów badawczych lub w różnych zastosowaniach. Omówione zostały
kwestie w zakresie demonstratorów radiowych definiowanych programowo oraz opis adaptowalnego
systemu radiowego Maynooth (MARS), kryteria projektowe, architektura i niektóre przypadki użycia.
Na koniec artykułu wspominamy o przyszłości eksperymentalnych platform SDR.

SLAJD 2:
Kryteria projektowe dla platform SDR

Platformy radiowe definiowane programowo to zintegrowane systemy oprogramowania i sprzęt

umożliwiający tworzenie i ocenę aplikacji SDR. Aspekty sprzętowe platformy obejmują elementy
częstotliwości radiowej (RF), przetwarzanie sygnału w paśmie podstawowym i łącze komunikacyjne z
elementem przetwarzania sygnału w oparciu o oprogramowanie — może być to DSP (Digital Signal
Procesor „procesor sygnałowy”), FPGA (Field-Programmable Gate Array, jeden z rodzajów układów
PLD. Układy FPGA zawierają w sobie matrycę programowalnych bloków logicznych i konfigurowalnych
połączeń między nimi), lub procesor ogólnego przeznaczenia (GPP: General Purpose Processor).

RF signal processing – przetwarzanie sygnału częstotliwości radiowej.

Baseband signal processing- Pasmo podstawowe sygnału przetwarzanego

Data control & error correction- kontrola danych i korekcja błędu

Oprogramowanie (ang. software) – ogół informacji w postaci zestawu instrukcji,

zaimplementowanych interfejsów i zintegrowanych danych przeznaczonych dla komputera do
realizacji wyznaczonych celów.

Sprzęt komputerowy (ang. hardware) – materialna część komputera.

PHY - Physical Control Layer fizyczna warstwa kontrolna. Najniższy poziom modelu referencyjnego
OSI. PHY odpowiada za kodowanie, dekodowanie i synchronizację na poziomie nośnika.

MAC (Medium Access Control) to niepowtarzalny numer identyfikacyjny nadawany przez

producentów każdemu urządzeniu sieciowemu (np. karcie sieciowej). Służy on do kontrolowania
dostępu do mediów.

SLAJD 3:
Przegląd istniejących platform SDR

- Universal Software Radio Peripheral (USRP) -Oprogramowanie peryferyjne radia uniwersalnego.

USRP to jedna z najpopularniejszych obecnie dostępnych platform SDR. Pierwszym systemem USRP,
wydanym w 2004 roku, był: USB podłączony do komputera z małym układem FPGA. Układ FPGA był
używany nie tylko do przesyłania informacji o routingu, ale także pozwalał na ograniczone
przetwarzanie sygnału. USRP mogłoby realistycznie obsługiwać szerokość pasma około 3 MHz,
głównie ze względu na ograniczenia wydajności interfejsu USB. Platforma drugiej generacji została
wypuszczona we wrześniu 2008 i wykorzystuje gigabitowy Ethernet, aby umożliwić obsługę szerokości
pasma równej 25 MHz. Wydajność częstotliwości radiowej USRP jest ograniczona i jest
ukierunkowana na eksperymenty, zamiast dopasowywać ją na standard komunikacyjny.
- Kansas University Agile Radio (KUAR) - Platforma KUAR została zaprojektowana jako tania platforma
eksperymentalna ukierunkowana na zakres częstotliwości od 5,25 do 5,85 GHz oraz na przestrajanie
szerokości pasma 30 MHz. Posiada wbudowany procesor ogólnego przeznaczenia 1,4 GHz. Obsługuje
ona połączenia gigabit Ethernet i PCI- Express (z powrotem do komputera hosta). Platforma została
zaprojektowana jako bateria do zasilania, co pozwala na swobodne działanie. KUAR wykorzystuje
zmodyfikowaną formę oprogramowania struktury GNU Radio uzupełniając platformę sprzętową.

- The Japanese National Institute of Information and Communications Technology (NICT)- Japoński
Instytut Narodowy Technologii Informacyjnych i Komunikacyjnych (NICT) skonstruował definiowaną
programowo platformę radiową do dalszych testów sieci generacji komórkowej. Przetwarzanie
sygnału zostało podzielone pomiędzy procesor i FPGA, przy czym procesor przejmuje
odpowiedzialność za wyższą warstwe. Celem tej platformy było zbadanie możliwości wyboru
algorytmu do zarządzania przekazywania pomiędzy istniejącymi standardami.

- Berkeley Cognitive Radio Platform -kognitywna platforma radiowa Berkeley- Ta platforma jest oparty
na silniku emulacyjnym Berkeley (BEE2), zawierająca pięć układów „FPGA Virtex2” o dużej mocy i
można ją podłączyć do osiemnastu kart rozszerzeń. Ta kognitywna platforma radiowa wymaga jedynie
połączenia o niskiej przepustowości z obsługującym komputerem PC całość sygnału przetwarzanego
odbywa się na platformie.

SLAJD 4:
Maynooth Adaptable Radio System - Adaptowalny system radiowy Maynooth

MARS jest w fazie rozwoju od 2004 roku i pierwotnie zakładał stworzenie programowalnego front-
endu radiowego, który miał być połączony z komputerem osobistym (PC), gdzie cała obróbka sygnału
miała być realizowana przez ogólne zastosowania procesora komputera. Platforma miała dążyć do
osiągnięcia wydajności równoważnej przyszłemu bazowemu stanowisku telefonicznemu komórkowej
sieci telefonicznej oraz standardom komunikacji bezprzewodowej w zakresie częstotliwości od 1700
do 2450 MHz.

W kontekście systemów radiowych, "front-end" odnosi się zazwyczaj do pierwszej części systemu,
która bezpośrednio oddziałuje z sygnałem radiowym pochodzącym z anteny. Front-end radiowy jest
odpowiedzialny za przetwarzanie sygnału wejściowego, jego wzmacnianie, filtrację i inne operacje
potrzebne do przygotowania sygnału do dalszej obróbki.

SLAJD 5:

W trakcie testowania platformy SDR z IRIS pomyślnie przesłano obraz, wykorzystując urządzenia USRP
i MARS jako nadajnik i odbiornik. Silnik oprogramowania IRiS obsługuje obie platformy, odczytując
obraz w formie bitmapy, oprawiając dane i stosując odpowiednie korekcyjne procedury. Proces
transmisji wykorzystał różnicową kwadraturową modulację z kluczowaniem fazy. (DQPSK Differential
Quaternary Phase Shift Keying) do modulacji danych na cztery symbole.
W innym przypadku, przesyłanie próbki wideo odbywało się za pośrednictwem platformy MARS z
zastosowaniem schematu modulacji DBPSK (Differential Binary Phase Shift Keying – różnicowa
binarna modulacja z kluczowaniem fazy). W tym scenariuszu szerokość pasma przesyłanego sygnału
wynosiła około 300 kHz. Choć ta konfiguracja okazała się wystarczająca do skutecznego przesyłania
wideo, istniała możliwość uzyskania większej przepustowości poprzez zastosowanie bardziej
zaawansowanych schematów modulacji.
Platforma MARS wyróżnia się przede wszystkim wysoką jakością elementów RF obwodu, co stanowi
fundament jej siły. W procesie projektowania skupiono się na stworzeniu łańcucha odbiorczego, który
spełnia wymagania różnych standardów. Porównując platformę MARS do innych systemów SDR,
zwłaszcza urządzenia USRP, zauważa się, że mimo istnienia potężniejszych systemów, MARS oferuje
podobny poziom pojemności pasma bazowego, przy jednoczesnej wyższej wydajności front-endu
radiowego. Obydwa urządzenia są wymienne, umożliwiając użytkownikom niezależną ocenę
wydajności swoich schematów radiofonii programowej, niezależnie od konkretnego sprzętu i
związanych z nim artefaktów.

SLAJD 6: PRZYSZŁE TRENDY

Platformy SDR o zastosowaniach specyficznych dla aplikacji można skonstruować, łącząc dostępne
technologie. Platformy SDR do ogólnych eksperymentów wciąż stoją przed wyzwaniami i będą
napędzane trzema trendami:

◦ Zwiększone możliwości interfejsów platformy;

◦ Coraz bardziej zróżnicowany zakres procesorów;

◦ Zwiększone zdolności przetwarzania na pokładzie.

Platformy SDR pierwszej generacji używały interfejsów Ethernet lub USB, lecz z ograniczoną
prędkością, np. 10/100 Mb/s. Aby sprostać wymaganiom, nowe platformy SDR rozważają użycie
multigigabit Ethernetu i PCI Express.

W SDR stosuje się różne procesory, takie jak ogólnego przeznaczenia (GPP), procesory sygnałowe
(DSP) i FPGA. FPGA z wbudowanymi rdzeniami DSP zdobywają popularność, oferując wydajność
kosztem złożoności projektowej. Rozwijają się także procesory wielordzeniowe, które mogą łączyć
FPGA, DSP i GPP w zależności od potrzeb. Zauważa się również trend wykorzystywania chipów
graficznych do obsługi szerokopasmowego przetwarzania w warstwie fizycznej, np. procesor IBM
CELL, który ma potencjał zastosowania w SDR.

Koncepcja zwiększenia zdolności przetwarzania na pokładzie polega na umieszczaniu większości

operacji sygnałowych bezpośrednio na komputerze pokładowym, jednak napotyka na wyzwania
związane z opóźnioną odpowiedzią. Ogólne procesory, chociaż elastyczne, nie zawsze są optymalne
dla zadań intensywnie obliczeniowych w komunikacji, dlatego specjalistyczne procesory sygnałowe
DSP i układy FPGA stają się alternatywą. Ostatecznie, podział funkcji przetwarzania między komputer
a sprzętową platformę SDR wydaje się nieunikniony, umożliwiając optymalne wykorzystanie
dostępnych architektur procesorów i minimalizację przesyłanych danych, co z kolei maksymalizuje
pojemność systemu.