Klavikord

Klavikord
Klassifisering	tangentinstrument, verkelege bordsiterar med resonanskasse
Hornbostel-Sachs klassifisering	314.122-4-8

Klavikord bygd av Paul Maurici i 2001 etter Joh. Albrecht Haas.}

Eit klavikord er eit tangentinstrument som kling ved at metallstiftar oppå enden av tastane blir pressa mot strengene.

Opphav

Namnet klavikord kjem frå det latinske omgrepet clavis som tyder 'tast' og det greske ordet for streng, som er chorde. Instrumentet har eksistert i alle fall så tidleg som frå først på 1400-talet, og det var i normal bruk til inn på 1800-talet. Fram til midten av 1600-talet vart det bruka i heile Europa, gjennom 1700-talet var det vanlegast i Tyskland, og det fekk ei oppblomstring og stor utbreiing i Sverige i den siste 100-års perioden til det gjekk heilt or bruk. I Noreg var klavikordet utbreidd i byane og på større gardar. Det finst eit 20–30 tals instrument bevart frå perioden, mellom anna på Ringve Museum i Trondheim.

Klavikordet er hovudsakleg eit heimeinstrument, og på grunn av det låge lydnivået er det eit instrument som typisk har vorte bruka i mindre rom. Den spesielle spelemåten vart rekna som det beste utgangspunktet for å nærme seg dei andre tangentinstrumenta. Særleg organistar bruka ofte klavikordet som øvingsinstrument, og for denne bruken vart det òg bygd tomanuals klavikord. I realiteten var dette to separate klavikord der det eine kunne skyvast inn og ut som ei skuffe i det andre. Nokre klavikord hadde pedalsett i tillegg.

Kjelder

• Denne artikkelen bygger på «Klavikord» frå Wikipedia på bokmål, den 24. desember 2006.

Bakgrunnsstoff

• Bilde av klavikord: http://www.clavichord.info/