Beschreibung ausdrucken  Permalink: https://manuscripta.at/?ID=40695 
Melk, Benediktinerstift, Cod. 1011 (942, R 21)
THEODORICUS DE APOLDA. GREGORIUS IX. PAPA. INNOCENTIUS IV. PAPA. PASSIO SANCTI FLORIANI ET OFFICIUM RHYTHMICUM
Papier   76 Bl.   210×145   Melk (?), 2. Viertel 15. Jh.
Handschrift aus 2 Teilen zusammengesetzt: 1  (2-65); 2  (66-75)
Literatur zur Handschrift (Anzahl: 6)

Moderne Bleistiftfoliierung.

Teil 12-65   Papier   
Lagen: 3.VI2,37 + 2.VII65
Reklamanten.
Schrift:
Schriftart: Bastarda
Geschrieben von Hand 1
Ausstattung: Rubriziert   
Lombarden .
Teil 266-75   Papier   
Lagen: V75
Schrift:
Schriftart: Bastarda
Geschrieben von Hand 2 = Caspar (?), vermutlicher Schreibervermerk auf Bl. 75v rot übermalt; ein Konventuale Caspar (von Pöggstall) ist in Melk ab dem frühen 15. Jh. nachgewiesen (vgl. Niederkorn-Bruck 1985, 93 f.).
Ausstattung: Rubriziert   
Lombarden.

Hs. enthält 2 Fragmente
Fälze   Pergament   Mitte 12. Jh.
Ausstattung: Rubriziert   
VDS etc.VDS+1+76+HDS   Pergament   1. Hälfte 14. Jh.
Ausstattung: Rubriziert   

Einband: Gotisch     Schmucklos        
Spätgotischer Einband: Rauhleder über Holz. (VD) Titel- und Signaturschild erhalten. Zwei Langriemenschließen (Riemen verloren).


(1r) Besitzvermerk Melkch (in Textura, 15. Jh.) und Signatur des 16. Jh. (VD außen) Papierschildchen mit Stempel Zentralstelle für Denkmalschutz Min. f. inn. u. kult. Ang. Abt. IV (ca. 1938-1945, verblasst) und Inventarnummer 63 in Blau. – Handschrift im Katalog von 1483 unter der Signatur E 105 (MBKÖ I 231, Z. 27), im Katalog von 1517 unter der Signatur I 42 genannt. – (1r, 2r, 75v) Melker Besitzstempel (Melk Inventar I, Tafel XIV, Abb. 39).
Christine Glaßner / April 2002
"Niederkorn-Bruck 1985", "MBKÖ I", "Melk Inventar I", "Rener 1993", "BHL", "Kaeppeli", "BHL NovSuppl.", "Santifaller 1967", "Potthast", "Pez, SSRA I", "Mühlbacher 1905", "Lhotsky, Quellenkunde", "AH 26", "AH 52", "Neumüller 1954", "Neumüller 1983", "Neumüller 1984", "VL", "Glaßner–Haidinger 1996"
alle Initien
(VDS + 1 + 76 + HDS) Brevier-Fragmente. Melk, 1. Hälfte 14. Jh.
(2r-61r) Theodoricus de Apolda OP Vita beatae Elisabeth landgraviae Thuringiae et filiae Andreae II regis Hungariae (recensio Reinhardsbrunnensis) (Ed.: Rener 1993, 21-130. – BHL 2497; Kaeppeli 3676). (2r-3v) Prolog, (3v-5r) Kapitelverzeichnis, (5r) Lib. I, (10r) Lib. II, (17v) Lib. III, (24v) Lib. IV, (32r) Lib. V, (37v) Lib. VI, (43r) Lib. VII, (49v) Lib. VIII (expl. nach BHL 2496 auf 60v = Ed. Rener S. 127, dann 'De puella mortua' = Ed. 128 f.), (61r) Epilogus (= Ed. S. 130). Wie BHL 2497 (die Textabfolge bis 65v entspricht wohl eher der zweiten Reinhardsbrunner Rezension, aber Inc. u. Expl. der ersten). Jedem Buch geht nochmals ein Kapitelverzeichnis voraus. Gegenüber Rener fehlt das Wunder S. 127 f. ('De quodam converso').
Mit zahlreichen Korrekturen von zeitnaher Hand.
   1
2r Tit.: (Rot) Incipit prologus in librum de vita beate Elizabeth et incipit sic
Cum de vita et moribus et morte miraculisque beatae Elisabeth perscrutari cepissem ... (5r) Eo tempore quo Philippus Suevorum dux frater Henrici imperatoris ... — ... suam magnificentiam virtutum altissimus cui [korrigiert aus: qui] est honor et gloria per infinita saecula saeculorum. Amen. – (Schlussschrift, in Rot) Explicit liber de vita et morte et miraculis beate Elizabeth.
(61r-62r) Sermo angeli ad s. Elisabeth Schonaugiensem (Ed.: Rener 1993, 134 f. – BHL u. BHL NovSuppl. 2500).
   1
61v Tit.: (Rot) De sermone angeli quo beatam instruxit Elizabeth de statu perfeccionis
Apparens sanctae Elisabeth angelus domini sic eam allocutus instruxit dicens ... — ... et vestros oculos avertatis. Amen.
(62r-64v) Gregorius IX. papa Bulla canonizationis s. Elisabeth (1235 VI 1) (Ed.: Rener 1993, 136-138 = Santifaller 1967, 79-81. – BHL und BHL NovSuppl. 2492; Potthast 9929).
   1
62v Tit.: (Rot) Exemplar epistole domini Gregorii pape noni de canonisacione beate Elizabeth
Gregorius episcopus servus servorum Dei ... Gloriosus in maiestate sua patris aeterni filius redemptor noster ... — ... de iniuncta sibi paenitentia misericorditer relaxamus. Datum Perusii Kal. Iunii pontificatus nostri anno nono.
(64v-65r) Innocentius IV. papa Litterae de translatione s. Elisabeth (1249 XI 4) (Ed.: Rener 1993, 139. – BHL 2501; Potthast 13856).
   1
64v Tit.: (Rot) Littera domini Innocencii pape quarti de translacione eiusdem
Innocentius episcopus servus servorum Dei ... Dilectorum filiorum magistri ... — ... auctoritate tua optate indulgentiae gratiam largiaris. Datum Lugduni II Nonas Novembris pontificatus nostri anno VIIo etcetera.
(65r-65v) Narratio de translatione b. Elisabeth (Ed.: Rener 1993, 140. – BHL 2502).).
   1
65r Tit.: [ohne Titel und Abschnitt direkt an den vorhergehenden Text anschließend]
Huius igitur auctoritate mandati translatae sunt sollemnissime ut praedictum est beatissimae Elisabeth reliquiae corporis sacrosancti ... — ... et omnibus neccessitatem patientibus pietatis et misericordiae beneficia largiuntur. Amen. Et sic est finis huius.
(66r-73v) Passio s. Floriani m. (Druck: Pez, SSRA I, 39-50. – BHL 3058. – Lit.: Mühlbacher 1905, 35 f., ähnliche Fassung in St. Florian, Cod. XI 246, 136v-138r; Lhotsky, Quellenkunde, 135 und 252). Mit Korrekturen von zeitnaher Hand. – Druck bei Pez nach dieser Handschrift, Abschnittsmarkierungen und -nummerierungen (des Herausgebers Pez ?, Abschnittsnumerierung stimmt jedoch nicht mit Druck überein) mit Bleistift nachgetragen.
   1
66r Tit.: (Rot) Prologus in passione sancti Floriani militis et martiris ... (66v) Incipit passio eiusdem sancti Floriani
Eliminatis primis parentibus ... (66v, De nomine Dicitur autem Florianus a flore et anno ... (Passio) Hic nimirum Florianus genere teutonicus imperialis militiae per orientalem Bavariam princeps fuit ... (70r Commendatio eiusdem) Sciendum quod pretiosissimus Christi martyr Florianus sortitus est nomen suum ... (72v Miracula) In quodam monasterio sibi dedicato ... — ... cottidie operatur. Igitur o beatissime Floriane purpuree flos ... ut ad regnum perveniamus supernum sucurre nunc et in aeternum. Quod nobis praestare dignetur pater et filius et Spiritus sanctus. Amen. – (Schlussschrift) Explicit passio sancti Floriani etc.
(73v-75v) Officium rhythmicum de s. Floriano (AH 26, Nr. 11a). 2 Hymnen und 2 Kollekten gedruckt bei Pez, SSRA I, 51-53. Collecta propria 'Propitiare quaesumus' [75v = Pez Sp. 52], Item alia 'Deus qui nos annua beati Floriani' [75v = Pez Sp. 53].
   1
73v Tit.: (Rot) Incipit hystoria sancti Floriani martyris Christi. Antiphona super Psalmo ympnum quere in ultimo folio
Invicti militis tui Christi nos Floriani precatibus a peccatis emunda ... — ... per martyris victoria cuius nobis oratio sit scelerum remissio. Amen. – (Schlussschrift rot) Explicit passio cum hystoria sancti Floriani gloriosi martyris Christi. (Nach einer Leerzeile zweizeilige Notiz, vermutlich Schreibervermerk, rot übermalt, nur Teile leserlich, darunter vielleicht der Name des Schreibers) Finis [...] habet [...] Caspar [...] hec [...].
(75r) Hymnus de s. Floriano (ad laudes) (Druck: Pez, SSRA I [1721], 51. Ed.: AH 52 [1909], 177 Nr. 194, Str. 4-7).
   1
75r Saepe martyr verberatus
(75v) Hymnus de s. Floriano (ad vesperas) (Druck: Pez, SSRA I [1721], 51. Ed.: AH 52 [1909], 176 Nr. 193). Pez wohl nach dieser Hs. AH ohne diese Hs.
   1
75v Gratuletur ecclesia
(5 Fälze in den Lagenmitten) Consuetudines monasticae (Fragmente) (Ed.: Neumüller 1954, 228-237 [f. 1r-4v]; Neumüller 1983, 381-408 [Text], Neumüller 1984, 321-329 [Kommentar] – Lit.: (zur Osterfeier) VL VII 92-108 [Hansjürgen Linke, Ulrich Mehler]; Glaßner–Haidinger 1996, 55-60). Zu Melk, Cod. 1977 gehörig; die Fälze waren Neumüller nicht bekannt.