Hastalık Hastası (oyun)
Hastalık Hastası Le Malade imaginaire | |
---|---|
Yazar | Molière |
İlk gösterim | 10 Şubat 1763 |
Ülke | Fransa |
Orijinal dil | Fransızca |
Tür | Gülmece |
Zaman ve mekân | 17. yüzyıl, Fransa |
Hastalık Hastası (Fransızca özgün adıyla: Le Malade imaginaire), ünlü Fransız oyun yazarı Molière tarafından yazılmış, komedi-bale türünde seyirlik bir oyundur.
Molière'in son eseri olan oyun, üç bölümden oluşan bir müzikli gülmecedir. Saf bir adamın, onu gelir kapısı olarak gören doktorunun yalanlarına kanarak kendini ölümcül bir hasta olarak görmesini konu alır. Yaklaşık iki saat süren Hastalık Hastası, toplumun ahlaki yapısına ve bilgisiz, yeteneksiz hekimlere eleştirel bir bakışla yaklaşır. 1673 yılında kaleme alınmış ve ilk kez aynı yıl sahnelenmiştir; üç asırdan beri birçok topluluk tarafından sergilenmektedir.
Hastalık Hastası ilk kez 10 Şubat 1673 günü Paris'te sahnelenmişti. Oyunun müziklerini Marc-Antoine Charpentier yapmıştı. Yönetmenliği ve başrolü oyunun yazarı olan Moliere üstleniyordu. Oyunu yazdığı sırasında hastalanan Moliere, Argan rolünü ancak koltuğundan kalkmadan oynayabilmekteydi.[1] 17 Şubat 1673'teki dördüncü temsil sırasında sahnede fenalaşıp düştü. Verem hastası olan yazar kanlı öksürük krizini atlattıktan sonra, tüm ısrarlara rağmen rolünü tamamladı. Oyundan birkaç saat sonra evinde yeniden fenalaşan yazar, bu ikinci krizi atlatamayarak öldü.
Türkiye'de Ahmet Vefik Paşa’nın 1879’da yaptığı “Meraki” adlı uyarlama yıllarca sahnelendikten sonra eser ilk defa İstanbul Şehir Tiyatrosu'nda 1979 yılında Lütfi Ay'ın çevirisiyle sahnelendi.
Bu oyun başka janrlara da uyarlanmıştır. Bunlardan Charles Gounod tarafından bestelenen Hastalık hastası (Le médecin malgré lui) operası ünlüdür.
Oyundaki Kişiler
[değiştir | kaynağı değiştir]- Argan: Hastalık hastası
- Béline: Argan'ın ikinci karısı
- Angélique: Argan'ın büyük kızı, Cléante'ın sevgilisi
- Louison: Argan'ın küçük kızı; Angélique'in kız kardeşi
- Béralde: Argan'ın erkek kardeşi
- Cléante: Angélique'i seven delikanlı
- Mösyö Diafoirus: Hekim
- Thomas Diafoirus (oğlu): Angélique'le evlendirilmek isteniyor
- Mösyö Purgon: Argan'a bakan hekim
- Mösyö Fleurant: eczacı
- Mösyö Bonnefoi: noter
- Toinette: hizmetçi kız
- Polichinelle: Toinette'i seven alkolik tefeci
Konu özeti
[değiştir | kaynağı değiştir]Yaşlı ve zengin Argan, bencil, acımasız, çıkarcı, ikiyüzlü insanlar tarafından kuşatılmıştır; çevresinden dönen işlerin farkına varmayacak kadar saftır. Hasta olmadığı halde, doktoru sürekli olarak muayeneye gelir, türlü türlü ilaçlar yazar. Eczacı da ilaç fiyatlarını kafasına göre yükseltir. Sırf parası, malı mülkü için Argan'la evlenmiş olan ikinci karısı Beline, ona yapmacık bir sevgi, şefkat gösterir, fakat gerçekte kocasının ölmesini ve mirasa konmayı sabırsızlıkla bekler. Argan, içinde bulunduğu güç durumdan erkek kardeşi Beralde ile hizmetçisi Toinette sayesinde kurtulur. Eczacı ve doktor evden kovulduktan sonra Beline'nin ikiyüzlüğünü ortaya çıkarmak için bir oyun tertiplenir; Argan ölü taklidi yapacaktr. Beline, kocasının ölümüne sevinip gerçek yüzünü gösterince Argan onu evden kovup mirasından mahrum bırakır.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Hasan Anamur, Moliere'in Doktorla İmtihanı, Radikal gazetesi, 28.12.2002". 4 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ocak 2013.