Նեհավենդ

Նեհավենդ
Քաղաք
	Նեհավենդ
	պարս.՝ نهاوند
Երկիր	Իրան
Օսթան	Համադան
Շահրեստան	Նեհավենդ
Համայնք	Central District?
Բնակչություն	76 162 մարդ (2016)
	Նեհավենդ (Իրան)
	Նեհավենդ (Իրան)
	Նեհավենդ Վիքիպահեստում

Նեհավենդ կամ Նահավանդ (պարս.՝ نهاوند), քաղաք Իրանի արևմուտքում՝ Համադան օսթանում (նահանգում)։ Հանդիսանում է Նեհավենդ շահրեստանի վարչական կենտրոնը։ Բնակչությունը վերջին մարդահամարի տվյալներով կազմում է 76 162 մարդ (2016)^[1]։

Աշխարհագրություն

Քաղաքը գտնվում է Համադանի հարավային մասում՝ լեռնային տեղանքում։ Ծովի մակարդակից ունի 1644 մ բարձրություն^[2]։ Նեհավենդը գտնվում է նահանգի վարչական կենտրոնից՝ Համադանից, 65 կմ դեպի հարավ-արևմուտք և երկրի մայրաքաղաքից՝ Թեհրանից, 310 կմ դեպի հարավ-արևմուտք։

Պատմություն

Քաղաքը հիմնադրվել է Աքեմենյան դինաստիայի Դարեհ I Մեծի օրոք պարսկական սատրապության՝ Մարաստանի տարածքում։ Սելևկյանների մակեդոնական դինաստիայի օրոք Նեհավենդի մոտ հիմնադրվել են հունական Ապամեա և Լաոդիկեա քաղաքները, որոնք հիշատակվում են Ստրաբոնի^[3] և Պլինիոս Ավագի աշխատություններում^[4]։ 642 թվականին քաղաքի շրջակայքում տեղի է ունեցել ճակատամարտ խալիֆա Օմարի արաբա-մուսուլմանական և շահնշահ Հազկերտ III-ի պարսկական բանակների միջև, որն ավարտվել է պարսիկների լիակատար պարտությամբ։ Քաղաքի պատմության հետ է կապված իրանցի կարաիմների առաջնորդներից մեկի՝ Բենիամին Նահավենդիի (մոտ 830-860) կյանքը։

Բնակչություն

Բնակչությունը 2016 թվականի մարդահամարի տվյալներով կազմում էր 76 162 մարդ, որոնք կազմում էին 23 947 տնտեսություն։ Համադան օսթանի բնակչությամբ երրորդ ամենախոշոր քաղաքն է Համադանից և Մալայերից հետո^[5]։ Քաղաքի բնակչության փոփոխությունը ժամանակի ընթացքում՝ ստորև.

Տարի	1956	1966	1986	1991	1996	2006	2011	2016
Բնակիչ	20 972^[6]	23 922^[7]	52 265	59 307^[8]	65 164^[8]	72 218^[9]	75 445^[10]	76 162^[11]

Ազգային կազմում գերակշռում են լոռերն ու լաքերը^[12], իսկ դավանանքայինում՝ շիա մուսուլմանները։

Ծանոթագրություններ

↑ ^1,0 ^1,1 جمعیت به تفکیک تقسیمات کشوری (перс.)
↑ Физико-географические данные (անգլ.)
↑ Страбон, География, XIII, 6
↑ Плиний Старший, Естественная История, 6, 29
↑ «Համադան օսթանի քաղաքները» (անգլերեն).
↑ «Իրանի Իսլամական Հանրապետության մարդահամար, 1956 թ.» (PDF) (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2024 թ. փետրվարի 24-ին. Վերցված է 2024 թ. մարտի 1-ին.
↑ «Իրանի Իսլամական Հանրապետության մարդահամար, 1966 թ.» (PDF) (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2024 թ. փետրվարի 24-ին. Վերցված է 2024 թ. մարտի 1-ին.
↑ ^8,0 ^8,1 «Իրանի քաղաքները» (անգլերեն).
↑ «Իրանի Իսլամական Հանրապետության մարդահամար, 1385 (2006)» (պարսկերեն). Արխիվացված է օրիգինալից (Excel) 2011 թ. սեպտեմբերի 20-ին. Վերցված է 2022 թ. սեպեմբերի 25-ին.
↑ «Իրանի Իսլամական Հանրապետության մարդահամար, 1390 (2011)» (պարսկերեն). Արխիվացված է օրիգինալից (Excel) 2023 թ. հունվարի 17-ին. Վերցված է 2022 թ. դեկտեմբերի 19-ին.
↑ «Իրանի Իսլամական Հանրապետության մարդահամար, 1395 (2016)» (պարսկերեն). Արխիվացված է օրիգինալից (Excel) 2021 թ. ապրիլի 21-ին. Վերցված է 2022 թ. դեկտեմբերի 19-ին.
↑ Road Maintenance & Transportation Organization of İslamic Republic of İran (RMTO): Provincial Transportation and Terminals Department of Hamedan: Preface Արխիվացված 2012-07-21 Wayback Machine

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Նեհավենդ» հոդվածին։

[_36edd1303e486bef-1] 1,0 ^1,1 جمعیت به تفکیک تقسیمات کشوری (перс.)

[fallingrain-2] Физико-географические данные (անգլ.)

[3] Страбон, География, XIII, 6

[4] Плиний Старший, Естественная История, 6, 29

[City_populations_Hamadan-5] «Համադան օսթանի քաղաքները» (անգլերեն).

[1956_census-6] «Իրանի Իսլամական Հանրապետության մարդահամար, 1956 թ.» (PDF) (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2024 թ. փետրվարի 24-ին. Վերցված է 2024 թ. մարտի 1-ին.

[1966_census-7] «Իրանի Իսլամական Հանրապետության մարդահամար, 1966 թ.» (PDF) (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2024 թ. փետրվարի 24-ին. Վերցված է 2024 թ. մարտի 1-ին.

[City_populations_iran-8] 8,0 ^8,1 «Իրանի քաղաքները» (անգլերեն).

[2006_census-9] «Իրանի Իսլամական Հանրապետության մարդահամար, 1385 (2006)» (պարսկերեն). Արխիվացված է օրիգինալից (Excel) 2011 թ. սեպտեմբերի 20-ին. Վերցված է 2022 թ. սեպեմբերի 25-ին.

[2011_census-10] «Իրանի Իսլամական Հանրապետության մարդահամար, 1390 (2011)» (պարսկերեն). Արխիվացված է օրիգինալից (Excel) 2023 թ. հունվարի 17-ին. Վերցված է 2022 թ. դեկտեմբերի 19-ին.

[2016_census-11] «Իրանի Իսլամական Հանրապետության մարդահամար, 1395 (2016)» (պարսկերեն). Արխիվացված է օրիգինալից (Excel) 2021 թ. ապրիլի 21-ին. Վերցված է 2022 թ. դեկտեմբերի 19-ին.

[12] Road Maintenance & Transportation Organization of İslamic Republic of İran (RMTO): Provincial Transportation and Terminals Department of Hamedan: Preface Արխիվացված 2012-07-21 Wayback Machine

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]