Д
Көрініс
Қазақ кирил әліпбиі | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
-{Аа}- | -{Әә}- | -{Бб}- | -{Вв}- | -{Гг}- | -{Ғғ}- | -{Дд}- | |||||||
-{Ее}- | -{Ёё}- | -{Жж}- | -{Зз}- | -{Ии}- | -{Йй}- | -{Кк}- | |||||||
-{Ққ}- | -{Лл}- | -{Мм}- | -{Нн}- | -{Ңң}- | -{Оо}- | -{Өө}- | |||||||
-{Пп}- | -{Рр}- | -{Сс}- | -{Тт}- | -{Уу}- | -{Ұұ}- | -{Үү}- | |||||||
-{Фф}- | -{Хх}- | -{Һһ}- | -{Цц}- | -{Чч}- | -{Шш}- | -{Щщ}- | |||||||
-{Ъъ}- | -{Ыы}- | -{Іі}- | -{Ьь}- | -{Ээ}- | -{Юю}- | -{Яя}- |
Д, д — кириллицаға негізделген әліпби әрпі.
Тілдің ұшы жоғарғы күрек тістердің түбіне тиіп, кері қайтуы әрі дауыс шымылдығының қатысуы арқылы жасалатын дауыссыз дыбысты таңбалайтын әріп.
Қазақ тілінде Д фонемасы жуан я жіңішке дауысты дыбыспен тіркесуіне қарай жуан (мысалы, адам, дана) және жіңішке (мысалы, дене, дән) болып айтылады. Д қазақтың байырғы сөздерінің аяғында жазылмайды, тек орыс тілі арқылы келген сөздердің соңында (мысалы, анод, катод) кездеседі. Кейде ауызекі тілде кейбір жеке Т-дан басталатын сөздердің басында Д дыбысымен айтылады (деңіз-теңіз, түзу-дүзу, тізе-дізе) айтылады[1][2][3].
Кодтар кестесі
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Код | Регистр | Ондық код |
16-лық код |
8-дік код |
Екілік код |
---|---|---|---|---|---|
Юникод | Бас | 1044 | 0414 | 002024 | 00000100 00010100 |
Кіші | 1076 | 0434 | 002064 | 00000100 00110100 | |
ISO 8859-5 | Бас | 180 | B4 | 264 | 10110100 |
Кіші | 212 | D4 | 324 | 11010100 | |
КОИ-8 | Бас | 228 | E4 | 344 | 11100100 |
Кіші | 196 | C4 | 304 | 11000100 | |
Windows-1251 | Бас | 196 | C4 | 304 | 11000100 |
Кіші | 228 | E4 | 344 | 11100100 |
HTML жүйесінде бас әріп «Д»-ны Д немесе Д, ал кіші «д» әріпін - д немесе д деп белгілейді.
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу] Ортаққорда бұған қатысты медиа файлдар бар: Cyrillic alphabet |