බාබඩෝස්

	ජාතික ධජය රාජ්‍ය ලාංඡනය
	උද්යෝග පාඨය: "අභිමානය සහ කර්මාන්තය"
	ජාතික ගීය: "ඕනෑ තරම් සහ අවශ්‍ය වේලාවේදී"
අගනුවර සහ විශාලතම නගරය	බ්‍රිජ්ටවුන්; 13°05′52″N 59°37′06″W / 13.09778°N 59.61833°W
නිල භාෂා(ව)	ඉංග්‍රීසි
දේශීය භාෂාව	බජන් ක්‍රියෝල්
ජනවාර්ගික කණ්ඩායම් (2020)	92.4% අප්‍රිකානු-බාර්බඩියානු (කළු); 3.1% බහු වාර්ගික; 2.7% සුදු බාබඩියන්; 1.3% ඉන්දියානු; 0.3% වෙනත්;
ආගම (2020)	75.6% ක්‍රිස්තියානි ධර්මය; 20.6% ආගමක් නැත; 2.0% බහායි ඇදහිල්ල; 1.1% හින්දු; 0.7% වෙනත්;
ජාති නාම(ය)	බාබඩියන්; බජන් (වාචික);
රජය	ඒකීය පාර්ලිමේන්තු ජනරජය
• ජනාධිපති	සැන්ඩ්‍රා මේසන්
• අගමැති	මියා මොට්ලි
ව්‍යවස්ථාදායකය	පාර්ලිමේන්තුව
• උත්තර මන්ත්‍රී මණ්ඩලය	සෙනෙට් සභාව
• පහළ මන්ත්‍රී මණ්ඩලය	රැස්වීම් සභාව
ස්වාධීනත්වය එක්සත් රාජධානිය වෙතින්
• බටහිර ඉන්දීය කොදෙව් සම්මේලනය කොටසක්	1958 ජනවාරි 3 - 1962 මැයි 31
• ස්වෛරීත්වය	1966 නොවැම්බර් 30
• එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානයට පිළිගැනීම	1966 දෙසැම්බර් 7
• චගුරාමාස් ගිවිසුම ට සම්බන්ධ විය	1973 අගෝස්තු 1
• ජනරජය පිහිටුවන ලදී	2021 නොවැම්බර් 30
වර්ග ප්‍රමාණය
• සම්පූර්ණ	439 km2 (169 sq mi) (183 වෙනි)
• ජලය (%)	නොසැලකිය හැකි ය
ජනගහණය
• 2023 ඇස්තමේන්තුව	281,998 (174 වෙනි)
• 2021 ජන සංගණනය	269,090 (174 වෙනි)
• ජන ඝණත්වය	660/km2 (1,709.4/sq mi) (17 වෙනි)
දදේනි (ක්‍රශසා)	2023 ඇස්තමේන්තුව
• සම්පූර්ණ	$5.436 billion (175 වෙනි)
• ඒක පුද්ගල	ඇ.ඩො. 18,738 (90 වෙනි)
දදේනි (නාමික)	2023 ඇස්තමේන්තුව
• සම්පූර්ණ	ඇ.ඩො. බිලියන 6.220 (165 වෙනි)
• ඒක පුද්ගල	ඇ.ඩො. 21,442 (50 වෙනි)
මාසද (2022)	0.809; ඉතා ඉහළ · 62 වෙනි
ව්‍යවහාර මුදල	බාබඩියානු ඩොලර් (BBD)
වේලා කලාපය	UTC−4 (අත්ලාන්තික් වේලා කලාපය)
රිය ධාවන මං තීරුව	left
ඇමතුම් කේතය	+1-246
අන්තර්ජාල TLD	.bb

බාර්බඩෝස් (එරා :/bɑːrˈbeɪdɒs/ bar-BAY-doss; එජ :/bɑːrˈbeɪdoʊs/ bar-BAY-dohss; local /bɑːrˈbeɪdəs/ bar-BAY-dəss) යනු බටහිර ඉන්දීය කොදෙව්හි ලෙසර් ඇන්ටිලස් හි දූපත් රටකි, උතුරු ඇමරිකාවට යාබදව කැරිබියානු කලාපයේ සහ දකුණු ඇමරිකාවට උතුරින්, සහ කැරිබියන් දූපත් වලට වඩාත්ම නැගෙනහිරින් පිහිටා ඇත. එය දකුණු ඇමරිකානු සහ කැරිබියානු තහඩු වල මායිමේ පිහිටා ඇත. එහි අගනුවර සහ විශාලතම නගරය බ්‍රිජ්ටවුන් වේ.

13 වන ශතවර්ෂයේ සිට කලීනාගෝ මිනිසුන් විසින් වාසය කරන ලද අතර, ඊට පෙර අනෙකුත් ආදිවාසීන් විසින්, ස්පාඤ්ඤ නාවිකයින් විසින් 15 වන සියවසේ අගභාගයේදී බාර්බඩෝස් අත්පත් කර ගත් අතර, එය කස්ටිලි ඔටුන්න හිමි විය. එය මුලින්ම ස්පාඤ්ඤ සිතියමක දර්ශනය වූයේ 1511 දීය.^[7] පෘතුගීසි අධිරාජ්‍යය 1532 සහ 1536 අතර දිවයිනට හිමිකම් කී නමුත් 1620 දී එය අත්හැර දැමුවේ ඔවුන්ගේ එකම ඉතිරිය වූයේ දිවයිනට පැමිණෙන සෑම විටම හොඳ මස් සැපයුමක් සඳහා වල් ඌරන් හඳුන්වා දීමයි. ඔලිව් බ්ලොසම් නම් ඉංග්‍රීසි නැවක් 1625 මැයි 14 දින බාබඩෝස් වෙත ළඟා විය. එහි මිනිසුන් I වන ජේම්ස් රජුගේ නමින් දිවයින අත්පත් කර ගත්හ. 1627 දී, පළමු ස්ථිර පදිංචිකරුවන් එංගලන්තයෙන් පැමිණි අතර, බාර්බඩෝස් ඉංග්‍රීසි සහ පසුව බ්‍රිතාන්‍ය යටත් විජිතයක් බවට පත් විය.^[8] මෙම කාල පරිච්ෙඡ්දය තුළ, යටත් විජිතය වතු ආර්ථිකයක් මත ක්‍රියාත්මක වූ අතර, දිවයිනේ වතුවල වැඩ කරන අප්‍රිකානු වහලුන්ගේ ශ්‍රමය මත රඳා පැවතුනි. වහල්භාවය 1833 වහල්භාවය අහෝසි කිරීමේ පනත මගින් බ්‍රිතාන්‍ය අධිරාජ්‍යයේ බොහෝ ප්‍රදේශ හරහා ක්‍රමානුකූලව ඉවත් කරන තෙක් වහල්භාවය පැවතුනි.

1966 නොවැම්බර් 30 වන දින, බාර්බඩෝස් දේශපාලන ස්වාධීනත්වය කරා ගමන් කර පොදුරාජ්‍ය මණ්ඩලීය රාජ්‍යයක තත්ත්වය භාර ගත් අතර, බාර්බඩෝස් රැජින ලෙස II වන එලිසබෙත් සමඟ වෙනම අධිකරණ බල සීමාවක් බවට පත් විය. 2021 නොවැම්බර් 30 දින, බාර්බඩෝස් පොදුරාජ්‍ය මණ්ඩලය තුළ ජනරජයකට සංක්‍රමණය වූ අතර, එහි රාජාණ්ඩුව චාරිත්‍රානුකූල ජනාධිපතිවරයකු සමඟ ප්‍රතිස්ථාපනය විය.^[9]^[10]

බාබඩෝස් හි ජනගහනය ප්‍රධාන වශයෙන් අප්‍රිකානු සම්භවයක් ඇත. එය තාක්ෂණික වශයෙන් අත්ලාන්තික් දූපතක් වන අතර, බාබඩෝස් කැරිබියන් දූපත් සමඟ සමීපව සම්බන්ධ වී ඇති අතර එහි ප්‍රමුඛතම සංචාරක ගමනාන්තයක් ලෙස ශ්‍රේණිගත කර ඇත.^[11]

නිරුක්තිය

"බාබඩෝස්" යන නම පෘතුගීසි යෙදුම ඔස් බාබඩෝස් හෝ ස්පාඤ්ඤයට සමාන වන ලොස් බාබඩෝස් යන වචනයෙන් වේ, මේ දෙකෙහිම අර්ථය "රැවුල ඇති අය" යන්නයි.^[12]^[13] "රැවුල" යන්නෙන් අදහස් කරන්නේ දිවයිනට ආවේණික නුග විශේෂයක් වන රැවුල සහිත අත්තික්කා ගසේ (ෆිකස් සිට්‍රිෆෝලියා) දිගු, එල්ලෙන මුල්ද, නැතහොත් වරක් දිවයිනේ වාසය කළ රැවුල් සහිත කලිනගෝ (අයිලන්ඩ් කැරිබ්ස්) වෙතද යන්න පැහැදිලි නැත. හෝ, වඩාත් මනඃකල්පිත ලෙස, පිටත කොරල්පර මත ඉසින මුහුදු පෙන මගින් සාදන ලද රැවුලක දෘශ්‍ය හැඟීමකට ගල්පර. 1519 දී, ජෙනෝයිස් සිතියම් සාදන්නා වූ විස්කොන්ටේ මැගියෝලෝ විසින් නිෂ්පාදනය කරන ලද සිතියමක් පෙන්වා එහි නිවැරදි ස්ථානයේ බාබඩෝස් ලෙස නම් කරන ලදී.^{[තහවුරු කර නොමැත]} තවද, ලීවර්ඩ්ස් හි බාබුඩා දූපත නමින් බොහෝ සමාන වන අතර එය වරක් "ලාස් බාබුඩාස්" ලෙස නම් කරන ලදී.^{[තහවුරු කර නොමැත]}

"සුදු දත් සහිත රතු දේශය"^[14] හෝ "රෙඩ්ස්ටෝන් දූපත සමඟ" ඇතුළු හැකි පරිවර්තන සහිත අනෙකුත් ප්‍රාදේශීය ප්‍රදේශවල ආදිවාසී අරවාකන් කතා කරන ගෝත්‍රවලින් පැවත එන අයගේ ගිණුම්වලට අනුව පූර්ව-කොලොම්බියානු යුගයේ බාබඩෝස් සඳහා මුල් නම ඉචිරෝගනායිම් විය.^[15]^[16]^[17]^[18]

වාචිකව, බාබඩියානුවන් ඔවුන්ගේ මව් දූපත "බිම්" හෝ "බිම්ෂයර්" ඇතුළු බාබඩෝස් හා සම්බන්ධ වෙනත් අන්වර්ථ නාම ලෙස හඳුන්වයි. සම්භවය අවිනිශ්චිත නමුත් න්‍යායන් කිහිපයක් පවතී. බාබඩෝස්හි ජාතික සංස්කෘතික පදනම පවසන්නේ "බිම්" යනු වහලුන් විසින් බහුලව භාවිතා කරන ලද වචනයක් වන අතර, එය ඉග්බෝ පදයෙන් බෙම් යන වචනයෙන් ව්‍යුත්පන්න වී ඇත්තේ "මගේ නිවස, ඥාති, කාරුණික" යන්නෙන් අදහස් වන bé mụ́;^[19] ඉග්බෝ ශබ්ද කෝෂය [e] ඉග්බෝ අක්ෂර වින්‍යාසය /ɪ/ ට ඉතා සමීප වේ.^[20] නූතන ගිනිකොනදිග නයිජීරියාවේ සිට 18 වැනි සියවසේදී බාබඩෝස් වෙත පැමිණි සාපේක්ෂ වශයෙන් විශාල ඉග්බෝ වහලුන් ප්‍රතිශතයක් නිසා මෙම නම ඇති විය හැකිය.^[21]^[22] "බිම්" සහ "බිම්ෂයර්" යන වචන ඔක්ස්ෆර්ඩ් ඉංග්‍රීසි ශබ්දකෝෂයේ සහ චෙම්බර්ස් ටුවෙන්ටීත් සියවස් ශබ්දකෝෂ හි සටහන් කර ඇත. "බිම්" සඳහා විය හැකි තවත් මූලාශ්‍රයක් 1868 අප්‍රේල් 25 කෘෂිකාර්මික වාර්තාකරු විසින් වාර්තා කරන ලද අතර එහිදී ගරු. එන්. ග්‍රීනිජ් (දිවයිනේ වඩාත්ම ප්‍රසිද්ධ විද්වතුන්ගෙන් එක් අයෙකු වන ඇබෙල් හෙන්ඩි ජෝන්ස් ග්‍රීනිජ්ගේ පියා) යෝජනා කළේ බිම්ෂයර් "හඳුන්වා දුන්නේ ය. පැරණි වැවිලිකරුවෙකු එය එංගලන්තයේ ප්‍රාන්තයක් ලෙස ලැයිස්තුගත කරයි. "විල්ට්ෂයර්, හැම්ප්ෂයර්, බර්ක්ෂයර් සහ බිම්ෂියර්" යනුවෙන් ප්‍රකාශිතව නම් කරන ලදී.^[19] අවසාන වශයෙන්, 1652 ඩේලි ආර්ගෝසි (දෙමරාරා, එනම් ගයානා) හි, පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරුන්ට එරෙහිව රාජකීය නායකයෙකුගේ නමක් වන "බයාම්" හි සිදුවිය හැකි දූෂණයක් ලෙස බිම් ගැන සඳහනක් ඇත. එම මූලාශ්‍රය යෝජනා කළේ බියම්ගේ අනුගාමිකයින් "බිම්ස්" ලෙසින් ප්‍රසිද්ධ වූ බවත් මෙය සියලුම බාබඩියානුවන් සඳහා වචනයක් වූ බවත්ය.^[19]

ඉතිහාසය

භූ විද්‍යාත්මක ඉතිහාසය

මීට වසර 700,000 කට පමණ පෙර, දූපත සාගරයෙන් මතු වූයේ ඩයපිරය ලෙස හැඳින්වෙන මෘදු පාෂාණ කඳක් එහි වර්තමාන ස්ථානයට යටින් ඇති ආවරණයෙන් නැගී එන බැවිනි. මෙම ක්‍රියාවලිය තවමත් සිදුවෙමින් පවතින අතර, වසර දහසකට සාමාන්‍ය සෙන්ටිමීටර 30ක වේගයකින් බාබඩෝස් ඉහළ නංවයි.^[23] අභ්‍යන්තර මුහුදු පර දුසිම් ගනනක් තවමත් දිවයිනේ ටෙරස් සහ ගල්පර තුළ වෙරළබඩ ලක්ෂණ ආධිපත්‍යය දරයි.^[23]

පූර්ව යටත් විජිත යුගය

පුරාවිද්‍යාත්මක සාක්ෂි අනුව මිනිසුන් මුලින්ම ක්‍රි.පූ. 1600 පදිංචි වී හෝ ආ දූපතට පැමිණෙන්නට ඇත.^[24]^[25]^[26] බාබඩෝස් හි වඩාත් ස්ථීර ඇමරින්ඩියන් ජනාවාස ක්‍රි.ව. 4 සිට 7 වැනි ශතවර්ෂ වලදී, සලාඩොයිඩ්-බැරන්කොයිඩ් නමින් හැඳින්වෙන කණ්ඩායමක් විසින් ආරම්භ කරන ලදී.^[27] ක්‍රි.ව. 800 පමණ වන විටත් නැවතත් 12-13 වැනි සියවසේදීත් දකුණු ඇමරිකාවේ අරවාක්වරුන්ගේ ජනාවාස දර්ශනය විය.^[24] කලීනාගෝ (ස්පාඤ්ඤ ජාතිකයන් විසින් "කැරිබ්ස්" ලෙස හඳුන්වනු ලැබේ) ස්ථිර ජනාවාස පිළිබඳ සාක්ෂි නොමැති වුවද, දිවයිනට නිතිපතා සංචාරය කළහ.^[28]

යුරෝපීය පැමිණීම

15 වන සියවසේ හෝ 16 වන සියවසේ යම් අවස්ථාවක දී බාබඩෝස් වෙත මුලින්ම පැමිණියේ කුමන යුරෝපීය ජාතියද යන්න අවිනිශ්චිතය. අඩු ප්‍රසිද්ධ මූලාශ්‍රයක් මගින් සමකාලීන මූලාශ්‍ර පූර්වයෙන් හෙළිදරව් කරන ලද කෘති පෙන්වා දෙයි, එය ස්පාඤ්ඤ විය හැකි බව අඟවයි.^[29] බ්‍රසීලයට යන ගමනේදී පෘතුගීසීන් නොඑසේ නම් බොහෝ දෙනෙක් විශ්වාස කරති,^[30]^[31] දිවයිනට පැමිණි පළමු යුරෝපීයයන් විය. මෙම දූපත යුරෝපීයයන් විසින් බොහෝ දුරට නොසලකා හරින ලද නමුත්, ස්පාඤ්ඤ වහල් වැටලීම් හේතුවෙන් ස්වදේශික ජනගහනය අඩු වූ බව සැලකෙන අතර, බොහෝ දෙනෙක් වෙනත් දූපත් වෙත පලා ගියහ.^[24]^[32]

17 වන සියවසේ ඉංග්‍රීසි ජනාවාස

1625 මැයි 14 වන දින පැමිණි පළමු ඉංග්‍රීසි නෞකාවේ නායකයා වූයේ ජෝන් පවෙල් විසිනි. පළමු ජනාවාස 1627 පෙබරවාරි 17 වන දින, වර්තමාන හොලෙටවුන් (කලින් ජේම්ස්ටවුන්, එංගලන්තයේ පළමු ජේම්ස් රජුගෙන් පසුව) අසල,^[34] ජෝන් පවෙල්ගේ බාල සොහොයුරා වන හෙන්රි විසින් ප්‍රමුඛව පදිංචිකරුවන් 80 ක් සහ ඉංග්‍රීසි ගිවිසුම්ගත කම්කරුවන් 10 දෙනෙකුගෙන් සමන්විත කණ්ඩායමක් විසින් ආරම්භ කරන ලදී.^[35] සමහර මූලාශ්‍ර පවසන්නේ මෙම මුල් පදිංචිකරුවන් අතර සමහර අප්‍රිකානුවන් සිටි බවයි.^[24]

මෙම ජනාවාසය හිමිකාර ජනපදයක් ලෙස ස්ථාපිත කරන ලද අතර බාබඩෝස් සහ තවත් දූපත් කිහිපයකට හිමිකම ලබා ගත් ලන්ඩන් නගරයේ වෙළෙන්දෙකු වන ශ්‍රීමත් විලියම් කෝර්ටන් විසින් අරමුදල් සපයන ලදී. පළමු ජනපදිකයන් ඇත්ත වශයෙන්ම කුලී නිවැසියන් වූ අතර, ඔවුන්ගේ ශ්‍රමයේ ලාභයෙන් වැඩි ප්‍රමාණයක් කෝර්ටන් සහ ඔහුගේ සමාගම වෙත ආපසු ලබා දෙන ලදී.^[36] පසුව "මහා බාබඩෝස් මංකොල්ලය"^{[තහවුරු කර නොමැත]} ලෙස හැඳින්වූයේ, කාර්ලිස්ල්හි 1වන අර්ල්වරයා වූ ජේම්ස් හේ වෙත කෝටන්ගේ මාතෘකාව මාරු කරන ලදී. ඔහුගේ මතභේදාත්මක පත්වීමට විරුද්ධ විය හැකි වැවිලිකරුවන් සනසනු පිණිසය.^[24]^[37]

1640-1660 කාල වකවානුවේදී, බටහිර ඉන්දීය කොදෙව්වන් ඇමරිකාවට පැමිණි මුළු ඉංග්‍රීසි සංක්‍රමණිකයන් සංඛ්‍යාවෙන් තුනෙන් දෙකකට වඩා ආකර්ෂණය විය. 1650 වන විට බටහිර ඉන්දීය කොදෙව්හි පදිංචිකරුවන් 44,000 ක් සිටි අතර චෙසපීක් හි 12,000 ක් සහ නව එංගලන්තයේ 23,000 ක් සිටියහ. බොහෝ ඉංග්‍රීසි පැමිණි අය ගිවිසුම් අත්සන් කර ඇත. වසර පහක ශ්‍රමයෙන් පසු, ඔවුන්ට සාමාන්‍යයෙන් භාණ්ඩ වශයෙන් පවුම් 10ක පමණ "නිදහසේ හිඟ" ලබා දෙන ලදී. 1630 ගණන්වල මැද භාගයට පෙර, ඔවුන්ට අක්කර 5 සිට 10 දක්වා (හෙක්ටයාර් 2 සිට 4 දක්වා) ඉඩම් ද ලැබුණි, නමුත් එම කාලයෙන් පසු දිවයින පිරී ගිය අතර තවත් නිදහස් ඉඩමක් නොතිබුණි. ක්‍රොම්වේලියන් යුගයේ (1650 ගණන්වල) මෙයට යුද සිරකරුවන්, රස්තියාදුකාරයන් සහ නීතිවිරෝධී ලෙස පැහැරගෙන ගිය, බලහත්කාරයෙන් දිවයිනට ප්‍රවාහනය කරන ලද සහ සේවකයින් ලෙස විකුණන ලද විශාල සංඛ්‍යාවක් ඇතුළත් විය. මෙම අවසාන කණ්ඩායම් දෙක ප්‍රධාන වශයෙන් අයර්ලන්ත ජාතිකයන් වූ අතර, දහස් ගණනක් ඉංග්‍රීසි වෙළෙන්දන් විසින් කුප්‍රකට ලෙස වට කර බාබඩෝස් සහ අනෙකුත් කැරිබියන් දූපත් වල වහල් සේවයට අලෙවි කරන ලද අතර, මෙම ක්‍රියාව බාර්බඩෝස්ඩ් ලෙස ප්‍රකට විය.^[37]^[38] එංගලන්තයෙන් තවත් ගිවිසුම්ගත සේවකයන් ගෙන්වා ගැනීමට අපහසු වන තෙක් සීනි වගාව මූලික වශයෙන් යුරෝපීය ගිවිසුම්ගත ශ්‍රමිකයන් විසින් සිදු කරන ලදී.^[39]

1650 ගණන්වල පැරිස් ලේඛනවලින් පෙනී යන්නේ සුදු ජනගහනය සඳහා විවාහයන් මෙන් හතර ගුණයක් මරණ සිදු වූ බවයි. ළදරු ජනපදයේ ආර්ථිකයේ ප්‍රධානතම අංගය වූයේ දුම්කොළ අපනයන වර්ධනයයි, නමුත් චෙසපීක් නිෂ්පාදනය ප්‍රසාරණය වීමත් සමඟ 1630 ගණන් වලදී දුම්කොළ මිල පහත වැටුණි.^[37]

ඉංග්‍රීසි සිවිල් යුද්ධයේ බලපෑම්

ඒ අතරම, තුන් රාජධානි සහ අන්තර් රාජ්‍ය යුද්ධය අතරතුර සටන් බාර්බඩෝස් සහ බාබඩියානු භෞමික ජලයට කාන්දු විය. I වන චාල්ස් මරාදැමීමෙන් පසුව, දිවයිනේ රජය රාජකීයයන්ගේ පාලනයට නතු වන තෙක්, දිවයින යුද්ධයට සම්බන්ධ නොවීය (උපහාසාත්මක ලෙස ආණ්ඩුකාර, පිලිප් බෙල්, හම්ෆ්‍රිගේ බලපෑම යටතේ පාර්ලිමේන්තුවට පක්ෂපාතීව බාර්බඩියානු සභා මන්ත්‍රීවරයා විය. වොල්රොන්ඩ්, II වන චාල්ස් සඳහා සහාය විය. පසුගාමී යටත් විජිතය විප්ලවයට ගෙන ඒමට උත්සාහ කිරීම සඳහා, පොදුරාජ්‍ය මණ්ඩලීය පාර්ලිමේන්තුව 1650 ඔක්තෝබර් 3 වන දින එංගලන්තය සහ බාබඩෝස් අතර වෙළඳාම තහනම් කරමින් පනතක් සම්මත කළ අතර, දිවයින ද නෙදර්ලන්තය සමඟ වෙළඳාම් කළ නිසා, ඉංග්‍රීසි යාත්‍රා හැර වෙනත් කිසිවක් වෙළඳාම් කිරීම තහනම් කරමින් වැඩිදුර නාවික පනත් සම්මත කරන ලදී. ලන්දේසි ජනපද. මෙම ක්‍රියාවන් පළමු ඇන්ග්ලෝ-ලන්දේසි යුද්ධයට පූර්වගාමී විය. එංගලන්තයේ පොදුරාජ්‍ය මණ්ඩලය ශ්‍රීමත් ජෝර්ජ් අයිස්කියුගේ අණ යටතේ ආක්‍රමණික හමුදාවක් යවන ලද අතර එය 1651 ඔක්තෝම්බර් මාසයේදී පැමිණියේය. ස්කොට්ලන්ත සිරකරුවන් ඇතුළත් කුඩා බලකායක් සමඟ ඇස්කියු, රාජකීයයන්ගේ විශාල බලකායක් මවිතයට පත් කළ නමුත් අවසානයේ ඔත්තු බැලීම සහ රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික කටයුතුවලට යොමු වීමට සිදු විය. 1652 ජනවාරි 11 වන දින, විලෝබි සාමිවරයාගේ නායකත්වයෙන් යුත් මන්ත්‍රී මණ්ඩලයේ රාජකීයයන් යටත් වූ අතර, එය ප්‍රධාන තර්ජනයක් ලෙස රාජකීය පෞද්ගලිකත්වයේ අවසානය සනිටුහන් කළේය.^[40] යටත් වීමේ කොන්දේසි 1652 ජනවාරි 17 වන දින ඔස්ටින්ස් හි මෙර්මේඩ්ස් තානායමේදී අත්සන් කරන ලද බාබඩෝස් ප්‍රඥප්තියට (ඔයිස්ටින් ගිවිසුම) ඇතුළත් විය.^[41]

බාබඩෝස් හි අයර්ලන්ත ජනතාව

ක්‍රොම්වෙල්ගෙන් පටන් ගෙන, සුදු කම්කරු ජනගහනයෙන් විශාල ප්‍රතිශතයක් ගිවිසුම්ගත සේවකයන් වූ අතර අයර්ලන්තයෙන් කැමැත්තෙන් තොරව ප්‍රවාහනය කරන ලද පුද්ගලයන් විය. බාබඩෝස්හි අයර්ලන්ත සේවකයන්ට බොහෝ විට දුර්වල ලෙස සැලකූ අතර, බාබඩියානු වැවිලිකරුවන් කුරිරුකම් සඳහා කීර්තියක් අත්කර ගත්හ.^[42]^:55 සීනි වගාව නිසා ඇති වූ ශ්‍රමය සඳහා ඇති වූ දැවැන්ත ඉල්ලුම සමඟින් බාර්බඩෝස් හි ගිවිසුමක් අඩු වීම, ස්වේච්ඡාවෙන් ප්‍රවාහනය භාවිතා කිරීමට හේතු විය. අපරාධ සඳහා හෝ දේශපාලන සිරකරුවන්ට ද, පිටුවහල් කරන ලද කම්කරුවන් පැහැර ගැනීම සඳහා දඩුවමක් ලෙස බාබඩෝස් වෙත බාර්බඩෝස් වෙත.^[42]^:55 බාබඩෝස්හි වතු කම්කරුවන් සඳහා සුදු සේවකයන් යොදාගත් කාලපරිච්ඡේදය පුරාවට අයර්ලන්ත ගිවිසුම්ගත සේවකයන් ජනගහනයෙන් සැලකිය යුතු කොටසක් වූ අතර, 17වන සියවස පුරාවට අයර්ලන්ත සේවකයන්ගේ "ස්ථාවර ප්‍රවාහයක්" බාර්බඩෝස් වෙත ඇතුළු විය. අයර්ලන්තය සමනය කිරීමට ක්‍රොම්වේලියන් ගත් උත්සාහයන් නිසා අයර්ලන්ත කම්කරුවන් "සැබෑ උදම් රළ" ඇති කළ අතර ඔවුන් එම කාලය තුළ බාබඩෝස් වෙත යවන ලදී. 1650s.^[42]^:56 ප්‍රමාණවත් නොවන ඓතිහාසික වාර්තා හේතුවෙන්, බාබඩෝස් වෙත යවන ලද මුළු අයර්ලන්ත කම්කරුවන් සංඛ්‍යාව නොදන්නා අතර, ඇස්තමේන්තු "ඉතා විවාදාත්මක" විය.^[42]^:56 එක් ඓතිහාසික මූලාශ්‍රයක් ඇස්තමේන්තු කර ඇති අතර, අයර්ලන්ත ජාතිකයින් 50,000ක් පමණ 1650 ගණන්වලදී මිනිසුන් බාබඩෝස් හෝ වර්ජිනියා වෙත පිටුවහල් කරන ලදී, මෙම ඇස්තමේන්තුව "බොහෝ දුරට ඉඩ ඇත අතිශයෝක්තියෙන් යුක්තයි".^[42]^:56 1655 වන විට අයර්ලන්ත සිරකරුවන් 12,000ක් බාබඩෝස් වෙත පැමිණ ඇති බවට තවත් ඇස්තමේන්තුවක් ඉතිහාසඥ රිචඩ් බී. ෂෙරිඩන් විසින් විස්තර කර ඇත්තේ "බොහෝ විට අතිශයෝක්තියක්" ලෙසයි.^[43]^:236 ඉතිහාසඥ තෝමස් බාර්ට්ලට් පවසන පරිදි, එය "සාමාන්‍යයෙන්" පිළිගත්තේ" ආසන්න වශයෙන් අයර්ලන්ත ජාතිකයින් 10,000 ක් බටහිර ඉන්දීය කොදෙව් වෙත පිටුවහල් කරන ලදී ආසන්න වශයෙන් 40,000 ක් ස්වේච්ඡා ගිවිසුම්ගත සේවකයන් ලෙස පැමිණි අතර බොහෝ දෙනෙක් ස්වේච්ඡා, ගිවිසුම්ගත නොවන විගමනිකයන් ලෙස ද ගමන් කළහ.^[44]^:256

සීනි විප්ලවය

1640 දී ලන්දේසි බ්‍රසීලයෙන් උක් හඳුන්වා දීමෙන් සමාජය, ආර්ථිකය සහ භෞතික භූ දර්ශනය සම්පූර්ණයෙන්ම පරිවර්තනය විය. බාබඩෝස් අවසානයේ ලොව විශාලතම සීනි කර්මාන්ත වලින් එකක් විය.^[45] කර්මාන්තයේ මුල් සාර්ථකත්වය සහතික කිරීම සඳහා එක් කණ්ඩායමක් වූයේ මුලින් අයිබීරියානු අර්ධද්වීපයෙන් නෙරපා හරින ලද සෙෆාර්ඩික් යුදෙව්වන් ලන්දේසි බ්‍රසීලයට පැමිණීමයි.^[45] නව බෝගයේ ප්‍රතිවිපාක වැඩි වීමත් සමඟ බාබඩෝස් සහ අවට දූපත් වල ජනවාර්ගික සංයුතිය වෙනස් විය.^[37] වැඩ කළ හැකි සීනි වගාව සඳහා විශාල ආයෝජනයක් සහ විශාල ශ්‍රමයක් අවශ්‍ය විය. මුලදී, ලන්දේසි වෙළෙන්දෝ බොහෝ සීනි යුරෝපයට ප්‍රවාහනය කිරීමට අමතරව උපකරණ, මූල්‍යකරණය සහ අප්‍රිකානු වහලුන් සැපයූහ.^[37]^[24] 1644 දී බාබඩෝස් හි ජනගහනය 30,000 ක් ලෙස ගණන් බලා ඇති අතර, ඉන් 800 ක් පමණ අප්‍රිකානු සම්භවයක් ඇති අතර ඉතිරිය ප්‍රධාන වශයෙන් ඉංග්‍රීසි සම්භවයක් ඇත. මෙම ඉංග්‍රීසි කුඩා වතු හිමියන් අවසානයේ මිල දී ගන්නා ලද අතර අප්‍රිකානු වහලුන් විසින් වැඩ කරන ලද විශාල සීනි වතු වලින් දිවයින පිරී ගියේය. 1660 වන විට කළු ජාතිකයින් 27,000 ක් සහ සුදු ජාතිකයින් 26,000 ක් සමඟ සමානත්වයක් තිබුණි.^[24] 1666 වන විට අවම වශයෙන් සුදු කුඩා වතු හිමියන් 12,000ක් මිල දී ගෙන, මිය ගොස්, හෝ දිවයින හැර ගොස් ඇත, බොහෝ දෙනෙක් ජැමෙයිකාවට හෝ ඇමරිකානු ජනපදවලට (විශේෂයෙන් කැරොලිනා) සංක්‍රමණය වීමට තෝරා ගත්හ.^[24] එහි ප්‍රතිඵලයක් වශයෙන්, බාබඩෝස් වහල් සංග්‍රහයක් ක්‍රියාත්මක කළේ එහි වහල් කළු ජනගහනය ව්‍යවස්ථාපිතව පාලනය කිරීමේ ක්‍රමයක් ලෙසය.^[46] නීතියේ පාඨය අනෙකුත් යටත් විජිතවල නීතිවලට බලපෑවේය.^[47]

1680 වන විට නිදහස් සුදු ජාතිකයින් 20,000 ක් සහ වහල්භාවයට පත් අප්‍රිකානුවන් 46,000 ක් සිටියහ;^[24] 1724 වන විට නිදහස් සුදු ජාතිකයින් 18,000 ක් සහ වහල්භාවයට පත් අප්‍රිකානුවන් 55,000 ක් සිටියහ.^[37]

18 වන සහ 19 වන සියවස්

වහලුන් විසින් විඳදරාගත් කටුක තත්වයන් නිසා සැලසුම් සහගත වහල් කැරලි කිහිපයක් ඇති වූ අතර, ඉන් විශාලතම කැරැල්ල වූයේ යටත් විජිත බලධාරීන් විසින් ශීඝ්‍රයෙන් මර්දනය කරන ලද 1816 දී බුසාගේ කැරැල්ලයි.^[24] 1819 පාස්කු දිනයේ තවත් වහල් කැරැල්ලක් ඇති විය. හිස කණු මත ප්‍රදර්ශනය කරමින් කැරැල්ල ලෙයින් බැස ගියේය. කෙසේ වෙතත්, මර්දනයේ ම්ලේච්ඡත්වය එංගලන්තය පවා කම්පනයට පත් කළ අතර අහෝසි කිරීමේ ව්‍යාපාරය ශක්තිමත් කළේය.^[48] වහල්භාවයට එරෙහිව වැඩෙන විරෝධය 1833 දී බ්‍රිතාන්‍ය අධිරාජ්‍යය තුළ එය අහෝසි කිරීමට හේතු විය.^[24] බොහෝ කම්කරුවන් සාපේක්ෂ දරිද්‍රතාවයේ ජීවත් වීමත් සමඟ දිවයිනේ දේශපාලන හා ආර්ථික බලයේ පාලනය වැවිලි ප්‍රජා පන්තිය විසින් රඳවා ගන්නා ලදී.^[24]

1780 සුළි කුණාටුව බාබඩෝස් හි මිනිසුන් 4,000 කට වඩා මිය ගියේය.^[49]^[50] 1854 දී කොලරා වසංගතයක් නිසා වැසියන් 20,000 කට වැඩි පිරිසක් මිය ගියහ.^[51]

නිදහසට පෙර 20 වැනි සියවස

බාබඩෝස් හි තත්වය පිළිබඳ දැඩි අතෘප්තිය බොහෝ දෙනෙකුට සංක්‍රමණය වීමට හේතු විය.^[24]^[52] 1930 ගනන්වල මහා අවපාතය අතරතුර, බාබඩියානුවන් කම්කරුවන් සඳහා වඩා හොඳ කොන්දේසි, වෘත්තීය සමිති නීතිගත කිරීම සහ ඡන්ද බලය පුළුල් කිරීම ඉල්ලා සිටීම ආරම්භ වූ අතර, එම අවස්ථාවේ දී එය පිරිමි දේපල හිමියන්ට පමණක් සීමා විය.^[24] වැඩිවන නොසන්සුන්තාවයේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස බ්‍රිතාන්‍යයන් විසින් 1938 දී බටහිර ඉන්දීය කොදෙව් රාජකීය කොමිසම නොහොත් මොයින් කොමිසම නමින් කොමිසමක් යවන ලද අතර එය දිවයිනේ ඉල්ලා සිටි ප්‍රතිසංස්කරණ බොහොමයක් ක්‍රියාත්මක කිරීමට නිර්දේශ කළේය.^[24] එහි ප්‍රතිඵලයක් වශයෙන්, 1950 දී සර්වජන ඡන්ද බලය හඳුන්වා දීමත් සමඟ, ඇෆ්‍රෝ-බාබඩියානුවන් යටත් විජිත දේශපාලනය තුළ වඩාත් ප්‍රමුඛ කාර්යභාරයක් ඉටු කිරීමට පටන් ගත්හ.^[24]

මෙම මුල් ක්‍රියාකාරීන් අතර ප්‍රමුඛයා වූයේ 1938 දී බාබඩෝස් කම්කරු පක්ෂය (BLP) සොයා ගැනීමට උදව් කළ ග්‍රැන්ට්ලි හර්බට් ඇඩම්ස් ය.^[53] ඔහු 1953 දී බාබඩෝස් හි ප්‍රථම අග්‍රාමාත්‍යවරයා බවට පත් වූ අතර, පසුව 1958 සිට 1961 දක්වා සෙසු BLP-නිර්මාතෘ හියු ගෝර්ඩන් කමින්ස් ද පත් විය. ස්වාධීනත්වය සඳහා ඉක්මන් පියවරයන් වෙනුවෙන් පෙනී සිටි වාම නැඹුරු දේශපාලනඥයන් කණ්ඩායමක් BLP වෙතින් බිඳී 1955 දී ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී කම්කරු පක්ෂය (DLP) පිහිටුවන ලදී.^[54]^[55] DLP පසුව 1961 බාබඩියන් මහ මැතිවරණය ජයග්‍රහණය කළ අතර ඔවුන්ගේ නායක එරෝල් බැරෝ අගමැති විය.^{[තහවුරු කර නොමැත]}

පූර්ණ අභ්‍යන්තර ස්වයං පාලනයක් 1961 දී පනවන ලදී.^[24] බාබඩෝස් 1958 සිට 1962 දක්වා කෙටිකාලීන බ්‍රිතාන්‍ය බටහිර ඉන්දීය කොදෙව් සම්මේලනයට සම්බන්ධ වූ අතර පසුව 1966 නොවැම්බර් 30 දින පූර්ණ නිදහස ලබා ගත්තේය.^[24] එරෝල් බැරෝ රටේ පළමු අගමැති විය. බාබඩෝස් පොදුරාජ්‍ය මණ්ඩලීය ජාතීන් තුළ රැඳී සිටීමට තීරණය කළේය.

දේශපාලන ස්වාධීනත්වයේ බලපෑමෙන් අදහස් වූයේ එක්සත් රාජධානියේ ආන්ඩුව බාර්බඩෝස්, II වන එලිසබෙත් කෙරෙහි ස්වෛරීත්වය ලබා ගැනීම නැවැත්වූ අතර, ඒ වෙනුවට රට තුළ පාලනය කිරීම බාබඩෝස් රැජින බවට පත් වීමයි. එවිට රාජාණ්ඩුව ප්‍රාදේශීය වශයෙන් නියෝජනය කරනු ලැබුවේ ආණ්ඩුකාර ජනරාල්වරයෙකු විසිනි.^[56]

නිදහසින් පසු යුගය

කර්මාන්තය සහ සංචාරක ක්ෂේත්‍රය නංවාලීමට උත්සාහ කරමින් බැරෝ රජය කෘෂිකර්මයෙන් ආර්ථිකය විවිධාංගීකරණය කිරීමට උත්සාහ කළේය. බාර්බඩෝස්, CARIFTA සහ CARICOM නිර්මාණය කිරීමට මූලිකත්වය දෙමින් කලාපීය ඒකාබද්ධතා ප්‍රයත්නයන් හි ද ඉදිරියෙන්ම සිටියේය.^[24] DLP 1976 බාබඩියන් මහ මැතිවරණයෙන් BLP ට ටොම් ඇඩම්ස් යටතේ පරාජය විය. ඇඩම්ස් වඩාත් ගතානුගතික සහ දැඩි බටහිර ගැති ආස්ථානයක් අනුගමනය කළ අතර, ඇමරිකානුවන්ට 1983 දී ග්‍රෙනාඩා ආක්‍රමණය සඳහා බාබඩෝස් දියත් කිරීමේ වේදිකාවක් ලෙස භාවිතා කිරීමට ඉඩ ලබා දුන්නේය.^[57] ඇඩම්ස් 1985 දී කාර්යාලයේදී මිය ගිය අතර හැරල්ඩ් බර්නාඩ් ශාන්ත ජෝන් වෙනුවට පත් කරන ලදී. කෙසේ වෙතත්, ශාන්ත ජෝන් 1986 බාබඩියන් මහ මැතිවරණයෙන් පරාජයට පත් වූ අතර, ග්‍රෙනඩා හි එක්සත් ජනපද මැදිහත්වීම දැඩි ලෙස විවේචනය කළ එරෝල් බැරෝ යටතේ DLP නැවත පැමිණීම දුටුවේය. බැරෝ ද ධූරයේ සිටියදී මිය ගිය අතර, ඔහු වෙනුවට ලොයිඩ් අර්ස්කින් සැන්ඩිෆෝර්ඩ් පත් විය, ඔහු 1994 දක්වා අගමැති විය.^{[තහවුරු කර නොමැත]}

BLP හි ඕවන් ආතර් 1994 බාබඩියන් මහ මැතිවරණයෙන් ජයග්‍රහණය කළ අතර 2008 දක්වා අගමැතිව සිටියේය.^[58] 2008 දී එලිසබෙත් රැජින වෙනුවට රාජ්‍ය නායකයා ලෙස පත් කිරීම සඳහා සැලසුම් කළ ජනමත විචාරණයක් කිසි විටෙක සිදු නොවූවත් ආතර් ජනරජවාදයේ ප්‍රබල අනුගාමිකයෙක් විය.^[59] DLP 2008 බාබඩියන් මහ මැතිවරණයෙන් ජයග්‍රහණය කළ නමුත් නව අගමැති ඩේවිඩ් තොම්සන් 2010 දී මිය ගිය අතර ඔහු වෙනුවට ෆ්‍රොන්ඩෙල් ස්ටුවර්ට් පත් විය. BLP නැවත බලයට පත් වූයේ 2018 දී මියා මොට්ලි යටතේ, ඇය බාබඩෝස්හි පළමු කාන්තා අගමැතිනිය බවට පත් වූවාය.^[60]

ජනරජයට මාරුවීම

බාර්බඩෝස් රජය 2020 සැප්තැම්බර් 15 දින ප්‍රකාශ කළේ එහි නිදහසේ 55 වැනි සංවත්සරය වන 2021 නොවැම්බර් 30 වන විට ජනරජයක් බවට පත්වීමට අදහස් කරන බවයි, එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස බාර්බඩියානු රාජාණ්ඩුව මැතිවරණ විද්‍යාලය හරහා තේරී පත් වූ ජනාධිපතිවරයෙකු සමඟ ප්‍රතිස්ථාපනය වේ.^[61]^[62] එවිට බාර්බඩෝස් පොදුරාජ්‍ය මණ්ඩලීය රාජ්‍යයක් වීම නතර වනු ඇත, නමුත් ගයනා සහ ට්‍රිනිඩෑඩ් සහ ටොබැගෝ වැනි පොදු රාජ්‍ය මණ්ඩලීය ජාතීන්ගේ සාමාජිකත්වය පවත්වා ගත හැක.^[63]^[64]^[65]^[66]

2021 සැප්තැම්බර් 20 දින, සංක්‍රාන්තිය සඳහා ප්‍රකාශය නිකුත් කර වසරකට වැඩි කාලයකට පසුව, 2021 ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා (සංශෝධන) (අංක 2) පනත් කෙටුම්පත බාර්බඩෝස් පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කරන ලදී. ඔක්තෝබර් 6 වැනි දින සම්මත කරන ලද මෙම පනත් කෙටුම්පත බාබඩෝස් හි ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට සංශෝධන සිදු කරන ලද අතර, බාර්බඩෝස් හි රැජින ලෙස II වන එලිසබෙත්ගේ භූමිකාව වෙනුවට බාර්බඩෝස් ජනාධිපති කාර්යාලය හඳුන්වා දෙන ලදී.^[67] ඊළඟ සතියේ, 2021 ඔක්තෝම්බර් 12 වන දින, බාර්බඩෝස් හි වත්මන් ආණ්ඩුකාර-ජනරාල් සැන්ඩ්‍රා මේසන්, අගමැති සහ විපක්ෂ නායක විසින් බාර්බඩෝස් හි පළමු ජනාධිපති වීමට අපේක්ෂකයා ලෙස ඒකාබද්ධව නම් කරන ලද අතර,^[68] පසුව ඔක්තෝබර් 20 දින තේරී පත් විය.^[69] මේසන් 2021 නොවැම්බර් 30 දින වැඩ භාර ගත්තේය.^[70] එවකට බාබඩියානු කිරීටයේ උරුමක්කාරයා වූ චාල්ස් කුමරු බාබඩෝස් රජයේ ආරාධනයෙන් බ්‍රිජ්ටවුන් හි දිවුරුම් දීමේ උත්සවයට සහභාගී විය.^[71]

එලිසබෙත් රැජින ජනාධිපති මේසන් සහ බාබඩෝස් වැසියන්ට සුබපැතුම් පණිවිඩයක් යවමින් මෙසේ පැවසුවාය: "ඔබ මෙම වැදගත් දිනය සමරන විට, මම ඔබට සහ සියලු බාබඩියානුවන්ට අනාගතයේදී ඔබේ සතුට, සාමය සහ සමෘද්ධිය සඳහා මගේ උණුසුම් සුබ පැතුම් එවන්නෙමි."^[72]

බටහිර ඉන්දීය කොදෙව් විශ්ව විද්‍යාලය විසින් 2021 ඔක්තෝබර් 23 සහ 2021 නොවැම්බර් 10 අතර සිදු කරන ලද සමීක්ෂණයකින් ප්‍රතිචාර දැක්වූවන්ගෙන් 34%ක් ජනරජයකට සංක්‍රමණය වීමට පක්ෂව සිටින අතර 30%ක් උදාසීන වූහ. සැලකිය යුතු ලෙස, සමීක්‍ෂණයේදී සමස්ත බහුතරයක් හමු නොවීය; 24% ක මනාපයක් නොපෙන්වන අතර ඉතිරි 12% එළිසබෙත් රැජින ඉවත් කිරීමට විරුද්ධ වේ.^[73]^[74]

2022 ජූනි 20 දින, බාර්බඩෝස් ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව සමාලෝචනය කිරීම සඳහා ජෙෆ්රි ගිබ්සන් (ඒ වන විට බාබඩෝස්හි වැඩබලන සභාපති ලෙස තාවකාලිකව සේවය කරමින් සිටි) විසින් ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සමාලෝචන කොමිසමක් පිහිටුවා දිවුරුම් දෙන ලදී.^[75]

නව ජනරජය පිළිබඳ මහජන අදහස් විමසීම සහ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවක් සම්පාදනය කිරීම ඇතුළුව කොමිසමට එහි වැඩ නිම කිරීම සඳහා මාස 15ක කාල රාමුවක් ලබා දෙන ලදී.^[76] මේ අනුව, CRC විසින් මහජන රැස්වීම්, දේශන සහ ට්විටර් අවකාශයන් ගණනාවකට මහජනතාව සම්බන්ධ කර ගන්නා ලදී.^[77]^[78] 2024 ජූනි 30 වැනි දින ඉදිරිපත් කරන ලද අවසන් වාර්තාව සමඟින්, 2023 අගෝස්තු වන විට වාර්තාව ප්‍රමාද කරන බව නිවේදනය කරන ලදී.^[79]

භූගෝලය සහ දේශගුණය

බාබඩෝස් පිහිටා ඇත්තේ අත්ලාන්තික් සාගරයේ, අනෙකුත් බටහිර ඉන්දීය කොදෙව් දූපත් වලට නැගෙනහිරින් ය. බාබඩෝස් යනු ලෙසර් ඇන්ටිලස් හි නැගෙනහිර දෙසින් පිහිටි දූපතයි. එය කිලෝමීටර 34 (සැතපුම් 21.13) දිග සහ කිලෝමීටර 23 (සැතපුම් 14.29) දක්වා පළල, වර්ග කිලෝමීටර 439 (වර්ග සැතපුම් 169) ක ප්‍රදේශයක් ආවරණය කරයි.^[80] එය පිහිටා ඇත්තේ ශාන්ත ලුසියා සහ ශාන්ත වින්සන්ට් සහ ග්‍රෙනඩින්ස් යන රටවල් දෙකටම කිලෝමීටර 168 (සැතපුම් 104.39) පමණ නැගෙනහිරින් ය; කිලෝමීටර 180 (සැතපුම් 111.85) මාර්ටිනික් සිට ගිනිකොන දෙසින් සහ ට්‍රිනිඩෑඩ් සහ ටොබැගෝ වලට ඊසාන දෙසින් කිලෝමීටර 400 (සැතපුම් 248.55) බටහිරින් පිහිටි එහි දූපත් අසල්වැසියන් වන වින්ඩ්වර්ඩ් දූපත් හා සසඳන විට එය පැතලි ය. දිවයින ස්කොට්ලන්ඩ් දිස්ත්‍රික්කය ලෙස හැඳින්වෙන මධ්‍යම කඳුකර ප්‍රදේශයට මෘදු ලෙස ඉහළ යයි, උසම ස්ථානය වන්නේ මුහුදු මට්ටමේ සිට මීටර් 340 (අඩි 1,120) උසින් පිහිටි හිලබි කන්දයි.^[81]

බාබඩෝස් හි වනාන්තර ආවරණය මුළු භූමි ප්‍රමාණයෙන් 15% ක් පමණ වන අතර, 2020 දී වනාන්තර හෙක්ටයාර 6,300 ට සමාන වන අතර එය 1990 සිට නොවෙනස්ව පැවතුනි. 2020 දී ස්වභාවිකව ප්‍රතිජනනය වන වනාන්තර හෙක්ටයාර් 6,300 ක් ආවරණය කර වගා කරන ලද වනාන්තර හෙක්ටයාර් 0 ක් ආවරණය කරයි. ස්වභාවිකව පුනර්ජනනය වන වනාන්තරවලින් 0%ක් ප්‍රාථමික වනාන්තර (මිනිස් ක්‍රියාකාරකම් පිළිබඳ පැහැදිලිව පෙනෙන ඇඟවීම් නොමැති දේශීය ගස් විශේෂවලින් සමන්විත) ලෙස වාර්තා වූ අතර වනාන්තර ප්‍රදේශයෙන් 5%ක් පමණ රක්ෂිත ප්‍රදේශ තුළ දක්නට ලැබිණි. 2015 වර්ෂය සඳහා වනාන්තර ප්‍රදේශයෙන් 1%ක් පොදු අයිතිය යටතේද, 0%ක් පුද්ගලික අයිතිය යටතේද, 99%ක් වෙනත් හෝ නොදන්නා ලෙස ලැයිස්තුගත කර ඇති බවද වාර්තා විය.^[82]^[83]

ශාන්ත මයිකල් දේවස්ථානයේ බාර්බඩෝස් අගනුවර සහ රටේ ජනගහනයෙන් තුනෙන් එකක් අඩංගු ප්‍රධාන නගරය වන බ්‍රිජ්ටවුන් පිහිටා ඇත.^[81] දිවයින පුරා විසිරී ඇති අනෙකුත් ප්‍රධාන නගරවලට ශාන්ත ජේම්ස් දේවස්ථානයේ හොලෙටවුන් ඇතුළත් වේ; ඔයිස්ටින්ස්, ක්රිස්තු පල්ලියේ පල්ලියේ; සහ ස්පයිට්ස්ටවුන්, ශාන්ත පීටර් දේවස්ථානයේ.^{[තහවුරු කර නොමැත]}

භූ විද්‍යාව

බාබඩෝස් පිහිටා ඇත්තේ දකුණු ඇමරිකානු සහ කැරිබියන් තහඩු වල මායිමේය.^[84] කැරිබියන් තලයට යටින් දකුණු ඇමරිකානු තහඩුව යටපත් කිරීම දකුණු ඇමරිකානු තහඩුවෙන් අවසාදිතය සීරීමට සහ උපචලන ප්‍රිස්මයක් සාදයි. මෙම ද්‍රව්‍ය තැන්පත් වීමේ වේගය බාබඩෝස් වසර 1,000කට 25 mm (අඟල් 1) ක පමණ වේගයකින් ඉහල යාමට ඉඩ සලසයි.^[85] මෙම යටපත් කිරීම යන්නෙන් අදහස් වන්නේ භූ විද්‍යාත්මකව දිවයින සමන්විත වන්නේ දළ වශයෙන් මීටර් 90 (අඩි 300) ඝනකමකින් යුත් කොරල්පර වලින් වන අතර එහිදී අවසාදිතයට ඉහළින් ගල්පර සෑදී ඇත. ගොඩබිම බටහිරින් "ටෙරස්" මාලාවකින් බෑවුම් වන අතර නැගෙනහිරින් ආනතියකට යයි. දිවයිනේ විශාල කොටසක් කොරල්පරවලින් වට වී ඇත.^[81]

දිවයිනේ ඊසාන දෙසින්, ස්කොට්ලන්ත දිස්ත්‍රික්කයේ හුණුගල් ඛාදනය වීම නිසා විවිධ ගුහා සහ ගුලි නිර්මාණය වී ඇත. දිවයිනේ අත්ලාන්තික් සාගරයේ නැගෙනහිර වෙරළ තීරයේ, ප්‍රදේශයේ හුණුගල් සංයුතිය නිසා ගොඩවල් ඇතුළු වෙරළබඩ භූමි ආකෘති නිර්මාණය වී ඇත. දිවයිනේ කැපී පෙනෙන ලෙස පිකෝ ටෙනරිෆ්^[86] හෝ පිකෝ ඩි ටෙනරීෆ් ලෙස හැඳින්වෙන පාෂාණමය කේප්, ස්පාඤ්ඤයේ ටෙනරීෆ් දූපත ප්‍රදේශවාසීන්ගේ විශ්වාසයට අනුව බාර්බඩෝස් සිට නැඟෙනහිර ප්‍රථම භූමිය වන බැවින් එය නම් කර ඇත.^{[තහවුරු කර නොමැත]}

දේශගුණය

රට සාමාන්‍යයෙන් සෘතු දෙකක් අත්විඳින අතර ඉන් එකකට සැලකිය යුතු ලෙස ඉහළ වර්ෂාපතනයක් ඇතුළත් වේ. "තෙත් සමය" ලෙස හඳුන්වන මෙම කාලය ජුනි සිට දෙසැම්බර් දක්වා පවතී. ඊට වෙනස්ව, "වියළි සමය" දෙසැම්බර් සිට මැයි දක්වා පවතී. වාර්ෂික වර්ෂාපතනය 1,000 සහ 2,300 mm (අඟල් 40 සහ 90) අතර පරාසයක පවතී. දෙසැම්බර් සිට මැයි දක්වා සාමාන්‍ය උෂ්ණත්වය 21 සිට 31 °C (70 සිට 88 °F) දක්වා පරාසයක පවතින අතර ජුනි සහ නොවැම්බර් අතර ඒවා 23 සිට 31 °C (73 සිට 88 °F) දක්වා පරාසයක පවතී.^[87]

Köppen දේශගුණික වර්ගීකරණ පරිමාණයෙන්, බාබඩෝස් හි බොහෝ ප්‍රදේශ නිවර්තන මෝසම් දේශගුණයක් (Am) ලෙස සැලකේ. කෙසේ වෙතත්, වසර පුරා පැයට කිලෝමීටර 12 සිට 16 දක්වා (පැයට සැතපුම් 7 සිට 10 දක්වා) සුළං හමා එන අතර බාබඩෝස් හට මධ්‍යස්ථ නිවර්තන දේශගුණයක් ලබා දෙයි.^{[තහවුරු කර නොමැත]}

කලාතුරකින් සිදුවන ස්වභාවික උවදුරුවලට භූමිකම්පා, නායයෑම් සහ සුළි කුණාටු ඇතුළත් වේ. බාබඩෝස් අත්ලාන්තික් සාගරයේ නිවර්තන සුළි කුණාටු ක්‍රියාකාරකම් සඳහා ප්‍රධාන සංවර්ධන කලාපයෙන් පිටත පිහිටා ඇති අතර වැසි සමයේදී කලාපයේ කුණාටු වල නරකම බලපෑමෙන් බොහෝ විට බේරී ඇත. සාමාන්‍යයෙන් සෑම වසර 26කට වරක් පමණ විශාල සුළි කුණාටුවක් බාබඩෝස් වෙත ගොඩබස්වයි. සුළි කුණාටුවකින් බාබඩෝස් වෙත දැඩි හානියක් සිදු කළ අවසාන සැලකිය යුතු පහර 1955 දී ජැනට් සුළි කුණාටුවයි. 2010 දී ටොමාස් සුළි කුණාටුවෙන් දිවයිනට පහර දෙන ලදී, නමුත් මෙය බලපෑ අවස්ථාවේ නිවර්තන කුණාටු ප්‍රබලතාවයෙන් පමණක් පැවති බැවින් රට පුරා සිදුවූයේ සුළු හානියක් පමණි.^[88]

පාරිසරික ගැටළු

බාබඩෝස්, ජාත්‍යන්තර අභ්‍යවකාශ මධ්‍යස්ථානයේ සිට දිස්වේ

බාර්බඩෝස් පාරිසරික පීඩනයන්ට ගොදුරු වේ. ලෝකයේ වඩාත්ම ජනාකීර්ණ දූපත් වලින් එකක් ලෙස, අක්වෙරළ කොරල්පර දූෂණය වීම අවම කිරීම සඳහා දිවයිනේ වර්ධනය වෙමින් පවතින දකුණු වෙරළ තීරය බ්‍රිජ්ටවුන් අපද්‍රව්‍ය පවිත්‍රාගාරයට ආක්‍රමණශීලී ලෙස ඒකාබද්ධ කිරීමට රජය 1990^[89] තුළ කටයුතු කළේය.^[90]^[91] 21 වන ශතවර්ෂයේ පළමු දශකය වන විට, දිවයිනේ බටහිර වෙරළ තීරයේ දෙවන පවිත්රාගාරයක් යෝජනා කර ඇත. මෙතරම් ජනාකීර්ණ වීම නිසා, බාර්බඩෝස් එහි භූගත ජලධර ආරක්ෂා කිරීමට විශාල උත්සාහයක් ගෙන ඇත.^[92]

කොරල්-හුණුගල් දූපතක් ලෙස, බාබඩෝස් මතුපිට ජලය පෘථිවියට කාන්දු වීම සඳහා අධික ලෙස පාරගම්ය වේ. භූගත ජලධර සහ ඇළ දොළ විශාල ජාලයට සෘජුවම පිවිසෙන ජල පෝෂක ප්‍රදේශ ආරක්ෂා කිරීම කෙරෙහි රජය විශාල අවධානයක් යොමු කර ඇත.^[92] ඇතැම් අවස්ථාවලදී අනවසර පදිංචිකරුවන් මෙම ප්‍රදේශ උල්ලංඝණය කර ඇති අතර, දිවයිනේ පානීය ජලය සපයන භූගත උල්පත්වල පිරිසිදුකම ආරක්ෂා කිරීම සඳහා රජය විසින් අනවසර පදිංචිකරුවන් ඉවත් කර ඇත.^[93]

පරිසරය ආරක්ෂා කිරීම සහ දිවයින වටා ඇති වෙරළාසන්න කොරල්පර සංරක්ෂණය කිරීමේ අරමුණින් බාර්බඩෝස් පිරිසිදුව තබා ගැනීම කෙරෙහි රජය විශාල අවධානයක් යොමු කර ඇත.^[94] බාබඩෝස් සහ මුහුදේ වෙරළබඩ ප්‍රදේශවල මානව පීඩනය අවම කිරීම සඳහා බොහෝ මුල පිරීම් වෙරළ කලාප කළමනාකරණ ඒකකය (CZMU) වෙතින් පැමිණේ.^[95]^[96] බාබඩෝස් වෙරළට ඔබ්බෙන් කොරල්පර 90 කට ආසන්න ප්‍රමාණයක් (සැතපුම් 56 ක්) ඇති අතර බටහිර වෙරළට ඔබ්බෙන් ආරක්ෂිත සමුද්‍ර උද්‍යාන දෙකක් ස්ථාපිත කර ඇත.^[97] අධික ලෙස මසුන් ඇල්ලීම බාර්බඩෝස් මුහුණ දෙන තවත් තර්ජනයකි.^[98]

අත්ලාන්තික් සාගරයේ ප්‍රතිවිරුද්ධ පැත්තේ සහ අප්‍රිකාවට බටහිරින් කිලෝමීටර් 4,800 (සැතපුම් 3,000) පමණ වුවද, බාර්බඩෝස් සහරා කාන්තාරයෙන් ඉහළ ඛනිජ දුහුවිලි අත්විඳින ඇමරිකානු මහාද්වීපයේ බොහෝ ස්ථාන වලින් එකකි.^[99] බාබඩෝස් අවට කොරල්පරවල^[100] සෞඛ්‍යයට බලපෑම් කිරීම හෝ ඇදුම කථාංග,^[101] සමහරක් විශේෂයෙන් තීව්‍ර දූවිලි කථාංග අර්ධ වශයෙන් දෝෂාරෝපණය කර ඇත, නමුත් සාක්ෂි සම්පූර්ණයෙන්ම පෙර ප්‍රකාශයට සහාය නොදක්වයි.^[102]

බාබඩෝස් හි ජෛව ධාරිතාව සඳහා ප්‍රවේශය ලෝක සාමාන්‍යයට වඩා බෙහෙවින් අඩු ය. 2016 දී, බාර්බඩෝස් එහි භූමි ප්‍රදේශය තුළ එක් පුද්ගලයෙකුට ගෝලීය හෙක්ටයාර 0.17ක^[103] ජෛව ධාරිතාවක් ඇති අතර, එය එක් පුද්ගලයෙකුට ගෝලීය හෙක්ටයාර 1.6ක ලෝක සාමාන්‍යයට වඩා බෙහෙවින් අඩුය.^[104] 2016 දී බාර්බඩෝස් එක් පුද්ගලයෙකුට ගෝලීය හෙක්ටයාර 0.84 ජෛව ධාරිතාවක් භාවිතා කළේය - ඔවුන්ගේ පරිභෝජනයේ පාරිසරික අඩිපාර. මෙයින් අදහස් කරන්නේ ඔවුන් බාබඩෝස් අඩංගු ජෛව ධාරිතාව මෙන් පස් ගුණයක් පමණ භාවිතා කරන බවයි. එහි ප්‍රතිඵලයක් වශයෙන්, බාබඩෝස් ජෛව ධාරිතා හිඟයක් පවත්වාගෙන යයි.^[103]

වනජීවී

බාර්බඩෝස් කැදලි කැස්බෑ විශේෂ හතරකට (කොළ කැස්බෑවන්, ලොගර්හෙඩ්ස්, උකුස්සන් කැස්බෑවන් සහ ලෙදර්බැක්ස්) සත්කාරක වන අතර කැරිබියන් හි දෙවන විශාලතම උකුස්සන් කැස්බෑ අභිජනන ජනගහනය ඇත.^[105] මුහුදු වෙරළේ වාහන පැදවීම වැල්ලේ වැළලී ඇති කූඩු කුඩු කර දැමිය හැකි අතර කැදලි ඇති ප්‍රදේශවල එවැනි ක්‍රියාකාරකම් අධෛර්යමත් වේ.^[106]

බාබඩෝස් කොළ වඳුරාට සත්කාරකත්වය දරයි. කොළ වඳුරා බටහිර අප්‍රිකාවේ සෙනගල් සිට වෝල්ටා ගඟ දක්වා දක්නට ලැබේ. එය උතුරු-බටහිර අප්‍රිකාවේ කේප් වර්ඩ් දූපත් වලට සහ බටහිර ඉන්දීය දූපත් වන ශාන්ත කිට්ස්, නෙවිස්, ශාන්ත මාටින් සහ බාබඩෝස් වෙත හඳුන්වා දී ඇත. 17 වැනි සියවසේ අගභාගයේදී බටහිර අප්‍රිකාවේ සිට කැරිබියන් දූපත් වෙත වහල් වෙළෙඳ නැව් ගමන් කළ විට එය බටහිර ඉන්දීය කොදෙව් වෙත හඳුන්වා දෙන ලදී. කොළ වඳුරා ප්‍රදේශවාසීන් විසින් ඉතා කුතුහලයෙන් හා දඟකාර/කරදරකාරී සතෙකු ලෙස සැලකේ.^[107]^[108]

ජනවිකාසය

බාබඩෝස් සංඛ්‍යාලේඛන සේවය විසින් පවත්වන ලද 2010 ජාතික සංගණනයට අනුව 277,821 ක නේවාසික ජනගහනයක් වාර්තා වූ අතර, ඉන් 144,803 කාන්තාවන් සහ 133,018 පිරිමින් විය.^[109]

බාබඩෝස් පදිංචිකරුවන්ගේ ආයු අපේක්ෂාව 2020 වන විට වසර 80 කි. සාමාන්‍ය ආයු අපේක්ෂාව කාන්තාවන් සඳහා අවුරුදු 83ක් වන අතර පිරිමින් සඳහා අවුරුදු 79ක් (2020).^[110] ලෝකයේ සියවස් සපිරුණු අයගේ වැඩිම ඒක පුද්ගල සංසිද්ධීන් ඇත්තේ බාබඩෝස් සහ ජපානයයි.^[111]

අමු උපත් අනුපාතිකය පුද්ගලයන් 1000කට උපත් 12.23ක් වන අතර ගොරහැඩි මරණ අනුපාතය පුද්ගලයන් 1000කට මරණ 8.39කි. UNICEF ආයතනයට අනුව 2021 වසරේ ළදරු මරණ අනුපාතය සජීවී උපත් 1000කට ළදරු මරණ 11.057ක් විය.^[112]^[113]

වාර්ගිකත්වය

සියලුම බාබඩියානුවන්ගෙන් 90%කට ආසන්න ප්‍රමාණයක් ("බජන්" ලෙසද හැඳින්වේ) අප්‍රිකානු-කැරිබියානු පරම්පරාව ("ඇෆ්‍රෝ-බජන්") සහ මිශ්‍ර පරම්පරාවයි. ජනගහනයේ ඉතිරි කොටසට ප්‍රධාන වශයෙන් එක්සත් රාජධානිය, අයර්ලන්තය, ජර්මනිය සහ ඉතාලියේ යුරෝපීයයන් ("ඇන්ග්ලෝ-බජන්ස්" / "යුරෝ-බජන්ස්") කණ්ඩායම් ඇතුළත් වේ.^{[තහවුරු කර නොමැත]} අනෙකුත් යුරෝපීය කණ්ඩායම් සමන්විත වූයේ ප්‍රංශ, ඔස්ට්‍රියානුවන්, ස්පාඤ්ඤ ජාතිකයන් සහ රුසියානුවන්. ආසියාතිකයන්, ප්‍රධාන වශයෙන් හොංකොං සහ ඉන්දියාවේ (හින්දු සහ මුස්ලිම් යන දෙඅංශයෙන්ම) ජනගහනයෙන් 1% ට වඩා අඩුය. බාර්බඩෝස් හි අනෙකුත් කණ්ඩායම්වලට එක්සත් ජනපදයේ සහ කැනඩාවේ පුද්ගලයින් ඇතුළත් වේ. එක්සත් ජනපදයේ වසර ගණනාවක පදිංචියෙන් පසු ආපසු පැමිණෙන බාබඩියන්වරුන් සහ බජාන් දෙමාපියන්ට ඇමරිකාවේ උපන් දරුවන් "බජන් යැන්කීස්" ලෙස හැඳින්වේ, එය සමහරුන් විසින් අවමන් සහගත ලෙස සලකනු ලැබේ.^[114] සාමාන්‍යයෙන්, බජන්වරු "දිවයිනේ දරුවන්" සියලු දෙනාම බජන් ලෙස හඳුනාගෙන පිළිගනිති, ඔවුන් එකිනෙකාට එවන් ලෙස යොමු කරති.^{[තහවුරු කර නොමැත]}

ඇෆ්රෝ-කැරිබියන් ප්‍රජාවෙන් පිටත විශාලතම ප්‍රජාවන් වන්නේ:

හවුල් රට^{[පැහැදීම ඇවැසිය]} ගයනාවෙන් සංක්‍රමණිකයන් වැඩි වීම හේතුවෙන් ආර්ථිකයේ වැදගත් කොටසක් වන ඉන්දු-ගයානා. 1990 දී පමණ ආරම්භ වූ ගයානා සහ ඉන්දියාවෙන් වර්ධනය වන ඉන්දු-බජන් ඩයස්පෝරාවක් පිළිබඳ වාර්තා තිබේ. ප්‍රධාන වශයෙන් දකුණු ඉන්දියාවෙන්, ඒවා ප්‍රමාණයෙන් වර්ධනය වන නමුත් ට්‍රිනිඩෑඩ් සහ ගයනාහි සමාන ප්‍රජාවන්ට වඩා කුඩා වේ.^[115]^[116] ඉන්දියානු සම්භවයක් ඇති මුස්ලිම් බාබඩියානුවන් බොහෝ දුරට ගුජරාටි සම්භවයක් ඇත. බාබඩෝස් හි බොහෝ කුඩා ව්‍යාපාර මුස්ලිම්-ඉන්දියානු බජන් විසින් පවත්වාගෙන යනු ලැබේ.^[117]^[118]
යුරෝ-බජන්ස් (ජනගහනයෙන් 5%)^[110] එංගලන්තය, අයර්ලන්තය, පෘතුගාලය සහ ස්කොට්ලන්තයෙන් ආරම්භ වූ 17 වන සියවසේ සිට බාබඩෝස් හි පදිංචි වී ඇත. 1643 දී, බාර්බඩෝස් හි සුදු ජාතිකයින් 37,200 ක් සිටියහ (ජනගහනයෙන් 86%).^[119] බොහෝ විට ඔවුන් "සුදු බජන්" ලෙස හැඳින්වේ. යුරෝ-බජන් විසින් අයර්ලන්ත සංගීතය සහ හයිලන්ඩ් සංගීතය වැනි ජන සංගීතය සහ ශාන්ත ඇන්ඩෘ දේවස්ථානයේ කඳුකර ප්‍රදේශයක් වන "ස්කොට්ලන්ඩ් දිස්ත්‍රික්කය" වැනි ඇතැම් ස්ථාන නම් හඳුන්වා දෙන ලදී. සුදු බාබඩියන්වරුන් අතර රෙඩ්ලෙග්ස් නමින් හැඳින්වෙන පහත් පංතියක් ඇත, ඔවුන් සෙජ්මූර් සටනේදී පරාජයට පත් වූ පසු මොන්මූත් ආදිපාදවරයාගේ අනුගාමිකයන් මෙන්ම අයර්ලන්ත ගිවිසුම්ගත කම්කරුවන් සහ දිවයිනට ආනයනය කරන ලද සිරකරුවන්ගෙන් පැවත එන්නන් ද වේ.^[120] තවත් බොහෝ දෙනෙක් එක්සත් ජනපදයේ නූතන උතුරු සහ දකුණු කැරොලිනාවේ මුල් පදිංචිකරුවන් බවට පත් වූහ. අද වන විට රෙඩ්ලෙග්ස් සංඛ්‍යාව 400ක් පමණ වේ.^[121]
චීන-බාබඩියානුවන් යනු බාබඩෝස්හි පුළුල් ආසියානු ජනගහනයෙන් කුඩා කොටසකි.^[118] චීන ආහාර සහ සංස්කෘතිය එදිනෙදා බජන් සංස්කෘතියේ කොටසක් බවට පත්වෙමින් තිබේ.^{[තහවුරු කර නොමැත]}
ලෙබනන් සහ සිරියානුවන් දිවයිනේ අරාබි බාබඩියානු ප්‍රජාව සාදයි.^[118]
1627 දී පළමු පදිංචිකරුවන්ගෙන් පසුව යුදෙව්වන් බාබඩෝස් වෙත පැමිණියේය. බ්‍රිජ්ටවුන් යනු 1654 සිට ඇමරිකාවේ පැරණිතම යුදෙව් සිනගෝගයක් වන නිදේ ඊශ්‍රායෙල් සිනගෝගයේ නිවහනයි, නමුත් වර්තමාන ව්‍යුහය 1833 දී ඉදිකරන ලද නමුත්, නටබුන් වූ එකක් වෙනුවට. 1831.^[122] අසල්වැසි සුසාන භූමියේ සොහොන් ගල් 1630 ගණන්වල සිට ඇත. දැන් බාර්බඩෝස් ජාතික භාරයේ රැකවරණය යටතේ,^[123] මෙම වෙබ් අඩවිය 1929 දී පාළුවට ගිය නමුත් 1986 සිට යුදෙව් ප්‍රජාව විසින් සුරැකි ප්‍රතිසංස්කරණය කරන ලදී.^{[තහවුරු කර නොමැත]}
17 වන ශතවර්ෂයේදී, බාර්බඩෝස්හි වතුකරයේ වහලුන් ලෙස වැඩ කිරීම සඳහා රොමානි ජනයා එක්සත් රාජධානියේ සිට යවන ලදී.^[124]

භාෂා

ඉංග්‍රීසි බාබඩෝස් හි නිල භාෂාව වන අතර එය දිවයින පුරා සන්නිවේදනය, පරිපාලනය සහ පොදු සේවාවන් සඳහා භාවිතා වේ. රටේ නිල භාෂාව ලෙස එහි ධාරිතාව අනුව, ඉංග්‍රීසි ප්‍රමිතිය වචන මාලාව, උච්චාරණ, අක්ෂර වින්‍යාස සහ සම්මුතීන්ට සමාන නමුත් හරියටම බ්‍රිතාන්‍ය ඉංග්‍රීසි වලට සමාන නොවේ. කෙසේ වෙතත්, බොහෝ මිනිසුන් සඳහා, බජන් ක්‍රියෝල් යනු එදිනෙදා ජීවිතයේ භාෂාවයි. එයට ප්‍රමිතිගත ලිඛිත ආකෘතියක් නැත, නමුත් එය ජනගහනයෙන් 90% කට වඩා භාවිතා කරයි.^{[තහවුරු කර නොමැත]}

ආගම්

ක්‍රිස්තියානි ආගම බාබඩෝස් හි විශාලතම ආගම වන අතර විශාලතම නිකාය ඇංග්ලිකන් (2019 ජනගහනයෙන් 23.9%) වේ.^[125] බාබඩෝස් හි සැලකිය යුතු අනුගාමිකයින් සිටින අනෙකුත් ක්‍රිස්තියානි නිකායන් වන්නේ කතෝලික පල්ලිය (පාලනය කරනු ලබන්නේ රෝමානු කතෝලික බ්‍රිජ්ටවුන් රදගුරු පදවිය), පෙන්තකොස්තවරුන් (19.5%), යෙහෝවාගේ සාක්ෂිකරුවන්, හත්වන දින ඇඩ්වෙන්ටිස්ට් පල්ලිය සහ අධ්‍යාත්මික බැප්ටිස්ට්වරුන්ය.^[118] නිදහසින් පසු බාබඩෝස් පාර්ලිමේන්තුව විසින් නීත්‍යානුකූලව අක්‍රිය කරන තෙක් එංගලන්ත පල්ලිය නිල රාජ්‍ය ආගම විය.^[125]^[126] 2019 වන විට, බාබඩියානුවන්ගෙන් 21%කට ආගමක් නොමැති බව වාර්තා වන අතර, ඇන්ග්ලිකන්වරුන්ට පසු දෙවන විශාලතම කණ්ඩායම බවට නිර්-ආගමිකයින් පත් වේ.^[127] බාර්බඩෝස් හි කුඩා ආගම් අතර හින්දු ආගම, ඉස්ලාම්, බහායි ඇදහිල්ල,^[128] සහ යුදෙව් ආගම ඇතුළත් වේ.^[118]

රාජ්‍යය ලෞකික ලෙස සලකනු ලබන අතර, සැමට ආගමික හෝ විශ්වාසයේ නිදහස සහතික කරන අතර ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ පූර්විකාවේ ඉහළ බලයක් සඳහා සංකේතාත්මක ඇඟවීම් පමණක් දක්වයි.^[127]

රජය සහ දේශපාලනය

බාබඩෝස් 1966 නොවැම්බර් 30 සිට ස්වාධීන රාජ්‍යයකි.^[129] එය බ්‍රිතාන්‍ය වෙස්ට්මිනිස්ටර් ක්‍රමයට අනුව පාර්ලිමේන්තු ජනරජයක් ලෙස ක්‍රියා කරයි. රාජ්‍ය නායකයා බාර්බඩෝස් හි ජනාධිපති - වර්තමානයේ සැන්ඩ්‍රා මේසන් - වසර හතරක කාලසීමාවක් සඳහා බාබඩෝස් පාර්ලිමේන්තුව විසින් තේරී පත් වූ අතර, රජයේ ප්‍රධානියා වන බාබඩෝස් හි අගමැති විසින් බාබඩියානු රාජ්‍යයේ කරුණු සම්බන්ධයෙන් උපදෙස් දෙනු ලැබේ. පාර්ලිමේන්තුවේ පහළ සභා ගර්භය වන සභාව තුළ නියෝජිතයින් 30 ක් ඇත. පාර්ලිමේන්තුවේ ඉහළ මන්ත්‍රී මණ්ඩලය වන සෙනෙට් සභාව තුළ සෙනෙට් සභිකයින් 21 දෙනෙකු සිටී.^[130]

බාබඩෝස් ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව රටේ උත්තරීතර නීතියයි.^[131] නීති සම්පාදනය බාර්බඩෝස් පාර්ලිමේන්තුව විසින් සම්මත කරන නමුත් ජනාධිපතිවරයා එම නීතියට ඇයගේ අනුමැතිය ලබා දෙන්නේ නම් මිස නීතියේ බලය නැත. අනුමැතිය රඳවා ගැනීමේ අයිතිය නිරපේක්ෂ වන අතර එය පාර්ලිමේන්තුවට ප්‍රතික්ෂේප කළ නොහැක.^[132] ස්වාධීන අධිකරණයේ ප්‍රධානියා නීතිපතිවරයාය.^{[තහවුරු කර නොමැත]}

1990 ගණන් වලදී, ට්‍රිනිඩෑඩ් සහ ටොබැගෝ හි පැට්‍රික් මැනිංගේ යෝජනාවක් අනුව, බාර්බඩෝස් ට්‍රිනිඩෑඩ් සහ ටොබැගෝ සහ ගයනාව සමඟ දේශපාලන සමිතියකට උත්සාහ කළේය. එවකට බාබඩෝස් හි අගමැති වූ ලොයිඩ් අර්ස්කින් සැන්ඩිෆෝර්ඩ් රෝගාතුර වූ අතර ඔහුගේ ඩිමොක්‍රටික් කම්කරු පක්ෂය මීළඟ මහ මැතිවරණයෙන් පරාජයට පත්වීමෙන් පසුව ව්‍යාපෘතිය ඇනහිටිණි.^[133]^[134] එක්සත් ජනපදය, කැනඩාව සහ එක්සත් රාජධානියට පසුව වැඩිම ගයාන සංක්‍රමණිකයන් සංඛ්‍යාවකට හිමිකම් කියමින් බාර්බඩෝස් ට්‍රිනිඩෑඩ් සහ ටොබැගෝ සහ ගයානා සමඟ සමීප සබඳතා දිගටම පවත්වාගෙන යයි.

බාබඩෝස් යනු ජාත්‍යන්තර අපරාධ අධිකරණයේ රෝම ප්‍රඥප්තියට පාර්ශවකරුවෙකි.^[135]

දේශපාලන සංස්කෘතිය

බාර්බඩෝස් ක්‍රියාත්මක වන්නේ ද්වි-පක්ෂ පද්ධතියක් ලෙස ය. ප්‍රමුඛ දේශපාලන පක්ෂ වන්නේ ඩිමොක්‍රටික් කම්කරු පක්ෂය සහ වත්මන් බාර්බඩෝස් කම්කරු පක්ෂයයි. 1966 නොවැම්බර් 30 දින නිදහසේ සිට, ඩිමොක්‍රටික් කම්කරු පක්ෂය (DLP) 1966 සිට 1976 දක්වා පාලනය කර ඇත. 1986 සිට 1994 දක්වා; සහ 2008 සිට 2018 දක්වා; සහ බාබඩෝස් කම්කරු පක්ෂය (BLP) 1976 සිට 1986 දක්වා පාලනය කර ඇත. 1994 සිට 2008 දක්වා; සහ 2018 සිට වර්තමානය දක්වා.^{[තහවුරු කර නොමැත]}

විදේශ සබඳතා

බාර්බඩෝස් නොබැඳි ප්‍රතිපත්තියක් අනුගමනය කරන අතර සියලු මිත්‍ර රාජ්‍යයන් සමඟ සමුපකාර සබඳතා අපේක්ෂා කරයි. බාර්බඩෝස් යනු කැරිබියන් ප්‍රජාවයි (CARICOM), CARICOM තනි වෙළෙඳපොළ සහ ආර්ථිකය (CSME), කැරිබියන් රාජ්‍යයන්ගේ සංගමය (ACS),^[136] ඇමරිකානු ජනපද සංවිධානය (OAS), පොදු රාජ්‍ය මණ්ඩලය, සහ කැරිබියන් අධිකරණය (CCJ). 2005 දී, බාර්බඩෝස් විසින් ප්‍රිවි කවුන්සිලයේ අධිකරණ කමිටුව වෙනුවට කැරිබියන් අධිකරණය එහි අවසාන අභියාචනාධිකරණය ලෙස පත් කරන ලදී.^[137]

බාර්බඩෝස් 1992 දී සමූහය ආරම්භ කළ දා සිට කුඩා රාජ්‍ය සංසදයේ (FOSS) සාමාජිකයෙකි.^[138]

ලෝක වෙළඳ සංවිධානය, යුරෝපීය කොමිසම, CARIFORUM

බාබඩෝස් යනු ලෝක වෙළඳ සංවිධානයේ (WTO) මුල් සාමාජිකයෙකු වන (1995) සහ එහි වැඩ කටයුතු සඳහා සක්‍රීයව සහභාගී වේ. එය එහි සියලුම වෙළඳ හවුල්කරුවන්ට අවම වශයෙන් MFN ප්‍රතිකාරයක් ලබා දෙයි. යුරෝපීය සංගමයේ සබඳතා සහ බාර්බඩෝස් සමඟ සහයෝගීතාවය ද්විපාර්ශ්වික සහ කලාපීය පදනමින් සිදු කෙරේ. බාබඩෝස් කොටනෝ ගිවිසුමේ පාර්ශවකරුවෙකි, ඒ හරහා, 2007 වන විට, එය යුරෝපීය කොමිසම සමඟ ආර්ථික හවුල්කාරිත්ව ගිවිසුමක් මගින් සම්බන්ධ කර ඇත. ගිවිසුමට අප්‍රිකානු, කැරිබියන් සහ පැසිෆික් රාජ්‍ය සමූහයේ (ACP) කැරිබියන් සංසදය (CARIFORUM) උප සමූහය ඇතුළත් වේ. CARIFORUM යනු යුරෝපීය සංගමය සමඟ පූර්ණ කලාපීය වෙළඳ ගිවිසුමක් අවසන් කර ඇති පුළුල් ACP-කාණ්ඩයේ එකම කොටසයි. ලතින් ඇමරිකානු සහ කැරිබියන් රාජ්‍යයන්ගේ EU ප්‍රජාව (CELAC) සහ EU-CARIFORUM සංවාද ද පවතී.^[139]

වෙළඳ ප්‍රතිපත්තිය මගින් දේශීය ක්‍රියාකාරකම් කුඩා ප්‍රමාණයක්, බොහෝ දුරට ආහාර නිෂ්පාදනය, විදේශීය තරඟකාරීත්වයෙන් ආරක්ෂා කිරීමට උත්සාහ කර ඇති අතර, බොහෝ දේශීය අවශ්‍යතා වඩාත් හොඳින් සපුරාලන්නේ ආනයන මගින් බව හඳුනාගෙන ඇත.^[140]

ද්විත්ව බදු සහන (CARICOM) ගිවිසුම 1994

1994 ජූලි 6 වන දින, ෂර්බෝර්න් සම්මන්ත්‍රණ මධ්‍යස්ථානයේ, ශාන්ත මයිකල්, බාබඩෝස්, රටවල් අටක නියෝජිතයන් ද්විත්ව බදු සහන (CARICOM) ගිවිසුම් 1994 අත්සන් කරන ලදී. නියෝජනය කළ රටවල්: ඇන්ටිගුවා සහ බාබුඩා, බෙලීස්, ග්‍රෙනාඩා, ජැමෙයිකාව, ශාන්ත කිට්ස් සහ නෙවිස්, ශාන්ත ලුසියා, ශාන්ත වින්සන්ට් සහ ග්‍රෙනඩින්ස්, සහ ට්‍රිනිඩෑඩ් සහ ටොබැගෝ.^[141]

1994 අගෝස්තු 19 වැනි දින ගයානා රජයේ නියෝජිතයෙක් එවැනිම ගිවිසුමකට අත්සන් තැබීය.^[142]

හමුදා සහ නීතිය ක්‍රියාත්මක කිරීම

බාබඩෝස් ආරක්ෂක බලකායේ සාමාජිකයින් 800 ක් පමණ ඇත. එය තුළ, වයස අවුරුදු 14 සිට 18 දක්වා සේවා සාමාජිකයින් බාබඩෝස් කැඩෙට් බලකාය සෑදී ඇත. දූපත් ජාතියේ ආරක්ෂක සූදානම එක්සත් රාජධානිය, එක්සත් ජනපදය, මහජන චීන සමූහාණ්ඩුව,^[143] සහ අනෙකුත් නැගෙනහිර කැරිබියන් රටවල් සමඟ ආරක්ෂක ගිවිසුම් සමඟ සමීපව බැඳී ඇත.

බාර්බඩෝස් පොලිස් සේවය යනු බාර්බඩෝස් දූපතේ ඇති එකම නීතිය ක්‍රියාත්මක කිරීමේ ආයතනයයි.^[144]

පරිපාලන අංශ

බාර්බඩෝස් පැරිෂස් 11 කට බෙදා ඇත:

අත්ලාන්තික් සාගරය

ආර්ථිකය

බාබඩෝස් ඒක පුද්ගල දළ දේශීය නිෂ්පාදිතය (දළ දේශීය නිෂ්පාදිතය) අනුව ලෝකයේ 52 වැනි ධනවත්ම රට වේ,^[145] හොඳින් සංවර්ධිත මිශ්‍ර ආර්ථිකයක් සහ මධ්‍යස්ථ ඉහළ ජීවන තත්ත්වයක් ඇත. ලෝක බැංකුවට අනුව, බාබඩෝස් යනු ලෝකයේ ඉහළ ආදායම් ලබන ආර්ථිකයන් 83න් එකකි.^[146] එසේ තිබියදීත්, 2012 දී කැරිබියන් සංවර්ධන බැංකුව සමඟ එක්ව කරන ලද ස්වයං අධ්‍යයනයකින් හෙළි වූයේ බාබඩියානුවන්ගෙන් 20%ක් දරිද්‍රතාවයේ ජීවත් වන අතර 10%කට ආසන්න පිරිසකට ඔවුන්ගේ මූලික දෛනික ආහාර අවශ්‍යතා සපුරාලීමට නොහැකි බවයි.^[147] බාර්බඩෝස් 2024 දී ගෝලීය නවෝත්පාදන දර්ශකයේ 77 වැනි ස්ථානයට පත් විය.^[148]

ඓතිහාසික වශයෙන්, බාබඩෝස් හි ආර්ථිකය උක් වගාව සහ ඒ ආශ්‍රිත ක්‍රියාකාරකම් මත රඳා පැවතුනි, නමුත් 1970 දශකයේ අගභාගයේ සහ 1980 දශකයේ මුල් භාගයේ සිට එය නිෂ්පාදන සහ සංචාරක ක්ෂේත්‍රවලට විවිධාංගීකරණය වී ඇත.^[149] අක්වෙරළ මූල්‍ය සහ තොරතුරු සේවා වැදගත් විදේශ විනිමය උපයන්නන් බවට පත්ව ඇත.^[150]

2007 ක්‍රිකට් ලෝක කුසලානය වේදිකාගත කිරීම හේතුවෙන්, හෝටල්, කාර්යාල සංකීර්ණ සහ නිවාස සංවර්ධනය හා නැවත සංවර්ධනය කිරීමත් සමඟ දිවයිනේ ඉදිකිරීම් උත්පාතයක් දක්නට ලැබුණි.^[151] 2008 සිට 2012 දක්වා ලෝක ආර්ථික අර්බුදය සහ අවපාතය අතරතුර මෙය මන්දගාමී විය.^[152]

1999 සහ 2000 අතර ශක්තිමත් ආර්ථිකයක් පැවති නමුත් සංචාරක කර්මාන්තයේ මන්දගාමිත්වය, පාරිභෝගික වියදම් සහ එක්සත් ජනපදයේ 2001 සැප්තැම්බර් 11 ප්‍රහාරයේ බලපෑම සහ 2005 ජූලි 7 එක්සත් ජනපදයේ ලන්ඩන් බෝම්බ ප්‍රහාරයේ බලපෑම හේතුවෙන් 2001 සහ 2002 දී ආර්ථිකය අවපාතයකට ගියේය. රාජධානිය. 2003 දී ආර්ථිකය යථා තත්ත්වයට පත් වූ අතර 2004 සිට වර්ධනයක් පෙන්නුම් කර ඇති අතර එය 2008 දක්වා අඛණ්ඩව පැවතුනි. 2014 සිට 2017 දක්වා වර්ධනය පෙන්වීමට පෙර 2008 සිට 2013 දක්වා ආර්ථිකය නැවතත් අවපාතයකට ගියේය. පසුව එය 2017 සිට 2019 දක්වා ලෝක ආර්ථික කාලය තුළ තවත් අවපාතයකට පහත වැටුණි. අර්බුදය. 2016, 2017 සහ 2018 දී ස්ටෑන්ඩර්ඩ් ඇන්ඩ් පුවර්ස් සහ මූඩීස් යන දෙඅංශයෙන්ම පහත වැටීම් 23ක් සිදු විය. 2019 වසරේ ස්ටෑන්ඩර්ඩ් ඇන්ඩ් පුවර්ස් සහ මූඩීස් වෙතින් වැඩි දියුණු කිරීම් 3ක් සමඟ ආර්ථිකය ප්‍රකෘතිමත් වීමේ ලකුණු පෙන්නුම් කළේය. 2020 ජනවාරි 1 සිට මාර්තු 31 දක්වා ආර්ථිකය වර්ධනය වීමට පටන් ගෙන තිබුණි. නමුත් පසුව එය COVID-19 ආර්ථිකය හේතුවෙන් තවත් පරිහානියකට ලක් විය පසුබෑම.^{[තහවුරු කර නොමැත]}

සාම්ප්‍රදායික වෙළඳ හවුල්කරුවන්ට කැනඩාව, කැරිබියන් ප්‍රජාව (විශේෂයෙන් ට්‍රිනිඩෑඩ් සහ ටොබැගෝ), එක්සත් රාජධානිය සහ එක්සත් ජනපදය ඇතුළත් වේ. විරැකියාව අවම කිරීම, සෘජු විදේශ ආයෝජන දිරිගැන්වීම සහ ඉතිරිව ඇති රාජ්‍ය ව්‍යවසායන් පෞද්ගලීකරණය කිරීම සඳහා මෑතකාලීන රජයේ පරිපාලනය අඛණ්ඩ උත්සාහයන් ගෙන ඇත. 2003 දී විරැකියාව 10.7% දක්වා අඩු විය.^[153] කෙසේ වෙතත්, එය 2015 දෙවන කාර්තුවේදී 11.9% දක්වා වැඩි වී ඇත.^[154]

යුරෝපීය සංගමය බාර්බඩෝස් වෙත යූරෝ මිලියන 10 ලබා දී රටේ ජාත්‍යන්තර ව්‍යාපාර සහ මූල්‍ය සේවා අංශය නවීකරණය කිරීමේ වැඩසටහනක් සමඟින් සහාය වේ.^[155]

බාබඩෝස් කැරිබියන් කලාපයේ තුන්වන විශාලතම කොටස් හුවමාරුව පවත්වාගෙන යයි. 2009 වන විට, ජාත්‍යන්තර සුරැකුම්පත් වෙළඳපොළ (ISM) ව්‍යාපාරයක් සමඟ දේශීය විනිමය වැඩි කිරීමේ හැකියාව පිළිබඳව කොටස් හුවමාරුවේ නිලධාරීන් විමර්ශනය කරමින් සිටියහ.^[156]

ස්වෛරී පෙරනිමිය සහ ප්‍රතිව්‍යුහගත කිරීම

2018 මැයි වන විට, බාබඩෝස් හි හිඟ නය එක්සත් ජනපද ඩොලර් බිලියන 7.5 දක්වා ඉහළ ගියේය, එය රටේ දළ දේශීය නිෂ්පාදිතය මෙන් 1.7 ගුණයකට වඩා වැඩි ය. 2035 දී කල් පිරෙන යුරෝ බැඳුම්කරවල කූපනයක් සෑදීමට අපොහොසත් වූ විට 2018 ජුනි මාසයේදී රජය සිය ස්වෛරී නය පැහැර හැරියේය. බාබඩෝස් හි හිඟ බැඳුම්කර නය ඇමෙරිකානු ඩොලර් බිලියන 4.4 දක්වා ළඟා විය.^[157]

2019 ඔක්තෝම්බර් මාසයේදී බාර්බඩෝස් විසින් ආයෝජන අරමුදල් ඊටන් වැන්ස් කළමනාකරණය, ග්‍රේලොක් ප්‍රාග්ධන කළමනාකරණය, ගුරු උපදේශකවරුන් සහ වෙළෙඳ හා කර්මාන්ත සඳහා ගයානා බැංකුව ඇතුළු ණයහිමි කණ්ඩායමක් සමඟ ප්‍රතිව්‍යුහගත කිරීමේ සාකච්ඡා අවසන් කළේය. ණයහිමියන් 2029 දී කල් පිරෙන නව ණය මාලාවක් සඳහා පවතින බැඳුම්කර හුවමාරු කර ගනු ඇත. නව බැඳුම්කරවල දළ වශයෙන් 26% ක ප්‍රධාන ඇතුළත් වන අතර ස්වාභාවික විපතකදී මුල්‍ය කල් දැමීමට සහ පොලී ප්‍රාග්ධනීකරණයට ඉඩ සලසන වගන්තියක් ඇතුළත් වේ.^[158]^[159]

සෞඛ්‍ය

දිවයිනේ ප්‍රධාන රෝහල වන්නේ එලිසබෙත් රැජින රෝහලයි; කෙසේ වෙතත්, බාර්බඩෝස් හි පරිපාලන කලාප පහක් පුරා බහු සායන අටක් ඇත. බේවීව් රෝහල, සැන්ඩි ක්‍රෙස්ට් වෛද්‍ය මධ්‍යස්ථානය සහ FMH හදිසි වෛද්‍ය සායනය වැනි සුප්‍රසිද්ධ වෛද්‍ය සත්කාර මධ්‍යස්ථාන බාබඩෝස් හි ද ඇත.^{[තහවුරු කර නොමැත]}

අධ්‍යාපනය

බාබඩෝස් සාක්ෂරතා අනුපාතය 100% ට ආසන්නව ශ්‍රේණිගත කර ඇත.^[160]^[161] බාබඩෝස් හි ප්‍රධාන ධාරාවේ පොදු අධ්‍යාපන ක්‍රමය බ්‍රිතාන්‍ය ආකෘතියට අනුව හැඩගස්වා ඇත. බාබඩෝස් රජය අධ්‍යාපනය සඳහා එහි දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් 6.7%ක් වැය කරයි (2008).^[162]

රටේ සියලුම තරුණ තරුණියන් වයස අවුරුදු 16 දක්වා පාසල් යා යුතුය. බාබඩෝස් හි දිවයින පුරා ප්‍රාථමික පාසල් 70කට වැඩි ප්‍රමාණයක් සහ ද්විතීයික පාසල් 20කට වඩා ඇත. මොන්ටිසෝරි සහ ජාත්‍යන්තර උපාධි අධ්‍යාපනය ලබා දෙන පෞද්ගලික පාසල් ගණනාවක් ඇත. මෙම පාසල්වල සිසුන් ඇතුළත් කර ගැනීම රජයේ පාසල්වල සමස්ත බඳවාගැනීම්වලින් 5%කට වඩා අඩු ප්‍රමාණයක් නියෝජනය කරයි.^{[තහවුරු කර නොමැත]}

රට තුළ සහතික-, ඩිප්ලෝමා- සහ උපාධි මට්ටමේ අධ්‍යාපනය සපයනු ලබන්නේ බාබඩෝස් ප්‍රජා විද්‍යාලය, සැමුවෙල් ජැක්මන් ප්‍රෙස්කොඩ් තාක්ෂණ ආයතනය, කොඩ්‍රින්ටන් විද්‍යාලය, සහ බටහිර ඉන්දීය කොදෙව් විශ්ව විද්‍යාලයේ කේව් හිල් කැම්පස් සහ විවෘත මණ්ඩපය මගිනි. රොස් විශ්ව විද්‍යාලයේ වෛද්‍ය විද්‍යාලය සහ ඇමරිකානු ඒකාබද්ධ විද්‍යා විශ්ව විද්‍යාලය හි වෛද්‍ය විද්‍යාලය වැනි විදේශීය වෛද්‍ය විද්‍යාල කිහිපයකටම බාබඩෝස් නිවහන වේ.^{[තහවුරු කර නොමැත]}

අධ්‍යාපනික පරීක්ෂණ

බාබඩෝස් ද්විතීයික පාසල් ප්‍රවේශ විභාගය: විභාග වර්ෂයේ සැප්තැම්බර් 1 වන දින වයස අවුරුදු 11 ට වැඩි දරුවන් ද්විතියික පාසලට වෙන් කිරීමේ මාධ්‍යයක් ලෙස විභාගය ලිවීමට අවශ්‍ය වේ.^{[තහවුරු කර නොමැත]}

කැරිබියන් ද්විතීයික අධ්‍යාපන සහතික (CSEC) විභාග සාමාන්‍යයෙන් වසර පහක ද්විතීයික පාසලෙන් පසු සිසුන් විසින් ගනු ලබන අතර සම්මත ද්විතීයික අධ්‍යාපනයේ අවසානය සනිටුහන් කරයි. CSEC විභාග සාමාන්‍ය පෙළ (සාමාන්‍ය පෙළ) විභාගවලට සමාන වන අතර 16 සහ ඊට වැඩි සිසුන් ඉලක්ක කර ඇත.^[163]

කැරිබියන් උසස් ප්‍රවීණතා විභාග (CAPE) පවත්වනු ලබන්නේ ද්විතීයික අධ්‍යාපනය අවසන් කර අධ්‍යයන කටයුතු කරගෙන යාමට කැමති සිසුන් විසිනි. CAPE සඳහා පෙනී සිටින සිසුන්ට සාමාන්‍යයෙන් CSEC හෝ ඊට සමාන සහතිකයක් ඇත. CAPE යනු බ්‍රිතාන්‍ය උසස් පෙළ (A-Levels), විශ්වවිද්‍යාල ප්‍රවේශය සඳහා අදහස් කරන ස්වේච්ඡා සුදුසුකම්වලට සමාන වේ.^[164]

සංස්කෘතිය

බාබඩෝස් යනු බටහිර අප්‍රිකානු, පෘතුගීසි, ක්‍රියෝල්, ඉන්දියානු සහ බ්‍රිතාන්‍ය සංස්කෘතීන්ගේ සම්මිශ්‍රණයකි. පුරවැසියන් නිල වශයෙන් බාබඩියානුවන් ලෙස හඳුන්වන නමුත් වාචිකව "බජන්ස්" (උච්චාරණය ˈbājənz) ලෙස හැඳින්වේ. මෙම යෙදුම 19 වැනි සියවසේදී "බඩියන්" ("බාර්බඩියන්" යන්නෙහි කෙටි කිරීමකි) වෙතින් පරිණාමය විය.^[165]^[166]

දිවයිනේ සිදුවන විශාලතම සැණකෙළියක් වැනි සංස්කෘතික උත්සවය 1974 දී ආරම්භ කරන ලද Crop Over Festival වේ. අනෙකුත් බොහෝ කැරිබියන් සහ ලතින් ඇමරිකානු රටවල මෙන්ම, දිවයිනේ බොහෝ දෙනෙකුට Crop Over වැදගත් සිදුවීමකි. වාර්ෂික උත්සවවලට සහභාගී වීම සඳහා එහි පැමිණෙන දහස් ගණන් සංචාරකයින් ලෙසයි.^[167] මෙම උත්සවයට සංගීත තරඟ සහ අනෙකුත් සම්ප්‍රදායික ක්‍රියාකාරකම් ඇතුළත් වන අතර, දිවයිනේ ස්වදේශීය කැලිප්සෝ සහ සෝකා සංගීතයෙන් වැඩි කොටසක් වසර සඳහා ඇතුළත් වේ. වැඩිපුරම උක් අස්වැන්න නෙළන ලද පිරිමි සහ ගැහැණු බාබඩියානුවන් බෝගයේ රජු සහ රැජින ලෙස කිරුළු පළඳිනු ලැබේ.^[168] බෝග අවසන් කිරීම ජූලි මස මුලදී ආරම්භ වන අතර අගෝස්තු මාසයේ පළමු සඳුදා දින පැවැත්වෙන කඩූමන්ට් දිනයේ ඇඳුම් පැළඳුම් පෙළපාලියෙන් අවසන් වේ. නව කැලිප්සෝ/සෝකා සංගීතය සාමාන්‍යයෙන් නිකුත් කරනු ලබන අතර උත්සවයේ ආරම්භයට සමගාමීව මැයි මස මුල සිට නිතර නිතර වාදනය කෙරේ.^{[තහවුරු කර නොමැත]}

කලාව

ස්වදේශික සංස්කෘතීන්, යටත් විජිත කාලපරිච්ඡේද සහ ඉන් පසු විචිත්‍රවත් පශ්චාත් යටත් විජිත අනන්‍යතාවයේ මතුවීම ඇතුළු දිවයිනේ සංකීර්ණ ඉතිහාසය මගින් බාබඩියානු කලාව ශතවර්ෂ ගණනාවක් පුරා විකාශනය වී ඇත. අප්‍රිකානු, යුරෝපීය සහ කැරිබියානු බලපෑම්වල අන්තර් ක්‍රියාකාරිත්වය සමකාලීන කලාකරුවන්ට අඛණ්ඩව ආස්වාදයක් ලබා දෙන අද්විතීය කලාත්මක උරුමයක් බිහි කර ඇත.^{[තහවුරු කර නොමැත]}

20 වන සියවසේ අවසාන භාගයේ සහ 21 වන සියවස දක්වා බාබඩියානු කලාවේ සංස්කෘතික පුනරුදයක් දැන් රස්කල් සඟරාව විසින් ලේඛනගත කර ඇත. සාම්ප්‍රදායික භාවිතයන් සමකාලීන ප්‍රකාශන සමඟ මිශ්‍ර කරමින් කලාකරුවන් විවිධ මාධ්‍ය සහ ශිල්පීය ක්‍රම ගවේෂණය කිරීමට පටන් ගත්හ. මෙම අත්හදා බැලීමේ කාල පරිච්ඡේදය බාබඩියානු කලාවේ ගතික සහ බහුවිධ ස්වභාවයට දායක වූ අතර, සංස්කෘතික හුවමාරුව සහ අනුවර්තනය සඳහා දිවයිනේ විවෘතභාවය පිළිබිඹු කරයි.

බාර්බඩියානු කලාකරුවන්, ගෝලීය කලා ප්‍රජාව තුළ ඔවුන්ගේ ස්ථානය ගැන කල්පනා කර, ජාත්‍යන්තර කලාත්මක ප්‍රවණතා සමඟ සම්බන්ධ වීමට පටන් ගත්හ. කලාකරුවන් විවිධ මූලාශ්‍රවලින් ආශ්වාදයක් ලබා ගත් අතර කැරිබියන් සහ ඩයස්පොරික් කලාව පිළිබඳ පුළුල් කතිකාවතට සමගාමීව දායක වීම නිසා මෙම ගෝලීය ඉදිරිදර්ශනය අදහස් හරස් පරාගණයකට තුඩු දුන්නේය.

මාධ්‍ය

බාර්බඩෝස් හි ජන මාධ්‍ය රජය විසින් විවෘත ප්‍රතිපත්තියකට හිමිකම් කීමේ දීර්ඝ ඉතිහාසයක් ඇත, සහ මාධ්‍ය නිදහස සම්බන්ධයෙන් පුරවැසියන් විසින්. පුවත්පත්, සඟරාව, රූපවාහිනිය හෝ ගුවන්විදුලි සන්නිවේදනය හරහා රටට විවිධ දර්ශන සපයන දේශීය සහ විදේශීය මාධ්‍ය ආයතන එකතුවක් බාර්බඩෝස් සතුව ඇත.^[169]^[170]

විකාශන මාධ්‍ය සම්බන්ධයෙන් ගත් කල, මාධ්‍ය ආයතනයක් විසින් විකාශනය කරනු ලබන අන්තර්ගතය අපකීර්තිමත්, නින්දා සහගත, අසභ්‍ය, අපවාදාත්මක හෝ නීච නොවන තාක් කල්, බාබඩෝස් රජය බොහෝ දුරට ප්‍රතිපත්තියක් අනුගමනය කරයි. බරපතලකම අනුව, දිවුරුම් දීමේ වරදක් වැනි තත්ත්වයන් මූලික අනතුරු ඇඟවීමක් මගින් ප්‍රතිකාර කළ හැකි අතර, තවත් අවස්ථා දිගටම පැවතුනහොත් පමණක් මුදල් දඩවලට යොමු විය හැකිය.

ආහාර පිසීම

බජන් ආහාර පිසීම අප්‍රිකානු, ඉන්දියානු, අයර්ලන්ත, ක්‍රියෝල් සහ බ්‍රිතාන්‍ය බලපෑම්වල මිශ්‍රණයකි. සාමාන්‍ය ආහාර වේලක් මස් හෝ මාළු ප්‍රධාන ආහාරයකින් සමන්විත වන අතර, සාමාන්‍යයෙන් ඔසු සහ කුළුබඩු මිශ්‍රණයක්, උණුසුම් අතුරු කෑම සහ සලාද එකක් හෝ කිහිපයක් සමඟ අච්චාරු දමනු ලැබේ. සාමාන්‍ය බජන් අතුරු කෑමක් අච්චාරු දමන ලද පිපිඤ්ඤා, මාළු කේක්, බේක් යනාදිය විය හැකිය. මෙම ආහාරය සාමාන්‍යයෙන් සෝස් එකක් හෝ කිහිපයක් සමඟ පිරිනමනු ලැබේ.^[171] බාබඩෝස් හි ජාතික ආහාරය වන්නේ කූ-කූ සහ කුළුබඩු සහිත හොදි සහිත පියාඹන මාළුය.^[172] තවත් සාම්ප්‍රදායික ආහාර වේලක් වන්නේ පුඩිං සහ සෝස්, කුළුබඩු සහිත බතල සමග අච්චාරු දමන ලද ඌරු මස් කෑමකි.^[173] මුහුදු ආහාර සහ මස් වර්ග රාශියක් ද තිබේ.^{[තහවුරු කර නොමැත]}

බාබඩෝස් හි මවුන්ට් ගේ රම් නරඹන්නන්ගේ මධ්‍යස්ථානය ලොව පැරණිම ඉතිරි රම් සමාගම බව ප්‍රකාශ කරයි, 1703 සිට පැරණිතම තහවුරු කරන ලද ඔප්පුව සමඟ. කොක්ස්පූර් රම් සහ මැලිබු ද දිවයිනෙන්. බාර්බඩෝස් යනු බෑන්ක් බාර්බඩෝස් බෲවරි හි නිවහන වන අතර, එය බෑන්ක්ස් බියර්, සුදුමැලි ලාගර් වර්ගයක් මෙන්ම බෑන්ක්ස් ඇම්බර් ඒල් ද පෙරනවා.^[174] මධ්‍යසාර නොවන මෝල්ට් පානයක් වන ටයිගර් මෝල්ට් ද බැංකු විසින් පෙරන ලදී.

සංගීතය

බාබඩෝස් හි උපන් ජාත්‍යන්තර පොප් ගායිකාවක් වන රිහානා නව වතාවක් ග්‍රැමී සම්මානලාභී වන අතර ලොව පුරා තැටි මිලියන 200කට වඩා අලෙවි වන සෑම විටම වැඩියෙන්ම අලෙවි වන සංගීත කලාකරුවන්ගෙන් කෙනෙකි.

බාබඩෝස් සංගීතයට බටහිර සම්භාව්‍ය සහ ආගමික සංගීතයේ අංග ඇතුළු ජන සහ ජනප්‍රිය සංගීතයේ සුවිශේෂී ජාතික ශෛලීන් ඇතුළත් වේ. බාබඩෝස් සංස්කෘතිය අප්‍රිකානු සහ බ්‍රිතාන්‍ය අංගවල සමමුහුර්ත මිශ්‍රණයක් වන අතර දිවයිනේ සංගීතය ගීත වර්ග සහ මෝස්තර, උපකරණ, නැටුම් සහ සෞන්දර්යාත්මක මූලධර්ම හරහා මෙම මිශ්‍රණය පිළිබිඹු කරයි.

බාබේඩියානු ජන සම්ප්‍රදායන්ට ලෑන්ඩ්ෂිප් ව්‍යාපාරය ඇතුළත් වන අතර එය රාජකීය නාවික හමුදාව, තේ රැස්වීම්, ටුක් සංගීත කණ්ඩායම් සහ බොහෝ සාම්ප්‍රදායික ගීත සහ නැටුම් මත පදනම් වූ උපහාසාත්මක, අවිධිමත් සංවිධානයකි. නූතන බාබඩෝස් හි, ජනප්‍රිය මෝස්තරවලට කැලිප්සෝ, ස්පූජ්, සමකාලීන ජන සහ ලෝක සංගීතය ඇතුළත් වේ. බාර්බඩෝස් යනු ග්වාඩලූප්, මාර්ටිනික්, ට්‍රිනිඩෑඩ්, කියුබාව, පුවර්ටෝ රිකෝ සහ වර්ජින් දූපත් සමග කැරිබියන් ජෑස් මධ්‍යස්ථාන කිහිපයෙන් එකකි.^[175]

2009 දී, රිහානා, නැසීගිය අගමැති ඩේවිඩ් තොම්සන් විසින් බාර්බඩෝස් සඳහා තරුණ හා සංස්කෘතික ගෞරවනීය තානාපතිවරියක් ලෙස පත් කරන ලදී.^[176]

ක්‍රීඩා

බ්‍රිතාන්‍ය යටත් විජිත උරුමය ඇති අනෙකුත් කැරිබියන් රටවල මෙන්ම, දිවයිනේ ක්‍රිකට් ඉතා ජනප්‍රියය. බටහිර ඉන්දීය කොදෙව් ක්‍රිකට් කණ්ඩායමට සාමාන්‍යයෙන් බාබඩියානු ක්‍රීඩකයන් කිහිප දෙනෙකු ඇතුළත් වේ. පුහුණුවීම්, කණ්ඩායම් අදියර සහ "සුපිරි අට" තරඟ කිහිපයකට අමතරව, රට 2007 ක්‍රිකට් ලෝක කුසලානයේ සහ 2024 ICC පිරිමි T20 ලෝක කුසලානයේ අවසන් තරඟයට සත්කාරකත්වය දැක්වීය. බාබඩෝස් විසින් ශ්‍රීමත් ගාෆීල්ඩ් සෝබර්ස්, ශ්‍රීමත් ෆ්‍රෑන්ක් වොරල්, ශ්‍රීමත් ක්ලයිඩ් වෝල්කොට්, ශ්‍රීමත් එවර්ටන් වීක්ස්, ගෝර්ඩන් ග්‍රීනිජ්, වෙස් හෝල්, චාලි ග්‍රිෆිත්, ජොයෙල් ගාර්නර්, ඩෙස්මන්ඩ් හේන්ස් සහ මැල්කම් මාෂල් ඇතුළු විශිෂ්ට ක්‍රිකට් ක්‍රීඩකයින් රැසක් බිහි කර ඇත.^[177]

ධාවන පථයේ සහ පිටිය තුළ, කෙටි දුර ධාවන ක්‍රීඩක ඔබදෙලේ තොම්සන් 2000 ගිම්හාන ඔලිම්පික් ක්‍රීඩා උළෙලේදී මීටර් 100 ලෝකඩ පදක්කමක් දිනා ගත්තේය. 2022 අගෝස්තු වන විට, ඔහු බාබඩෝස් හි පළමු ඔලිම්පික් පදක්කම්ලාභියා විය.^[178]

2009 වසරේ බර්ලිනයේ පැවති මලල ක්‍රීඩා ලෝක ශූරතා තරඟාවලියේදී රයන් බ්‍රැත්වේට්^[179] මීටර් 110 කඩුලු මතින් දිවීමේ ඉසව්වෙන් රන් පදක්කමක් දිනා ගත්තේය.^[180]

රග්බි බාබඩෝස්හි ද ජනප්‍රියය.^[181]

තුරඟ තරඟ බ්‍රිජ්ටවුන් අසල ඓතිහාසික ගැරිසන් සැවානාහි පැවැත්වේ. ප්‍රේක්ෂකයන්ට නැවතුම්පොළට ඇතුළුවීම සඳහා ගෙවිය හැකිය. ග්‍රෑන්ඩ් ස්ටෑන්ඩ් වෙත ප්‍රවේශ වීම සඳහා ඇමෙරිකානු ඩොලර් 2.50 සහ ඇමෙරිකානු ඩොලර් 5.00 අතර මුදලක් වැය වේ.^[182]

පැසිපන්දු යනු පාසලේ හෝ විද්‍යාලයේ ක්‍රීඩා කරන වැඩි වැඩියෙන් ජනප්‍රිය ක්‍රීඩාවකි. බාබඩෝස් පිරිමි ජාතික කණ්ඩායම මීට අමතරව 2006 පොදුරාජ්‍ය මණ්ඩලීය ක්‍රීඩා උළෙලේ පස්වන ස්ථානය ඇතුළුව ජාත්‍යන්තර සාර්ථකත්වයක් පෙන්නුම් කර ඇත.^[183]

පෝලෝ දිවයිනේ පොහොසත් ප්‍රභූන් අතර ඉතා ජනප්‍රිය වන අතර "High-Goal" Apes Hill කණ්ඩායම පදනම් වී ඇත්තේ ශාන්ත ජේම්ස් සමාජ ශාලාවේය.^[184]

ගොල්ෆ් ක්‍රීඩාවේදී, බාර්බඩෝස් විවෘත, රාජකීය වෙස්ට්මෝර්ලන්ඩ් ගොල්ෆ් සමාජය හි ක්‍රීඩා කරන ලදී, එය 2000 සිට 2009 දක්වා යුරෝපීය ජ්‍යෙෂ්ඨයන්ගේ සංචාරයේ වාර්ෂික නැවතුමක් විය. 2006 දෙසැම්බර් මාසයේදී WGC-ලෝක කුසලානය රටෙහි කන්ට්‍රි ක්ලබ් පාඨමාලාවේ සැන්ඩි ලේන් නිවාඩු නිකේතනයේදී පැවැත්විණි. ටොම් ෆාසියෝ විසින් නිර්මාණය කරන ලද සිදුරු 18 පාඨමාලාවක්. බාබඩෝස් ගොල්ෆ් සමාජය යනු දිවයිනේ තවත් පාඨමාලාවකි.

වොලිබෝල් ද ජනප්‍රිය වන අතර ප්‍රධාන වශයෙන් ගෘහස්ථව ක්‍රීඩා කරනු ලැබේ.^[185]

ටෙනිස් ක්‍රීඩාව ජනප්‍රිය වෙමින් පවතින අතර බාබඩෝස් ඩාරියන් කිංගේ නිවහන වේ, ඔහු 2017 මැයි මාසයේදී 106 වැනි වෘත්තීය මට්ටමේ ඉහළ ශ්‍රේණිගත කිරීමක් ලබා ඇති අතර 2016 ගිම්හාන ඔලිම්පික් සහ 2017 US විවෘත තරඟ සඳහා ක්‍රීඩා කර ඇත.^[186]

මෝටර් රථ ක්‍රීඩා ද භූමිකාවක් ඉටු කරයි, රැලි බාබඩෝස් සෑම ගිම්හානයකම සිදු වන අතර FIA NACAM දින දර්ශනයේ ලැයිස්තුගත කර ඇත. එසේම, Bushy Park Circuit විසින් 2014 වසරේ ශූරයන්ගේ තරඟයට සත්කාරකත්වය දැක්වීය.^[187]

වාසිදායක සුලං සමග වෙළඳ සුළං පැවතීම දිවයිනේ දකුණු කෙළවර රළ යාත්‍රා කිරීම සඳහා කදිම ස්ථානයක් බවට පත් කරයි (වින්ඩ්සර්ෆින් ක්‍රීඩාවේ අන්ත ආකාරයකි).

බාබඩෝස් ජාත්‍යන්තර සර්ෆින් තරඟ කිහිපයක් ද පවත්වයි.^[188]

නෙට්බෝල් බාබඩෝස්හි කාන්තාවන් අතරද ජනප්‍රියය.^[189]

ජාතික පාපන්දු ලීගයේ (NFL) ක්‍රීඩකයින් කිහිප දෙනෙකු බාබඩෝස් වෙතින් වන අතර, රොබට් බේලි, රොජර් ෆාමර්, එල්විස් ජෝසප්, රේමන් හාර්වුඩ් සහ සෑම් සීල් ද ඇතුළත් වේ.^[190]

ප්‍රවාහනය

බාර්බඩෝස් එහි පළලම ස්ථානයේ සිට කිලෝමීටර් 34 (සැතපුම් 21) පමණ දුරින් පිහිටා ඇතත්, ශාන්ත පිලිප් (දකුණු-නැගෙනහිර) හි හරස් මාර්ග හයේ සිට ශාන්ත ලුසී (උතුරු-මැද) හි උතුරු තුඩුව දක්වා කාර් ගමනකට එකහමාරක් ගත විය හැකිය. ගමනාගමනය හේතුවෙන් පැය හෝ ඊට වැඩි කාලයක්. බාර්බඩෝස් හි පුරවැසියන් මෙන් අඩක් ලියාපදිංචි මෝටර් රථ තිබේ. බාබඩෝස් හි රියදුරන් මාර්ගයේ වම් පැත්තේ රිය පදවනවා.^[191]

බාබඩෝස් එහි බොහෝ වටරවුම් සඳහා ප්‍රසිද්ධය. එක් ප්‍රසිද්ධ වටරවුමක් බ්‍රිජ්ටවුන්ට නැගෙනහිරින් පිහිටා ඇති අතර බුස්සාගේ වහල් ප්‍රතිමාව දරයි.^[192]

දිවයිනේ බොහෝ ස්ථාන වෙත ගමන් කරන "ZRs" ("Zed-Rs" ලෙස උච්චාරණය කරන) "මාර්ග කුලී රථ" සමඟ දිවයිනේ ප්‍රවාහනය සාපේක්ෂව පහසු වේ. සාමාන්‍යයෙන් සංඛ්‍යාව නොසලකා මගීන් කිසි විටෙකත් ප්‍රතික්ෂේප නොකරන බැවින් මෙම කුඩා බස්රථ සමහර විට ජනාකීර්ණ විය හැකිය. ඔවුන් සාමාන්‍යයෙන් ගමනාන්ත වෙත වඩාත් දර්ශනීය මාර්ග ගනී. ඔවුන් සාමාන්‍යයෙන් පිටත් වන්නේ බ්‍රිජ්ටවුන් අගනුවර හෝ දිවයිනේ උතුරු ප්‍රදේශයේ ස්පයිට්ස්ටවුන් වෙතින් ය.^[193]

ZRs ඇතුළුව, සතියකට දින හතක් ධාවනය වන බස් පද්ධති තුනක් ඇත (ඉරිදා දිනවල අඩුවෙන් වුවද). ZR, කහ කුඩා බස් සහ නිල් ගමනාගමන මණ්ඩලයේ බස් ඇත. ඒවායින් ඕනෑම එකක් මත සවාරියක් වැය වන්නේ සැකිල්ල:මුදල් මුදලයි.^[194] පුද්ගලික සතු පද්ධති දෙකෙන් ("ZRs" සහ "minibuses") කුඩා බස් රථ වෙනස් කළ හැක; රජය විසින් ක්‍රියාත්මක වන බාබඩෝස් ගමනාගමන මණ්ඩල පද්ධතියේ විශාල නිල් බස් රථවලට රිසිට්පත් ලබා දීමට නොහැකි විය. බාබඩෝස් ගමනාගමන මණ්ඩලයේ බස් රථ බාබඩෝස් හරහා සාමාන්‍ය බස් මාර්ගවල සහ නියමිත කාලසටහන් වල ගමන් කරයි. සමහර ද්විතීයික පාසල් ඇතුළු පාසල් නිල ඇඳුමින් සැරසුණු පාසල් සිසුන් රජයේ බස්රථවල සහ සැකිල්ල: ZRs මත මුදල් සඳහා නොමිලේ ගමන් කරයි. බොහෝ මාර්ග සඳහා බ්‍රිජ්ටවුන් හි සම්බන්ධතාවයක් අවශ්‍ය වේ. බාර්බඩෝස් ගමනාගමන මණ්ඩලයේ මූලස්ථානය පිහිටා ඇත්තේ කේස් හවුස්, රෝබක් වීදිය, ශාන්ත මයිකල්, සහ බස් ඩිපෝ සහ පර්යන්ත ෆෙයාර්චයිල්ඩ් වීදියේ ෆෙයාර්චයිල්ඩ් වීදියේ බස් පර්යන්තයේ සහ ඇලිස් ප්‍රින්සස් බස් පර්යන්තයේ (කලින් පහළ හරිත බස් පර්යන්තය විය. ජුබිලි උද්‍යානය, බ්‍රිජ්ටවුන්, ශාන්ත මයිකල්) ඇලිස් කුමරිය තුළ අධිවේගී මාර්ගය, බ්‍රිජ්ටවුන්, ශාන්ත මයිකල්; ස්පයිට්ස්ටවුන්, ශාන්ත පීටර් හි ස්පයිට්ස්ටවුන් බස් පර්යන්තය; ඔයිස්ටින්ස් හි ඔයිස්ටින්ස් බස් ඩිපෝව, ක්‍රයිස්චර්ච්; සහ මැන්ග්‍රෝව් බස් ඩිපෝව, ශාන්ත පිලිප්. 2020 ජූලි මාසයේදී බාර්බඩෝස් ගමනාගමන මණ්ඩලයට BYD විදුලි බස් රථ 33ක් ලැබුණු අතර ඒවා ඩීසල් බස් රථවල වයසට යාම වැඩි කිරීමට පමණක් නොව 2030 වන විට ෆොසිල ඉන්ධන භාවිතය තුරන් කිරීමේ ඔවුන්ගේ ඉලක්කයට රජයට සහාය වීම සඳහාද ලබා ගන්නා ලදී.^[195]^[196]

සමහර හෝටල් අමුත්තන්ට හෝටල් ලොබියෙන් පිටත සිට දිවයිනේ උනන්දුවක් දක්වන ස්ථාන වෙත ෂටල ලබා දෙයි. බාබඩෝස් හි දේශීයව හිමි සහ ක්‍රියාත්මක වන වාහන කුලියට දෙන ආයතන කිහිපයක් ඇති නමුත් බහු ජාතික සමාගම් නොමැත.^{[තහවුරු කර නොමැත]}

දිවයිනේ හුදකලා ගුවන් තොටුපළ වන්නේ ග්‍රැන්ට්ලි ඇඩම්ස් ජාත්‍යන්තර ගුවන් තොටුපළයි. එය ලොව පුරා ස්ථාන වලින් ප්‍රධාන ගුවන් සමාගම් කිහිපයකින්,^[197]^[198] මෙන්ම කුඩා ප්‍රාදේශීය වාණිජ ගුවන් සේවා සහ වරලත් කිහිපයකින් දෛනික ගුවන් ගමන් ලබා ගනී.^[199]^[200] මෙම ගුවන් තොටුපළ කැරිබියන් දූපත් සඳහා දකුණු ගුවන්-ප්‍රවාහන මධ්‍යස්ථානයක් ලෙස සේවය කරයි.^[201] එය 2003 සිට 2006 දක්වා ඇමෙරිකානු ඩොලර් මිලියන 100ක වැඩිදියුණු කිරීම් සහ ව්‍යාප්තියකට ලක් විය.^[202] 2023 දී, එය එහි පැරණි කොන්කෝඩ් පර්යන්තය සහ කෞතුකාගාරය නව පිටත්වීමේ පර්යන්තයක් බවට පරිවර්තනය කිරීම ආරම්භ කරන ලදී,^[203] සහ 2023 දෙසැම්බර් මාසයේදී අගමැති මියා මොට්ලි අතිරේක ගුවන් තොටුපල සංවර්ධනය සඳහා ඇමරිකානු ඩොලර් මිලියන 300 ක සාකච්ඡා ප්‍රකාශයට පත් කරන ලදී.^[204]

බ්‍රිජ්ටවුන් වරාය වාණිජ බහාලුම් සහ යාත්‍රා ගමනාගමනය සඳහා වන ප්‍රධාන වරාය වේ.^[205]^[206]

හෙලිකොප්ටර් ෂටල් සේවාවක් ද තිබූ අතර, එය ප්‍රධාන වශයෙන් බටහිර වෙරළ සංචාරක තීරයේ දිවයින පුරා ස්ථාන ගණනාවකට ගුවන් කුලී රථ සේවා සපයන ලදී. ගුවන් සහ නාවික ගමනාගමනය නියාමනය කරනු ලැබුවේ බාබඩෝස් වරාය අධිකාරිය විසිනි.^{[තහවුරු කර නොමැත]}

යොමු කිරීම්

^ ^a ^b උපුටාදැක්වීම් දෝෂය: අනීතික <ref> ටැගය; cia නමැති ආශ්‍රේයන් සඳහා කිසිදු පෙළක් සපයා නොතිබුණි
^ "Our World in Data". 12 January 2024 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 11 January 2024.
^ 2021 Population and Housing Census Report – August 1, 2021 (PDF) (Report). Barbados Statistical Service. June 2023. p. 21.
^ ^a ^b ^c ^d "World Economic Outlook Database, October 2023 Edition. (Barbados)". IMF.org. International Monetary Fund. 10 October 2023. 5 November 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 20 October 2023.
^ "Human Development Report 2023/24" (PDF). United Nations Development Programme. 13 March 2024. 13 March 2024 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත (PDF). සම්ප්‍රවේශය 13 March 2024.
^ "Barbados". 29 August 2006. 15 October 2007 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. (fco.gov.uk), updated 5 June 2006.
^ Sauer, Carl Ortwin (1969) [1966]. [[[:සැකිල්ල:GBurl]] Early Spanish Main, The]. University of California Press. pp. 192–197. ISBN 0-520-01415-4. {{cite book}}: Check |url= value (help)
^ Secretariat. "Barbados – History". Commonwealth of Nations. 20 August 2014 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී.
^ Said-Moorhouse, Lauren; Foster, Max (2021-11-30). "Barbadians celebrate the birth of a republic and bid farewell to the Queen". CNN. 2021-11-30 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2022-01-29.
^ Safi, Michael (30 November 2021). "Barbados parts way with Queen and becomes world's newest republic". The Guardian. 30 November 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 30 November 2021.
^ Belle, Nicole; Bramwell, Bill (1 August 2005). "Climate Change and Small Island Tourism: Policy Maker and Industry Perspectives in Barbados". Journal of Travel Research. 44: 34–38. doi:10.1177/0047287505276589. ISSN 0047-2875. S2CID 154912745.
^ Dr Ainslie (1816). Dr Ainslie (ed.). "To the Editor of the Colonial Journal". The Colonial Journal (1). London: G. Davidson: 104. 18 April 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 4 April 2023.
^ Fiske, Amos Kidder (1899). The West Indies: A History of the Islands of the West Indian Archipelago, Together with an Account of Their Physical Characteristics, Natural Resources, and Present Condition. G. P. Putnam's Sons. p. 357. 18 April 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 4 April 2023.
^ Barbados the Red Land with White Teeth: Home of the Amerindians. Barbados Museum & Historical Society. 5 May 2010 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 14 May 2010. A temporary exhibit which examined some of the preliminary excavations conducted at the dig site at Heywoods, St. Peter.
^ Barbados – Geography / History. Fun 'N' Sun Publishing Inc. 2008. 13 December 2010 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 14 May 2010.
^ Faria, Norman (17 June 2009). "Guyana Consul (Barbados) Visit to Former Amerindian Village Site in B'dos" (PDF). Guyana Chronicle. Pan-Tribal Confederacy of Indigenous Tribal Nations. p. 2. 24 May 2016 දින මුල් පිටපත (PDF) වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 14 May 2010. Adjacent to the park, there is still a fresh water stream. This as a main reason the village was here. A hundred or so metres away is the sea and a further five hundred metres [550 yd] out across a lagoon was the outlying reef where the Atlantic swells broke on the coral in shallow waters. As an aside, the word "Ichirouganaim", said to be an Arawak word used by the Amerindians to describe Barbados, is thought to refer to the "teeth" imagery of the waves breaking on the reefs off most of southern and eastern coasts.
^ Drewett, Peter (1991). Prehistoric Barbados. Barbados Museum and Historical Society. ISBN 1-873132-15-8.
^ Drewett, Peter (2000). Prehistoric Settlements in the Caribbean: Fieldwork on Barbados, Tortola and the Cayman Islands. Archetype Publications Ltd. ISBN 1-873132-22-0.
^ ^a ^b ^c Carrington, Sean (2007). A~Z of Barbados Heritage. Macmillan Caribbean Publishers Limited. p. 25. ISBN 978-0-333-92068-8.
^ Allsopp, Richard; Allsopp, Jeannette (2003). Dictionary of Caribbean English Usage. University of the West Indies Press. p. 101. ISBN 9766401454.
^ Eltis, David; Richardson, David (1997). [[[:සැකිල්ල:GBurl]] Routes to Slavery: Direction, Ethnicity, and Mortality in the Transatlantic Slave Trade]. Routledge. p. 87. ISBN 978-0-7146-4820-0. සම්ප්‍රවේශය 24 November 2008. {{cite book}}: Check |url= value (help)
^ Morgan, Philip D.; Hawkins, Sean (2004). [[[:සැකිල්ල:GBurl]] Black Experience and the Empire]. Oxford University Press. p. 82. ISBN 0-19-926029-X. {{cite book}}: Check |url= value (help)
^ ^a ^b Cook, Terri; Abbott, Lon (7 June 2018). "Travels in Geology: Barbados: Ascending the sea-level staircase". Earth Magazine. 31 May 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 13 February 2023.
^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r ^s "Barbados". Encyclopedia Britannica. 8 October 2014 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 9 July 2019.
^ Drewett, Peter (1993). "Excavations at Heywoods, Barbados, and the Economic Basis of the Suazoid Period in the Lesser Antilles", Journal of the Barbados Museum and Historical Society 38:113–137.
^ Fitzpatrick, Scott M., "A critical approach to c14 dating in the Caribbean", Latin American Antiquity, 17 (4), pp. 389 ff.
^ Beckles, Hilary McD. A History of Barbados: From Amerindian Settlement to Caribbean Single Market (Cambridge University Press, 2007 edition).
^ Watson, Karl (1997). "A brief history of Barbados". In Ali, Arif (ed.). Barbados. Hansib.
^ Sauer, Carl Ortwin (1969) [1966]. [[[:සැකිල්ල:GBurl]] Early Spanish Main, The]. University of California Press. pp. 192–197. ISBN 0-520-01415-4. {{cite book}}: Check |url= value (help)
^ "AXSES Systems Caribbean Inc., The Barbados Tourism Encyclopaedia". Barbados.org. 8 February 2007. 16 January 2000 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 4 July 2010.
^ "History of Barbados". Encyclopedia Britannica. https://www.britannica.com/EBchecked/topic/52655/Barbados/54603/History. ප්‍රතිෂ්ඨාපනය 4 July 2010.
^ Beckles, A History of Barbados (2007), pp. 1–6.
^ "New Take on George Slept Here". The Boston Globe. 4 March 2016 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 18 October 2017.
^ Beckles, A History of Barbados (2007), p. 7.
^ "Holetown Barbados – Fun Barbados Sights". funbarbados.com. 12 September 2017 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 12 September 2017.
^ William And John සංරක්ෂණය කළ පිටපත 17 නොවැම්බර් 2017 at the Wayback Machine, 11 January 201, Shipstamps.co.uk
^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f "Slavery and Economy in Barbados". 12 February 2012 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 9 July 2019.
^ Corish, Patrick J. (12 March 2009). "The Cromwellian Regime, 1650–60". Patrick J. Corish, The Cromwellian Regime, 1650–1660. Oxford University Press. pp. 353–386. doi:10.1093/acprof:oso/9780199562527.003.0014. ISBN 978-0-19-956252-7. 6 April 2016 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 26 March 2016.
^ Marjoleine Kars (2020). "2 – Labor Camps in the Making". Blood on the River. New York: The New Press. pp. 39–40. developed sugar plantations on the islands of Barbados and Jamaica, first with indentured and convict laborers from England and then, when that supply dried up, with enslaved Africans
^ Blakemore, Richard J. and Murphy, Elaine. (2018). The British Civil Wars at Sea, 1638–1653. Woodbridge, Suffolk: The Boydell Press. p. 170. ISBN 9781783272297.
^ Watson, Karl (5 November 2009). "The Civil War in Barbados". History in-depth. BBC. 2 December 2010 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී.
^ ^a ^b ^c ^d ^e Monahan, Michael J. (2011). The Creolizing Subject: Race, Reason, and the Politics of Purity (1st ed.). Fordham University Press. ISBN 978-0823234509.
^ Sheridan, Richard B. (1974). Sugar and Slavery: An Economic History of the British West Indies, 1623–1775. Canoe Press. ISBN 978-976-8125-13-2. 26 July 2020 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 19 July 2020.
^ Bartlett, Thomas. සැකිල්ල:"'This famous island set in a Virginian sea': Ireland in the British Empire, 1690–1801". In Marshall, P. J.; Low, Alaine; and Louis, William Roger (1998). P. J. Marshall and Alaine Low (eds.). The Oxford History of the British Empire. Volume II: The Eighteenth Century. Oxford: Oxford University Press.
^ ^a ^b Ali, Arif (1997). Barbados: Just Beyond Your Imagination. Hansib Publishing (Caribbean) Ltd. pp. 46, 48. ISBN 1-870518-54-3.
^ Jerome Handler, New West Indian Guide 91 (2017) 30–55
^ Sweet Negotiations: Sugar, Slavery, and Plantation Agriculture in Early Barbados සංරක්ෂණය කළ පිටපත 25 ජනවාරි 2021 at the Wayback Machine, Chapter 6 "The Expansion of Barbados", p. 112
^ "Noël 1831 La grande révolte des esclaves jamaïquains | L'Humanité" (ප්‍රංශ බසින්). Humanite.fr. 25 December 2019. 19 December 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2022-02-06.
^ Orlando Pérez (1970). "Notes on the Tropical Cyclones of Puerto Rico" (PDF). San Juan, Puerto Rico National Weather Service. 29 June 2011 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත (PDF). සම්ප්‍රවේශය 12 February 2007.
^ Edward N. Rappaport; Jose Fernandez-Partagas; Jack Beven (1997). "The Deadliest Atlantic Tropical Cyclones, 1492–1996". National Oceanic and Atmospheric Administration. 21 February 2012 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2 January 2007.
^ "Barbados" සංරක්ෂණය කළ පිටපත 29 ජනවාරි 2012 at the Wayback Machine. Library of Congress Country Studies.
^ "Barbados – population". සංරක්ෂණය කළ පිටපත 29 ජනවාරි 2012 at the Wayback Machine. Library of Congress Country Studies.
^ Price, Sanka (10 March 2014). "'Political giant' passes away". Daily Nation. Nation Publishing. 10 March 2014 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 7 April 2014.
^ "The Party". Official Web Site. Democratic Labour Party. 4 February 2012 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 3 December 2011.
^ Nohlen, D. (2005) Elections in the Americas: A data handbook, Volume I, p. 85. ISBN 978-0-19-928357-6
^ HRM Queen Elizabeth II (2010). "History and present government – Barbados". The Royal Household. 10 October 2012 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 10 May 2010.
^ Carter, Gercine (26 September 2010). "Ex-airport boss recalls Cubana crash". Nation Newspaper. 24 January 2012 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 16 October 2011.
^ Dieter Nohlen (2005) Elections in the Americas: A data handbook, Volume I, p. 90. ISBN 978-0-19-928357-6.
^ Norman 'Gus' Thomas. "Barbados to vote on move to republic". Caribbean Net News. 2007-12-28 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී.
^ "Barbados General Election Results – 24 May 2018". caribbeanelections.com. 12 September 2019 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 26 May 2018.
^ Yasharoff, Hannah (16 September 2020). "Barbados announces plan to remove Queen Elizabeth as head of state next year". USA TODAY. 7 October 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 16 September 2020.
^ "Barbados elects first president, replacing UK Queen as head of state". CNN. 22 October 2021. 26 October 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 23 October 2021.
^ Team, Caribbean Lifestyle Editorial (15 September 2020). "Barbados to become an Independent Republic in 2021". Caribbean Culture and Lifestyle. 23 September 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2020-09-15.
^ Speare-Cole, Rebecca (2020-09-16). "Barbados to remove Queen as head of state by November 2021". Evening Standard. 13 August 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 16 September 2020.
^ Madden, Marlon, ed. (17 September 2020). "Wickham predicts Barbados' republic model to mirror Trinidad's". Top Featured Article. Barbados Today. 13 August 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 4 June 2021. As Barbados prepares to ditch the Queen as its Head of State and become a republic, a prominent political scientist is predicting that Prime Minister Mia Mottley will follow the Trinidad and Tobago model. What's more, Peter Wickham has shot down any idea of the Barbados Labour Party administration holding a referendum on the matter, saying that to do so would be a 'mistake'. 'There is no need to and I don't think it makes a lot of sense. We had a situation where since 1999 this [political party] indicated its desire to go in the direction of a republic. The Opposition has always supported it ... So, I think there is enough cohesion in that regard to go with it,' he said.
^ "Barbados to remove Queen Elizabeth as head of state". BBC News. 16 September 2020. 11 March 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 18 March 2021.
^ "Barbados Parliament Bills Archive". barbadosparliament.com. 8 October 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 8 October 2021.
^ "Letter to the Speaker RE Nomination of Her Excellency Dame Sandra Mason as 1st President of Barbados" (PDF). Parliament of Barbados. 12 October 2021. 15 October 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත (PDF). සම්ප්‍රවේශය 16 October 2021.
^ Paterson, Kirsteen (20 October 2021). "Barbados just appointed its first president as it becomes a republic". The National. Scotland. 21 October 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 21 October 2021.
^ "In Barbados, parliament votes to amend constitution, paving the way to republican status". ConstitutionNet. 30 September 2021. 8 October 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 9 October 2021.
^ "Barbados becomes a republic and parts ways with the Queen". BBC News. 30 November 2021. 30 November 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 10 May 2023.
^ "A message from The Queen to the President and people of Barbados". The Royal Family. 30 November 2021. 1 December 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 30 November 2021.
^ "Survey shows support for republic". Barbados Today. 2021-12-21. 21 December 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 22 December 2021.
^ Brathwaithe, Sheria (20 December 2021). "UWI poll: Republic preferred option". nationnews.com. 22 December 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 22 December 2021.
^ "Members of Constitutional Review Commission sworn in". nationnews.com. 2022-06-20. 21 June 2022 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2022-06-21.
^ Barrow-Giles, Cynthia; Yearwood, Rico (12 August 2022). "The Constitutional Reform Commission of Barbados: Much Expectation, Great Skepticism". ConstitutionNet.
^ "Public Meetings". Constitutional Reform Commission. 15 January 2024.
^ Joseph, Emmanuel (23 August 2023). "Report of Constitutional Reform Commission delayed until 2024". Barbados Today.
^ "Constitutional Reform Commission gets another extension". Barbados Today. 26 April 2024.
^ "Barbados country profile". BBC News. 2012-08-02. 2 October 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2023-10-02.
^ ^a ^b ^c "Barbados". Encyclopedia Britannica. 8 October 2014 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 9 July 2019.
^ Terms and Definitions FRA 2025 Forest Resources Assessment, Working Paper 194. Food and Agriculture Organization of the United Nations. 2023.
^ "Global Forest Resources Assessment 2020, Barbados". Food Agriculture Organization of the United Nations.
^ Logan, Gabi. "Geologic History of Barbados Beaches". USA Today. 22 March 2012 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2 July 2011. Barbados lies directly over the intersection of the Caribbean Plate and the South American Plate in a region known as a subduction zone. Beneath the ocean floor, the South American Plate slowly slides below the Caribbean Plate.
^ "Barbados Sightseeing – Animal Flower Cave". Leigh Designs. Little Bay House. 2010. 12 December 2011 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 10 July 2011. The Animal flower Cave is the island's lone accessible sea-cave and was discovered from the sea in 1780 by two English explorers. The cave's coral floor is estimated to be 400,000 to 500,000 years old and the "younger" coral section above the floor is about 126,000 years old. The dating was carried out by the German Geographical Institute, and visitors can see a "map" of the dating work in the bar and restaurant. The cave now stands some six feet above the high tide mark even though it was formed at sea level. This is because Barbados is rising about one inch per 1,000 years, which is yet another indication of the cave's age.
^ Gloria. "Pico Teneriffe – Barbados Pocket Guide". barbadospocketguide.com. 27 November 2016 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 3 April 2017.
^ "Average and Record Conditions at Bridgetown, Barbados". BBC Weather. 20 February 2007 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 10 September 2009.
^ "Hurricane Tomas lashes Caribbean islands" සංරක්ෂණය කළ පිටපත 5 නොවැම්බර් 2015 at the Wayback Machine. BBC News, 30 October 2010.
^ Domestic and Industrial Wastewater Treatment Techniques in Barbados සංරක්ෂණය කළ පිටපත 24 ජූලි 2013 at the Wayback Machine. Cep.unep.org. Retrieved 20 April 2014.
^ Barbados, World Resources Institute
^ Perspectives: A continuing problem and persistent threat සංරක්ෂණය කළ පිටපත 24 ජූලි 2013 at the Wayback Machine. Barbadosadvocate.com. Retrieved 20 April 2014.
^ ^a ^b "PERSPECTIVES: Squatting – a continuing problem" සංරක්ෂණය කළ පිටපත 24 ජූලි 2013 at the Wayback Machine. Barbadosadvocate.com (24 March 2008). Retrieved 20 April 2014.
^ "Squatters get thumbs down from MP Forde" සංරක්ෂණය කළ පිටපත 21 අප්‍රේල් 2014 at the Wayback Machine. Nationnews.com (30 June 2010). Retrieved 20 April 2014.
^ Adhya, Sarah Wakefield. "Barbados Commits to Ambitious Ocean Conservation". The Nature Conservancy. 16 June 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 16 June 2023.
^ "Welcome to Coastal Zone Management Unit – Coastal Zone Management Unit". 1 March 2012 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 24 February 2012.
^ Barbados' CZMU in demand සංරක්ෂණය කළ පිටපත 24 ජූලි 2013 at the Wayback Machine. Barbadosadvocate.com (4 February 2012). Retrieved 20 April 2014.
^ Centre for Resource Management and Environmental Studies සංරක්ෂණය කළ පිටපත 28 නොවැම්බර් 2012 at the Wayback Machine, The University of the West Indies.
^ Fishery and Aquaculture Country Profiles සංරක්ෂණය කළ පිටපත 23 දෙසැම්බර් 2011 at the Wayback Machine, UN-FAO Fisheries and Aquaculture Department
^ Prospero, Joseph M. (June 2006). "Saharan Dust Impacts and Climate Change". Oceanography. 19 (2): 60–61. doi:10.5670/oceanog.2006.65.
^ The Effects of African Dust on Coral Reefs and Human Health සංරක්ෂණය කළ පිටපත 2 මැයි 2012 at the Wayback Machine. Coastal.er.usgs.gov (15 April 2014). Retrieved 20 April 2014.
^ When the Dust Settles (DAAC Study) සංරක්ෂණය කළ පිටපත 12 පෙබරවාරි 2012 at the Wayback Machine, NASA
^ The Impact of African Dust on Childhood Asthma Morbidity in Barbados සංරක්ෂණය කළ පිටපත 24 ජූලි 2013 at the Wayback Machine. Commprojects.jhsph.edu. Retrieved April 2014.
^ ^a ^b "Country Trends". Global Footprint Network. 8 August 2017 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 24 June 2020.
^ Lin, David; Hanscom, Laurel; Murthy, Adeline; Galli, Alessandro; Evans, Mikel; Neill, Evan; Mancini, MariaSerena; Martindill, Jon; Medouar, FatimeZahra; Huang, Shiyu; Wackernagel, Mathis (2018). "Ecological Footprint Accounting for Countries: Updates and Results of the National Footprint Accounts, 2012–2018". Resources. 7 (3): 58. doi:10.3390/resources7030058.
^ Caribbean Travel: Swim with the turtles in Barbados සංරක්ෂණය කළ පිටපත 15 මාර්තු 2012 at the Wayback Machine. Thestar.com (13 March 2012). Retrieved 20 April 2014.
^ Sea Turtles – Dive Operators Association of Barbados සංරක්ෂණය කළ පිටපත 19 මාර්තු 2012 at the Wayback Machine, Barbados Blue Inc.
^ Overing, Matt (3 August 2023). "MEDDLESOME MONKEYS: CENTRE STUDENTS RESEARCH ONGOING DILEMMA IN BARBADOS". Centre College. 10 March 2024 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 9 March 2024.
^ Sealy, Shane; Wood, Chris (14 October 2014). "CBC Barbados – Monkey on the Evening News". CBC TV-8 News. Caribbean Broadcasting Corporation (published 8 October 2014). 10 March 2024 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 9 March 2024.
^ 2010 Population and Housing Census (PDF) (Report). Vol. 1. Barbados Statistical Service. September 2013. p. i. 18 January 2017 දින මුල් පිටපත (PDF) වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 17 November 2016.
^ ^a ^b Barbados සංරක්ෂණය කළ පිටපත 23 ජනවාරි 2021 at the Wayback Machine CIA World Factbook
^ Best, Tony (9 April 2005)"Bajan secrets to living long". 11 December 2007 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 27 June 2006. . nationnews.com.
^ "Data Warehouse". UNICEF DATA. 13 November 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2023-11-13.
^ "Barbados (BRB) – Demographics, Health & Infant Mortality". UNICEF DATA. 13 November 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2023-11-13.
^ Byfield, Judith Ann-Marie; Denzer, LaRay; Morrison, Anthea (2010). [[[:සැකිල්ල:GBurl]] Gendering the African diaspora: women, culture, and historical change in the Caribbean and Nigerian hinterland]. Indiana University Press. pp. 39–. ISBN 978-0-253-22153-7. {{cite book}}: Check |url= value (help)
^ Amadou Mahtar M'Bow; M. Ali Kettani (2001). [[[:සැකිල්ල:GBurl]] Islam and Muslims in the American Continent]. Center of Historical, Economical and Social Studies. {{cite book}}: Check |url= value (help)
^ Rhoda Reddock (1996). [[[:සැකිල්ල:GBurl]] Ethnic minorities in Caribbean society]. I.S.E.R., The University of the West Indies. ISBN 978-976-618-024-9. {{cite book}}: Check |url= value (help)
^ Niles, Bertram (7 September 2006). "BBCCaribbean.com | Are Guyanese welcome in Barbados?". British Broadcasting Corporation (Caribbean Bureau). 11 September 2016 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 8 July 2016..
^ ^a ^b ^c ^d ^e "Barbados". Encyclopedia Britannica. 8 October 2014 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 9 July 2019.
^ Watson, Karl (17 February 2011) "Slavery and Economy in Barbados", BBC | History. සංරක්ෂණය කළ පිටපත 12 පෙබරවාරි 2012 at the Wayback Machine, BBC.
^ Rodgers, Nini (November 2007). "The Irish in the Caribbean 1641–1837: An Overview". Irish Migration Studies in Latin America. 5 (3): 145–156. 19 November 2017 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 15 February 2009.
^ "Remnants of an indentured people". The Irish Times. 19 December 2009. 22 October 2012 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 23 January 2019. Today, behind the facade of a lush green, rural setting, the descendants of those transported still remain – a poor, white population of around 400 known as the Red Legs.
^ "Jews in Barbadoes". jewish-history.com. 25 October 2017 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 26 July 2017.
^ "About". Barbados National Trust (ඇමෙරිකානු ඉංග්‍රීසි බසින්). සම්ප්‍රවේශය 2024-06-28.
^ "Feature – Roma and Gypsy Slavery". Travellers Times. 24 February 2017. 27 October 2020 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 1 September 2020.
^ ^a ^b "Barbados 2019 International Religious Freedom Report" (PDF). US Department of State. 30 September 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත (PDF). සම්ප්‍රවේශය 30 September 2021.
^ "375: Anglican Church Act". Laws of Barbados (PDF). Government of Barbados. 2008. 14 July 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත (PDF). සම්ප්‍රවේශය 6 June 2021.
^ ^a ^b "Freedom of Thought Report: Barbados". Freedom of Thought Report. Humanists International. 16 October 2020. 30 September 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 30 September 2021.
^ "Baha'u'llah". Bci.org. 28 August 2010 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 4 July 2010.
^ Fransman, Laurie (2011). Fransman's British Nationality Law. A&C Black. p. 848. ISBN 978-1-84592-095-1.
^ "Parliament". Official Website of the Barbaros Government. 3 April 2019 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2024-01-20.
^ The official Constitution of Barbados සංරක්ෂණය කළ පිටපත 15 දෙසැම්බර් 2012 at the Wayback Machine (1966) version.
^ Pursuant to section 58 of the Constitution of Barbados සංරක්ෂණය කළ පිටපත 2 දෙසැම්බර් 2021 at the Wayback Machine As amended by section 26 of the Constitution (Amendment) (No. 2) Act, 2021 සංරක්ෂණය කළ පිටපත 19 ඔක්තෝබර් 2021 at the Wayback Machine
^ "Chasing after an elusive union". Jamaica Observer. 20 July 2003. 24 June 2009 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 14 December 2010.
^ "Former PM: Caribbean doing/un-doing everything again and again" සංරක්ෂණය කළ පිටපත 19 පෙබරවාරි 2012 at the Wayback Machine. NationNews.com. 14 July 2003
^ "Latin American and Caribbean State Parties to the Rome Statute". International Criminal Court. 9 August 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 10 July 2021.
^ BarbadosBusiness.gov.bb, The Barbados government's Regional and International affiliations
^ "Constitution (Amendment) Act, 2003" (PDF). 2022-10-09 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත (PDF).
^ 50 Years of Singapore and the United Nations. World Scientific. 2015. ISBN 978-981-4713-03-0.access-date=28 March 2024
^ "European Union – EEAS (European External Action Service) | EU Relations with Barbados". Europa (web portal). 19 June 2014. 30 November 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 10 November 2018.
^ "TRADE POLICY REVIEW BARBADOS". p. 7. 3 June 2023 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. Trade policy has also sought to protect a small number of domestic activities, mostly food production, from foreign competition, while recognizing that most domestic needs are best met by imports.
^ REPUBLIC OF TRINIDAD AND TOBAGO. "Legal Supplement" (PDF). ird.gov.tt. 7 May 2016 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත (PDF). සම්ප්‍රවේශය 27 December 2016.
^ "DOUBLE TAXATION AGREEMENT". 30 May 2023 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී.
^ "Barbados turns to China for military assistance". Caribbean360.com. 7 August 2006. 17 September 2013 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී.
^ "GOV.BB". gov.bb. 9 June 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2023-12-09.
^ Barbados සංරක්ෂණය කළ පිටපත 10 මැයි 2017 at the Wayback Machine, International Monetary Fund.
^ World Bank – Country Groups සංරක්ෂණය කළ පිටපත 18 මාර්තු 2011 at the Wayback Machine. Retrieved 6 June 2021.
^ "20 percent in poverty". Caribbean Broadcasting Corporation. 20 April 2012. 23 April 2012 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 22 April 2012.
^ World Intellectual Property Organization (2024). "Global Innovation Index 2024. Unlocking the Promise of Social Entrepreneurship". www.wipo.int. Geneva. p. 18. doi:10.34667/tind.50062. ISBN 978-92-805-3681-2. සම්ප්‍රවේශය 2024-10-22.
^ "Barbados". Encyclopedia Britannica. 8 October 2014 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 9 July 2019.
^ "Barbados". United States Department of State. 19 October 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2023-10-15.
^ Morris, Roy (2 January 2006). "Builders paradise". The Nation Newspaper. 4 January 2006 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 29 July 2009. Industry sources are warning, however, that while the boom will bring many jobs and much income, ordinary Barbadians hoping to undertake home construction or improvement will be hard pressed to find materials or labour, given the large number of massive commercial projects with which they will have to compete. ... Construction magnate Sir Charles 'COW' Williams, agreeing that this year will be "without doubt" the biggest ever for the island as far as construction was concerned, revealed that his organisation was in the final stages of the construction of a new US$6 million plant at Lears, St Michael to double its capacity to produce concrete blocks, as well as a new US$2 million plant to supply ready-mixed concrete from its fleet of trucks. "The important thing to keep in mind is that the country will benefit tremendously from a massive injection of foreign exchange from people who want to own homes here," Sir Charles said.
^ "Barbados profile – Overview". BBC. 22 December 2013. 5 April 2014 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 6 April 2014.
^ Barbados සංරක්ෂණය කළ පිටපත 23 ජනවාරි 2021 at the Wayback Machine CIA World Factbook
^ "Latest Socio-Economic Indicators". Barbados Statistical Service. 5 November 2015 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 8 November 2015.
^ Lashley, Cathy (24 July 2009). "Barbados signs agreement with EU". gisbarbados.gov.bb. 24 July 2013 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 29 July 2009.
^ "Treaty network an advantage in securities trading". Barbados Advocate. 28 July 2009. 11 February 2006 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 28 July 2009.
^ "Barbados announced a technical default on coupon of Eurobonds with maturity in 2035". cbonds.com. 12 June 2018 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 2018-06-10.
^ "Barbados reaches debt restructuring deal with creditors". latinfinance.com. 21 October 2019. 17 December 2019 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2019-12-17.
^ "Barbados completes debt restructuring and Lebanon facing growing risks". ihsmarkit.com. 25 October 2019. 17 December 2019 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2019-12-17.
^ "Unesco Institute for Statistics: Date Centre". 14 September 2007. 30 January 2011 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 28 February 2011.
^ "Barbados". Encyclopedia Britannica. 8 October 2014 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 9 July 2019.
^ Barbados සංරක්ෂණය කළ පිටපත 23 ජනවාරි 2021 at the Wayback Machine CIA World Factbook
^ "Everything You Must Know About CSEC & How to Get It". 24 August 2021. 2021-08-26 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2023-11-19.
^ "The Education System in Barbados". Business Barbados. 11 February 2013. 11 May 2015 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 22 May 2015.
^ Dickson, W.; Marshall, P.; Marryat, F.; Hamilton, B.; Strachan, H. (2023-07-01). "Bajan, adj. & n. meanings, etymology and more". Oxford English Dictionary. සම්ප්‍රවේශය 2024-06-21.
^ "Definition of BAJAN". Merriam-Webster. 2023-10-23. සම්ප්‍රවේශය 2024-06-21.
^ "Barbados". Encyclopedia Britannica. 8 October 2014 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 9 July 2019.
^ "Crop Over Festival". 2camels.com. 5 March 2010 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 30 July 2009.
^ "Barbados: Media", British Broadcasting Corporation, 4 August 2023
^ "Barbados - Society", Commonwealth of Nations
^ Barbados Food සංරක්ෂණය කළ පිටපත 29 මාර්තු 2015 at the Wayback Machine. Totally Barbados. Retrieved 25 January 2011.
^ Barbados National Dish: Coucou & Flying Fish සංරක්ෂණය කළ පිටපත 16 ජූනි 2011 at the Wayback Machine. Epicurian Tourist. 25 December 2007. Retrieved 21 January 2011.
^ [1] සංරක්ෂණය කළ පිටපත 30 මැයි 2017 at the Wayback Machine.www.barbados.org. Retrieved 28 May 2015.
^ "Banks Beer: The Beer" සංරක්ෂණය කළ පිටපත 7 ජූලි 2011 at the Wayback Machine. BanksBeer.com. Retrieved 9 March 2011.
^ De Ledesma and Popplewell, p. 518.
^ Kamugisha, Aaron (2015) Rihanna: Barbados world-gurl in global popular culture. University of the West Indies Press. ISBN 9766405026
^ "Malcolm Marshall | West Indian Fast Bowler, Cricket Legend | Britannica". britannica.com. 2024-03-12. 29 August 2017 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2024-03-29.
^ Salmon, Santana (2022-11-30). "Obadele Thompson, Barbados' first and only Olympics medalist". CNW Network (ඇමෙරිකානු ඉංග්‍රීසි බසින්). සම්ප්‍රවේශය 2024-06-27.
^ "iaaf.org – Athletes – Brathwaite Ryan Biography". 1 May 2011 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 30 January 2022.
^ "Associated Press, "Brathwaite wins men's 110-meter hurdles at worlds", Aug. 20, 2009".
^ "BARBADOS RUGBY CLUB | Sporting Barbados". sportingbarbados.com. 5 September 2011. 29 March 2024 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2024-03-29.
^ "Barbados Turf Club | horseracing in Barbados". Barbados Barbados. 29 March 2024 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2024-03-29.
^ Perez, Mike (23 March 2006). "FIBA – Barbados power past Scotland". FIBA. සම්ප්‍රවේශය 11 April 2024.
^ "Ape hills polo". Ape hills Club. 12 January 2015 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 2 June 2015.
^ "Volleyball". Totally Barbados. 29 March 2024 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2024-03-29.
^ "Darian King | Bio | ATP Tour | Tennis". ATP Tour. සම්ප්‍රවේශය 2024-03-29.
^ "Race of Champions | Event | Motorsport.com". motorsport.com. 2014-12-14. 29 March 2024 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2024-03-29.
^ World Surfing League, Visit Barbados, https://www.visitbarbados.org/world-surfing-league-barbados-surf-pro, ප්‍රතිෂ්ඨාපනය 4 February 2021
^ "Netball". The Barbados Olympic Association Inc. 2020-12-07. 29 March 2024 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2024-03-29.
^ Grasso, John (2013). Historical Dictionary of Football. Scarecrow Press. Page 484. ISBN 9780810878570.
^ Guide, Barbados org Travel. "Barbados Driving Tips – Stay Safe As You Explore The Island". barbados.org. 19 October 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2023-10-17.
^ "Statue of Bussa – Barbados Pocket Guide". barbadospocketguide.com. 19 October 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2023-10-17.
^ "Private Transportation – Barbados Pocket Guide". barbadospocketguide.com. 19 October 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2023-10-17.
^ Fare Policy සංරක්ෂණය කළ පිටපත 31 දෙසැම්බර් 2019 at the Wayback Machine: Barbados Transport Board
^ "EV buses are here". epaper.barbadostoday.bb. 16 September 2020 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2020-09-16.
^ "National Energy Policy for Barbados 2019 – 2030". energy.gov.bb. 16 September 2020 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2020-09-16.
^ "American Airlines Adding More Barbados Flights for Holidays". Caribbean Journal. July 16, 2023. 18 July 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය April 14, 2024.
^ "Barbados welcomes return of Delta Airlines". Jamaica Gleaner. February 7, 2024. 9 February 2024 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය April 14, 2024.
^ Epstein, Curt (May 15, 2023). "Universal Aviation Adds Barbados FBO to Network". Aviation International News. 11 October 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය April 14, 2024.
^ "FlightSupport (Barbados) Ltd Celebrates Successful Launch in Barbados". PR Newswire. December 5, 2023. 4 March 2024 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය April 14, 2024.
^ "InterCaribbean 'cutting-edge' Support System takes flight". Barbados Today. December 2, 2023. 12 December 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය April 14, 2024.
^ "Grantley Adams International Airport Expansion and Renovation". Airport Technology. November 1, 2017. 8 December 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය April 14, 2024.
^ "Barbados Is Transforming the Concorde Hangar Into a New Airport Terminal". Caribbean Journal. November 25, 2023. 22 December 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය April 14, 2024.
^ Deane, Sandy (December 15, 2023). "PM hoping to finalise airport PPP by early 2024". Barbados Today. 21 December 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය April 14, 2024.
^ Ahmed, Zahra (2022-10-29). "3 Major Ports In Barbados". Marine Insight. 29 November 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2024-04-02.
^ Today, Barbados (December 22, 2023). "Port extends hours amid cargo surge". Barbados Today. 27 December 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය April 14, 2024.

උතුරු ඇමරිකාවේ ස්වෛරී රාජ්‍යයන් සහ යැපෙන භූමි ප්‍රදේශ ලැයිස්තුව

[cia-1] උපුටාදැක්වීම් දෝෂය: අනීතික <ref> ටැගය; cia නමැති ආශ්‍රේයන් සඳහා කිසිදු පෙළක් සපයා නොතිබුණි

[2] "Our World in Data". 12 January 2024 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 11 January 2024.

[3] 2021 Population and Housing Census Report – August 1, 2021 (PDF) (Report). Barbados Statistical Service. June 2023. p. 21.

[IMFWEO.BB-4] "World Economic Outlook Database, October 2023 Edition. (Barbados)". IMF.org. International Monetary Fund. 10 October 2023. 5 November 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 20 October 2023.

[UNHDR-5] "Human Development Report 2023/24" (PDF). United Nations Development Programme. 13 March 2024. 13 March 2024 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත (PDF). සම්ප්‍රවේශය 13 March 2024.

[fco-6] "Barbados". 29 August 2006. 15 October 2007 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. (fco.gov.uk), updated 5 June 2006.

[Spanish_Main-7] Sauer, Carl Ortwin (1969) [1966]. [[[:සැකිල්ල:GBurl]] Early Spanish Main, The]. University of California Press. pp. 192–197. ISBN 0-520-01415-4. {{cite book}}: Check |url= value (help)

[Commonwealth_History-8] Secretariat. "Barbados – History". Commonwealth of Nations. 20 August 2014 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී.

[9] Said-Moorhouse, Lauren; Foster, Max (2021-11-30). "Barbadians celebrate the birth of a republic and bid farewell to the Queen". CNN. 2021-11-30 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2022-01-29.

[10] Safi, Michael (30 November 2021). "Barbados parts way with Queen and becomes world's newest republic". The Guardian. 30 November 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 30 November 2021.

[11] Belle, Nicole; Bramwell, Bill (1 August 2005). "Climate Change and Small Island Tourism: Policy Maker and Industry Perspectives in Barbados". Journal of Travel Research. 44: 34–38. doi:10.1177/0047287505276589. ISSN 0047-2875. S2CID 154912745.

[12] Dr Ainslie (1816). Dr Ainslie (ed.). "To the Editor of the Colonial Journal". The Colonial Journal (1). London: G. Davidson: 104. 18 April 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 4 April 2023.

[13] Fiske, Amos Kidder (1899). The West Indies: A History of the Islands of the West Indian Archipelago, Together with an Account of Their Physical Characteristics, Natural Resources, and Present Condition. G. P. Putnam's Sons. p. 357. 18 April 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 4 April 2023.

[14] Barbados the Red Land with White Teeth: Home of the Amerindians. Barbados Museum & Historical Society. 5 May 2010 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 14 May 2010. A temporary exhibit which examined some of the preliminary excavations conducted at the dig site at Heywoods, St. Peter.

[15] Barbados – Geography / History. Fun 'N' Sun Publishing Inc. 2008. 13 December 2010 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 14 May 2010.

[16] Faria, Norman (17 June 2009). "Guyana Consul (Barbados) Visit to Former Amerindian Village Site in B'dos" (PDF). Guyana Chronicle. Pan-Tribal Confederacy of Indigenous Tribal Nations. p. 2. 24 May 2016 දින මුල් පිටපත (PDF) වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 14 May 2010. Adjacent to the park, there is still a fresh water stream. This as a main reason the village was here. A hundred or so metres away is the sea and a further five hundred metres [550 yd] out across a lagoon was the outlying reef where the Atlantic swells broke on the coral in shallow waters. As an aside, the word "Ichirouganaim", said to be an Arawak word used by the Amerindians to describe Barbados, is thought to refer to the "teeth" imagery of the waves breaking on the reefs off most of southern and eastern coasts.

[17] Drewett, Peter (1991). Prehistoric Barbados. Barbados Museum and Historical Society. ISBN 1-873132-15-8.

[18] Drewett, Peter (2000). Prehistoric Settlements in the Caribbean: Fieldwork on Barbados, Tortola and the Cayman Islands. Archetype Publications Ltd. ISBN 1-873132-22-0.

[බාබඩෝස්_හි_නිරුක්තිය_Carrington,_Sean_2007_25-19] Carrington, Sean (2007). A~Z of Barbados Heritage. Macmillan Caribbean Publishers Limited. p. 25. ISBN 978-0-333-92068-8.

[බාබඩෝස්_හි_නිරුක්තිය_Allsopp2003-20] Allsopp, Richard; Allsopp, Jeannette (2003). Dictionary of Caribbean English Usage. University of the West Indies Press. p. 101. ISBN 9766401454.

[බාබඩෝස්_හි_නිරුක්තිය_EltisRichardson1997-21] Eltis, David; Richardson, David (1997). [[[:සැකිල්ල:GBurl]] Routes to Slavery: Direction, Ethnicity, and Mortality in the Transatlantic Slave Trade]. Routledge. p. 87. ISBN 978-0-7146-4820-0. සම්ප්‍රවේශය 24 November 2008. {{cite book}}: Check |url= value (help)

[22] Morgan, Philip D.; Hawkins, Sean (2004). [[[:සැකිල්ල:GBurl]] Black Experience and the Empire]. Oxford University Press. p. 82. ISBN 0-19-926029-X. {{cite book}}: Check |url= value (help)

[බාබඩෝස්_හි_ඉතිහාසය_earthmagazine-23] Cook, Terri; Abbott, Lon (7 June 2018). "Travels in Geology: Barbados: Ascending the sea-level staircase". Earth Magazine. 31 May 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 13 February 2023.

[බාබඩෝස්_හි_ඉතිහාසය_Encylopedia_Britannica-_Barbados-24] ^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r ^s "Barbados". Encyclopedia Britannica. 8 October 2014 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 9 July 2019.

[25] Drewett, Peter (1993). "Excavations at Heywoods, Barbados, and the Economic Basis of the Suazoid Period in the Lesser Antilles", Journal of the Barbados Museum and Historical Society 38:113–137.

[26] Fitzpatrick, Scott M., "A critical approach to c14 dating in the Caribbean", Latin American Antiquity, 17 (4), pp. 389 ff.

[27] Beckles, Hilary McD. A History of Barbados: From Amerindian Settlement to Caribbean Single Market (Cambridge University Press, 2007 edition).

[බාබඩෝස්_හි_ඉතිහාසය_Watson-28] Watson, Karl (1997). "A brief history of Barbados". In Ali, Arif (ed.). Barbados. Hansib.

[බාබඩෝස්_හි_ඉතිහාසය_Spanish_Main-29] Sauer, Carl Ortwin (1969) [1966]. [[[:සැකිල්ල:GBurl]] Early Spanish Main, The]. University of California Press. pp. 192–197. ISBN 0-520-01415-4. {{cite book}}: Check |url= value (help)

[30] "AXSES Systems Caribbean Inc., The Barbados Tourism Encyclopaedia". Barbados.org. 8 February 2007. 16 January 2000 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 4 July 2010.

[31] "History of Barbados". Encyclopedia Britannica. https://www.britannica.com/EBchecked/topic/52655/Barbados/54603/History. ප්‍රතිෂ්ඨාපනය 4 July 2010.

[32] Beckles, A History of Barbados (2007), pp. 1–6.

[බාබඩෝස්_හි_ඉතිහාසය_boston-33] "New Take on George Slept Here". The Boston Globe. 4 March 2016 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 18 October 2017.

[34] Beckles, A History of Barbados (2007), p. 7.

[35] "Holetown Barbados – Fun Barbados Sights". funbarbados.com. 12 September 2017 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 12 September 2017.

[36] William And John සංරක්ෂණය කළ පිටපත 17 නොවැම්බර් 2017 at the Wayback Machine, 11 January 201, Shipstamps.co.uk

[බාබඩෝස්_හි_ඉතිහාසය_Slavery_and_Economy_in_Barbados-37] ^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f "Slavery and Economy in Barbados". 12 February 2012 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 9 July 2019.

[38] Corish, Patrick J. (12 March 2009). "The Cromwellian Regime, 1650–60". Patrick J. Corish, The Cromwellian Regime, 1650–1660. Oxford University Press. pp. 353–386. doi:10.1093/acprof:oso/9780199562527.003.0014. ISBN 978-0-19-956252-7. 6 April 2016 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 26 March 2016.

[39] Marjoleine Kars (2020). "2 – Labor Camps in the Making". Blood on the River. New York: The New Press. pp. 39–40. developed sugar plantations on the islands of Barbados and Jamaica, first with indentured and convict laborers from England and then, when that supply dried up, with enslaved Africans

[40] Blakemore, Richard J. and Murphy, Elaine. (2018). The British Civil Wars at Sea, 1638–1653. Woodbridge, Suffolk: The Boydell Press. p. 170. ISBN 9781783272297.

[41] Watson, Karl (5 November 2009). "The Civil War in Barbados". History in-depth. BBC. 2 December 2010 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී.

[බාබඩෝස්_හි_ඉතිහාසය_Monahan-42] Monahan, Michael J. (2011). The Creolizing Subject: Race, Reason, and the Politics of Purity (1st ed.). Fordham University Press. ISBN 978-0823234509.

[බාබඩෝස්_හි_ඉතිහාසය_Sheridan-43] Sheridan, Richard B. (1974). Sugar and Slavery: An Economic History of the British West Indies, 1623–1775. Canoe Press. ISBN 978-976-8125-13-2. 26 July 2020 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 19 July 2020.

[බාබඩෝස්_හි_ඉතිහාසය_Bartlett-44] Bartlett, Thomas. සැකිල්ල:"'This famous island set in a Virginian sea': Ireland in the British Empire, 1690–1801". In Marshall, P. J.; Low, Alaine; and Louis, William Roger (1998). P. J. Marshall and Alaine Low (eds.). The Oxford History of the British Empire. Volume II: The Eighteenth Century. Oxford: Oxford University Press.

[බාබඩෝස්_හි_ඉතිහාසය_beyond-45] Ali, Arif (1997). Barbados: Just Beyond Your Imagination. Hansib Publishing (Caribbean) Ltd. pp. 46, 48. ISBN 1-870518-54-3.

[46] Jerome Handler, New West Indian Guide 91 (2017) 30–55

[බාබඩෝස්_හි_ඉතිහාසය_menard-47] Sweet Negotiations: Sugar, Slavery, and Plantation Agriculture in Early Barbados සංරක්ෂණය කළ පිටපත 25 ජනවාරි 2021 at the Wayback Machine, Chapter 6 "The Expansion of Barbados", p. 112

[48] "Noël 1831 La grande révolte des esclaves jamaïquains | L'Humanité" (ප්‍රංශ බසින්). Humanite.fr. 25 December 2019. 19 December 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2022-02-06.

[බාබඩෝස්_හි_ඉතිහාසය_pr-49] Orlando Pérez (1970). "Notes on the Tropical Cyclones of Puerto Rico" (PDF). San Juan, Puerto Rico National Weather Service. 29 June 2011 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත (PDF). සම්ප්‍රවේශය 12 February 2007.

[බාබඩෝස්_හි_ඉතිහාසය_deadliest-50] Edward N. Rappaport; Jose Fernandez-Partagas; Jack Beven (1997). "The Deadliest Atlantic Tropical Cyclones, 1492–1996". National Oceanic and Atmospheric Administration. 21 February 2012 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2 January 2007.

[51] "Barbados" සංරක්ෂණය කළ පිටපත 29 ජනවාරි 2012 at the Wayback Machine. Library of Congress Country Studies.

[52] "Barbados – population". සංරක්ෂණය කළ පිටපත 29 ජනවාරි 2012 at the Wayback Machine. Library of Congress Country Studies.

[බාබඩෝස්_හි_ඉතිහාසය_dnation-53] Price, Sanka (10 March 2014). "'Political giant' passes away". Daily Nation. Nation Publishing. 10 March 2014 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 7 April 2014.

[54] "The Party". Official Web Site. Democratic Labour Party. 4 February 2012 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 3 December 2011.

[බාබඩෝස්_හි_ඉතිහාසය_DN-55] Nohlen, D. (2005) Elections in the Americas: A data handbook, Volume I, p. 85. ISBN 978-0-19-928357-6

[56] HRM Queen Elizabeth II (2010). "History and present government – Barbados". The Royal Household. 10 October 2012 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 10 May 2010.

[57] Carter, Gercine (26 September 2010). "Ex-airport boss recalls Cubana crash". Nation Newspaper. 24 January 2012 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 16 October 2011.

[බාබඩෝස්_හි_ඉතිහාසය_DN5-58] Dieter Nohlen (2005) Elections in the Americas: A data handbook, Volume I, p. 90. ISBN 978-0-19-928357-6.

[බාබඩෝස්_හි_ඉතිහාසය_cnn_republic-59] Norman 'Gus' Thomas. "Barbados to vote on move to republic". Caribbean Net News. 2007-12-28 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී.

[60] "Barbados General Election Results – 24 May 2018". caribbeanelections.com. 12 September 2019 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 26 May 2018.

[61] Yasharoff, Hannah (16 September 2020). "Barbados announces plan to remove Queen Elizabeth as head of state next year". USA TODAY. 7 October 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 16 September 2020.

[62] "Barbados elects first president, replacing UK Queen as head of state". CNN. 22 October 2021. 26 October 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 23 October 2021.

[63] Team, Caribbean Lifestyle Editorial (15 September 2020). "Barbados to become an Independent Republic in 2021". Caribbean Culture and Lifestyle. 23 September 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2020-09-15.

[64] Speare-Cole, Rebecca (2020-09-16). "Barbados to remove Queen as head of state by November 2021". Evening Standard. 13 August 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 16 September 2020.

[65] Madden, Marlon, ed. (17 September 2020). "Wickham predicts Barbados' republic model to mirror Trinidad's". Top Featured Article. Barbados Today. 13 August 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 4 June 2021. As Barbados prepares to ditch the Queen as its Head of State and become a republic, a prominent political scientist is predicting that Prime Minister Mia Mottley will follow the Trinidad and Tobago model. What's more, Peter Wickham has shot down any idea of the Barbados Labour Party administration holding a referendum on the matter, saying that to do so would be a 'mistake'. 'There is no need to and I don't think it makes a lot of sense. We had a situation where since 1999 this [political party] indicated its desire to go in the direction of a republic. The Opposition has always supported it ... So, I think there is enough cohesion in that regard to go with it,' he said.

[බාබඩෝස්_හි_ඉතිහාසය_auto1-66] "Barbados to remove Queen Elizabeth as head of state". BBC News. 16 September 2020. 11 March 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 18 March 2021.

[බාබඩෝස්_හි_ඉතිහාසය_billdetail-67] "Barbados Parliament Bills Archive". barbadosparliament.com. 8 October 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 8 October 2021.

[68] "Letter to the Speaker RE Nomination of Her Excellency Dame Sandra Mason as 1st President of Barbados" (PDF). Parliament of Barbados. 12 October 2021. 15 October 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත (PDF). සම්ප්‍රවේශය 16 October 2021.

[69] Paterson, Kirsteen (20 October 2021). "Barbados just appointed its first president as it becomes a republic". The National. Scotland. 21 October 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 21 October 2021.

[70] "In Barbados, parliament votes to amend constitution, paving the way to republican status". ConstitutionNet. 30 September 2021. 8 October 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 9 October 2021.

[71] "Barbados becomes a republic and parts ways with the Queen". BBC News. 30 November 2021. 30 November 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 10 May 2023.

[72] "A message from The Queen to the President and people of Barbados". The Royal Family. 30 November 2021. 1 December 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 30 November 2021.

[73] "Survey shows support for republic". Barbados Today. 2021-12-21. 21 December 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 22 December 2021.

[74] Brathwaithe, Sheria (20 December 2021). "UWI poll: Republic preferred option". nationnews.com. 22 December 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 22 December 2021.

[75] "Members of Constitutional Review Commission sworn in". nationnews.com. 2022-06-20. 21 June 2022 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2022-06-21.

[76] Barrow-Giles, Cynthia; Yearwood, Rico (12 August 2022). "The Constitutional Reform Commission of Barbados: Much Expectation, Great Skepticism". ConstitutionNet.

[77] "Public Meetings". Constitutional Reform Commission. 15 January 2024.

[78] Joseph, Emmanuel (23 August 2023). "Report of Constitutional Reform Commission delayed until 2024". Barbados Today.

[79] "Constitutional Reform Commission gets another extension". Barbados Today. 26 April 2024.

[80] "Barbados country profile". BBC News. 2012-08-02. 2 October 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2023-10-02.

[බාබඩෝස්_හි_භූගෝලය_සහ_දේශගුණය_Encylopedia_Britannica-_Barbados-81] "Barbados". Encyclopedia Britannica. 8 October 2014 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 9 July 2019.

[82] Terms and Definitions FRA 2025 Forest Resources Assessment, Working Paper 194. Food and Agriculture Organization of the United Nations. 2023.

[83] "Global Forest Resources Assessment 2020, Barbados". Food Agriculture Organization of the United Nations.

[84] Logan, Gabi. "Geologic History of Barbados Beaches". USA Today. 22 March 2012 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2 July 2011. Barbados lies directly over the intersection of the Caribbean Plate and the South American Plate in a region known as a subduction zone. Beneath the ocean floor, the South American Plate slowly slides below the Caribbean Plate.

[85] "Barbados Sightseeing – Animal Flower Cave". Leigh Designs. Little Bay House. 2010. 12 December 2011 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 10 July 2011. The Animal flower Cave is the island's lone accessible sea-cave and was discovered from the sea in 1780 by two English explorers. The cave's coral floor is estimated to be 400,000 to 500,000 years old and the "younger" coral section above the floor is about 126,000 years old. The dating was carried out by the German Geographical Institute, and visitors can see a "map" of the dating work in the bar and restaurant. The cave now stands some six feet above the high tide mark even though it was formed at sea level. This is because Barbados is rising about one inch per 1,000 years, which is yet another indication of the cave's age.

[86] Gloria. "Pico Teneriffe – Barbados Pocket Guide". barbadospocketguide.com. 27 November 2016 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 3 April 2017.

[බාබඩෝස්_හි_භූගෝලය_සහ_දේශගුණය_weather1-87] "Average and Record Conditions at Bridgetown, Barbados". BBC Weather. 20 February 2007 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 10 September 2009.

[88] "Hurricane Tomas lashes Caribbean islands" සංරක්ෂණය කළ පිටපත 5 නොවැම්බර් 2015 at the Wayback Machine. BBC News, 30 October 2010.

[89] Domestic and Industrial Wastewater Treatment Techniques in Barbados සංරක්ෂණය කළ පිටපත 24 ජූලි 2013 at the Wayback Machine. Cep.unep.org. Retrieved 20 April 2014.

[90] Barbados, World Resources Institute

[91] Perspectives: A continuing problem and persistent threat සංරක්ෂණය කළ පිටපත 24 ජූලි 2013 at the Wayback Machine. Barbadosadvocate.com. Retrieved 20 April 2014.

[බාබඩෝස්_හි_භූගෝලය_සහ_දේශගුණය_barbadosadvocate.com-92] "PERSPECTIVES: Squatting – a continuing problem" සංරක්ෂණය කළ පිටපත 24 ජූලි 2013 at the Wayback Machine. Barbadosadvocate.com (24 March 2008). Retrieved 20 April 2014.

[93] "Squatters get thumbs down from MP Forde" සංරක්ෂණය කළ පිටපත 21 අප්‍රේල් 2014 at the Wayback Machine. Nationnews.com (30 June 2010). Retrieved 20 April 2014.

[94] Adhya, Sarah Wakefield. "Barbados Commits to Ambitious Ocean Conservation". The Nature Conservancy. 16 June 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 16 June 2023.

[95] "Welcome to Coastal Zone Management Unit – Coastal Zone Management Unit". 1 March 2012 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 24 February 2012.

[96] Barbados' CZMU in demand සංරක්ෂණය කළ පිටපත 24 ජූලි 2013 at the Wayback Machine. Barbadosadvocate.com (4 February 2012). Retrieved 20 April 2014.

[97] Centre for Resource Management and Environmental Studies සංරක්ෂණය කළ පිටපත 28 නොවැම්බර් 2012 at the Wayback Machine, The University of the West Indies.

[98] Fishery and Aquaculture Country Profiles සංරක්ෂණය කළ පිටපත 23 දෙසැම්බර් 2011 at the Wayback Machine, UN-FAO Fisheries and Aquaculture Department

[99] Prospero, Joseph M. (June 2006). "Saharan Dust Impacts and Climate Change". Oceanography. 19 (2): 60–61. doi:10.5670/oceanog.2006.65.

[100] The Effects of African Dust on Coral Reefs and Human Health සංරක්ෂණය කළ පිටපත 2 මැයි 2012 at the Wayback Machine. Coastal.er.usgs.gov (15 April 2014). Retrieved 20 April 2014.

[101] When the Dust Settles (DAAC Study) සංරක්ෂණය කළ පිටපත 12 පෙබරවාරි 2012 at the Wayback Machine, NASA

[102] The Impact of African Dust on Childhood Asthma Morbidity in Barbados සංරක්ෂණය කළ පිටපත 24 ජූලි 2013 at the Wayback Machine. Commprojects.jhsph.edu. Retrieved April 2014.

[බාබඩෝස්_හි_භූගෝලය_සහ_දේශගුණය_footprintdata-103] "Country Trends". Global Footprint Network. 8 August 2017 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 24 June 2020.

[104] Lin, David; Hanscom, Laurel; Murthy, Adeline; Galli, Alessandro; Evans, Mikel; Neill, Evan; Mancini, MariaSerena; Martindill, Jon; Medouar, FatimeZahra; Huang, Shiyu; Wackernagel, Mathis (2018). "Ecological Footprint Accounting for Countries: Updates and Results of the National Footprint Accounts, 2012–2018". Resources. 7 (3): 58. doi:10.3390/resources7030058.

[105] Caribbean Travel: Swim with the turtles in Barbados සංරක්ෂණය කළ පිටපත 15 මාර්තු 2012 at the Wayback Machine. Thestar.com (13 March 2012). Retrieved 20 April 2014.

[106] Sea Turtles – Dive Operators Association of Barbados සංරක්ෂණය කළ පිටපත 19 මාර්තු 2012 at the Wayback Machine, Barbados Blue Inc.

[107] Overing, Matt (3 August 2023). "MEDDLESOME MONKEYS: CENTRE STUDENTS RESEARCH ONGOING DILEMMA IN BARBADOS". Centre College. 10 March 2024 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 9 March 2024.

[108] Sealy, Shane; Wood, Chris (14 October 2014). "CBC Barbados – Monkey on the Evening News". CBC TV-8 News. Caribbean Broadcasting Corporation (published 8 October 2014). 10 March 2024 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 9 March 2024.

[බාබඩෝස්_හි_ජනවිකාසය_census-109] 2010 Population and Housing Census (PDF) (Report). Vol. 1. Barbados Statistical Service. September 2013. p. i. 18 January 2017 දින මුල් පිටපත (PDF) වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 17 November 2016.

[බාබඩෝස්_හි_ජනවිකාසය_cia-110] Barbados සංරක්ෂණය කළ පිටපත 23 ජනවාරි 2021 at the Wayback Machine CIA World Factbook

[111] Best, Tony (9 April 2005)"Bajan secrets to living long". 11 December 2007 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 27 June 2006. . nationnews.com.

[112] "Data Warehouse". UNICEF DATA. 13 November 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2023-11-13.

[113] "Barbados (BRB) – Demographics, Health & Infant Mortality". UNICEF DATA. 13 November 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2023-11-13.

[114] Byfield, Judith Ann-Marie; Denzer, LaRay; Morrison, Anthea (2010). [[[:සැකිල්ල:GBurl]] Gendering the African diaspora: women, culture, and historical change in the Caribbean and Nigerian hinterland]. Indiana University Press. pp. 39–. ISBN 978-0-253-22153-7. {{cite book}}: Check |url= value (help)

[115] Amadou Mahtar M'Bow; M. Ali Kettani (2001). [[[:සැකිල්ල:GBurl]] Islam and Muslims in the American Continent]. Center of Historical, Economical and Social Studies. {{cite book}}: Check |url= value (help)

[116] Rhoda Reddock (1996). [[[:සැකිල්ල:GBurl]] Ethnic minorities in Caribbean society]. I.S.E.R., The University of the West Indies. ISBN 978-976-618-024-9. {{cite book}}: Check |url= value (help)

[117] Niles, Bertram (7 September 2006). "BBCCaribbean.com | Are Guyanese welcome in Barbados?". British Broadcasting Corporation (Caribbean Bureau). 11 September 2016 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 8 July 2016..

[බාබඩෝස්_හි_ජනවිකාසය_Encylopedia_Britannica-_Barbados-118] "Barbados". Encyclopedia Britannica. 8 October 2014 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 9 July 2019.

[119] Watson, Karl (17 February 2011) "Slavery and Economy in Barbados", BBC | History. සංරක්ෂණය කළ පිටපත 12 පෙබරවාරි 2012 at the Wayback Machine, BBC.

[120] Rodgers, Nini (November 2007). "The Irish in the Caribbean 1641–1837: An Overview". Irish Migration Studies in Latin America. 5 (3): 145–156. 19 November 2017 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 15 February 2009.

[121] "Remnants of an indentured people". The Irish Times. 19 December 2009. 22 October 2012 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 23 January 2019. Today, behind the facade of a lush green, rural setting, the descendants of those transported still remain – a poor, white population of around 400 known as the Red Legs.

[122] "Jews in Barbadoes". jewish-history.com. 25 October 2017 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 26 July 2017.

[123] "About". Barbados National Trust (ඇමෙරිකානු ඉංග්‍රීසි බසින්). සම්ප්‍රවේශය 2024-06-28.

[124] "Feature – Roma and Gypsy Slavery". Travellers Times. 24 February 2017. 27 October 2020 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 1 September 2020.

[බාබඩෝස්_හි_ජනවිකාසය_2019religion-125] "Barbados 2019 International Religious Freedom Report" (PDF). US Department of State. 30 September 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත (PDF). සම්ප්‍රවේශය 30 September 2021.

[126] "375: Anglican Church Act". Laws of Barbados (PDF). Government of Barbados. 2008. 14 July 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත (PDF). සම්ප්‍රවේශය 6 June 2021.

[බාබඩෝස්_හි_ජනවිකාසය_FOTR-127] "Freedom of Thought Report: Barbados". Freedom of Thought Report. Humanists International. 16 October 2020. 30 September 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 30 September 2021.

[128] "Baha'u'llah". Bci.org. 28 August 2010 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 4 July 2010.

[129] Fransman, Laurie (2011). Fransman's British Nationality Law. A&C Black. p. 848. ISBN 978-1-84592-095-1.

[130] "Parliament". Official Website of the Barbaros Government. 3 April 2019 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2024-01-20.

[131] The official Constitution of Barbados සංරක්ෂණය කළ පිටපත 15 දෙසැම්බර් 2012 at the Wayback Machine (1966) version.

[132] Pursuant to section 58 of the Constitution of Barbados සංරක්ෂණය කළ පිටපත 2 දෙසැම්බර් 2021 at the Wayback Machine As amended by section 26 of the Constitution (Amendment) (No. 2) Act, 2021 සංරක්ෂණය කළ පිටපත 19 ඔක්තෝබර් 2021 at the Wayback Machine

[133] "Chasing after an elusive union". Jamaica Observer. 20 July 2003. 24 June 2009 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 14 December 2010.

[134] "Former PM: Caribbean doing/un-doing everything again and again" සංරක්ෂණය කළ පිටපත 19 පෙබරවාරි 2012 at the Wayback Machine. NationNews.com. 14 July 2003

[135] "Latin American and Caribbean State Parties to the Rome Statute". International Criminal Court. 9 August 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 10 July 2021.

[136] BarbadosBusiness.gov.bb, The Barbados government's Regional and International affiliations

[137] "Constitution (Amendment) Act, 2003" (PDF). 2022-10-09 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත (PDF).

[බාබඩෝස්_හි_රජය_සහ_දේශපාලනය_singaporebook-138] 50 Years of Singapore and the United Nations. World Scientific. 2015. ISBN 978-981-4713-03-0.access-date=28 March 2024

[139] "European Union – EEAS (European External Action Service) | EU Relations with Barbados". Europa (web portal). 19 June 2014. 30 November 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 10 November 2018.

[140] "TRADE POLICY REVIEW BARBADOS". p. 7. 3 June 2023 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. Trade policy has also sought to protect a small number of domestic activities, mostly food production, from foreign competition, while recognizing that most domestic needs are best met by imports.

[141] REPUBLIC OF TRINIDAD AND TOBAGO. "Legal Supplement" (PDF). ird.gov.tt. 7 May 2016 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත (PDF). සම්ප්‍රවේශය 27 December 2016.

[142] "DOUBLE TAXATION AGREEMENT". 30 May 2023 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී.

[143] "Barbados turns to China for military assistance". Caribbean360.com. 7 August 2006. 17 September 2013 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී.

[144] "GOV.BB". gov.bb. 9 June 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2023-12-09.

[බාබඩෝස්_හි_ආර්ථිකය_imf2-145] Barbados සංරක්ෂණය කළ පිටපත 10 මැයි 2017 at the Wayback Machine, International Monetary Fund.

[146] World Bank – Country Groups සංරක්ෂණය කළ පිටපත 18 මාර්තු 2011 at the Wayback Machine. Retrieved 6 June 2021.

[147] "20 percent in poverty". Caribbean Broadcasting Corporation. 20 April 2012. 23 April 2012 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 22 April 2012.

[148] World Intellectual Property Organization (2024). "Global Innovation Index 2024. Unlocking the Promise of Social Entrepreneurship". www.wipo.int. Geneva. p. 18. doi:10.34667/tind.50062. ISBN 978-92-805-3681-2. සම්ප්‍රවේශය 2024-10-22.

[බාබඩෝස්_හි_ආර්ථිකය_Encylopedia_Britannica-_Barbados-149] "Barbados". Encyclopedia Britannica. 8 October 2014 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 9 July 2019.

[150] "Barbados". United States Department of State. 19 October 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2023-10-15.

[151] Morris, Roy (2 January 2006). "Builders paradise". The Nation Newspaper. 4 January 2006 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 29 July 2009. Industry sources are warning, however, that while the boom will bring many jobs and much income, ordinary Barbadians hoping to undertake home construction or improvement will be hard pressed to find materials or labour, given the large number of massive commercial projects with which they will have to compete. ... Construction magnate Sir Charles 'COW' Williams, agreeing that this year will be "without doubt" the biggest ever for the island as far as construction was concerned, revealed that his organisation was in the final stages of the construction of a new US$6 million plant at Lears, St Michael to double its capacity to produce concrete blocks, as well as a new US$2 million plant to supply ready-mixed concrete from its fleet of trucks. "The important thing to keep in mind is that the country will benefit tremendously from a massive injection of foreign exchange from people who want to own homes here," Sir Charles said.

[152] "Barbados profile – Overview". BBC. 22 December 2013. 5 April 2014 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 6 April 2014.

[බාබඩෝස්_හි_ආර්ථිකය_cia-153] Barbados සංරක්ෂණය කළ පිටපත 23 ජනවාරි 2021 at the Wayback Machine CIA World Factbook

[154] "Latest Socio-Economic Indicators". Barbados Statistical Service. 5 November 2015 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 8 November 2015.

[155] Lashley, Cathy (24 July 2009). "Barbados signs agreement with EU". gisbarbados.gov.bb. 24 July 2013 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 29 July 2009.

[156] "Treaty network an advantage in securities trading". Barbados Advocate. 28 July 2009. 11 February 2006 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 28 July 2009.

[157] "Barbados announced a technical default on coupon of Eurobonds with maturity in 2035". cbonds.com. 12 June 2018 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 2018-06-10.

[158] "Barbados reaches debt restructuring deal with creditors". latinfinance.com. 21 October 2019. 17 December 2019 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2019-12-17.

[159] "Barbados completes debt restructuring and Lebanon facing growing risks". ihsmarkit.com. 25 October 2019. 17 December 2019 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2019-12-17.

[බාබඩෝස්_හි_අධ්‍යාපනය_unesco-160] "Unesco Institute for Statistics: Date Centre". 14 September 2007. 30 January 2011 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 28 February 2011.

[බාබඩෝස්_හි_අධ්‍යාපනය_Encylopedia_Britannica-_Barbados-161] "Barbados". Encyclopedia Britannica. 8 October 2014 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 9 July 2019.

[බාබඩෝස්_හි_අධ්‍යාපනය_cia-162] Barbados සංරක්ෂණය කළ පිටපත 23 ජනවාරි 2021 at the Wayback Machine CIA World Factbook

[163] "Everything You Must Know About CSEC & How to Get It". 24 August 2021. 2021-08-26 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2023-11-19.

[164] "The Education System in Barbados". Business Barbados. 11 February 2013. 11 May 2015 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 22 May 2015.

[බාබඩෝස්_හි_සංස්කෘතිය_u035-165] Dickson, W.; Marshall, P.; Marryat, F.; Hamilton, B.; Strachan, H. (2023-07-01). "Bajan, adj. & n. meanings, etymology and more". Oxford English Dictionary. සම්ප්‍රවේශය 2024-06-21.

[බාබඩෝස්_හි_සංස්කෘතිය_n238-166] "Definition of BAJAN". Merriam-Webster. 2023-10-23. සම්ප්‍රවේශය 2024-06-21.

[බාබඩෝස්_හි_සංස්කෘතිය_Encylopedia_Britannica-_Barbados-167] "Barbados". Encyclopedia Britannica. 8 October 2014 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 9 July 2019.

[168] "Crop Over Festival". 2camels.com. 5 March 2010 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 30 July 2009.

[බාබඩෝස්_හි_සංස්කෘතිය_bbc-169] "Barbados: Media", British Broadcasting Corporation, 4 August 2023

[බාබඩෝස්_හි_සංස්කෘතිය_comofnat-170] "Barbados - Society", Commonwealth of Nations

[බාබඩෝස්_හි_සංස්කෘතිය_Totally-171] Barbados Food සංරක්ෂණය කළ පිටපත 29 මාර්තු 2015 at the Wayback Machine. Totally Barbados. Retrieved 25 January 2011.

[172] Barbados National Dish: Coucou & Flying Fish සංරක්ෂණය කළ පිටපත 16 ජූනි 2011 at the Wayback Machine. Epicurian Tourist. 25 December 2007. Retrieved 21 January 2011.

[173] [1] සංරක්ෂණය කළ පිටපත 30 මැයි 2017 at the Wayback Machine.www.barbados.org. Retrieved 28 May 2015.

[174] "Banks Beer: The Beer" සංරක්ෂණය කළ පිටපත 7 ජූලි 2011 at the Wayback Machine. BanksBeer.com. Retrieved 9 March 2011.

[බාබඩෝස්_හි_සංස්කෘතිය_Ledesma-175] De Ledesma and Popplewell, p. 518.

[176] Kamugisha, Aaron (2015) Rihanna: Barbados world-gurl in global popular culture. University of the West Indies Press. ISBN 9766405026

[177] "Malcolm Marshall | West Indian Fast Bowler, Cricket Legend | Britannica". britannica.com. 2024-03-12. 29 August 2017 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2024-03-29.

[178] Salmon, Santana (2022-11-30). "Obadele Thompson, Barbados' first and only Olympics medalist". CNW Network (ඇමෙරිකානු ඉංග්‍රීසි බසින්). සම්ප්‍රවේශය 2024-06-27.

[179] "iaaf.org – Athletes – Brathwaite Ryan Biography". 1 May 2011 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 30 January 2022.

[180] "Associated Press, "Brathwaite wins men's 110-meter hurdles at worlds", Aug. 20, 2009".

[181] "BARBADOS RUGBY CLUB | Sporting Barbados". sportingbarbados.com. 5 September 2011. 29 March 2024 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2024-03-29.

[182] "Barbados Turf Club | horseracing in Barbados". Barbados Barbados. 29 March 2024 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2024-03-29.

[183] Perez, Mike (23 March 2006). "FIBA – Barbados power past Scotland". FIBA. සම්ප්‍රවේශය 11 April 2024.

[184] "Ape hills polo". Ape hills Club. 12 January 2015 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 2 June 2015.

[185] "Volleyball". Totally Barbados. 29 March 2024 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2024-03-29.

[186] "Darian King | Bio | ATP Tour | Tennis". ATP Tour. සම්ප්‍රවේශය 2024-03-29.

[187] "Race of Champions | Event | Motorsport.com". motorsport.com. 2014-12-14. 29 March 2024 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2024-03-29.

[188] World Surfing League, Visit Barbados, https://www.visitbarbados.org/world-surfing-league-barbados-surf-pro, ප්‍රතිෂ්ඨාපනය 4 February 2021

[189] "Netball". The Barbados Olympic Association Inc. 2020-12-07. 29 March 2024 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2024-03-29.

[190] Grasso, John (2013). Historical Dictionary of Football. Scarecrow Press. Page 484. ISBN 9780810878570.

[191] Guide, Barbados org Travel. "Barbados Driving Tips – Stay Safe As You Explore The Island". barbados.org. 19 October 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2023-10-17.

[192] "Statue of Bussa – Barbados Pocket Guide". barbadospocketguide.com. 19 October 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2023-10-17.

[193] "Private Transportation – Barbados Pocket Guide". barbadospocketguide.com. 19 October 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2023-10-17.

[194] Fare Policy සංරක්ෂණය කළ පිටපත 31 දෙසැම්බර් 2019 at the Wayback Machine: Barbados Transport Board

[195] "EV buses are here". epaper.barbadostoday.bb. 16 September 2020 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2020-09-16.

[196] "National Energy Policy for Barbados 2019 – 2030". energy.gov.bb. 16 September 2020 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2020-09-16.

[බාබඩෝස්_හි_ප්‍රවාහනය_Caribbean_Journal_2023_p507-197] "American Airlines Adding More Barbados Flights for Holidays". Caribbean Journal. July 16, 2023. 18 July 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය April 14, 2024.

[බාබඩෝස්_හි_ප්‍රවාහනය_Jamaica_Gleaner_2024_j994-198] "Barbados welcomes return of Delta Airlines". Jamaica Gleaner. February 7, 2024. 9 February 2024 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය April 14, 2024.

[බාබඩෝස්_හි_ප්‍රවාහනය_Epstein_2023_b660-199] Epstein, Curt (May 15, 2023). "Universal Aviation Adds Barbados FBO to Network". Aviation International News. 11 October 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය April 14, 2024.

[බාබඩෝස්_හි_ප්‍රවාහනය_Airways_2023_h266-200] "FlightSupport (Barbados) Ltd Celebrates Successful Launch in Barbados". PR Newswire. December 5, 2023. 4 March 2024 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය April 14, 2024.

[බාබඩෝස්_හි_ප්‍රවාහනය_Traffic_2023_q584-201] "InterCaribbean 'cutting-edge' Support System takes flight". Barbados Today. December 2, 2023. 12 December 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය April 14, 2024.

[බාබඩෝස්_හි_ප්‍රවාහනය_Airport_Technology_2017_g678-202] "Grantley Adams International Airport Expansion and Renovation". Airport Technology. November 1, 2017. 8 December 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය April 14, 2024.

[බාබඩෝස්_හි_ප්‍රවාහනය_Caribbean_Journal_2023_q165-203] "Barbados Is Transforming the Concorde Hangar Into a New Airport Terminal". Caribbean Journal. November 25, 2023. 22 December 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය April 14, 2024.

[බාබඩෝස්_හි_ප්‍රවාහනය_Deane_2023_h296-204] Deane, Sandy (December 15, 2023). "PM hoping to finalise airport PPP by early 2024". Barbados Today. 21 December 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය April 14, 2024.

[205] Ahmed, Zahra (2022-10-29). "3 Major Ports In Barbados". Marine Insight. 29 November 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2024-04-02.

[බාබඩෝස්_හි_ප්‍රවාහනය_Today_2023_o421-206] Today, Barbados (December 22, 2023). "Port extends hours amid cargo surge". Barbados Today. 27 December 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය April 14, 2024.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]

[26]

[27]

[28]

[29]

[30]

[31]

[32]

[33]

[34]

[35]

[36]

[37]

[38]

[39]

[40]

[41]

[42]

[43]

[44]

[45]

[46]

[47]

[48]

[49]

[50]

[51]

[52]

[53]

[54]

[55]

[56]

[57]

[58]

[59]

[60]

[61]

[62]

[63]

[64]

[65]

[66]

[67]

[68]

[69]

[70]

[71]

[72]

[73]

[74]

[75]

[76]

[77]

[78]

[79]

[80]

[81]

[82]

[83]

[84]

[85]

[86]

[87]

[88]

[89]

[90]

[91]

[92]

[93]

[94]

[95]

[96]

[97]

[98]

[99]

[100]

පිළිගත් ස්වෛරී රාජ්‍යයන්
ඇන්ටිගුවා සහ බාබියුඩා * බහමාස් * බාබඩෝස් * බෙලීස් * කැනඩාව * කොස්ට රිකාව * කියුබාව * ඩොමිනිකාව * ඩොමිනිකානු ජනරජය * එල් සැල්වදෝරය * ග්‍රෙනඩාව * ග්වාතමාලාව * හයිටි * හොන්ඩුරාස් * ජැමෙයිකාව මෙක්සිකෝව නිකරගුවාව * පැනමාව * ශාන්ත කිට්ස් සහ නෙවිස් * ශාන්ත ලුසියා * ශාන්ත වින්සන්ට් සහ ග්‍රෙනඩින්ස් * ට්‍රිනිඩෑඩ් සහ ටොබැගෝ * එක්සත් ජනපදය
යැපෙන ප්‍රදේශ
ඇන්ගුයිලාව * බර්මියුඩාව * බ්‍රිතාන්‍ය වර්ජින් දූපත් * කේමන් දූපත් * මොන්ට්සෙරාට් * නවාසා දූපත * පුවර්ටෝ රිකෝ * ටර්ක්ස් සහ කයිකෝස් දූපත් * එක්සත් ජනපද වර්ජින් දූපත්
ප්‍රධාන වශයෙන් උතුරු ඇමරිකානු නොවන රාජ්‍යවල ඒකාබද්ධ කොටස්
අරුබා * බොනෙයාර් * ක්ලිපර්ටන් දූපත * කුරසාඕ * ෆෙඩරල් ඩිපෙන්ඩෙන්සීස් * නිව්වා එස්පාර්ටා * ග්‍රීන්ලන්තය * ග්වාඩලූප් * මාර්ටිනික් * සබා * ශාන්ත බර්තෙලමි * ශාන්ත මාටින් * ශාන්ත පියරේ සහ මිකෙලොන් * සින්ට් යුස්ටේෂස් * සින්ට් මාර්ටන්
මතභේදයට ලක් වූ ප්‍රදේශ
බජෝ නුවෝ ඉවුර * සෙරනිලා ඉවුර