Naar inhoud springen

Alternative für Deutschland

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Alternative für Deutschland
Logo
Personen
Partijleider Tino Chrupalla
Alice Weidel
Zetels
Bondsdag
78 / 736
Regionale parlementen
253 / 1.894
(2024)
Europees Parlement
15 / 96
Geschiedenis
Opgericht 6 februari 2013
Algemene gegevens
Actief in Duitsland
Hoofdkantoor Eichhorster Weg 80
13435 Berlijn
Aantal leden 48.000 (2024)[1]
Richting Radicaal-rechts
Ideologie Nationaal-conservatief
Rechts-populistisch
Kleuren Lichtblauw
Jongerenorganisatie Junge Alternative
Europese fractie ECH (2014–2016)
EVDD (2016–2019)
ID (2019–2024)
NI (2024)
ESN (2024–heden)
Europese organisatie ESN
Website www.afd.de
Vlag
Vlag
Portaal  Portaalicoon   Politiek

Alternative für Deutschland (Alternatief voor Duitsland), kortweg AfD, is een rechtse Duitse politieke partij, die op 22 september 2013 voor het eerst deelnam aan de Duitse Bondsdagverkiezingen en de deelstaatverkiezingen in Hessen en sinds 2017 in de Bondsdag is vertegenwoordigd.

Ideologie en koers van de partij worden wisselend omschreven en zijn in de loop der tijd veranderd, onder andere door een aanwas van rechts-radicale leden, die met de eerder liberaal-conservatieve oprichters van de partij een (vooralsnog succesvolle) vleugelstrijd aangegaan zijn. Belangrijkste doel was aanvankelijk vooral het opheffen van de eurozone en het herinvoeren van nationale munteenheden of het vormen van kleinere en stabielere muntunies, zoals een noordelijke en een zuidelijke eurozone. Inmiddels huldigt de partij vooral anti-islamitische en antivluchtelingenstandpunten.

Bij de verkiezingen in 2013 bleef de partij met respectievelijk 4,7% en 4,1% van de stemmen onder de kiesdrempel van 5%. In Saksen, Brandenburg en Thüringen werd in 2014 wel ruim de kiesdrempel gehaald met resp. 9,7, 12,2 en 10,6%. Relatief veel kiezers liepen over van de FDP die bij dezelfde verkiezingen onder de kiesdrempel bleef.

Het voorzitterschap van de partij werd tot juli 2015 gedeeld door Bernd Lucke (oprichter en tot dan toe het belangrijkste gezicht van de partij), Frauke Petry en Konrad Adam. Na maanden van interne machtsstrijd werden Frauke Petry en Jörg Meuthen tot voorzitters gekozen, waardoor de partij een significante ruk naar rechts maakte.[2] Als gevolg van deze machtsstrijd traden vijf van de zeven Europarlementariërs, meerdere leden van deelstaatparlementen en meer dan duizend leden uit de partij.

Op 8 juli 2015 kondigde ook Bernd Lucke zijn uittreden uit de partij aan; hij stelde daarbij niet langer als 'burgerlijk uithangbord' te willen worden misbruikt voor denkbeelden – in het bijzonder van (vermeende) islamofobe, xenofobe, anti-Westerse en pro-Russische aard – die hij 'ten diepste' afwijst.[3][4] Uit peilingen uit 2017 blijkt dat ook de overgrote meerderheid (85%) van de AfD-stemmers vindt dat de partij zich niet genoeg van extreemrechts distantieert.[5]

De vluchtelingencrisis die in Duitsland sinds het najaar van 2015 het publieke debat en de politiek beheerst, zorgt dat de AfD stijgt in de peilingen. De partij neemt het op voor Duitse tradities en is tegen het vluchtelingenbeleid van de regering-Merkel. Het linkse tijdschrift Stern beweerde dat Beatrix von Storch, afgevaardigde in het Europees Parlement, in het debat over de massale vluchtelingeninstroom op Facebook gesteld had dat vluchtelingen die via Oostenrijk Duitsland binnenkwamen per definitie geen recht hebben op asiel en indien zij een bevel van de grenspolitie zouden negeren, deze het recht hadden met pistool hun bevel af te dwingen, ook tegen vrouwen en kinderen.[6] Zijzelf ontkent dit en zegt dat ze erop gewezen heeft dat een Duitse wet de inzet van wapens door grenswachten regelt.”[7] De andere Duitse partijen worstelen met hun omgang met de AfD. Veel landelijke politici distantiëren zich van de partij. Bondskanselier Merkel sloot samenwerking met de partij al uit vóór de AfD een ruk naar rechts maakte. SPD-voorzitter Sigmar Gabriel zei eind januari 2016 niet deel te willen nemen aan tv-optredens met de AfD.[8]

Bij de Bondsdagverkiezingen van 2017 wist de AfD voor het eerst zetels in het nationale parlement (de Bondsdag) te verwerven. Met 94 zetels werd ze ook meteen de derde partij. De AfD trok vooral in voormalig Oost-Duitsland veel stemmen en mobileerde vooral tegenstemmers, die niet zo zeer vóór het AfD-programma (voornaamste reden voor 34% van de stemmers) maar tegen de andere partijen (60%) stemden.[5] Daags na de verkiezingen stapte co-partijleider Petry onaangekondigd uit de partij, vanwege de radicale koers die deze was gaan varen, om als zelfstandig Bondsdaglid verder te gaan.[9] De fractie in de Bondsdag wordt voorgezeten door Alexander Gauland (die tevens mede-voorzitter is van de partij) en Alice Weidel.

Verkiezingsresultaten

[bewerken | brontekst bewerken]
Verkiezingen % zetels
Bondsdagverkiezingen 2013 4,7% 0
Deelstaatverkiezingen in Hessen 2013 4,1% 0
Deelstaatverkiezingen in Saksen 2014 9,7% 14
Deelstaatverkiezingen in Brandenburg 2014 12,2% 10
Deelstaatverkiezingen in Thüringen 2014 10,6% 11
Europese Parlementsverkiezingen 2014 7,1% 7
Deelstaatverkiezingen in Hamburg 2015 6,1% 8
Deelstaatverkiezingen in Bremen 2015 5,5% 4
Deelstaatverkiezingen in Baden-Württemberg 2016 15,1% 23
Deelstaatverkiezingen in Saksen-Anhalt 2016 24,0% 25
Deelstaatverkiezingen in Rheinland-Pfalz 2016 12,6% 14
Deelstaatsverkiezingen in Mecklenburg-Voor-Pommeren 2016 20,8% 18
Deelstaatsverkiezingen in Berlijn 2016 14,2% 25
Deelstaatsverkiezingen in Saarland 2017 6,2% 3
Deelstaatsverkiezingen in Sleeswijk-Holstein 2017 5,9% 5
Deelstaatsverkiezingen in Noordrijn-Westfalen 2017 7,4% 16
Bondsdagverkiezingen 2017 12,6% 94
Deelstaatsverkiezingen in Nedersaksen 2017 6,2% 9
Deelstaatsverkiezingen in Beieren 2018 10,2% 22
Deelstaatsverkiezingen in Hessen 2018 13,1% 19
Deelstaatsverkiezingen in Bremen 2019 6,1% 5
Europese Parlamentsverkiezingen 2019 11,0% 11
Deelstaatsverkiezingen in Saksen 2019 27,5% 38
Deelstaatsverkiezingen in Brandenburg 2019 23,5% 23
Deelstaatsverkiezingen in Thüringen 2019 23,4% 22
Deelstaatsverkiezingen in Hamburg 2020 5,3% 7
Deelstaatsverkiezingen in Baden-Württemberg 2021 9,7% 17
Deelstaatsverkiezingen in Rheinland-Pfalz 2021 8,3% 9
Deelstaatsverkiezingen in Saksen-Anhalt 2021 20,8% 23
Bondsdagverkiezingen 2021 10,3% 83
Deelstaatsverkiezingen in Berlijn 2021 8,0% 13
Deelstaatsverkiezingen in Mecklenburg-Voor-Pommeren 2021 16,7% 14

Europese politiek

[bewerken | brontekst bewerken]

Financiële politiek

[bewerken | brontekst bewerken]

De belangrijkste eis is een beëindiging van de eurozone en de herinvoering van nationale munteenheden of het invoeren van kleinere gebieden met een gemeenschappelijke munt. Duitsland zou dan bijvoorbeeld samen met Nederland en Oostenrijk een munteenheid kunnen vormen. En bijvoorbeeld Frankrijk, België, Luxemburg, Spanje en Portugal zouden dan een ander blok kunnen vormen. Hiervoor is het nodig dat de Europese verdragen zodanig veranderd worden dat elke Europese staat het recht heeft om uit de euro te stappen. Dit kan bereikt worden door druk uit te oefenen door hulpkredieten aan het ESM te blokkeren. Veel meer dan op het ogenblik moeten de lidstaten zelf aansprakelijk zijn voor een herstructurering van hun eigen schulden. Ze zouden ook niet meer moeten kunnen profiteren van de hulpstromen.[10][11]

Algemene Europese politiek

[bewerken | brontekst bewerken]

De partij is naar eigen zeggen niet tegen de Europese Unie (EU).[12][13] Zij steunt de Europese gemeenschappelijke markt en wil het budgetrecht van de nationale parlementen behouden. Een 'transferunie' en een 'centraal Europa' wijst zij af. In bepaalde gebieden moeten bevoegdheden van Europa terug naar de nationale staten. Bovendien wil de partij net als de Britse premier David Cameron de EU door meer eigen verantwoordelijkheid concurrerender maken.[10][14] Om dat te bereiken werd in april 2013 een mogelijke politieke samenwerking met de Conservative Party besproken.[15] Als er belangrijke rechten van Duitsland aan de EU afgegeven moeten worden, eist de partij een volksstemming zoals in Zwitserland.[10][14] In juni 2016 maakte partijleider Petry bekend dat de AfD samenwerking zoekt met de Oostenrijkse FPÖ om zo samen de 'EU-kritische' beweging aan te kunnen voeren.[16]

  • (de) Website AfD
Zie de categorie Alternative für Deutschland van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.