Almannagjá

Faktaboks

Almannagjá
Uttale
ˈalmannagjá
Etymologi
av norrønt gjá, ‘sprekk’
Þingvellir
Island ligg der den nordamerikanske og den eurasiske kontinentalplata glir frå kvarandre, og i denne rifta ligg Þingvellir. Den vestlege delen av Island utgjer ein del av den nordamerikanske plata, mens den austlege delen høyrer til den eurasiske. Platene glir frå kvarandre med omkring to centimeter årleg.
Þingvellir
Av .
Lisens: CC BY NC 2.0

Almannagjá er ei djup vulkansk kløft på Island som dannar nordvestgrensa for Þingvellir og austgrensa for den nordamerikanske kontinentplata. Almannagjá er ein del av riftsystemet som strekker seg frå Sørpolen gjennom Atlanterhavet der kontinentalplatene driv frå kvarandre. Kløfta er 7–8 kilometer lang, med ei loddrett, opptil 30 meter høg vestside. Austsida er 10–15 meter høg og slakare. Største breidde er 64 meter. Elva Öxará renn gjennom kløfta.

Historisk har Almannagjá ei mørk side, for i det 16. og det 17. hundreåret blei kvinner som var dømt for utruskap drukna i den delen av elva som heiter Drekkingarhylur. Menn blei hengt.

Les meir i Store norske leksikon

Kommentarar (4)

skreiv Lars Mæhlum

Jeg har et vakkert bilde av Allmanngjá. Men hva hjelper det når leksikonet ikke tillater andre enn fagansvarlig å legge inn bilder?

svarte Georg Kjøll

Hei Lars. Jeg vet du har masse flotte bilder du kunne lagt inn både på Allmanngjá og andre steder utenfor dine fagområder, og jeg håper funksjonaliten for dette skal være på plass snarlig. Jeg vet at jeg har lovet å ordne opp i akkurat denne problematikken lenge, men det har rett og slett vist seg å være en større floke enn vi hadde trodd. Uten at det kommer med noen sikre garantier kan jeg ihvertfall opplyse om at en fiks for dette ligger helt øverst på listen over bestillinger til utviklerne. Jeg krysser derfor fingrene for at dagen hvor alle kan foreslå bilder på snl.no igjen nærmer seg.Alt godt fra Georg

skreiv Lars Mæhlum

Bildeteksten er misvisende hvis en tror at den euarasiske plata ses på den ene sida av sprekken her og den amerikanske på den andre. Hele dalen der Thingvellir ligger, er selve sprekken, og den eurasiske plata finner vi først på østsida av dalen.

svarte Roger Pihl

Takk for innspill. Har justert bildeteksten.

Kommentarar til artikkelen blir synleg for alle. Ikkje skriv inn sensitive opplysningar, for eksempel helseopplysningar. Fagansvarleg eller redaktør svarar når dei kan. Det kan ta tid før du får svar.

Du må være logga inn for å kommentere.

eller registrer deg

Fagansvarleg for Islands geografi

Lars Mæhlum