Viktor Koelikov

Russisch politicus

Viktor Georgijevitsj Koelikov (Russisch: Куликов, Виктор Георгиевич) (Verchnaja Ljoebovsja, Gouvernement Orjol, 5 juli 1921Moskou, 27 mei 2013) was een maarschalk van de Sovjet-Unie en held van de Sovjet-Unie die vocht in de Tweede Wereldoorlog.

Viktor Georgijevitsj Koelikov
Viktor Koelikov
Geboren 5 juli 1921
Gouvernement Orjol
Overleden 27 mei 2013
Moskou
Rustplaats Novodevitsji-begraafplaats, Moskou
Land/zijde Sovjet-Unie
Onderdeel Rode Leger
Dienstjaren 19391992
Rang Maarschalk van de Sovjet-Unie
Bevel 69e gemechaniseerde divisie, 118e gemotoriseerde divisie fuseliers, 6e Leger (Sovjet-Unie), 2e Garde Tankleger, Militair district Kiev, Groep van Sovjetstrijdkrachten in Duitsland, Warschaupact, Stavka
Tweede Wereldoorlog Operatie Taifun, Slagen van Rzjev, Slag bij Smolensk (1943), Operatie Bagration, Oost-Pruisenoffensief, Pommerenoffensief, Slag om Berlijn
Onderscheidingen

Koelikov in 1941
Nikolaj Ogarkov en Viktor Koelikov krijgen hun Maarschalkster in het Kremlin op 4 februari 1977
Opperbevel van het Warschaupact
Opperbevel van het Warschaupact
Koelikov met zijn kleinzoons Sergej, Nikolaj en Aleksej in Duitsland
Koelikov en Govorov paraderen op 9 mei 1995 in open wagens op het Rode Plein in Moskou ter herdenking van 50 jaar overwinning in de Tweede Wereldoorlog
Koelikov met Vladimir Poetin in het Kremlin op 22 november 2001
Graf van Koelikov en zijn vrouw

Viktor Georgijevitsj Koelikov werd geboren in een arm boerengezin. Het gezin vluchtte voor de Russische hongersnood (1921-1922) naar het zuiden en belandde in Stavropol. In 1938 studeerde hij af aan de 10e klas van de vijfde spoorwegschool in Nevinnomyssk. In 1939 ging hij bij het Rode Leger. Hij studeerde in 1941 af aan de militaire infanterieschool te Grozny als luitenant.

Het militair district Kiev zond hem naar Volodymyr op de grens met het in de Poolse Veldtocht door de Duitsers veroverde Polen als plaatsvervangend commandant van de verkenningscompagnie van het 41e bataljon verkenners van de 41e tankdivisie ven het 22e gemechaniseerde korps van het 5e leger. Hij verbleef in het privé-appartement van een Poolse dame. Op 15 juni 1941 zei zijn gastvrouw:

Meneer de Luitenant, ze zeggen van de andere kant dat de oorlog op de 22e zal beginnen.

Tweede Wereldoorlog

bewerken

In juni 1941 werd Koelikov commandant van een gemotoriseerde eenheid in de 41e tankdivisie van het Zuidwestelijk Front. Vanaf oktober 1941 vocht hij als commandant van het verkenningspeloton van de 143e afzonderlijke tankbrigade in het Westelijk Front. Vanaf februari 1942 was hij stafchef van een tankbataljon en dan stafchef van een tankbrigade aan het Kalinin Front. In 1942 werd hij lid van de Communistische Partij van de Sovjet-Unie. Vanaf februari 1943 was hij plaatsvervangend stafchef van de brigade voor operationeel werk. Van augustus 1943 tot mei 1945 was hij stafchef van de 143e tankbrigade in het 1e Baltische Front en het 2e Wit-Russische Front. Hij vocht in West-Oekraïne, Operatie Taifun, de Slagen van Rzjev, de Slag bij Smolensk (1943), Operatie Bagration, het Oost-Pruisenoffensief, het Pommerenoffensief en de Slag om Berlijn.

Koude Oorlog

bewerken

Vanaf oktober 1945 was Koelikov plaatsvervangend commandant van het 3e Garde Tankregiment in de 3e Garde Tankdivisie van de Noordelijke Groep van Strijdkrachten in Polen. In 1947 studeerde hij af aan hogere officiersschool voor gepantserde en gemechaniseerde troepen te Leningrad. Daarna diende hij op het hoofdkwartier van tankregimenten in de militaire districten Wit-Rusland en Turkestan. In 1953 studeerde hij af aan de Froenzeacademie. Hij werd commandant van het 155e gemechaniseerde regiment, dan stafchef en vanaf juli 1955 commandant van de 69e gemechaniseerde divisie in het militair district Odessa. Vanaf mei 1957 was hij commandant van de 118e gemotoriseerde divisie fuseliers.[1] In 1959 studeerde hij af aan de Militaire Academie van de Generale Staf van de Strijdkrachten van de USSR. Van november 1959 tot maart 1961 was hij plaatsvervangend commandant voor gevechtstraining en hoofd van de afdeling gevechtstraining van het 5e Garde Tankleger in het militair district Wit-Rusland.

In 1961-1962 reisde hij naar Ghana als militair adviseur. Vanaf februari 1962 was hij 1e plaatsvervangend commandant van het 6e leger in het militair district Leningrad. Vanaf 8 juni 1964 was hij commandant van dit 6e Leger met hoofdkwartier in Petrozavodsk. Daarna was hij commandant van het 2e Garde Tankleger van de Groep van Sovjetstrijdkrachten in Duitsland. Op 4 mei 1967 benoemde Leonid Brezjnev hem tot commandant van het militair district Kiev.

In 1969 studeerde hij af aan de Hogere Academische Cursussen aan de Militaire Academie van de Generale Staf van de strijdkrachten van de USSR. Op 31 oktober 1969 werd hij opperbevelhebber van de groep van Sovjetstrijdkrachten in Duitsland. Van 21 september 1971 tot 8 januari 1977 was hij hoofd van Stavka en viceminister van Defensie van de Sovjet-Unie. Van 9 april 1971 tot 25 april 1989 was hij lid van het Centraal Comité van de Communistische Partij van de Sovjet-Unie. Van januari 1977 tot februari 1989 was hij opperbevelhebber van het Warschaupact en viceminister van Defensie van de Sovjet-Unie. Van februari 1989 tot januari 1992 was hij inspecteur-generaal van de groep van inspecteurs-generaal van ministerie van Defensie van de Sovjet-Unie. Hij was van 1966 tot 1989 lid van de Raad van de Nationaliteiten van de Armeense Socialistische Sovjetrepubliek. Van 1989 tot 1991 was hij lid van het Congres van Volksafgevaardigden van de Unie van Socialistische Sovjetrepublieken. Vanaf januari 1992 was hij adviseur van de opperbevelhebber van de gezamenlijke strijdkrachten van het Gemenebest van Onafhankelijke Staten.

Pensioen

bewerken

In mei 1992 ging Koelikov met pensioen met eretitel adviseur van het Ministerie van Defensie der Russische Federatie en hij kreeg een gepersonaliseerd pistool. Hij was van 1999 tot 2003 plaatsvervanger in de Doema van de Federale Vergadering van de Russische Federatie van de 3e convocatie en voorzitter van de commissie Veteranenzaken van de Doema. Hij was lid van de Hoge Raad van de partij Verenigd Rusland. Op 9 mei 1995 paradeerde hij op het Rode Plein te Moskou ter herdenking van 50 jaar overwinning in de Tweede Wereldoorlog. Hij stierf op 28 mei 2013 te Moskou en werd er op 31 mei 2013 naast zijn vrouw begraven op de Novodevitsji-begraafplaats.[2]

Zijn vrouw Maria Maksimovna Koelikova (1922 - 2011) was chirurgische verpleegster in de Tweede Wereldoorlog. Ze kregen twee dochters Valentina en Lydia. Hij had kleinzoons Sergej, Nikolaj en Aleksej.

Militaire graden

bewerken

Onderscheidingen

bewerken

Sovjet-Unie en Rusland (selectie)

bewerken

Prijzen

bewerken

Buitenlandse onderscheidingen (selectie)

bewerken

Nagedachtenis

bewerken
  • School nr. 5 in Nevinnomyssk, waar hij studeerde draagt zijn naam.
  • In Moskou hangt sinds 2 februari 2018 een gedenkplaat in de Spiridonovka-straat nr. 18.
  • Hij werd ereburger van Nevinnomyssk in 1973, Rzjev in 1998 en Orjol in 2004.

Bibliografie

bewerken

Koelikov schreef:

  • “Oorlog: reflecties van de maarschalk van de Sovjet-Unie” Koetsjkovo 2008 318 pagina’s, oplage 1000 exemplaren ISBN 978-5-9950-0026-6
  • “Wanneer een fout erger is dan een misdaad. Afghanistan: nieuwe beoordelingen en conclusies” Tijdschrift voor militaire geschiedenis 1996 Nr. 6 p. 86 - 90
Zie de categorie Viktor Georgiyevich Kulikov van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.