Njuikes sisdollui

Erohusat artihkkala «Nelson Mandela» veršuvnnaid gaskkas

Wikipedia
Sisdoallu sihkkojuvvon Sisdoallu lasihuvvon
buohcceviessu, jápmin, gáldut
Gurgadas 1: Gurgadas 1:
[[Fiila:Nelson Mandela-2008 (edit).jpg|250px|thumb|right|Nelson Mandela]]
[[Fiila:Nelson Mandela-2008 (edit).jpg|250px|thumb|right|Nelson Mandela]]
'''Nelson Rolihlahla Mandela''' (r. [[suoidnemánu 18.]] b. [[1918]], [[Mvezo]], [[Lulli-Afrihkká]], j. [[juovlamánu 5.]] b. [[2013]], [[Johannesburg]]) lei [[xhosat|xhosa]]-álbmoga [[thembu]]-čerdii gullevaš [[Lulli-Afrihkká|lulliafrihkálaš]] politihkkár. Son lei guovddáš olmmoš [[apartheid]]-politihka vuostálastimis, ja lei fáŋgejuvvon 27 jagi ovdal go beasai luovos jagis [[1990]]. Jagis [[1993]] son oaččui [[Nobel ráfibálkkašupmi|Nobel ráfibálkkašumi]] ovttas daláš presideanta [[Frederik Willem de Klerk]]iin, ja jagi maŋŋel, jagis [[1994]] son šattai Lulli-Afrihká vuosttaš álbmotválljen ja vuosttaš čáhppes presideantan. Mandela šattai birra máilmmi dehálaš friddjavuođa ja dásseárvvu symbolan.
'''Nelson Rolihlahla Mandela''' (r. [[suoidnemánu 18.]] b. [[1918]], [[Mvezo]], [[Lulli-Afrihkká]], j. [[juovlamánu 5.]] b. [[2013]], [[Johannesburg]]) lei [[xhosalaččat|xhosa]]-álbmoga [[thembu]]-čerdii gullevaš [[Lulli-Afrihkká|lulliafrihkálaš]] politihkkár. Son lei guovddáš olmmoš [[apartheid]]-politihka vuostálastimis, ja lei fáŋgejuvvon 27 jagi ovdal go beasai luovos jagis [[1990]]. Jagis [[1993]] son oaččui [[Nobel ráfibálkkašupmi|Nobel ráfibálkkašumi]] ovttas daláš presideanta [[Frederik Willem de Klerk]]iin<ref>{{Neahttagáldu | namma = Nobel ráfibálkkašupmi 2013 | čujuhus = http://www.gonagasviessu.no/nyhet.html?tid=119128&sek=74887&scope=35421 | beaivemearri =10.12.2013 | olggosaddi = [[Norgga gonagasviessu]] | čujuhuvvon = 04.04.2018 }}</ref>, ja jagi maŋŋel, jagis [[1994]] son šattai Lulli-Afrihká vuosttaš álbmotválljen ja vuosttaš čáhppes presideantan. Mandela šattai birra máilmmi dehálaš friddjavuođa ja dásseárvvu symbolan.

==Buohcceviessu ja jápmin==
Jagis 1988 go Mandela lei giddagasas, sutnje lei njommon [[tuberkulosa]].<ref>{{Neahttagáldu|čujuhus=http://yle.fi/uutiset/mandelan_tila_edelleen_vakava/6680056|Nimeke=Mandelan tila edelleen vakava|čálli=Kokkonen, Yrjö|olggosaddi=Yle Uutiset|beaivemearri=09.06.2013|čujuhuvvon=06.12.2013|giella={{fi}}}}</ref> Geassemánus 2013 Mandela ožžo geahpesinfekšuvnna ja gárttai buohccevissui. Suoidnemánus doaktárat muitaledje ahte Mandela lea komas ja ahte ja mašiinnat sáhttet jáddadit.<ref>{{Neahttagáldu | čujuhus = http://www.news.com.au/world/mandela-family-in-bizarre-meltdown/story-fndir2ev-1226674584690 | namma = Nelson Mandela 'in permanent vegetative state'| olggosaddi = news.com.au| beaivemearri = 05.07.2013| čujuhuvvon = 04.04.2018 | giella = {{en}}}}</ref> Čakčamánus Mandela sirdejuvvui ruoktot<ref>{{Neahttagáldu | čujuhus = http://edition.cnn.com/2013/09/01/world/africa/nelson-mandela-hospital-release/ | namma = Nelson Mandela released from hospital| olggosaddi = cnn.com| beaivemearri = 1.9.2013| čujuhuvvon = 6.12.2013 | giella = {{en}}}}</ref> mis son jámii 95-jahkásažžan juovlamánu 5. b. 2013.<ref name="partapuoli">{{Neahttagáldu | čálli = Stenberg Partapuoli, Ann Catrin | namma = ”Nelson Mandela lea mearkkašan ollu álgoálbmogiidda” | čujuhus = http://sverigesradio.se/sida/artikel.aspx?programid=2327&artikel=5726271| beaivemearri = 06.12.2013 | olggosaddi = [[Sameradion]] ja [[SVT Sápmi]] | čujuhuvvon = 04.04.2018}}</ref>


==Bálkkašumit==
==Bálkkašumit==
Gurgadas 6: Gurgadas 9:
*[[2000]] &ndash; [[Sydney ráfibálkkašupmi|Sydney ráfibálkkašumi gollemedálja]]
*[[2000]] &ndash; [[Sydney ráfibálkkašupmi|Sydney ráfibálkkašumi gollemedálja]]
*[[2000]] &ndash; [[Gandhi ráfibálkkašupmi]]
*[[2000]] &ndash; [[Gandhi ráfibálkkašupmi]]

==Gáldut==
{{Gáldut}}


{{DEFAULTSORT:Mandela, Nelson}}
{{DEFAULTSORT:Mandela, Nelson}}

Veršuvdna cuoŋománnu 4 b. 2018 dii. 6.48

Nelson Mandela

Nelson Rolihlahla Mandela (r. suoidnemánu 18. b. 1918, Mvezo, Lulli-Afrihkká, j. juovlamánu 5. b. 2013, Johannesburg) lei xhosa-álbmoga thembu-čerdii gullevaš lulliafrihkálaš politihkkár. Son lei guovddáš olmmoš apartheid-politihka vuostálastimis, ja lei fáŋgejuvvon 27 jagi ovdal go beasai luovos jagis 1990. Jagis 1993 son oaččui Nobel ráfibálkkašumi ovttas daláš presideanta Frederik Willem de Klerkiin[1], ja jagi maŋŋel, jagis 1994 son šattai Lulli-Afrihká vuosttaš álbmotválljen ja vuosttaš čáhppes presideantan. Mandela šattai birra máilmmi dehálaš friddjavuođa ja dásseárvvu symbolan.

Buohcceviessu ja jápmin

Jagis 1988 go Mandela lei giddagasas, sutnje lei njommon tuberkulosa.[2] Geassemánus 2013 Mandela ožžo geahpesinfekšuvnna ja gárttai buohccevissui. Suoidnemánus doaktárat muitaledje ahte Mandela lea komas ja ahte ja mašiinnat sáhttet jáddadit.[3] Čakčamánus Mandela sirdejuvvui ruoktot[4] mis son jámii 95-jahkásažžan juovlamánu 5. b. 2013.[5]

Bálkkašumit

Gáldut

  1. Nobel ráfibálkkašupmi 2013 10.12.2013: Norgga gonagasviessu. Čujuhuvvon 04.04.2018.
  2. Kokkonen, Yrjö. Deavdde bajilčállaga! 09.06.2013: Yle Uutiset. Čujuhuvvon 06.12.2013. (suomagillii)
  3. Nelson Mandela 'in permanent vegetative state' 05.07.2013: news.com.au. Čujuhuvvon 04.04.2018. (eaŋgalsgillii)
  4. Nelson Mandela released from hospital 1.9.2013: cnn.com. Čujuhuvvon 6.12.2013. (eaŋgalsgillii)
  5. Stenberg Partapuoli, Ann Catrin. ”Nelson Mandela lea mearkkašan ollu álgoálbmogiidda” 06.12.2013: Sameradion ja SVT Sápmi. Čujuhuvvon 04.04.2018.