Piaggio Vespa
| |
| Producent | |
|---|---|
| Klasa | |
| Data premiery |
1946 |
| Okres produkcji |
1946– |
| Miejsce produkcji | |
| Inne | |
| Modele podobne | |
Vespa (pol. Osa) – nazwa linii włoskich skuterów należącej do firmy Piaggio. Pierwsze modele powstawały według projektu inżyniera Corradino D'Ascanio.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Historia skuterów Vespa jest ściśle związana z historią firmy Piaggio. Vespa była pierwszym skuterem, który spopularyzował tę kategorię jednośladów. Jego nazwa nawiązywała do charakterystycznego kształtu pojazdu z wąską talią (przekrokiem) i szerokim odwłokiem (tylnym nadkolem). Został zaprojektowany w 1946 roku przez inżyniera Corradino D'Ascanio. Miał być tanim pojazdem dla masowego odbiorcy. Posiadał prosty w obsłudze dwusuwowy silnik o pojemności 98 cm³, koło zapasowe oraz skrzynię biegów, w której biegi zmieniało się poprzez przekręcenie lewej manetki. Od początku pojazd znalazł wielu nabywców, ponieważ idealnie wpasowywał się w potrzeby ówczesnych Włochów. Był dostępnym dla każdego, tanim i łatwym w prowadzeniu środkiem transportu. Zapotrzebowanie wśród Włochów spowodowane brakiem takiego środka transportu po II wojnie światowej dodało mu jeszcze większego zainteresowania wśród nabywców. Dzięki skuterom Vespa zniszczona w czasie II wojny światowej fabryka Piaggio, wcześniej produkująca samoloty i części silnikowe dla przemysłu zbrojeniowego w Pontedera, została odbudowana. Później zaczęto sprzedawać Vespy poza Włochami, gdzie również zdobyły popularność. Zaczęto je produkować na licencjach w Anglii, Hiszpanii, Indiach, Niemczech, Francji, Brazylii i Belgii. Do dziś z taśm fabryki Piaggio zjechało 39 modeli vespy, a jej charakterystyczna sylwetka wciąż nawiązuje do pojazdów produkowanych po II wojnie światowej. Na jej wzór w latach sześćdziesiątych powstały radziecka Wiatka i polska WFM Osa. Na licencji Piaggio produkowane są w Indiach Bajaj Chetak i LML. W Pontederze, w mieście w którym została wyprodukowana pierwsza Vespa działa muzeum Piaggio[1]. W 2007 roku powstał film dokumentalny Forever Vespa (reż. Pippo Cappellano, Marina Cappabianca), w którym można zobaczyć również klubowe pojazdy z Polski.
Dla spopularyzowania skutera Vespy duże znacznie miało jego wykorzystanie w komedii romantycznej Rzymskie wakacje (1953) z Audrey Hepburn i Gregorym Peckiem w rolach głównych[2]. Największym konkurentem Vespy były skutery, również włoskiej marki, Lambretta.
Modele vespy na przestrzeni lat
[edytuj | edytuj kod]| Nazwa modelu | Rok produkcji |
|---|---|
| Vespa MP5 "Paperino" | 1944 (prototyp) |
| Vespa MP6 | 1946 (prototyp) |
| Vespa 98 | 1946-47 |
| Vespa 125 | 1948 |
| Vespa 125 Sport | 1949 |
| Vespa 125 | 1950 |
| Vespa 125 | 1951 |
| Vespa 125 | 1953 |
| Vespa 125U | 1953 |
| Vespa 150 | 1954 |
| Vespa 125 | 1955 |
| Vespa 150 "Grand Sport" | 1955 |
| Vespa 125/150 | 1958 |
| Vespa 150 | 1959 |
| Vespa 125 | 1960 |
| Vespa 125 "Sportigue" | 1962 |
| Vespa 125 "Gran Sport" | 1962 |
| Vespa 150 "Gran Lusso" | 1963 |
| Vespa 50 | 1963 |
| Vespa 90 "Super Sprint" | 1965-71 |
| Vespa 50 "Super Sprint" | 1965-71 |
| Vespa 180 "Super Sport" | 1965 |
| Vespa 125 | 1966 |
| Vespa 180 "Rally" | 1968 |
| Vespa "Primavera' | 1968 |
| Vespa 50 "Elestrat" | 1970 |
| Vespa 200 "Rally" | 1972 |
| Vespa 50 "Special" | 1973 |
| Vespa 125 "Primavera - ET3" | 1976 |
| Vespa 200 P "electronic" | 1978 |
| Vespa 125/150/100 "P" | 1978 |
| Vespa PK 125 | 1983 |
| Vespa 50 PK | 1983 |
| Vespa PK 125 "Automatica" | 1984 |
| Vespa 125 T5 "Pole Position" | 1985 |
| Vespa PK "Automatica" | 1985 |
| Vespa 50 "Nuova" | 1989 |
| Vespa 125 PX | 1993 |
| Vespa 200 PX | 1994 |
| Vespa Et2 50 | 1995 |
| Vespa Et4 125 | 1998 |
| Vespa Et4 50 | 2000 |
| Vespa 125 GT | 2003 |
| Vespa 200 GT | 2003 |
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- Vespa 150 TAP - wersja wojskowa uzbrojona w granatnik przeciwpancerny
- WFM Osa
- Subkultura Mods
- Ska
- Reggae
- Piaggio
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Museo Piaggio. www.museopiaggio.it. [dostęp 2013-07-17]. (wł.).
- ↑ Jeremy Arnold: Turner Classic Movies: The Essentials: 52 Must-See Movies and Why They Matter. Running Press, 2016, s. 163–167. ISBN 978-0762459469. (ang.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- strona internetowa stowarzyszenia Vespa Club Polska
- mapa vespiarzy w Polsce
- muzeum Piaggio w Pontederze
- Vespa World Club
- Międzynarodowa strona Vespa
- Polska strona Piaggio i Vespa
Galeria
[edytuj | edytuj kod]-
Vespa w wersji militarnej -
Vespa w wersji wyścigowej (1969) -
Vespa PX- skuter zaprojektowany w latach 70. (produkowany do dziś)
