ราชอาณาจักรฮาวาย

ราชอาณาจักรฮาวาย
ราชอาณาจักรฮาวาย; Aupuni Mōʻī o Hawaiʻi
	ค.ศ. 1795–ค.ศ. 1893
	ธงชาติ ตราแผ่นดิน
	คำขวัญ: Ua Mau ke Ea o ka ʻĀina i ka Pono
	เพลงชาติ: ก็อดเซฟเดอะควีน (till 1860); E Ola Ke Aliʻi Ke Akua (1860–1866); He Mele Lāhui Hawaiʻi (1866–1876); Hawaiʻi Ponoʻi (1876–1898)
	ราชอาณาจักรฮาวาย
เมืองหลวง	วาอิกิกิ (1795–1796); ฮิโล (1796–1803); โฮโนลูลู (1803–1812); คาอิลูอา (1812–1820); ลาฮาอินา (1820–1845); โฮโนลูลู (1845–1893)
ภาษาทั่วไป	ภาษาฮาวาย ภาษาอังกฤษ
ศาสนา	ความเชื่อพื้นเมือง คริสต์
การปกครอง	สมบูรณาญาสิทธิราชย์; (จนกระทั่ง ค.ศ. 1840); ราชาธิปไตยภายใต้รัฐธรรมนูญ; (ตั้งแต่ ค.ศ. 1840)
พระมหากษัตริย์
• 1795–1819	พระเจ้าคาเมฮาเมฮาที่ 1 (พระองค์แรก)
• 1891–1893	สมเด็จพระราชินีนาถลีลีโอกาลานี (พระองค์สุดท้าย)
คูฮินา นูอิ
• ค.ศ. 1819–1832	คาอาฮูมานู (คนแรก)
• ค.ศ. 1863–1864	เคคูอานาโออา (คนสุดท้าย)
สภานิติบัญญัติ	สภานิติบัญญัติ
• สภาสูง	สภาขุนนาง
• สภาล่าง	สภาผู้แทนราษฎร
ประวัติศาสตร์
• เริ่มต้น	พฤษภาคม ค.ศ. 1795
• การรวมกัน	พฤษภาคม ค.ศ. 1810
• ราชาธิปไตยภายใต้รัฐธรรมนูญ	8 ตุลาคม ค.ศ. 1840
• ปกครองโดยบริเตนใหญ่	25 กุมภาพันธ์ – 31 กรกฎาคม ค.ศ. 1843
• สิ้นสุดราชาธิปไตย	17 มกราคม ค.ศ. 1893
• ล่มสลาย	24 มกราคม ค.ศ. 1895
ประชากร
• ค.ศ. 1800	250,000
• ค.ศ. 1832	130,313
• ค.ศ. 1890	89,990
สกุลเงิน	ดอลลาร์ฮาวาย; ดอลลาร์สหรัฐ
ก่อนหน้า	ถัดไป
	ฮาวายยุคโบราณ
	การปกครองฮาวายชั่วคราวโดยสหราชอาณาจักร
การปกครองฮาวายชั่วคราวโดยสหราชอาณาจักร
รัฐบาลเฉพาะกาลของฮาวาย

ราชอาณาจักรฮาวาย (อังกฤษ: Kingdom of Hawaii) เป็นราชอาณาจักรที่ตั้งอยู่บนหมู่เกาะฮาวาย ที่ก่อตั้งขึ้นเมื่อประมาณปี ค.ศ. 1795 และล่มสลายไปประมาณปี ค.ศ. 1893 - 1894

ประวัติ

ราชอาณาจักรฮาวายก่อตั้งขึ้นโดย พระเจ้าคาเมฮาเมฮามหาราช หลังจากที่พระองค์ทรงชนะสงครามที่ยาวนานถึง 15 ปี พระองค์ได้ปราบดาภิเษกตนขึ้นเป็นพระมหากษัตริย์พระองค์แรก พระองค์ก่อตั้งอาณาจักรภายใต้การช่วยเหลือของและการสนับสนุนโดยจอห์น ยังและไอแซก เดวิส^[1] แม้ว่าพระองค์จะทรงประสบความสำเร็จในการทำสงคราม แต่พระองค์ก็ไม่สามารถเอาชนะเกาะคาอูไอได้ เนื่องจากกองทัพของพระองค์ประสบกับปัญหาต่าง ๆ มากมาย ทั้งพายุ และภัยพิบัติต่าง ๆ แต่ในที่สุดชาวเกาะคาอูไอได้ปฏิญาณว่าจะจงรักภักดีต่อพระองค์ ทำให้ฮาวายถูกรวบรวมได้สำเร็จ หมู่เกาะฮาวายจึงเปลี่ยนผ่านจากยุคโบราณมาเป็นยุคที่เริ่มมีการจัดระบบระเบียบในสังคม

ราชวงศ์คาเมฮาเมฮา

ช่วงเวลาตั้งแต่ ค.ศ. 1810 ถึง ค.ศ. 1893 ราชอาณาจักรฮาวายปกครองโดยราชวงศ์ 2 ราชวงศ์ ราชวงศ์คาเมฮาเมฮา และ ราชวงศ์คาลาคาอัว หลังจากพระเจ้าคาเมฮาเมฮาที่ 1 สวรรคต พระเจ้าคาเมฮาเมฮาที่ 2 พระเจ้าคาเมฮาเมฮาที่ 3 ซึ่งเป็นพระราชโอรสก็ทรงปกครองฮาวายต่อมาตามลำดับ ช่วงเวลานี้สมเด็จพระราชินีลิโฮลิโฮ พระอัครมเหสีในพระเจ้าคาเมฮาเมฮาที่ 1 ทรงเป็นผู้สำเร็จราชการ และมีคูฮินา นูอิทำหน้าที่เป็นหัวหน้ารัฐบาลคล้ายกับนายกรัฐมนตรี

ราชวงศ์คาลาคาอัว

พระเจ้าลูนาลิโลแห่งฮาวาย ทรงไม่มีรัชทายาท รัฐสภาจึงต้องเลือกระหว่างสมเด็จพระราชินีเอ็มมา นาเอ รูก พระราชินีในพระเจ้าคาเมฮาเมฮาที่ 4 กับเดวิด คาลาคาอัว ในระหว่างการตัดสินนั้นเกิดเหตุการณ์วุ่นวายขึ้นมากมาย จนในที่สุดเดวิด คาลาคาอัวก็ได้ครองราชย์บัลลังก์ฮาวาย ทรงพระนามว่า "พระเจ้าคาลาคาอัวที่ 1 แห่งฮาวาย"

เพื่อให้สถาบันพระมหากษัตริย์มั่นคงพระองค์จึงต้องประกาศรัชทายาท พระองค์จึงแต่งตั้งให้เจ้าหญิงลีลีโอกาลานีพระขนิษฐาของพระองค์ให้เป็นรัชทายาทสืบบัลลังก์

การล้มล้างราชอาณาจักรฮาวาย

หลังจากที่สมเด็จพระราชินีนาถลีลีโอกาลานีแห่งฮาวาย นักธุรกิจชาวยุโรปและชาวอเมริกันส่วนใหญ่ไม่พอใจการปกครองของพระองค์ เนื่องจากพวกเขาต้องการผนวกฮาวายเป็นส่วนหนึ่งกับสหรัฐอเมริกาเพื่อที่จะได้กอบโกยผลประโยชน์จากการค้าน้ำตาลในฮาวาย^[2]^[3]^[4]^[5]

พวกเขาเริ่มกระบวนการการผนวกฮาวาย โดยเริ่มจากการจัดตั้ง "คณะกรรมาธิการความปลอดภัย" ขึ้น เพื่อสู้กับพระราชินี จนในที่สุดสหรัฐก็ส่งนาวิกโยธินและกองทัพเรือมาเพื่อยึดฮาวาย ทำให้พระมหากษัตริย์และพระราชวงศ์ฮาวายไม่มีทางต่อต้าน^[6]

การปฏิวัติฮาวาย

17 กรกฎาคม ค.ศ. 1893 แซนฟอร์ด บี ดอลและคนของเขาได้ประกาศจัดตั้งรัฐบาลเฉพาะกาลฮาวายขึ้น เพื่อปกครองฮาวายจนกว่าจะถูกผนวกเข้ากับสหรัฐอเมริกา พวกเขาจับกุมพระราชินีและพระราชวงศ์ และสั่งจำคุก จากนั้นก็ประกาศจัดตั้งสาธารณรัฐฮาวาย

การผนวกฮาวายรวมเข้ากับสหรัฐอเมริกา

ในปี ค.ศ. 1898 ฮาวายก็ได้รับการอนุมัติว่าเป็นส่วนหนึ่งของสหรัฐอเมริกาอย่างเป็นทางการในสมัยประธานาธิบดีวิลเลียม แมกคินลีย์ นับเป็นการสิ้นสุดอย่างเป็นทางการของราชอาณาจักรฮาวาย^[7]

อ้างอิง

↑ Lawrence, Mary S. (1912). Old Time Hawiians and Their Works. Gin and Company. p. 127. ISBN 978-1-146-32462-5.
↑ Kinzer, Stephen. (2006). Overthrow: America's Century of Regime Change from Hawaii to Iraq.
↑ Stevens, Sylvester K. (1968) American Expansion in Hawaii, 1842–1898. New York: Russell & Russell. (p. 228)
↑ Dougherty, Michael. (1992). To Steal a Kingdom: Probing Hawaiian History. (p. 167-168)
↑ La Croix, Sumner and Christopher Grandy. (March 1997). "The Political Instability of Reciprocal Trade and the Overthrow of the Hawaiian Kingdom" in The Journal of Economic History 57:161–189.
↑ Russ, William Adam (1992) [1959]. The Hawaiian Revolution (1893–94). Susquehanna University Press. ISBN 978-0-945636-43-4.
↑ Overthrow: America's Century of Regime Change From Hawaii to Iraq by Stephen Kinzer, 2006

[1] Lawrence, Mary S. (1912). Old Time Hawiians and Their Works. Gin and Company. p. 127. ISBN 978-1-146-32462-5.

[2] Kinzer, Stephen. (2006). Overthrow: America's Century of Regime Change from Hawaii to Iraq.

[3] Stevens, Sylvester K. (1968) American Expansion in Hawaii, 1842–1898. New York: Russell & Russell. (p. 228)

[4] Dougherty, Michael. (1992). To Steal a Kingdom: Probing Hawaiian History. (p. 167-168)

[5] La Croix, Sumner and Christopher Grandy. (March 1997). "The Political Instability of Reciprocal Trade and the Overthrow of the Hawaiian Kingdom" in The Journal of Economic History 57:161–189.

[russ-6] Russ, William Adam (1992) [1959]. The Hawaiian Revolution (1893–94). Susquehanna University Press. ISBN 978-0-945636-43-4.

[7] Overthrow: America's Century of Regime Change From Hawaii to Iraq by Stephen Kinzer, 2006

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]