სამუელ პუფენდორფი

სამუელ პუფენდორფი
დაბ. თარიღი	8 იანვარი, 1632
დაბ. ადგილი	დორფხემნიცი, საქსონიის საკურფიურსტო, საღვთო რომის იმპერია
გარდ. თარიღი	26 ოქტომბერი, 1694 (62 წლის)
გარდ. ადგილი	ბერლინი, ბრანდენბურგის საკურფიურსტო, საღვთო რომის იმპერია
მოქალაქეობა	საქსონიის საკურფიურსტო; შვედეთი
საქმიანობა	იურისტი, ფილოსოფოსი, ისტორიკოსი , უნივერსიტეტის პროფესორი, ეკონომისტი და მწერალი
მუშაობის ადგილი	ლუნდის უნივერსიტეტი და ჰაიდელბერგის უნივერსიტეტი
ალმა-მატერი	ლაიფციგის უნივერსიტეტი, იენის უნივერსიტეტი და Gymnasium St. Augustin
	სამუელ პუფენდორფი ვიკისაწყობში

სამეულ პუფენდორფი (დ. 8 იანვარი, 1632 — გ. 26 ოქტომბერი [ძვ. სტ. 13 ოქტომბერი], 1694) — გერმანელი იურისტი, პოლიტიკური ფილოსოფოსი, ეკონომისტი, სახელმწიფო მოღვაწე და ისტორიკოსი. განმანათლებლობის ეპოქისა და აზრის იდეური წინამორბედი.

ბიოგრაფია

სამუელ პუფენდორფი საქსონიის საგრაფოში, ლუთერანი მღვდლის ოჯახში დაიბადა. საგრაფო სკოლის დამთავრების შემდეგ სწავლა ლაიფციგის უნივერსიტეტში განაგრძო, სადაც თეოლოგიას ეუფლებოდა. სამუელისთვის უინტერესო აღმოჩნდა აღნიშნული სფეროს ვიწრო და დოგმატური სწავლება, ამიტომ საჯარო სამართალი არჩია.

მოგვიანებით პუფენდორფი იენის უნივერსიტეტში გადავიდა სასწავლებლად, სადაც ცნობილი მათემატიკოსი ერჰარდ ვაიგელი გაიცნო. ამ უკანასკნელმა დიდი გავლენა იქონია სამუელის დამოუკიდებელი ხასიათის ჩამოყალიბებაზე. ვაიგელის გავლენის ქვეშ, სტუდენტი ტომას ჰობზისა და რენე დეკარტის ნაშრომების ჩაუღრმავდა.

პუფენდორფმა 1658 წელს იენის უნივერსიტეტში მაგისტრის ხარისხი დაიცვა და საცხოვრებლად კოპენჰაგენში გადავიდა, სადაც თავისი ძმის ესაიას დახმარებით, რომელიც იმ დროს შვედეთის დიპლომატიურ სამსახურში იყო, შვედეთის მეფის კარლ X-ის ერთ-ერთი წარმომადგენლის, პეტრუს იულიუს კოიეტის ოჯახში ტუტორად დაიწყო მუშაობა.

1657 წლის ზაფხულში მეფე კარლ გუსტავ X-მ დანიას ომი გამოუხცადა. ბუნებრივია, ამან კოპენჰაგენში მყოფი შვედეთის დიპლომატების ბედზეც ჰპოვა ასახვა. ბევრი მათგანი დააპატიმრებს, მათ შორის პუფენდორფიც, რომელმაც 8 თვე გაატარა საპყრობილეში. ციხეში ჯდომის პერიოდში სამუელი უნივერსალური კანონების სისტემაზე ფიქრობდა, ავითარებდა თავის თეორიებს. გათავისუფლების შემდეგ მან ლეიდენის უნივერსიტეტში განაგრძო მოღვაწეობა, სადაც 1661 წელს მოიპოვა უფლება, გამოექვეყნებინა ნაშრომი Elementa jurisprudentiae universalis.

შემდგომში, ადგილობრივი ჩინოსანის კარლ ლუის მეცადინეობით, მას ჰაიდელბერგის უნივერსიტეტში ხალხების და ბუნების კანონების კათედრაც გაუხსნეს. ამის შემდეგ იგი აქტიურ საზოგადოებრივ ცხოვრებაში ჩაერთო, 1668 წლისათვის იძულებული შეიქმნა, შვედეთში დაბრუნებულიყო.

1670 წელს ლუნდის უნივერსიტეტში მიიწვიეს. 1677 წლიდან სტოკჰოლმში, სამეფო კარის ისტორიკოსის პოზიციაზე (rikshistoriograf) გვევლინება, მოგვიანებით კი ბრანდერბურგელი დიდებულის ფრიდრიხ ვილჰელმ I-ის ადმინისტრაციაში გადადის. 1688 წელს, პუფენდორფის იქ ჩასვლისათვის ფრიდრიხ ვილჰელმი გარდაიცვალა.

1694 წელს, შვედეთში ყოფნისას პუფენდორფს გულის შეტევა ჰქონდა, იმავე წელს კი, ბერლინში ყოფნისას, აღესრულა. დაკრძალეს წმ. ნიკოლოზის სახელობის ეკლესიაში.

ბიბლიოგრაფია

Elementorum iurisprudentiae universalis (1660)
Elementorum iurisprudentiae universalis libri duo (1660)
De obligatione Patriam (1663)
De rebus gestis Philippi Augustae (1663)
'De statu imperii germanici liber unus (Geneva 1667)
De statu imperii Germanici (Amsterdam 1669)
De jure naturae et gentium (1672)
De officio hominis et civis juxta legem naturalem libri duo or "On The Duty of Man and Citizen According to the Natural Law" (1673)
Einleitung zur Historie der vornehmsten Reiche und Staaten
Commentarium de rebus suecicis libri XXVI., ab expeditione Gustavi Adolphi regis in Germaniam ad abdicationem usque Christinae
De rebus a Carolo Gustavo gestis (Stockholm)

ლიტერატურა

კარი, კრეგ ლ. (რედ.), სამუელ პუფენდორფის პოლიტიკური მწერლობა (ოქსფორდი, 1994).

რესურსები ინტერნეტში

სამუელ პუფენდორფი — ნამუშევრები საიტზე Internet Archive
სამუელ პუფენდორფი — ნამუშევრები საიტზე LibriVox (უფასო აუდიო წიგნები)
სამუელ პუფენდორფი — librivox (აუდიო)
On the Duty of Man and Citizen, 1682, by Samuel von Pufendorf დაარქივებული 2017-07-04 საიტზე Wayback Machine.

სქოლიო

↑ ^1.0 ^1.1 ^1.2 ^1.3 ^1.4 Samuel Pufendorf, von — 1917.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q379406"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1724971"></a>
↑ Welzel H. F. Encyclopædia Britannica
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a>
↑ ^3.0 ^3.1 ბროკჰაუზის ენციკლოპედია
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a>
↑ ^4.0 ^4.1 Bibliothèque nationale de France BnF authorities: პლატფორმა ღია მონაცემები — 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a>
↑ Gran Enciclopèdia Catalana — Grup Enciclopèdia, 1968.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q18696256"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2664168"></a>
↑ ^6.0 ^6.1 Roglo — 1997. — 10000000 ეგზ.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q83365652"></a>
↑ Internet Philosophy Ontology project
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q6023365"></a>
↑ Babelio — 2007.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2877812"></a>
↑ Brozović D., Ladan T. Hrvatska enciklopedija — LZMK, 1999. — 9272 გვრ.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1264934"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q429032"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q18446"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1789619"></a>
↑ SNAC — 2010.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q29861311"></a>
↑ Deutsche Nationalbibliothek Record #118597051 // ინტეგრირებული ნორმატიული ფაილი — 2012—2016.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>
↑ Library of the World's Best Literature / C. D. Warner — 1897.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q952614"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19098835"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q47461344_citetype_Q3511132_citetype_Q7094076"_data-entity-id="Q379406">[https://sok.riksarkivet.se/Sbl/Presentation.aspx?id=7421_Samuel_Pufendorf,_von]<span_class="wef_low_priority_links">_—_1917.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q379406"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1724971"></a></div>-1] 1.0 ^1.1 ^1.2 ^1.3 ^1.4 Samuel Pufendorf, von — 1917.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q379406"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1724971"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q615699"_data-entity-id="Q5375741"><i_class="wef_low_priority_links">Welzel&nbsp;H.&nbsp;F.</i>_[http://global.britannica.com/biography/Samuel-Freiherr-von-Pufendorf_Encyclopædia_Britannica]<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a></div>-2] Welzel H. F. Encyclopædia Britannica
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q13136"_data-entity-id="Q237227">[[:de:s:Brockhaus_Enzyklopädie|ბროკჰაუზის_ენციკლოპედია]]<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a></div>-3] 3.0 ^3.1 ბროკჰაუზის ენციკლოპედია
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q36524_citetype_Q7094076_citetype_Q27031827_citetype_Q595971"_data-entity-id="Q19938912"><i_class="wef_low_priority_links">[[:საფრანგეთის_ეროვნული_ბიბლიოთეკა|Bibliothèque_nationale_de_France]]</i>_BnF_authorities:_პლატფორმა_ღია_მონაცემები<span_class="wef_low_priority_links">_—_2011.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a></div>-4] 4.0 ^4.1 Bibliothèque nationale de France BnF authorities: პლატფორმა ღია მონაცემები — 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q47461344"_data-entity-id="Q2664168">[http://www.enciclopedia.cat/enciclop%C3%A8dies/gran-enciclop%C3%A8dia-catalana/EC-GEC-0053025.xml_Gran_Enciclopèdia_Catalana]<span_class="wef_low_priority_links">_—_[[:ca:Grup_Enciclopèdia|Grup_Enciclopèdia]],_1968.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q18696256"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2664168"></a></div>-5] Gran Enciclopèdia Catalana — Grup Enciclopèdia, 1968.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q18696256"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2664168"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q33270056_citetype_Q7094076_citetype_Q170584"_data-entity-id="Q83365652">Roglo<span_class="wef_low_priority_links">_—_1997._—_10000000_ეგზ.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q83365652"></a></div>-6] 6.0 ^6.1 Roglo — 1997. — 10000000 ეგზ.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q83365652"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q6423319_citetype_Q35127"_data-entity-id="Q6023365">[[:en:The_Internet_Philosophy_Ontology_Project|Internet_Philosophy_Ontology_project]]<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q6023365"></a></div>-7] Internet Philosophy Ontology project
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q6023365"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q35127_citetype_Q81201196_citetype_Q847959_citetype_Q3220391_citetype_Q1789476"_data-entity-id="Q2877812">Babelio<span_class="wef_low_priority_links">_—_2007.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2877812"></a></div>-8] Babelio — 2007.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2877812"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q47461344"_data-entity-id="Q1789619"><i_class="wef_low_priority_links">[[:hr:Dalibor_Brozović|Brozović&nbsp;D.]],_[[:hr:Tomislav_Ladan|Ladan&nbsp;T.]]</i>_[[:ხორვატული_ენციკლოპედია|Hrvatska_enciklopedija]]<span_class="wef_low_priority_links">_—_[[:hr:Leksikografski_zavod_Miroslav_Krleža|LZMK]],_1999._—_9272&nbsp;გვრ.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1264934"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q429032"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q18446"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1789619"></a></div>-9] Brozović D., Ladan T. Hrvatska enciklopedija — LZMK, 1999. — 9272 გვრ.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1264934"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q429032"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q18446"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1789619"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q8513_citetype_Q35127_citetype_Q36524_citetype_Q194166"_data-entity-id="Q29861311">SNAC<span_class="wef_low_priority_links">_—_2010.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q29861311"></a></div>-10] SNAC — 2010.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q29861311"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q36524_citetype_Q17152639_citetype_Q1172284"_data-entity-id="Q36578"><i_class="wef_low_priority_links">[[:გერმანიის_ეროვნული_ბიბლიოთეკა|Deutsche_Nationalbibliothek]]</i>_[http://d-nb.info/gnd/118597051/_Record_#118597051]_//_ინტეგრირებული_ნორმატიული_ფაილი<span_class="wef_low_priority_links">_—_2012—2016.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a></div>-11] Deutsche Nationalbibliothek Record #118597051 // ინტეგრირებული ნორმატიული ფაილი — 2012—2016.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q7725634"_data-entity-id="Q19098835">[https://www.bartleby.com/lit-hub/library_Library_of_the_World's_Best_Literature]<span_class="wef_low_priority_links">_/_[[:d:Q952614|C.&nbsp;D.&nbsp;Warner]]_—_1897.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q952614"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19098835"></a></div>-12] Library of the World's Best Literature / C. D. Warner — 1897.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q952614"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19098835"></a>

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]