Wikipedysta:Lukasz2/Halina Konopacka

Halina Konopacka
Data i miejsce urodzenia	26 lutego 1900 ; Rawa Mazowiecka
Data i miejsce śmierci	28 stycznia 1989 ; Daytona Beach
Wzrost	181 cm
Dorobek medalowy
	Reprezentacja Polska
	Igrzyska olimpijskie
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Halina Konopacka właściwie Kazimiera Leonarda Konopacka-Matuszewska-Szczerbińska (ur. 26 lutego 1900 w Rawie Mazowieckiej, zm. 28 stycznia 1989 w Daytona Beach) – polska lekkoatletka, dyskobolka, pierwsza polska złota medalistka olimpijska.

Życiorys

Urodziła się w Rawie Mazowieckiej w mieszczańskiej rodzinie Jakuba i Marianny z Raszkiewiczów^[1]. Ze strony matki miała przodków pochodzenia tatarskiego^[2]. Wkrótce, wraz z rodzicami, zamieszkała w Warszawie^[1]. Rodzina pasjonowała się sportem, głównie tenisem, w którego grał jej ojciec, siostra Czesława i brat Tadeusz, późniejszy piłkarz i lekkoatleta, instruktor Centralnego Instytutu Wychowania Fizycznego^[3].

Halina Konopacka karierę sportową rozpoczęła od narciarstwa. Przypadkiem, jako studentka Wydziału Filologicznego Uniwersytetu Warszawskiego, trafiła do sekcji lekkoatletycznej AZS Warszawa, gdzie w 1923 wypatrzył ją francuski trener Maurice Baquet^[1]. Uprawiała: rzut dyskiem, rzut oszczepem, pchnięcie kulą, skok wzwyż, skok w dal. Rok później świętowała zdobycie mistrzostwa Polski w rzucie dyskiem i pchnięciu kulą, a w 1926 ustanowiła pierwszy ze swoich rekordów świata w rzucie dyskiem - 34,15 m^[4]. O jej wszechstronności świadczy 27 tytułów mistrzyni Polski zdobytych w kilku konkurencjach. Również znakomicie grała w piłkę ręczną, jeździła konno, pasjonowała się automobilizmem. Po zakończeniu lekkoatletycznej kariery grała w tenisa w mikście z Czesławem Spychałą. Komentatorzy sportowi nadali jej przydomek ‘Czerbieta’ (zbitek słów: 'czerwona kobieta’), gdyż zwykle występowała w czerwonym berecie.

31 lipca 1928 podczas igrzysk olimpijskich w Amsterdamie ustanowiła rekord świata w rzucie dyskiem wynikiem 39,62 m i zdobyła pierwszy złoty medal olimpijski dla Polski. Została uznana za Miss Igrzysk w Amsterdamie^[5]. Do końca swojej kariery nie została pokonana w rzucie dyskiem w żadnych zawodach. W 1931 wycofała się z czynnego życia sportowego.

Laureatka Wielkiej Honorowej Nagrody Sportowej (1927 i 1928)^[6]. Zwyciężczyni Plebiscytu Przeglądu Sportowego na najlepszego sportowca Polski w 1927 i 1928. Działała w strukturach sportowych. Członkini Zarządu Międzynarodowej Federacji Sportów Kobiecych, prezes Oddziału Warszawskiego Towarzystwa Krzewienia Kultury Fizycznej Kobiet.

Zajmowała się również poezją i malarstwem. Publikowała w „Wiadomościach Literackich” i „Skamandrze”. W 1929 wydano zbiór jej wierszy „Któregoś dnia”. Po wojnie malowała głównie kompozycje kwiatowe, podpisując obrazy pseudonimem Helen George.

Gdy wybuchła II wojna światowa, we wrześniu 1939 towarzyszyła mężowi Ignacemu Matuszewskiemu przy ewakuacji złota Banku Polskiego, którą ten organizował i nadzorował^[7]. Była kierowcą jednej z ciężarówek na trasie przez Rumunię nad Morze Czarne i dalej do Francji. Po klęsce Francji wyjechała z mężem przez Hiszpanię do USA, gdzie mieszkała od 1941 do końca jego życia - do 1959 w Nowym Jorku, a następnie na Florydzie^[7].

Po wojnie odwiedziła Polskę trzykrotnie w 1958, 1970 i 1975^[8].

Była dwukrotnie zamężna: z Ignacym Matuszewskim - od 20 grudnia 1928 do jego śmierci 3 sierpnia 1946^[7], i z Jerzym Szczerbińskim - od 1949 do jego śmierci w 1959.

18 października 1990 jej prochy spoczęły na Cmentarzu Bródnowskim w Warszawie^[7].

Rekordy życiowe

rzut dyskiem 39,62 m
rzut oszczepem 34,83 m
pchnięcie kulą 11,33 m
skok wzwyż 138 cm
skok w dal 512 cm

Osiągnięcia

IO w Amsterdamie: 1. miejsce w rzucie dyskiem
Światowe Igrzyska Kobiet: 1926 r. – 1. m. w rzucie dyskiem, 3. m. w pchnięciu kulą oburącz, 5. m. w rzucie oszczepem oburącz, 1930 r. – 1. m. w rzucie dyskiem
trzykrotna rekordzistka świata w rzucie dyskiem: 1926 r. 34,15 m; 1927 r. 39,18; 1928 r. 39,62 m
27-krotna mistrzyni Polski w pchnięciu kulą, rzucie dyskiem, oszczepem, skoku wzwyż, 3-boju, 5-boju, sztafecie 4x75 m, 4x100 m, 4x200 m
23-krotna rekordzistka Polski

Odznaczenia

Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1989)^[9]
Złot Krzyż Zasługi (1929)^[10]
Srebrna Odznaka Orderu Zasługi PRL (1978, 50. rocznicę olimpijskiego zwycięstwa)

Upamiętnienie

W 1999 została ustanowiona Wyższa Szkoła Kultury Fizycznej i Turystyki im. Haliny Konopackiej w Pruszkowie^[11].
W 2000 w pierwszej edycji Alei Gwiazd Sportu we Władysławowie odsłonięto Gwiazdę Haliny Konopackiej.
Uczniowie Gimnazjum nr 2 z Rawy Mazowieckiej - rodzinnego miasta lekkoatletki, wybrali ją na patronkę szkoły.