Shotlandiya milliy futbol terma jamoasi

Shotlandiya
Assotsiatsiya	Shotlandiya Futbol Assotsiatsiyasi
Konfederatsiya	UEFA (Yevropa)
Bosh murabbiy	Steve Clarke
Sardor	Andrew Robertson
Eng koʻp oʻynagan futbolchi	Kenny Dalglish (102)
Eng yaxshi toʻpurar	Kenny Dalglish ; Denis Law (30)
Uy stadioni	Hampden Park
FIFA kodi	SCO
Birinchi forma	Ikkinchi forma
FIFA Reytingi
Hozirgi	40
Eng yuqori	13 (Oktyabr 2007)
Eng past	88 (Mart 2005)
Birinchi xalqaro oʻyin
	Shotlandiya 0-0 Angliya ; (Partick, Shotlandiya; 30 Noyabr 1872)
Eng yirik gʻalaba
	Shotlandiya 11-0 Irlandiya ; (Glasgow, Shotlandiya; 23 Fevral 1901)
Eng yirik magʻlubiyat
	Urugvay 7-0 Shotlandiya ; (Basel, Shveysariya; 19 Iyun 1954)
Vebsayt	scottishfa.co.uk

Shotlandiya milliy futbol terma jamoasi xalqaro futbolda Shotlandiya sharafini himoya qiladi. Shotlandiya futbol assotsiatsiyasi tomonidan nazorat qilinadi^[3]. Bugungi kunda FIFAga aʼzo hisoblanadi.

Shotlandiya terma jamoasi 1872-yilda birinchi xalqaro oʻyinini Angliyaga qarshi oʻtkazadi. Shotlandiya va Angliya terma jamoalari dunyodagi eng keksa milliy futbol jamoalaridir. Shotlandiya Angliya bilan uzoq muddatli raqobatga ega, ular 1872-yildan 1989-yilgacha har yili oʻrtoqlik uchrashuvlari oʻtkazgan^[4]. 1989-yildan beri jamoalar atigi sakkiz marta toʻqnash kelishgan. Oxirgi marta 2021-yil iyun oyida 2020-yilgi Yevropa chempionati guruh oʻyinida bellashdi^[5].

Shotlandiya sakkiz marta FIFA Jahon chempionati va uch marta UEFA Yevropa chempionatida qatnashgan. Ammo hech qachon final turnirining birinchi guruh bosqichidan oʻta olmagan. Jamoa 1967-yilda 1966-yilgi Jahon kubogi gʻolibi Angliyani Wembley stadionida 3:2 hisobida magʻlub etdi. Ushbu oʻyinda Archi Gemmill 3-daqiqada Shotlandiya tarixidagi eng mashhur gollardan biriga mualliflik qilgan. Terma jamoa 1978-yilgi Jahon chempionatida Gollandiyaga qarshi 2 ta gʻalaba qayd etgan. 2008-yilgi Yevropa chempionati saralash guruhida Shotlandiya 2006-yilgi Jahon chempionini Italiyani magʻlub etdi. Ikkinchi oʻrinni egallagan Fransiya esa 1:0 hisobda magʻlub etildi.

Shotlandiya muxlislari Tartan armiyasi laqabi bilan tanilgan. Shotlandiya futbol assotsiatsiyasi Shotlandiya terma jamoasi safida 50 dan ortiq oʻyin oʻtkazgan har bir futbolchi uchun faxriy yorliq ishlab chiqgan. Kenny Dalglish 1971-1986-yillar oraligʻida 102 marta oʻynagan Shotlandiya futbolchilari oʻrtasida rekordchi hisoblanadi. Dalglish Shotlandiya terma jamoasi safida 30 ta gol urgan va Denis Law bilan eng koʻp gol urish boʻyicha rekordchi sanaladi.

Tarix

Dastlabki davr

1872-yilda Shotlandiya Angliyaga qarshi o'tkazgan birinchi xalqaro futbol o'yini rasmlari

Shotlandiya va Angliya dunyodagi eng qadimgi milliy futbol jamoalari hisoblanadi. Ikki tomon vakili boʻlgan jamoalar ilk bor 1870-1872 yillar oraligʻida Oval stadionida beshta oʻyin oʻtkazishgan. Ikki davlat ilk rasmiy xalqaro futbol oʻyinini 1872-yil 30-noyabrda Shotlandiyaning Partik shahridagi Hamilton Crescentda oʻtkazishgan. Oʻsha kuni Shotlandiya sharafini himoya qilgan barcha oʻn bir futbolchi Glazgoning „Queenʼs Park“ havaskor klubida oʻynashgan. Keyingi qirq yil ichida uchta oʻyin oʻtkazildi. Britaniya chempionati 1883-yilda boshlangan va bu oʻyinlarga Shotlandiya klublari ham qoʻshilgan. Angliyaga qarshi toʻqnashuvlar shiddatli kechdi va raqobat tez rivojlandi^[6].

Murabbiylar shtabi

Lavozim	Ism
Bosh murabbiy	Steve Clarke^[7]
Yordamchi murabbiy	John Carver^[7]^[8]
Yordamchi murabbiy	Austin MacPhee^[7]^[8]
Yordamchi murabbiy	Steven Naismith^[8]
Darvozabonlar murabbiyi	Chris Woods^[7]

Statistika

Ism	Faoliyati	Futbolchi	Gʻalaba	Durang	Magʻlubiyat	Gʻalaba%	PPG
Selection committee	1872-1953	231	139	42	50	060	1.99
Beattie, AndyAndy Beattie	1954	6	2	1	3	033	1.17
Selection committee	1954-1957	23	10	7	6	043	1.61
Walker, DawsonDawson Walker	1958	6	1	2	3	017	0.83
Busby, MattMatt Busby	1958	2	1	1	0	0100	2
Beattie, AndyAndy Beattie	1959-1960	12	3	3	6	00	1
McColl, IanIan McColl	1960-1965	28	17	3	8	061	1.93
Stein, JockJock Stein	1965-1966	7	3	1	3	043	1.43
Prentice, JohnJohn Prentice	1966	4	0	1	3	000,00	0.25
McDonald, MalkyMalky McDonald	1966-1967	2	1	1	0	0100	2
Brown, BobbyBobby Brown	1967-1971	33	14	8	11	042	1.52
Docherty, TommyTommy Docherty	1971-1972	12	7	2	3	058	1.92
Ormond, WillieWillie Ormond	1973-1977	38	18	8	12	047	1.63
MacLeod, AllyAlly MacLeod	1977-1978	17	7	5	5	041	1.53
Stein, JockJock Stein	1978-1985	61	26	12	23	043	1.48
Ferguson, AlexAlex Ferguson	1985-1986	10	3	4	3	00	1.3
Roxburgh, AndyAndy Roxburgh	1986-1993	61	23	19	19	040	1.44
Brown, CraigCraig Brown	1993-2002	71	32	18	21	045	1.61
Vogts, BertiBerti Vogts	2002-2004	32	9	7	16	028	1.06
Burns, TommyTommy Burns	2004	1	0	0	1	000,00	0
Smith, WalterWalter Smith	2004-2007	16	7	5	4	044	1.63
McLeish, AlexAlex McLeish	2007	10	7	0	3	0100	2.1
Burley, GeorgeGeorge Burley	2008-2009	14	3	3	8	021	0.86
Levein, CraigCraig Levein	2009-2012	24	10	5	9	042	1.46
Stark, BillyBilly Stark	2012	1	1	0	0	100	3
Strachan, GordonGordon Strachan	2013-2017	40	19	9	12	050	1.65
Mackay, MalkyMalky Mackay	2017	1	0	0	1	000,00	0
McLeish, AlexAlex McLeish	2018-2019	12	5	0	7	042	1.25
Clarke, SteveSteve Clarke	2019-present	41	19	10	12	046	1.63
Jami		816	387	177	252	047	1.64

Hozirgi tarkib

0#0	pos.	Futbolchi	Tugʻilgan sanasi (yosh)	Ishtiroki	Gollari	Klubi
1	1DA	Craig Gordon	31-dekabr 1982-yil (1982-12-31) (41 yosh)	74	0	SCO Heart of Midlothian
12	1DA	Liam Kelly	23-yanvar 1996-yil (1996-01-23) (28 yosh)	0	0	SCO Motherwell
21	1DA	Robby McCrorie	18-mart 1998-yil (1998-03-18) (26 yosh)	0	0	SCO Rangers

3	2HM	Andrew Robertson (sardor)	11-mart 1994-yil (1994-03-11) (30 yosh)	60	3	ENG Liverpool
5	2HM	Grant Hanley	20-noyabr 1991-yil (1991-11-20) (33 yosh)	46	2	ENG Norwich City
6	2HM	Kieran Tierney	5-iyun 1997-yil (1997-06-05) (27 yosh)	35	1	ENG Arsenal
13	2HM	Jack Hendry	7-may 1995-yil (1995-05-07) (29 yosh)	21	3	ITA Cremonese
15	2HM	Scott McKenna	12-noyabr 1996-yil (1996-11-12) (28 yosh)	29	1	ENG Nottingham Forest
16	2HM	Ryan Porteous	25-mart 1999-yil (1999-03-25) (25 yosh)	1	0	SCO Hibernian
22	2HM	Calvin Ramsay	31-iyul 2003-yil (2003-07-31) (21 yosh)	1	0	ENG Liverpool

4	3YH	Scott McTominay	8-dekabr 1996-yil (1996-12-08) (28 yosh)	37	1	ENG Manchester United
7	3YH	John McGinn	18-oktyabr 1994-yil (1994-10-18) (30 yosh)	52	15	ENG Aston Villa
10	3YH	Lewis Ferguson	24-avgust 1999-yil (1999-08-24) (25 yosh)	5	0	ITA Bologna
14	3YH	Billy Gilmour	11-iyun 2001-yil (2001-06-11) (23 yosh)	16	0	ENG Brighton & Hove Albion
17	3YH	Stuart Armstrong	30-mart 1992-yil (1992-03-30) (32 yosh)	40	4	ENG Southampton
20	3YH	Ryan Jack	27-fevral 1992-yil (1992-02-27) (32 yosh)	14	0	SCO Rangers

9	4HJ	Lyndon Dykes	7-oktyabr 1995-yil (1995-10-07) (29 yosh)	26	8	ENG Queens Park Rangers
11	4HJ	Ryan Christie	22-fevral 1995-yil (1995-02-22) (29 yosh)	35	5	ENG Bournemouth
18	4HJ	Jacob Brown	10-aprel 1998-yil (1998-04-10) (26 yosh)	6	0	ENG Stoke City
19	4HJ	Ryan Fraser	24-fevral 1994-yil (1994-02-24) (30 yosh)	26	4	ENG Newcastle United

Manbalar

↑ „Scots close in on England ranking“. BBC Sport (2007-yil 24-oktyabr). Qaraldi: 2015-yil 14-oktyabr.
↑ „Wales fall in Fifa world rankings“. BBC Sport (2005-yil 24-mart). Qaraldi: 2007-yil 13-may.
↑ Mitchell, Paul „The first international football match“. BBC. Qaraldi: 2013-yil 12-sentyabr.
↑ „British Home Championship Overview“. Rec Sport Soccer Statistics Foundation. Qaraldi: 2007-yil 14-may.
↑ „Scotland – International Matches 1921–1930“. Rec Sport Soccer Statistics Foundation. Qaraldi: 2007-yil 15-may.
↑ „BBC – A Sporting Nation – Scotland and the 1950 World Cup“. BBC.
↑ ^7,0 ^7,1 ^7,2 ^7,3 „Steve Clarke extends contract to lead UEFA EURO 2024 bid“. Scottish Football Association (2021-yil 24-avgust). Qaraldi: 2021-yil 24-avgust.
↑ ^8,0 ^8,1 ^8,2 Forsyth, Paul. „Scotland's present and future strength is Steve Clarke's big focus“ (2021-yil 29-sentyabr). Qaraldi: 2021-yil 29-sentyabr.

Havolalar

[peak_ranking-1] „Scots close in on England ranking“. BBC Sport (2007-yil 24-oktyabr). Qaraldi: 2015-yil 14-oktyabr.

[88rank-2] „Wales fall in Fifa world rankings“. BBC Sport (2005-yil 24-mart). Qaraldi: 2007-yil 13-may.

[oldest-3] Mitchell, Paul „The first international football match“. BBC. Qaraldi: 2013-yil 12-sentyabr.

[britchamp-4] „British Home Championship Overview“. Rec Sport Soccer Statistics Foundation. Qaraldi: 2007-yil 14-may.

[euroresults-5] „Scotland – International Matches 1921–1930“. Rec Sport Soccer Statistics Foundation. Qaraldi: 2007-yil 15-may.

[6] „BBC – A Sporting Nation – Scotland and the 1950 World Cup“. BBC.

[Clarke2024-7] 7,0 ^7,1 ^7,2 ^7,3 „Steve Clarke extends contract to lead UEFA EURO 2024 bid“. Scottish Football Association (2021-yil 24-avgust). Qaraldi: 2021-yil 24-avgust.

[naismith-8] 8,0 ^8,1 ^8,2 Forsyth, Paul. „Scotland's present and future strength is Steve Clarke's big focus“ (2021-yil 29-sentyabr). Qaraldi: 2021-yil 29-sentyabr.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]