ახალი გრანადის ვიცე-სამეფო
| ახალი გრანადის ვიცე-სამეფო Virreinato de la Nueva Granada ესპანეთის იმპერიის ვიცე-სამეფო | |||||||||
| |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||
| დევიზი Vtraque Vnvm (ორივე სამყაროში) | |||||||||
| ჰიმნი Gott erhalte Franz den Kaiser | |||||||||
.svg) ახალი გრანადის ვიცე-სამეფო | |||||||||
| დედაქალაქი | ბოგოტა | ||||||||
| ენა | ესპანური | ||||||||
| ფულის ერთეული | ესპანური რეალი | ||||||||
| მმართველობის ფორმა | მონარქია | ||||||||
| დინასტია | ესპანეთის მონარქია | ||||||||
| ისტორია | |||||||||
| - დაარსება | 27 მაისი 1717 | ||||||||
| - გაუქმება | 5 ნოემბერი 1723 | ||||||||
| - აღდგენა | 20 აგვისტო 1739 | ||||||||
| - დამოუკიდებლობის გამოცხადება | 2 ივლისი 1810 | ||||||||
| - დაპყრობა | 3 სექტემბერი 1816 | ||||||||
| - გაუქმება | 7 აგვისტო 1819 | ||||||||
.svg){kind=small}
.svg)
ახალი გრანადის ვიცე-სამეფო (ესპ. Virreinato de la Nueva Granada) — 1717 წლის 27 მაისს ეწოდა, სამხრეთი ამერიკის ჩრდილოეთით მდებარე კოლონიალური ესპანეთის ადმინისტრაციულ ერთეულს, რომელიც დღეს მოიცავს ვენესუელის, კოლუმბიის, პანამის და ეკვადორის ნაწილს. პანამის ტერიტორია ამ ადმინისტრაციული ერთეულის ფარგლებში მოექცა მოგვიანებით, 1739 წელს. ამ სახელმწიფოების გარდა ის ასევე მოიცავდა: გაიანას, სამხრეთ-დასავლეთ სურინამს, ბრაზილიის ჩრდილო-დასავლეთის ნაწილს, პერუს ჩრდილოეთს, კოსტა-რიკასა და ნიკარაგუას.
დამოუკიდებლობა
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]ვიცე-სამეფომ ესპანეთისგან სრული დე ფაქტო დამოუკიდებლობა მოიპოვა 1819-1822 წლებში, რის შედეგადაც ჩამოყალიბდა დიდი კოლუმბია. როდესაც კოლუმბიას გაოეყო ვენესუელა და ეკვადორი მას ეწოდა „ახალი გრენადის რესპუბლიკა“ და ასე მოიხსენიებოდა 1831-1856 წლებში. ქვეყნის დასახელებაში კოლუმბია ისევ დაბრუნდა, სამოქალაქო ომის შემდეგ, როდესაც მას უწოდეს კოლუმბიის შეერთებული შტატები.
ლიტერატურა
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]- Fisher, John R., Allan J. Keuthe and Anthony McFarlane, eds. Reform and Insurrection in Bourbon New Granada and Peru. Baton Rouge, Louisiana State University Press, 1990. ISBN 978-0-8071-1654-8
- Kuethe, Alan J. Military Reform and Society in New Granada, 1773-1808. Gainsville, University Presses of Florida, 1978. ISBN 978-0-8130-0570-6
- McFarlane, Anthony. Colombia Before Independence: Economy, Society and Politics under Bourbon Rule. Cambridge, Cambridge University Press, 1993. ISBN 978-0-521-41641-2
- Phelan, John Leddy. The People and the King: The Comunero Revolution in Colombia, 1781. Madison, University of Wisconsin Press, 1978. ISBN 978-0-299-07290-2