Эчтәлеккә күчү

Аляска

Сылтамалар өстәү
Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Аляска latin yazuında])
Аляска
ингл. State of Alaska
Байрак[d]
Нигезләнү датасы 3 гыйнвар 1959
Логотип
Сурәт
Кушамат/тәхәллүс The Last Frontier
Кыскача исем AK[1]
ХФӘ билгесе əˈlæskə һәм ɐˈlʲæskə
Архивлары саклана Alaska State Archives[d]
Гомер озынлыгы 79 ел
Демоним alaskar һәм Alaskans
Рәсми тел инглиз теле, тлингитский язык[d][2], инупиак теле[d][3], юпикские языки[d][3], алютикский язык[d][3], алеут теле[4], денаʼина[d][4], Дег-хитан[d][4], Холикачук[d][4], Коюкон[d][4], Верхнекускоквимский язык[d][4], Гвичин[d][4], Tanana[d][4], Танакросс[d][4], хан[d][4], атна[d][4], эякский язык[d][4], Хайда[d][4], Tsimshian[d][4] һәм Tsetsaut[d]
Гимн Alaska's Flag[d]
Шигарь тасвирламасы North to the Future[d]
Шигарь тексты North to the Future
Дөнья кисәге Төньяк Америка
Дәүләт  Канада
Башкала Җуно[d]
Административ-территориаль берәмлек Канада
Сәгать поясы UTC−09:00 һәм UTC+14:00[5]
Диңгез, күл яки елга эчендә яки янында урнашуы Тын океан
Эксклав от Канада
Географик үзәк 64°04′07″ т. к. 152°16′42″ кб. о.
Иң көнчыгыш ноктасы 55°16′55″ т. к. 129°58′27″ кб. о.
Иң төньяк ноктасы 71°23′13″ т. к. 156°28′29″ кб. о.
Иң көньяк ноктасы 51°12′53″ т. к. 179°07′50″ кб. о.
Иң көнбатыш ноктасы 52°55′20″ т. к. 172°26′35″ кч. о.
Геомәгълүматлар Data:Alaska.map
Иң югары ноктасы Денали[d]
Иң түбән ноктасы Төньяк Боз океаны һәм Тын океан
Хөкүмәт башлыгы вазыйфасы губернатор Аляски[d]
Хөкүмәт башлыгы Майк Дж. Данливи[d]
Башкарма хакимият Government of Alaska[d]
Канунбирү органы Легислатура Аляски[d]
Югары мәхкәмә органы Alaska Supreme Court[d]
Ризалык яше 16 яшь[6]
Никахка керү яше 18 яшь
Мәҗбүри белем алуның максималь яше 16 яшь
Халык саны 626 932 (2000)[7],
550 043 (1990)[7],
401 851 (1980)[7],
300 382 (1970)[7],
226 167 (1960)[7],
738 432 (2015)[8]
Административ бүленеше Көнчыгыш Алеут утраулары, Borough of Anchorage[d], Бристол-Бей, Денали (боро), Фэрбанкс-Норт-Стар, Хейнс (боро), Җуно[d], Кенай (боро), Кетчикан-Гейтуэй, Кадьяк-Айленд, Лейк-энд-Пенинсула, Матануска-Суситна, Норт-Слоуп (боро), Нортуэст-Арктик, Питерсберг, Ситка, Скагуэй, Врангель, Якутат һәм Оештырылмаган боро[d]
Су өслеге өлеше 14,24 процент[9]
Диңгез дәрәҗәсе өстендә биеклек 580 метр
Нәрсә белән чиктәш Юкон (территория), Британия Колумбиясе һәм Чукотка автономияле округы
Нигезсалгыч текст An Act to provide for the admission of the State of Alaska into the Union[d] һәм Конституция Аляски[d]
Алыштырган Территория Аляска[d]
Кулланылган тел южный хайда[d], центрально-юпикский язык[d], Холикачук[d], атна[d], Нижний танана[d], Верхнекускоквимский язык[d], денаʼина[d], юит теле, Дег-хитан[d], алютикский язык[d], тлингитский язык[d], алеут теле, эякский язык[d], Верхний танана[d], Танакросс[d], хан[d], Коюкон[d], Tsimshian[d] һәм инуитов полуострова Сьюард язык[d]
Мәйдан 1 717 856 км²
Рәсми веб-сайт alaska.gov​(ингл.)
Һәштәге Alaska
Тамганың тасвирламасы Печать Аляски[d]
Эмблема/тамгасы сурәте
Официаль символ L. lagopus
Изображение знака с названием места или объекта
Тематик география география Аляски[d]
Ачык мәгълүматлар порталы State of Alaska Open Data Portal[d]
Феноменның икътисады economy of Alaska[d]
Феноменның демографиясе Население Аляски[d]
Грегориан тәкъвимга күчү мизгеле 18 октябрь 1867
Хуҗалыклар саны 255 173 ± 1326[10]
Уртача яшь 34,6 ± 0,2[11]
Максималь температура 100 ℉
Минималь температура −80 ℉
Социаль медиаларда күзәтүчеләре 76 490
OpenStreetMap якынлаштыру дәрәҗәсе 4
Рәсми карта URL-адресы gis.data.alaska.gov
Диңгездәге идентификацияләү номеры 303
Монда җирләнгәннәр төркеме [d]
Бу якта төшерелгән фильмнар төркеме [d]
Объектның күренешләре өчен төркем [d]
Карта
 Аляска Викиҗыентыкта

Бу терминның башка аңламнары да бар, Аляска (мәгънәләр) битен карагыз.

Аля́ска (ингл. Alaska [əˈlæskə]) – мәйданы буенча АКШның иң зур штаты. Төньяк Америка төньяк-көнбатышында урнашкан. Үзенә шул ук исемле ярымутрауны, Алеут утрауларын кертә.

Штат кыйтганың төньяк-көнбатыш өлешендә урнашкан. Чукот ярымутравынан (Россия) Беринг бугазы белән аерыла, көнчыгышта Канада белән чиктәш.

Тарих

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Алясканы 18 гасырның беренче яртысында Россия империясе составына кушылган. 1799 елдан 1867 елга кадәр Аляска һәм якындагы утраулар белән Россия-америка ширкәте идарә иткән. Кырым сугышы вакыйгалары (ниглизләр Петропавловск-Камчатскига һөҗүм иткәннәр) бу төбәкнең бөтенләй сакланмаганлыгын күрсәтте; шунлыктан, бу территорияне бушка югалтмас өчен, Россия хөкүмәте Алясканы сатып җибәрү турында карар кабул ителә һәм 1867 елның 30 мартында ул Алясканы АКШка 7,2 миллион $га сатып җибәрә.

1884 елга кадәр АКШ хәрби вәзирлеге карамагында булган, 1884—1912 елларда округ, соңрак территория, 1959 елдан — штат.

Халык

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Халкының 3/4 өлеше Алясканың көньяк-көнчыгыш һәм көньяк яр буенда яши.

Иң зур шәһәрләр

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Халык саны 100 000 кешедән артык булган шәһәрләр
Халык саны 10 000 – 100 000 кеше булган шәһәрләр
Халык саны 10 000 кешедән ким булган шәһәрләр
   

Сылтамалар

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Калып:Аляска


Америка Кушма Штатлары
 Бу — АКШ географиясе буенча мәкалә төпчеге.
Сез мәкаләне үзгәртеп һәм мәгълүмат өстәп, Википедия проектына ярдәм итә аласыз.
  1. ↑ https://about.usps.com/who-we-are/postal-history/state-abbreviations.htm
  2. ↑ http://www.alaskadispatch.com/article/20140423/alaskas-official-indigenous-languages-and-emotions-revitalization
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2014/04/21/305688602/alaska-oks-bill-making-native-languages-official
  4. ↑ 4,00 4,01 4,02 4,03 4,04 4,05 4,06 4,07 4,08 4,09 4,10 4,11 4,12 4,13 http://www.legis.state.ak.us/PDF/28/Bills/HB0216B.PDF
  5. ↑ (unspecified title)
  6. ↑ Sec 11.41.436. Sexual Abuse of a Minor in the Second Degree - The Alaska Legal Ressource Center — The Alaska Legal Resource Center.
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 https://web.archive.org/web/20111028064539/http://2010.census.gov/2010census/data/apportionment-pop-text.php
  8. ↑ Халык санын бәяләү програмы
  9. ↑ United States Summary: 2010, Population and Housing Unit Counts, 2000 Census of Population and Housing
  10. ↑ 2016–2020 American Community Survey / мөхәррир АКШ җан исәбен алу бюросы — 2022.
  11. ↑ 2016–2020 American Community Survey / мөхәррир АКШ җан исәбен алу бюросы — 2022.
Чыганак — https://tt.wikipedia.org/w/index.php?title=Аляска&oldid=3537596