Antysyjonizm
Antysyjonizm – postawa sprzeciwu wobec ideologii i praktyki syjonizmu, często wyrażająca się w sprzeciwie wobec samego istnienia państwa Izrael.
Ten punkt widzenia charakteryzuje różne grupy o zróżnicowanych motywach, zarówno środowiska lewicowe (marksiści, anarchiści), pojedyncze organizacje żydowskie i większość organizacji palestyńskich, a także środowiska antysemickie, grupy arabskich nacjonalistów i fundamentalistów islamskich.
Współcześnie osoby uważające się za antysyjonistów m.in.:
- popierają dążenia Palestyńczyków do utworzenia niepodległego państwa[1],
- sprzeciwiają się okupacji Palestyny (Zachodniego Brzegu Jordanu, Strefy Gazy i Wschodniej Jerozolimy) przez Izrael lub też bardzo często samemu istnieniu państwa żydowskiego,
- uważają, że przyczyną incydentów antysemickich w Europie są agresywne działania Izraela[2],
- uważają, że rząd Izraela nadużywa pojęcia antysemityzmu do własnych celów politycznych[2].
Antysyjonizm żydowski
[edytuj | edytuj kod]Antysyjonistami, tj. przeciwnikami syjonizmu, mogą być również Żydzi.
Przed II wojną światową antysyjonizm charakteryzował kilka ważnych partii żydowskich: w Polsce były to zarówno religijna Agudat Israel, jak i świeccy bundyści oraz fołkiści. Żydowscy przeciwnicy syjonizmu uważali, że Żydzi powinni pozostać w Polsce, która jest również ich ojczyzną, a nie przenosić się do Palestyny[3]. Po tragedii Holokaustu część żydowskich antysyjonistów zmieniło swój pogląd, uznając że Żydzi, aby być bezpieczni, muszą utworzyć odrębne państwo[3].
Najbardziej znaną[według kogo?] lewicową organizacją antysyjonistyczną w Izraelu był Matzpen. Wśród ugrupowań religijnych znane z postawy antysyjonistycznej są Satmar oraz Neturei Karta.
Antysyjonizm a antysemityzm
[edytuj | edytuj kod]
ponieważ trzeba wyjaśnić niuanse znaczeniowe między antyizraelizmem i antysyjonizmem z różnych punktów widzenia.
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tej sekcji.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tej sekcji.
Współcześnie antysyjonizm jest postawą krytykowania opresyjnej polityki Izraela, obrazującej się choćby w relacjach z muzułmańskimi mieszkańcami Izraela i stosunku nielegalnych osadników żydowskich na Zachodnim Brzegu względem mieszkających tam Palestyńczyków. Jako taki nie zakłada więc krytyki ludzi, bez względu na pochodzenie, wiarę czy kolor skóry, ale sposób postępowania z innymi, vide apartheid w RPA czy segregacja rasowa w USA czy III Rzeszy. Wynika to wprost z definicji samego syjonizmu, który jako doktryna założycielska miał pomóc utworzyć siedzibę narodową dla narodu powszechnie odtrącanego w XIX i XX wieku. Krytyka istniejącego w Izraelu systemu politycznego nie obejmuje zwalczania „semityzmu” – śladu współtwórstwa dorobku naukowego czy kulturowego lokalnych społeczności, goszczących mniejszość żydowską.
W niektórych środowiskach termin „antysyjonizm” stanowił jednakże eufemizm na określenie pewnych form antysemityzmu, np. w ZSRR i PRL od lat 60. antysyjonizm był głoszony dla uzasadnienia antyżydowskiej kampanii w prasie oraz poparcia dla krajów arabskich w konfrontacji z Izraelem. W reakcji na zwycięstwo Izraela w wojnie sześciodniowej (1967), pod hasłem antysyjonizmu doszło do wymuszonej emigracji osób pochodzenia żydowskiego, choć znaczna część tych osób nie miała poglądów syjonistycznych[4]. Choć głoszący antysyjonizm zazwyczaj odcinają się od antysemityzmu, krytycy antysyjonizmu uznają go za ukrytą formę antysemityzmu[1].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Kenan Malik, Antisemites use the language of anti-Zionism. The two are distinct, „The Observer”, 24 lutego 2019 (ang.).
- ↑ a b Tovah Raḥel-Leah, Navigating the minefield of zionism and anti-semitism from a Jewish perspective, „Morning Star”, 3 listopada 2023 (ang.).
- ↑ a b Dlaczego Edelman nie lubił Izraela, „Rzeczpospolita”, 9 października 2009.
- ↑ Dariusz Stola, Antysyjonizm i emigracja marcowa [online], Polityka.pl, 5 czerwca 2018.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- August Grabski: Lewica przeciwko Izraelowi: studia o żydowskim lewicowym antysyjonizmie. Warszawa: Wydawnictwo Trio i Żydowski Instytut Historyczny, 2008.
