urter

Ordet urter blir også brukt om planter som blir brukt som krydder i mat, eller som te. Som regel er det blada ein bruker. Desse kan lukte og smake mykje. Ein kan bruke både friske og tørka urter i mat.

Vanlege urter i norske matretter er dill og persille. Andre urter har kome frå andre matkulturar. Oregano, basilikum, rosmarin og timian blir mykje brukt sør i Europa. Koriander er mykje brukt i Asia. Mynte er vanleg i Midtøsten, og blir ofte brukt i desserter og te.

• Smak. Urter har mykje smak, og kan vere med å gi enda meir smak i ein saus eller gryterett. Ein kan også bruke hakka urter når ein steiker kjøtt eller fisk. Om ein blandar hakka urter i smør, heiter det urtesmør. Dersom ein har urter i olje, heiter det urteolje.
• Pynt. Urter har fin, grøn farge. Ein kan ha litt urter som pynt på ein matrett
• Lukt. Nokre urter lukter mykje. I enkelte land er det vanleg å ha urter i små tøyposar. Ein slik pose blir kalla potpurri. Ein legg posen i klesskapet, for at kleda eller sengetøyet skal lukte godt.

Urter blir også brukt til å gi smak til alkohol, for eksempel i brennevin og urtelikører. En spesiell type urt brukes til å lage tobakk.

Før legar og den moderne vitskapen fann opp medisinar, blei urter og krydder brukt mot sjukdom. Det var fordi ein del urter og krydder inneheld stoff som er bra for kroppen.

Mange var overtroiske, og hadde for eksempel rosmarin i ein pose rundt halsen, fordi ein trudde det beskytta mot pest.

Urter blir også brukt i sminke, kremar og parfyme. Urter brukast også i nokre religiøse seremoniar. For eksempel inneheld røkelse urter.

• planter
• blomst
• krydder