Krescencjusze: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
→Krescencjusz II Nomentanus: drobne redakcyjne |
|||
| (Nie pokazano 2 pośrednich wersji utworzonych przez tego samego użytkownika) | |||
| Linia 7: | Linia 7: | ||
== Krescencjusz II Młodszy == |
== Krescencjusz II Młodszy == |
||
Był starszym synem Krescencjusza Starszego i jego żony; był także nazywany Jan Krescencjusz<ref name="FMG2" />. Po śmierci ojca, to on przejął władzę w Rzymie, piastował funkcję patrycjusza i stanął na czele rodu<ref name="Kelly2">{{cytuj książkę|nazwisko=Kelly|imię=John N. D.|tytuł=Encyklopedia papieży|wydawca=Państwowy Instytut Wydawniczy|miejsce=Warszawa|data=1997|strony=187-189|isbn=83-06-02633-0}}</ref>. Gdy w |
Był starszym synem Krescencjusza Starszego i jego żony; był także nazywany Jan Krescencjusz<ref name="FMG2" />. Po śmierci ojca, to on przejął władzę w Rzymie, piastował funkcję patrycjusza i stanął na czele rodu<ref name="Kelly2">{{cytuj książkę|nazwisko=Kelly|imię=John N. D.|tytuł=Encyklopedia papieży|wydawca=Państwowy Instytut Wydawniczy|miejsce=Warszawa|data=1997|strony=187-189|isbn=83-06-02633-0}}</ref>. Gdy w 983 roku zmarł cesarz Otton II, następca tronu [[Otton III (cesarz rzymski)|Otton III]] był jeszcze dzieckiem, zatem władzę nad cesarstwem przejęła wdowa po nim, [[Teofano (cesarzowa rzymska)|Teofano]]<ref name="Kelly2" />. Krescencjusz Młodszy, aby ponownie kontrolować papiestwo, uwięził [[Jan XIV (papież)|Jana XIV]] (który zmarł w 984) i chciał przywrócić na jego miejsce antypapieża Bonifacego<ref name="Wollpert" />. Ten jednak zmarł rok później (985) i Krescencjusz mianował na [[Stolica Apostolska|Stolicę Piotrową]] [[Jan XV|Jana XV]]<ref name="Wollpert" />. [[Regent]]ka Teofano była wówczas zajęta sprawami w Niemczech i nie mogła interweniować w sprawie tej kandydatury<ref name="CE" />. W 988 roku Krescencjusz II zmarł, a władzę po nim przejął jego brat, Krescencjusz Nomentanus<ref name="Kelly2" />. |
||
== Krescencjusz II Nomentanus == |
== Krescencjusz II Nomentanus == |
||
Krescencjusz Nomentanus, po śmierci starszego brata przejął tytuł patrycjusza rzymskiego i szybko popadł w konflikt z Janem XV<ref name="Kelly2" />. W międzyczasie, zmarła regentka Teofano ( |
Krescencjusz Nomentanus, po śmierci starszego brata przejął tytuł patrycjusza rzymskiego i szybko popadł w konflikt z Janem XV<ref name="Kelly2" />. W międzyczasie, zmarła regentka Teofano (991) i władzę nad cesarstwem przejął Otton III<ref name="Kelly2" />. Papież Jan XV, skonfliktowany ze wszystkimi stronnictwami w Rzymie, poprosił cesarza o interwencję i przyjazd do Wiecznego Miasta<ref name="CE" />. Otton, chciał spełnić tę prośbę jednak przybył na [[Lateran]] zbyt późno, gdy Jan już nie żył<ref name="Kelly2" />. W 996 roku, Otton III dopilnował by na Tron Piotrowy intronizowano pierwszego niemieckiego papieża, [[Grzegorz V (papież)|Grzegorza V]], który potem odwdzięczył się koronując Ottona na [[Cesarze rzymscy narodu niemieckiego|cesarza rzymskiego]]<ref name="Wollpert" />. Wkrótce potem Otton, nakazał wygnać Krescencjusza z miasta, lecz papież postanowił go ułaskawić<ref name="Kelly2" />. Krescencjusz wykorzystał sytuację, i gdy Otton wyjechał z miasta intronizował [[Antypapież Jan XVI|antypapieża Jana XVI]]<ref name="Wollpert" />. W lutym 998 cesarz powrócił do Rzymu, zdławił bunt i przywrócił Grzegorza na urząd papieski<ref name="CE" />. Trzy miesiące później odbył się [[synod]], na którym uzurpator Jan został dotkliwie okaleczony, natomiast Krescencjusza skazano na śmierć, po czym ścięto go na murach [[Zamek Świętego Anioła|Zamku św. Anioła]]<ref name="Kelly2" /> (najprawdopodobniej 24 kwietnia 998)<ref name="FMG2" />. |
||
== Jan III Krescencjusz == |
== Jan III Krescencjusz == |
||
Wersja z 06:52, 20 lis 2012
Krescencjusze – arystokratyczny ród sprawujący władzę w średniowiecznym Rzymie na przełomie X i XI wieku. Byli oni także spokrewnieni w linii żeńskiej z rodem Tusculum[1].
Krescencjusz I Starszy
Ród Krescencjuszów, podobnie jak Tusculum, również pochodzi od rodziny Teofilakta i jego żony Teodory[2]. Ich młodsza córka, Teodora Młodsza była matką Krescencjusza, który pełnił w Rzymie funkcję konsula; wbrew pojawiającym się informacjom nie był on jednak bratem papieża Jana XIII[2]. Ojcem Krescencjusza był Jan, mąż Teodory Młodszej[3] Gdy w 973 roku zmarł cesarz niemiecki Otton I, rodzina Krescencjuszy, planująca przejęcie władzy w Rzymie, postanowiła przejąć kontrolę nad papiestwem[4] Aby tego dokonać, przyczyniła się do powstania buntu przeciwko urzędującemu papieżowi Benedyktowi VI, który został desygnowany jeszcze przez cesarza Ottona[5]. Papież Benedykt został uwięziony w Zamku św. Anioła, a następnie zamordowany, natomiast na jego miejscu zasiadł antypapież Bonifacy VII[4]. Na prośbę nowego cesarza Ottona II, hrabia Sicco zażądał uwolnienia prawowitego papieża (gdy był więziony), lecz i ta prośba nie została spełniona, a hrabiego wkrótce potem także zabito[5]. Ta zbrodnia wzmogła protesty społeczne, które zmusiły Bonifacego do ucieczki do Konstantynopola, a na nowego papieża wybrano Benedykta VII[4]. Był to kandydat mający powiązania z kilkoma rodami arystokratycznymi, dlatego żaden z nich nie zgłaszał większych sprzeciwów wobec niego, jednak napięta sytuacja w Rzymie zmusiła Krescencjusza do zniknięcia na jakiś czas ze sceny politycznej[5]. Po śmierci Ottona II w 983 roku, Krescencjusz powrócił do Rzymu, uwięził Jana XIV w Zamku św. Anioła (gdzie zmarł) i przywrócił na Tron Piotrowy antypapieża Bonifacego (984)[4]. Po tych wydarzeniach, Krescencjusz przywdział habit i osiadł w klasztorze na Awentynie, gdzie zmarł 7 lipca 984 roku[5].
Krescencjusz II Młodszy
Był starszym synem Krescencjusza Starszego i jego żony; był także nazywany Jan Krescencjusz[3]. Po śmierci ojca, to on przejął władzę w Rzymie, piastował funkcję patrycjusza i stanął na czele rodu[6]. Gdy w 983 roku zmarł cesarz Otton II, następca tronu Otton III był jeszcze dzieckiem, zatem władzę nad cesarstwem przejęła wdowa po nim, Teofano[6]. Krescencjusz Młodszy, aby ponownie kontrolować papiestwo, uwięził Jana XIV (który zmarł w 984) i chciał przywrócić na jego miejsce antypapieża Bonifacego[4]. Ten jednak zmarł rok później (985) i Krescencjusz mianował na Stolicę Piotrową Jana XV[4]. Regentka Teofano była wówczas zajęta sprawami w Niemczech i nie mogła interweniować w sprawie tej kandydatury[5]. W 988 roku Krescencjusz II zmarł, a władzę po nim przejął jego brat, Krescencjusz Nomentanus[6].
Krescencjusz II Nomentanus
Krescencjusz Nomentanus, po śmierci starszego brata przejął tytuł patrycjusza rzymskiego i szybko popadł w konflikt z Janem XV[6]. W międzyczasie, zmarła regentka Teofano (991) i władzę nad cesarstwem przejął Otton III[6]. Papież Jan XV, skonfliktowany ze wszystkimi stronnictwami w Rzymie, poprosił cesarza o interwencję i przyjazd do Wiecznego Miasta[5]. Otton, chciał spełnić tę prośbę jednak przybył na Lateran zbyt późno, gdy Jan już nie żył[6]. W 996 roku, Otton III dopilnował by na Tron Piotrowy intronizowano pierwszego niemieckiego papieża, Grzegorza V, który potem odwdzięczył się koronując Ottona na cesarza rzymskiego[4]. Wkrótce potem Otton, nakazał wygnać Krescencjusza z miasta, lecz papież postanowił go ułaskawić[6]. Krescencjusz wykorzystał sytuację, i gdy Otton wyjechał z miasta intronizował antypapieża Jana XVI[4]. W lutym 998 cesarz powrócił do Rzymu, zdławił bunt i przywrócił Grzegorza na urząd papieski[5]. Trzy miesiące później odbył się synod, na którym uzurpator Jan został dotkliwie okaleczony, natomiast Krescencjusza skazano na śmierć, po czym ścięto go na murach Zamku św. Anioła[6] (najprawdopodobniej 24 kwietnia 998)[3].
Jan III Krescencjusz
Po dekapitacji Nomentanusa, władzę w Rzymie przejął Jan III Krescencjusz, syn Krescencjusza Młodszego i jego żony Teodory[3]. Aby zapewnić sobie pełnię władzy (objętej w 1001 roku) dopilnował by nowym papieżem (po śmierci Sylwestra II) został Jan XVII[5]. Ponieważ cesarz Otton III zmarł w 1002 roku, Jan Krescencjusz bez problemów został także patrycjuszem rzymskim[5]. Tymczasem papież Jan sprawował urząd papieski zaledwie około pół roku, a gdy zmarł, Krescencjusz wprowadził na Tron Piotrowy, swojego krewnego Jana XVIII[7] Papież ten zabiegał o wpływy w Niemczech, prosząc króla Henryka II, by przyjechał do Rzymu, zwłaszcza po koronacji w 1004 w Pawii, jednak Krescencjusz stanowczo się temu sprzeciwiał[7]. Było to najprawdopodobniej spowodowane probizantyńskimi sympatiami patrycjusza[7]. Po abdykacji Jana XVIII, dzięki rekomendacji Jana Krescencjusza, nowym papieżem został Sergiusz IV, który podobnie jak jego poprzednicy, pozostawał pod silnym wpływem swojego protektora[7]. Zarówno Sergiusz, jak i Krescencjusz zmarli w maju 1012 roku (odpowiednio 12 i 18), co dało podstawę do twierdzeń, że śmierć nie nastąpiła z powodów naturalnych[7]. Po tych wydarzeniach, ród Krescencjuszy nie zdołał utrzymać pozycji w Rzymie[5] i został wyparty przez ród hrabiów Tusculum[4].
- ↑ Conti di Tusculo. Foundation for Medieval Genealogy. [dostęp 2012-11-18]. (ang.).
- ↑ a b John N. D. Kelly: Encyklopedia papieży. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1997, s. 181-183. ISBN 83-06-02633-0.
- ↑ a b c d Conti di Tusculo. Foundation for Medieval Genealogy. [dostęp 2012-11-18]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i Rudolf Fischer-Wollpert: Leksykon papieży. Kraków: Znak, 1996, s. 255-256. ISBN 83-7006-437-X.
- ↑ a b c d e f g h i j Crescentius. Catholic Encyclopedia. [dostęp 2012-11-18]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h John N. D. Kelly: Encyklopedia papieży. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1997, s. 187-189. ISBN 83-06-02633-0.
- ↑ a b c d e John N. D. Kelly: Encyklopedia papieży. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1997, s. 193-195. ISBN 83-06-02633-0.