ชัยชนะอย่างถล่มทลาย

ชัยชนะอย่างถล่มทลาย หรือ แลนด์สไลด์ (อังกฤษ: landslide victory) คือผลการเลือกตั้งที่ผู้สมัครหรือพรรคหนึ่ง ๆ ได้รับชัยชนะอย่างท่วมท้น คำนี้ได้รับความนิยมขึ้นมาในคริสต์ทศวรรษ 1800 เพื่ออธิบายถึงชัยชนะที่ขาดลอย ถล่มทลายจน "ฝัง" ฝ่ายตรงข้ามลงไป ล้อมาจากความหมายของ แผ่นดินถล่ม ในทางธรณีวิทยา ที่มวลดินจะฝังกลบทุกสิ่งทุกอย่างบนเส้นทางที่มันถล่มลงไป ปัจจัยที่จะนำไปสู่ชัยชนะอย่างถล่มทลายแตกต่างกันไปตามประเภทของระบบการเลือกตั้ง อย่างไรก็ตามในระบบเลือกตั้งก็ไม่ได้มีการกำหนดชัดเจนว่าชนะเท่าใดจึงจะเรียกว่าชนะอย่างถล่มทลาย

ไทย

การเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรของไทยหลัง พ.ศ. 2540 ส่วนใหญ่เป็นการเลือกตั้งในระบบแบ่งเขตคะแนนสูงสุด ควบคู่ไปกับระบบสัดส่วนแบบบัญชีรายชื่อ โดยคิดคะแนนที่นั่ง ส.ส. แบบแบ่งเขต และ ส.ส. แบบบัญชีรายชื่อ เป็นเอกเทศจากกันด้วยบัตรเลือกตั้ง 2 ใบ ซึ่งระบบและการคิดคะแนนแบบนี้เอื้อต่อพรรคใหญ่ และเพิ่มโอกาสการเกิดชัยชนะอย่างถล่มทลาย การชนะแบบถล่มทลายในไทยมักเกิดขึ้นจากการได้คะแนนเสียงข้างมากของพรรคการเมืองหนึ่ง ๆ หรือเกิดขึ้นหลังจากวิกฤตการณ์ทางการเมือง หรือหลังการลงจากอำนาจของรัฐบาลที่มาจากการรัฐประหาร

• พ.ศ. 2548 ― พรรคไทยรักไทย นำโดยทักษิณ ชินวัตร หัวหน้าพรรคในขณะนั้น คว้าชัยชนะด้วยที่นั่งในสภาผู้แทนราษฎรรวม 377 ที่นั่ง (จาก 500 ที่นั่ง) คะแนนเสียงร้อยละ 60.48 ในขณะที่พรรคคู่แข่งอย่างพรรคประชาธิปัตย์ได้จำนวน ส.ส. เพียง 96 ที่นั่ง
• พ.ศ. 2554 ― พรรคเพื่อไทย ภายใต้การนำของยิ่งลักษณ์ ชินวัตร น้องสาวของทักษิณ ชินวัตรชนะการเลือกตั้งด้วยจำนวน ส.ส. 265 ที่นั่ง คะแนนเสียงร้อยละ 53 ในขณะที่พรรคประชาธิปัตย์ได้จำนวน ส.ส. เพียง 159 ที่นั่ง

สำหรับผลการเลือกตั้งท้องถิ่นที่มีชัยชนะอย่างถล่มทลาย ที่ได้รับความสนใจอย่างเป็นวงกว้างมีดังนี้

• การเลือกตั้งผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร พ.ศ. 2565 ชัชชาติ สิทธิพันธุ์ ผู้สมัครอิสระได้รับชัยชนะด้วยคะแนนเสียง 1,386,215 คะแนน (ร้อยละ 51.84) มากกว่าอันดับสอง สุชัชวีร์ สุวรรณสวัสดิ์ ผู้สมัครในนามพรรคประชาธิปัตย์ ที่ได้คะแนนเสียงเพียง 254,723 คะแนน (ร้อยละ 9.52) ซึ่งมีผลต่างมากกว่าหนึ่งล้านคะแนน และมากกว่าคะแนนรวมที่ผู้สมัครรับเลือกตั้งผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานครที่เหลือได้รับทั้งหมด