Humphry Davy

I 1801 blei han tilboden stilling som førelesar ved det nyetablerte Royal Institution i London for å arbeide med elektrokjemi (då kalla galvanisme). Førelesingane blei svært populære, og han steig raskt i gradene til laboratorieleiar og professor.

Ved hjelp av Voltas søyle (det første batteriet) oppdaga og framstilte Davy kalium og natrium i 1807. Han analyserte saltsyre og viste at oksygen ikkje er ein nødvendig bestanddel av syrer, slik Antoine Laurent Lavoisier hadde hevda. Davy oppdaga òg grunnstoffa kalsium og magnesium. Han framstilte bor og barium som metall i 1808. I 1812 blei sir Humphry Davy gift med ei rik enkje. Han tilsette Michael Faraday som assistenten sin og reiste med han og kona si til Frankrike og Italia og kom tilbake til London først i 1815. Han sa seinare at Faraday var den største oppdaginga hans.

I London konstruerte han ei gruvelampe (Davys lampe), som han ikkje patenterte, men som fekk mykje å seie for tryggleiken i kolgruver. Han blei utnemnd til baron i 1819, og i 1820 blei han president i The Royal Society.

Davy skulle ha kome til Christiania i august 1824 og møtt Jöns Jacob Berzelius og Friedrich Wöhler hos apotekar Hans Henrich Maschmann. Men Davy hadde mange interesser utanfor kjemien, og han valde heller å fiske aure og laks. Han var ein lidenskapeleg flugefiskar og blei dermed ein av dei første som fiska med fluge i Noreg. Han hadde reist med dampbåt frå den britiske marinen frå London til Mandal og vidare til Arendal og Strömstad. Derfrå drog han langs landevegen til København. Båten var kledd med koparplater i botnen, og Davy skulle undersøkje om sink kunne spare skovlhjula, som var av jern, for korrosjon.

Davy fiska i Mandalselva og nokre andre elvar på Sørlandet, men fekk berre småfisk. Han prøvde òg i Glomma, men først i Götaelva blei det fisk av nokon storleik. Ved slutten av reisa Helsingør trefte han Berzelius og i København Hans Christian Ørsted.

Davy var ikkje berre kjemikar, men også diktar og målar. Han samanfatta erfaringane sine som flugefiskar i den store boka si Salmonia, som han fekk gitt ut i to utgåver. Han døydde av ein arveleg hjartesjukdom, men bruke dei siste månadene av livet på å skrive ei bok som blei svært populær: Consolations in travel (Trøyst i reiser). Han døydde berre 50 år gammal i Genève i Sveits og blei bisett der.

• kjemi
• grunnstoff
• lystgass
• kjemien si historie