Dòn Quishòt
Dòn Quishòt[1] o Dòn Quichòte (Don Quichote en grafia mistralenca, dialècte provençau[2]) o L'Engeniós Hidalgo Dòn Quishòt de la Mancha (lo segon qu'ei lo títol complet ; en castelhan, respectivament Don Quijote e El Ingenioso Hidalgo Don Quijote de la Mancha) qu'ei un roman espanhòu deu sègle XVII escrit per l'escrivan Miguel de Cervantes (Saavedra, deu son nom complet, segon l'us castelhan d'emplec deus noms petits e d'ostau...), considerat tradicionaument com lo "purmèr roman modèrne de l'istòria" qu'ei de segur lo roman lo mei celèbre de la literatura mondiau.
Que conda las aventuras d'un gentiu nomat dòn Quishòt qui vad hòu en legent romans de chivalieria, a punt d'i vodar tota la soa energia e de non pas mei poder diferenciar la realitat e l'imaginacion e de s'aviar suus camins en recèrcas d'aventuras acompanhat d'un paisan, Sancho Pança, e son escudèr, qui a la debuta lo cred quan dòn Quishòt eth promet de'u hidar un dia lo govèrn d'ua isla.
Lo purmèr tòm que conegó de tira ua escaduda de las granas qu'i encoratgè l'autor a ne compausar lo dusau (sustot qu'un faus dusau tòm qu'èra ja estat compausat per un aute autor).
Per'mor deu son succès, Dòn Quishòt que ho de tira tradusit en mantuas lengas e sustot adaptat en musica (per Georg Philipp Telemann enter autes), au balet, en pintrura e au teatre, e en particular en occitan de la man de Francés de Corteta qui compausè Sancho Pança, al Palais dels Ducs.
