Je zolder inrichten als woonruimte in 5 stappen

Meer ruimte nog in huis? Voor je een extra volume gaat toevoegen, kijk eerst eens naar de zolder. Die ruimte onder het dak wordt veel te vaak onderbenut, terwijl ze vaak interessante mogelijkheden biedt als kamer. Maar voor je je zolder inricht als woonruimte, moet je enkele belangrijke vragen stellen. Dit zijn ze.

1. Is de zolder groot genoeg als woonruimte?

Eerst en vooral moet je de beschikbare zolderruimte inschatten. De dakschilden verminderen namelijk de werkelijk beschikbare woonoppervlakte. Algemeen gaat men gaat ervan uit dat je 2,10 m nodig hebt om comfortabel recht te kunnen staan, al is het niet noodzakelijk om overal over deze hoogte te beschikken. In de lagere delen (1 m of 80 cm) kan je bijvoorbeeld een bureau of bed installeren. De zogenaamde “verloren ruimtes” onder de dakhelling kunnen opgevuld worden met kasten zodat het beschikbaar volume maximaal wordt benut. Ontdek 7 manieren om af te rekenen met verloren ruimte in huis.

2. Is de structuur in goede staat?

Heb je voldoende oppervlakte om je zolder in te richten als woonruimte, dan is de eerste – en belangrijkste – stap na te gaan hoe het gesteld is met het dakgebinte en de vloer. Die laatste moet onder andere de nieuwe belasting (wanden, meubelen, badkuip…) kunnen dragen. Een specialist kan je vertellen of het nodig is de structuren te verstevigen of te behandelen. Profiteer van de werken aan de vloer om akoestische isolatie te plaatsen onder de nieuwe vloerbekleding, zodat de impactgeluiden naar de onderliggende verdieping gedempt worden.

3. Is de zolder bereikbaar?

Je zolder mag dan volledig geschikt zijn om er een nieuwe functie aan te geven, je moet er ook nog gemakkelijk geraken. Zelden is er echter al een vaste trap naar de zolder aanwezig. Je zal in dat geval een nieuwe trap moeten voorzien en dat zal onvermijdelijk gevolgen hebben op de onderliggende verdieping. In het beste geval loopt hij verder door in de bestaande traphal, of kan je hem in een (voldoende brede) gang inpassen. Maar soms kan je niet anders dan een kamer of een deel ervan op te offeren, met alle bijkomende werken van dien. Wil je je hoofd niet stoten in het beklimmen van de trap, dan moet je ook rekening houden met de vrije hoogte. Dat is de doorganghoogte tussen de bovenkant van de treden en de bovenliggende vloer. Voor een residentiële trap moet die hoger zijn dan 1,90 m.

4. Wat met het thermisch comfort?

Het comfort in de nieuwe zolderruimte wordt voornamelijk bepaald door de thermische isolatie. Die is in oude zolders zelden tot nooit aanwezig. De muren kan je aan de binnenkant makkelijk aanpakken met een geïsoleerde voorzetwand. Het dak kan je ofwel aan de binnenkant isoleren, ofwel aan de buitenkant. De eerste manier is veruit de eenvoudigste (en goedkoopste), maar je moet wel een voldoende dik isolatiepakket voorzien.

Moet de dakbedekking sowieso vervangen worden, dan kan het interessant zijn het dak aan de buitenkant te isoleren met stijve platen, volgens de sarkingmethode. Deze oplossing is arbeidsintensiever en weegt zwaarder door op het budget, maar laat wel toe de bewoonbare ruimte te optimaliseren en biedt de mogelijkheid de structuur zichtbaar te laten. Belangrijk is dat de isolatie beschermd is tegen vocht, zowel van buitenaf als van binnen. Daarvoor zorgen respectievelijk het onderdak en een luchtdicht dampscherm.

5. Hoe haal ik licht binnen?

Dakvensters, dakkapellen, ramen in de gevels, koepels: mogelijkheden zat om daglicht in de zolderruimte te halen. Om de ruimte voldoende natuurlijk licht te geven, gaat men er meestal van uit dat de glasoppervlakte tussen een zesde en een achtste van de vloeroppervlakte moet bedragen. Met identieke afmetingen haalt een dakvenster meer licht binnen dan een dakkapel. Je kan verschillende dakvensters naast en/of boven elkaar plaatsen zodat ze een soort lichtstraat vormen die de ruimte doet baden in het licht.

Een lichtstraat in de nok van het dak is ideaal om een centrale zone te verlichten. De installatie en vooral het onderhoud ervan zijn echter niet eenvoudig. Dakkapellen bieden dan weer het voordeel dat je een verticaal zicht hebt op de omgeving. De werken zijn echter een stuk ingrijpender en je hebt een stedenbouwkundige vergunning nodig. Is de puntgevel niet gemeenschappelijk, dan zou je hier ook een opening in kunnen maken. Je moet hiervoor wel de toestemming vragen en de regels in verband met het uitzicht op de buren respecteren.