Algeri

Algeri circa 2 miliuna d'abbitanti è la capitali di l'Algirìa.

A comu dici la liggenna, la cità fu funnata di vinti cumpagni di Èrculi ca avìanu abbannunatu l'iroi mitulòggicu ntô mentri dû sò viaggiu ntô Miditirràniu. Dìciunu, mmeci, li funti stòrichi ca ntô VI sèculu a.C. la citati era un portu cummirciali finiciu chiamatu Ikosim, ca 'n grecu veni a diri nùmmiru "vinti". Appoi, li rumani ci la luvaru ê cartagginisi e la chiamaru Icosium. Doppu nu pirìudu ca stetti sutta ê bizzantini, ntô mediuevu (VII sèculu) vinni occupata di l'àrabbi e di chisti vinni chiamata Msrana.

Al-Gezair

Algeri vinni funnata di li bèrberi ammeri a la mitati dô X sèculu e fu assuggittata ê tanti dinastìi àrabbu-bèrberi ca duminaru supra a l'Algirìa nzinu ô XVI sèculu. La scigghiuta dô postu, s'eppi pâ sò pusizzioni giugràfica: prutiggiuta ê spaddi dâ cullina di Bouzarèa e dâ parti 'n facci ô mari di tanti scogghi e isuliddi rucciusi. Di ss'ìsuli ('n àrabbu al-Gezair), ca cô tempu foru iunciuti â custa, la citati pigghiau lu nomu.

La cità era nu centru cummirciali assai mpurtanti ggià a l'èbbica bèrbera, ma addivintau pi daveru na granni putenza quannu fu cunquistata dê pirati Arug e Khayr al-Dīn (saputu sèntiri Barbarossa), ca ammeri a lu 1516 foru chiamati di l'algirini p'allibbirtari la cità dê spagnoli. Algeri addivintau la basi principali di unni li navi dê cursari ièvanu e turnàvanu e rapprisintaru pi tri sèculi la cchiù granni minazza pi tutti li Paisi dû Miditirràniu. Ntô molu dô portu foru misi triccentu cannuni e ntê pinnici dâ cullina di Algeri, ntô puntu cchiù àutu, vinni furtificata la casba e àutri furtificazzioni foru fatti ntî àutri lati dâ cullina e la cità addivintau mpussìbbili a pigghiari: nenti ci pòttiru li cannuni dê navi dâ flotta di Carlu V ntô 1541, nenti chiddi dî nglisi ntô 1662, nenti li francisi ntô 1682 e ntô 1863, e n'àutra vota ancora dê spagnoli ntô 1775. Appoi ntô 1830 la cità, comu l'àutri stati barbareschi, vinni cunquistata dê francisi.

La Casba