Muayyadüddevle
Muayyadüddevle | |||||
---|---|---|---|---|---|
Gürgan Emiri | |||||
Hüküm süresi | 981-983 | ||||
Önce gelen | Makam yaratıldı | ||||
Sonra gelen | Fahrüddevle | ||||
Taberistan Emiri | |||||
Hüküm süresi | 980-983 | ||||
Önce gelen | Makam yaratıldı | ||||
Sonra gelen | Fahrüddevle | ||||
Rey (Cibal) Emiri | |||||
Hüküm süresi | 977-983 | ||||
Önce gelen | Fahrüddevle | ||||
Sonra gelen | Fahrüddevle | ||||
Hemedan Emiri | |||||
Hüküm süresi | 976-983 | ||||
Önce gelen | Rüknüddevle | ||||
Sonra gelen | Fahrüddevle | ||||
Doğum | 7 Mart 942 | ||||
Ölüm | 983 | ||||
| |||||
Hanedan | Şiilik | ||||
Babası | Rüknüddevle | ||||
Dini | Şiilik |
Abu Mansur Buya (Farsça: ابو منصور بویه; ö. 983), daha çok Muayyadüddevle ("Devletin Yardımcısı") lakabıyla bilinir. Hemedan (976–983), Cibal (977–983), Taberistan (980–983) ve Gürgan'in (981–983) Büveyhî emiriydi. Rüknüddevle'nin üçüncü oğluydu.
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Ebu Mansur Buya, Rüknüddevle ile ünlü askeri lider Makan ibn Kaki'nin kuzeni olan Deylemli Firuzanid asilzadesi Al-Hasan ibn al-Fairuzan'ın kızının oğluydu. Abu Mansur Buya, gençliğinde İsfahan'da yaşadı. 955'te Muhammad ibn Makan adlı Deylemli bir subay İsfahan'a saldırdı. Ebu Mansur Buya, ailesi ve takipçileriyle birlikte daha sonra şehri terk etmek zorunda kaldı.
Rüknüddevle'nin en büyük oğlu Adudüddevle, Rüknüddevle'nin veziri Ebü’l-Fazl İbnü'l-Amîd ile birlikte İsfahan'a yürüdü ve Muhammed ibn Makan'ı yendi. İsfahan bir kez daha Büveyhî'nin güvenli ellerine geçtikten sonra, Ebu Mansur Buya ailesi ve takipçileriyle birlikte şehre döndü. yaklaşık 958'de Ebu Mansur Buya Bağdat'a gitti ve Müizzüddevle'nın kızı Zübeyde ile evlendi. Evlendikten sonra onunla İsfahan'a döndü. Daha sonra 966'da Ebu Mansur Buya'ya "Muayyadüddevle" onursal unvanı verildi.
976'nın başlarında Rüknüddevle ile en büyük oğlu Adudüddevle arasındaki anlaşmanın bir parçası olarak Muayyadüddevle, babasının ölümü üzerine Adudüddevle'yı kıdemli emir olarak tanıması karşılığında Hemedan'ı alacaktı. Sadece bir yıl sonra, Rey'de hüküm süren Rüknüddevle'nin ikinci oğlu Fahrüddevle, Adudüddevle'nin otoritesine isyan etti. Muayyadüddevle, Adudüddevle'yı desteklemek için seferber oldu ve Fahrüddevle'yi Gürgan ve Tabaristan Ziyârîlere kaçmaya zorladı. Bu, iki Büveyhî'yi durdurmadı; Adudüddevle 980'de Gürgan'ı alırken, Muayyadüddevle 981'de Taberistan'ın kontrolünü ele geçirdi. Muayyadüddevle, yeni ele geçirilen vilayetlere Adudüddevle'nin astı olarak emanet edildi.
Adudüddevle Mart 983'te öldü ve kısa bir süre sonra Muayyadüddevle onu takip etti. Veziri Sahib ibn 'Abbad, orduyu bir araya topladı ve liderlerini Fahrüddevle'yi halefi olarak ilan etmeye ikna etti.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Busse, Heribert (1975). "Iran under the Buyids". Frye, Richard N. (Ed.). The Cambridge History of Iran, Volume 4: From the Arab Invasion to the Saljuqs (İngilizce). Cambridge: Cambridge University Press. ss. 250–305. ISBN 0-521-20093-8.
- Nagel, Tilman (1982–2021). "Buyids". Yarshater, Ehsan (Ed.). Encyclopædia Iranica (İngilizce). Londra ve New York: Routledge & Kegan Paul. ss. 578–586.
- Amedroz, Henry F.; Margoliouth, David S., (Ed.) (1921). The Eclipse of the 'Abbasid Caliphate. Original Chronicles of the Fourth Islamic Century, Vol. V: The concluding portion of The Experiences of Nations by Miskawaihi, Vol. II: Reigns of Muttaqi, Mustakfi, Muti and Ta'i. Oxford: Basil Blackwell.
- Madelung, W. (1969). "The Assumption of the Title Shāhānshāh by the Būyids and "The Reign of the Daylam (Dawlat Al-Daylam)"". Journal of Near Eastern Studies. 28 (2): 84-108. doi:10.1086/371995. ISBN 0857731815. JSTOR 543315.