Jump to content

Գերի Գեյգեքս

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Գերի Գեյգեքս
անգլ.՝ Gary Gygax
Դիմանկար
Ծնվել էհուլիսի 27, 1938(1938-07-27)[1][2][3]
ԾննդավայրՉիկագո, Իլինոյս, ԱՄՆ
Մահացել էմարտի 4, 2008(2008-03-04)[4][5][1][…] (69 տարեկան)
Մահվան վայրLake Geneva, Ուոլուորթ, Վիսկոնսին, ԱՄՆ
ԳերեզմանOak Hill Cemetery[6]
Քաղաքացիություն ԱՄՆ
ԵրկերDungeons & Dragons?
Մասնագիտությունգրող, վիպասան, հրատարակիչ, Խաղի դիզայներ, գործարար և դերային խաղերի դիզայներ
ԱմուսինMary Jo Powell? և Gail Carpenter?
Ծնողներհայր՝ Ernest Gygax?, մայր՝ Almina Burdick Gygax?
ԵրեխաներErnest Gary Gygax Jr.?, Elise Cousino?, Heidi Gygax?, Cindy To?, Luke Gygax? և Alexander Gygax?
Ստորագրություն
Изображение автографа
 Gary Gygax Վիքիպահեստում

Էրնեստ Գերի Գեյգեքս (անգլ.՝ Ernest Gary Gygax; հուլիսի 27, 1938(1938-07-27)[1][2][3], Չիկագո, Իլինոյս, ԱՄՆ - մարտի 4, 2008(2008-03-04)[4][5][1][…], Lake Geneva, Ուոլուորթ, Վիսկոնսին, ԱՄՆ), ամերիկացի գրող և սեղանի խաղերի մշակող, առավել հայտնի է որպես «Dungeons & Dragons» դերային խաղի հեղինակներից մեկը, որը նա ստեղծել է 1974 թվականին Դեյվ Արնեսոնի հետ միասին։ Գեյգեքսին անվանում են դերային խաղերիի հայր[7]։

1960-ականներին Գայգեքսը լրջորեն տարվել է վարգեյմերով և կազմակերպել Gen Con առաջին խաղային կոնվենտը[8]։ 1971 թվականին նա Ջեֆ Փերրենի հետ միասին ստեղծել է Chainmail, սեղանի վարգեյմը, օգտագործելով միջնադարյան թեմաներով մանրանկարներ։ Մանկության տարիների ընկեր Դոն Քեյի հետ 1973 թվականին Գեյգեքսը հիմնադրել է Tactical Studies Rules (TSR, Inc.) ընկերությունը[9]։Հաջորդ տարի նա Դեյվ Արնեսոնի հետ միասին ստեղծել է «Dungeons & Dragons» (D&D) սեղանի դերային խաղը, որը կառուցվել է «Chainmail»-ի հիման վրա, ֆանտազիայի տարրերի հավելումով, որը Գարին սիրում էր մանկության տարիներին։ Նույն տարում հիմնադրել է «Dragon» ամսագիրը, որը ստեղծվել է D&D-ի աջակցության համար։ 1977 թվականին Գեյգեքսը շարունակել է աշխատել իր խաղի վրա՝ թողարկելով կատարելագործված տարբերակը, որը կոչվում է Advanced Dungeons & Dragons: Նա նաև հեղինակ է մեծ թվով խաղային ուղեցույցների։ Գեյգեքսը ստեղծել է Գրեյհոկի կարգավորումը, որով մի քանի խաղային հավելվածներ և արկածային վեպեր է գրել[10]։ 1985 թվականին TSR-ի նոր սեփականատիրոջ հետ ունեցած կոնֆլիկտի պատճառով Գայգեքսը թողել է իր ստեղծած ընկերությունը և շարունակել է զարգացնել դերային խաղերը ինքնուրույն[10]։ Մասնակցել է Dangerous Journeys (1992), Lejendary Adventure (1999) և Castles & Crusades (2005), դերային խաղերի զարգացմանը որոնք, սակայն, շատ հեռու էին նրա հիմնական գործունեության հաջողությունից։ Մինչև կյանքի վերջիը շարունակել է զբաղվել ստեղծագործությամբ. գրել է խաղային ձեռնարկներ, վեպեր և պատմություններ ֆանտազիայի ժանրում ինչպես նաև ակտիվորեն մասնակցել է դերային խաղերի սիրահարների համայնքի կյանքին[11]։ Գայգեքսն ամուսացել է երկու անգամ, ուներ վեց երեխա[12]։ 2004 թվականին երկու կաթված է ստացել, ավելի ուշ բժիշկները նրան ախտորոշել են որովայնի աորտայի անեվրիզմ, որից Գեյգեքսը մահացել է 2008 թվականի մարտին[11]։

Վաղ տարիներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գերի Գեյգեքս ծնվել է Չիկագոյում շվեյցարացի ներգաղթյալի և Չիկագոյի սիմֆոնիկ նվագախմբի ջութակահար Էռնստ Գեյգեքսի ընտանիքում[10][13]։ Մանկությունն անցկացրել է Չիկագոյում, լուրջ վիճեր է ունեցել հարևան թաղամասի երեխաների հետ, մասնակցել է զանգվածային ծեծկռտուքների, ինչի պատճառով 1946 թվականին ընտանիքը տեղափոխվել է Վիսկոնսին նահանգի Լեյք-Ջենիվա քաղաաք, որտեղ ապրել էր Գերիի մոր ընտանիքը 19-րդ դարասկզբին[8][10][14]։

Մանկության և պատանեկության հասակում Գեյգեքսը տարվել է ֆենտեզի և գիտական ֆանտաստիկա ժանրի գրականությամբ, ինչպես նաև սիրել է տարատեսակ խաղեր։ Հինգ տարեկանում խաղացել է թղթախաղ, ավելի ուշ՝ շախմատ[15], իսկ 10 տարեկանում ընկերների հետ խաղացել է դերային խաղեր, որոնցում կատարել է հաղորդավարի դերը[10][15]։ Գերիի սերը գիտական ֆանտաստիկայի և ֆանտազիայի հանդեպ արթնացրել է նրա հայրը։ 1953 թվականին Գեյգեքսը սկսել է համատեղել խաղերի հանդեպ սերն ու տարվածությունը Wargames սեղանի խաղի պատմությունում, որոնք նա խաղում էր իր լավագույն ընկեր Դոն Քեյի հետ[15]։ Դեռահասներ Գեյգեքսը և Քեյը խաղի համար ստեղծել էին սեփական կանոններ փոքր զինվորներով, պայթյունները նմանեցնում էիր ճայթուկների օգնությամբ[16]։

Գեյգեքսը 11-րդ դասանից դուրս է եկել դպրոից, մինչև 19 տարեկանում Չիկագո վերադառնալը սկսել է աշխատել՝ փորձելով իրեն տարբեր մասնագիտություններում[8]։ Մասնակցել է պրոֆեսիոնալ քոլեջի երեկոյան պարապունքներին և հաճախել է Չիկագոյի համալսարանում կազմակերպվող մարդաբանության դասընթացների[10][13]։ 1958 թվականին ամուսնացել է Մերի Ջո Պաուլլի հետ, շուտով նրանք ունեցել են երեխաներ[12]։ Գեյգեքսը շարունակել է մասնակցել երեկոյան դասընթացներին, ստացել է բարձր գնահատականներ, և դասախոսների պնդմամբ, հայտ է ներկայացրել Չիկագոյի համալսարան և ընդունվել։ Սակայն, լինելով ամուսնացած մարդ, նախընտրել է ուսման փոխարեն աշխատանքի անցնել ապահովագրական ընկերությունում։

1958 թվականի դեկտեմբերին Գեյգեքսին գրավել էր «Avalon Hill» ընկերության «Gettysburg» սեղանի խաղը[17]։ Նա դարձել է սեղանի խաղերի երկրպագուների խմբակցության ակտիվ անդամ և փոստով խաղացել է «Diplomacy», որի համար մշակել է կանոնների սեփական տարբերակները[16]։ 1965 թվականին Գեյգեքսը լրջորեն տարվել է «Wargames» սեղանի խաղով, գրել է հոդվածներ բազմաթիվ թեմատիկ ամսագրերի համար, մշակել է սեփական կանոնները, մասնավորապես փորձել է փոփոխություններ մտցնել պատահական թվերի ստացման գործընթացում, որի համար օգտագործել է ոչ միայն ստանդարտ վեցանիստ զառ, այլև չորս այլ տիպի կանոնավոր բազմանիստ զառեր[9]։

Wargames

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1966 թվականին Գեյգեքսը Բիլ Սփիրի և Սքոթ Դանկանի հետ միասին հիմնել է Wargamers-ի միջազգային ֆեդերացիան (International Federation of Wargamers կամ IFW), որը միավորել է մի քանի wargame ակումբներ, նպաստել երկրպագուների հետաքրքրություններին և նրանց համար կազմակերպել ֆորումներ[17][18]։ 1967 թվականին ընտանիքի հետ միասին վերադարձել է Լեյք-Ջենև և իր տան նկուղում անցկացրել wargame-ի 20 սիրահարների հանդիպում[9]։ Այդ հանդիպումը անվանեցին Gen Con 0։ Հաջորդ տարի Գեյգեքսը ֆորումի անցկացման համար 50 դոլարով դահլիճ է վարձակալել, որը եղել է պաշտոնապես առաջին կոնվենցիան Լեյք-Ջենևում (կարճ Gen Con)[8]։ Ներկայումս Gen Con-ը Հյուսիսային Ամերիկայի խաղային խոշորագույն կոնվենտներից մեկն է[19][20]։ 1969 թվականի օգոստոսին երկրորդ Gen Con'e-ում Գեյգեքսը հանդիպել է Դեյվ Արնեսոնին՝ Dungeons & Dragons-ի ապագա համահեղինակին[8][21]։

1965 թվականին Դոն Քեյի, Մայք Ռիզի և Լեոն Թաքերի հետ, Գեյգեքսը հիմնել է Lake Geneva Tactical Studies Association (LGTSA) ռազմական մանրանկարների սիրահարների ակումբ[16], որի շտաբակայանը գտնվում էր իր տան նկուղում[15]։ Լուրջ զբաղվելով խաղերի մշակմամբ՝ Գերին լքել է իր աշխատանքը ապահովագրական բիզնեսում և սկսել վերանորոգել կոշիկներ, ինչը նրան ավելի շատ ազատ ժամանակ էր տալիս իր նախընտրած աշխատանքի համար[10][16]։ 1970 թվականին նա դարձել է Guidon Games ընկերության գլխավոր խմբագիրը։ Այն զբաղում էր wargame-երի թողարկմամբ։ Գեյգեքսը մասնակցել է Alexander the Great (Ալեքսանդր Մակեդոնացու արշավների մասին) և Dunkirk (Դյունկերկի օպերացիայի մասին) սեղանի պատմական խաղերի ստեղծմանը, որը թողարկվել է 1971 թվականին։ 1968 թվականին, Գեյգեքսը, Ջեֆ Փերենի հետ միասին, գրել է Chainmail (Կոլչուգա) wargame-ի համար կանոններ, որը միջնադարի մարտավարական մարտերի մասին էր։ Այս խաղը նույնպես թողարկվել է 1971 թվականին[8][22]։ Դեյվ Արնսոնի հետ միասին նա ստեղծել է ռազմածովային wargame, որը կոչվում է Don’t Give Up the Ship![21]։

1972 թվականին լույս տեսած Chainmail-ի երկրորդ հրատարակությունը Գեյգեքսը հավելել է կանոնների կցումով, ներկայացնելով հրեշներին և ոչ մարդկային ցեղերի ներկայացուցիչներին՝ Թոլքինի և այլ ֆանտաստիկ գրողների ստեղծագործությունների հիման վրա։ Խաղի համար ստեղծվել են կանոններ անհատական կերպարներով և հրաշագործներով․ ստեղծվել են տասը կախարդանք օգտագործելու կանոններ, որոնք ազդում են ճակատամարտի ընթացքի վրա։ Նույն թվականին, Լեյք-Ջենևի կատարած այցի ընթացքում, Արնեսոնը խաղը անցկացրել է նոր կանոնների համաձայն՝ իր սեփական Blackmoore-ի պարամետրում[8], և Գեյգեքսը դերային խաղերում մեծ պոտենցիալ է նկատել[23]։

Որպես հիմք օգտագործելով Chainmail-ի կանոնների ադապտացումը Blackmoore-ի սեթինգի ներքո, Գայգեքսը և Առնեսոնը ձեռնամուխ են եղել դերային խաղի մշակմանը, որը սկզբում անվանվել է The Fantasy Game (Խաղ ֆանտաստիկ ժանրում), և որը հետագայում դարձել է Dungeons & Dragons[18]։ Մոգության կանոնները ստեղծվել են գրող Ջեք Վենսի ստեղծագործությունների ազդեցության տակ, համակարգի այլ տեսանկյուններից հեղինակները ոգեշնչվել են Ռոբերտ Հովարդի, Լայոն Սփրեգ դե Քամպի և Ֆրից Լեյբերի ստեղծագործություններից[24]։ 1973 թվականին Գեյգեքսըը թողել է կոշկակարի աշխատանքը և փորձել Avalon Hill-ի միջոցով իր խաղը հրատարակել, բայց ընկերության ներկայացուցիչները հրաժարվել են[25][26]։

TSR

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գեյգեքսը Guidon Games-ից հեռացել է 1973 թվականին և հոկտեմբերին Դոն Քեյի հետ համատեղ հիմնադրել է Tactical Studies Rules հրատարակչական ընկերությունը (ավելի ուշ հայտնի է որպես TSRՍ Inc.)[27]: Նրանցից յուրաքանչյուրը ընկերությունում ներդրել է հազար դոլար ,սակայն Dungeons & Dragons-ի կանոնների հրապարակման համար այդ գումարը բավարար չէր, ուստի այն մտավախությունից, որ մյուս հրատարակչությունները նրանցից շուտ նմանատիպ նախագծեր կթողարկեն, Գեյգեքսը և Քեյը 1974 թվականին հրավիրել են Բրայան Բլումին՝ որպես երրորդ գործընկեր։ Դա թույլ է տվել նույն տարվա հունվարին թողարկել Dungeons & Dragons-ը `բռնցքամարտի հավաքածուի տեսքով[28]։ 1000 տպաքանակի առաջին տպաքանակը վաճառվել է մեկ տարուց պակաս ժամանակում[29]։ Այս ժամանակահատվածում Գեյգեքսը շարունակել է աշխատել սեղանի վարգեյմերի կանոնների վրա, ինչպիսիք են Cavaliers-ը և Roundheads-ը (Անգլիայի 17-րդ դարի քաղաքացիական պատերազմի մասին, անգլիական բուրժուական հեղափոխության ժամանակ, Ջեֆ Պերին հետ համատեղ), Classic Warfare (Անտիկ աշխարհի մասին), Tractics (երկրորդ աշխարհամարտի մասին պատերազմ, Մայք Ռիզի և Լեոն Թաքերի հետ միասին) և Warriors of Mars :

1974 թվականին Գեյգեքսը ստեղծել է The Strategic Review ամսագիրը, խմբագիր եղել է Թիմ Քասկը, ամսագիրի անունը փոխվել է և դարձել The Dragon, նվիրված ֆանտազիայի և, մասնավորապես, Dungeons & Dragons-ին[11]։ Բրայան Բլումի հետ միասին 1975 թվականին նա ստեղծեl 1 դերասանական խաղ Վայրի Արևմուտքի թեմայով՝ Boot Hill -ը։ 1977 թվականին լույս է տեսել Dungeons & Dragons Basic Set-ը՝ D&D հատուկ հրատարակությունը, որը կենտրոնացած էր երիտասարդական լսարանի վրա[29]։

1975 թվականին Դոն Քեյը անսպասելիորեն մահացել է սրտի կաթվածից՝ 36 տարեկան հասակում։ Ընկերության մասնաբաժինը անցել է Դոնը կնոջը, որի հետ Գեյգեքսը հարաբերություններ չի ունեցել։ Գեյգեքսը գրել է, որ իր հետ բիզնես վարելն անհնար էր[30]։ Քանի որ ոչ Գեյգեքսը, ոչ Բլումը բավարար գումար չունեին, որպեսզի գնեին Քեյի կնոջ բաժինը, Բրայան Բլումն առաջարկել է թույլ տալ իր հորը՝ Մելվինին գնել Քեյի բաժինը և դառնալ երրորդ գործընկերը։ Հետագայում Մելվին Բլումի բաժինը անցել է իր երկրորդ որդուն[31]։

Advanced Dungeons & Dragons

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1977 թվականին հրատարակվել է D&D նոր տարբերակը, որը ստացել է Advanced Dungeons & Dragons (AD&D) անվանումը, իսկ շուտով թողարկվել է մեծ թվով հավելվածներ այդ համակարգի համար[28]։ D&D և AD&D կանոնները անհամատեղելի էին միմյանց հետ, այնպես որ որոշ ժամանակ այդ ապրանքանիշերի տակ ապրանքատեսակները արտադրվում էին զուգահեռ։ Այս հրատարակության համար Գայգեքսը գրել է կանոնների գրքեր players Handbook (խաղացողի ուղեցույց), Dungeon Masters Guide (վարպետի ուղեցույց), Monster Manual I-II (հրեշների ուղեցույց), Unearthed Arcana (խաղացողի լրացուցիչ հնարավորությունների և վարպետության առաջարկությունների հավաքածու) և Oriental Adventures (արևելյան ոճի խաղերի հավելված)։ Գայգեքսը նաև գրել է մի շարք արկածներ D&D-ի և AD&D-ի համար։ Սեթինգ Գրեյհոկը, որ վրա երկար տարիներ աշխատել է, թողարկվել է 1980 թվականին։ 1980 թվականին Dungeons & Dragons-ի վաճառքը հասել է 8,5 միլիոն դոլարի[32]։ Գեյգեքսը նաև մասնակցել է Gamma World-ի սեղանի դերային խաղի ստեղծմանը։

1979 թվականին Միչիգանի համալսարաններից մեկի ուսանող Ջեյմս Դալլաս Էգբերտ III-ը ենթադրաբար կորել է համալսարանի մերձակա թունելներում՝ D&D-ի մոտիվներով կենդանի գործողություն խաղալիս։ Նրա որոնումը շարունակվել է մի քանի շաբաթ, չնայած իրականում Էգբերտը գաղտնի հեռացել էր համալսարանից, այս դեպքը գրավել է լրատվամիջոցների ուշադրությունը դեպիDungeons & Dragons[33]: 1982 թվականին ինքնասպան է եղել Պատրիսիա Պուլինգի որդին, որը նրա մահվան մեջ մեղադրել է D&D-ին և ստեղծել Bothered About Dungeons & Dragons կազմակերպությունը, որը դեմ է եղել խաղին և նրա հրատարակիչներին։ 1985-ին Գյեգեսը հայտնվել է ազգային հեռուստատեսությունում՝ ի պաշտպանություն իր մտավոր երեխաների[10]։ Նրա հասցեին հաշվեհարդարի սպառնալիքներ են հնչել, որից հետո նա ստիպված է եղել թիկնապահ վարձել[32][34]։ Մինչդեռ 1982 թվականին D&D ապրանքատեսակների տարեկան վաճառքը հասնում էր 16 միլիոն դոլարի[34], իսկ 1983 թվականի հունվարին The New York Times թերթը ենթադրել է, որ D&D-ը կդառնա 1980-ականների մեծագույն խաղը։

1983 թվականին TSR-ը բաժանվել է TSR, Inc-ի, և TSR Entertainment, Inc. Գեյգեքսը TSR Inc-ի նախագահ և տնօրենների խորհրդի նախագահն էր[35][35]:Նա մեկնել Է Հոլիվուդ, որտեղ երկու տարի զբաղվել Է CBS հեռուստաալիքի Dungeons & Dragons-ի մոտիվներով մուլտսերիալի թողարկմամբ[36]։ Գեյգեքսի բացակայության ժամանակ TSR, Inc.-ը ղեկավարում էին նրա գործընկերները, Քեվինը և Բրայան Բլումը։ 1984 թվականին վերադառնալով Վիսկոնսին, Գեգեքսը հայտնաբերել է, որ ընկերությանը լուրջ ֆինանսական դժվարություններ են սպասվում, և նրա պարտքը հասել է 1,5 միլիոն դոլարի։ Գեյգեքսը Լորրեյն Ուիլյամսին վարձել է ընկերության ղեկավարության համար և Քևին Բլումի հրաժարականից հետո Բլում եղբայրները Ուիլյամսին վաճառել են ընկերությունում ունեցած իրենց բաժնեմասերը, չնայած Գայգեքսին դատարանի միջոցով գործարքը արգելափակելու փորձերին[34] : Շուտով պարզ դարձավ, որ Գեյգեքսը և Ուիլյամսը բոլորովին այլ տեսլական ունեին TSR, Inc.- ի ապագայի համար, բայց ընկերության մեծ մասն արդեն իսկ գտնվում էր Ուիլյամսի ձեռքում։ 1985 թվականի հոկտեմբերին տնօրենների խորհուրդը հեռացրել է Գեյգիքսին նախագահի և խորհրդի նախագահի պաշտոնից։ 1985 թվականի դեկտեմբերի 31-ին, կորցնելով վերահսկողությունը սեփական ընկերության վրա, Գեյգիքսը հեռացել էTSR, Inc.-ից: 1985 թվականին Dungeons & Dragons ապրանքանիշով ապրանքատեսակների վաճառքը հասել է 29 միլիոն դոլարի[32]։

Հեռացում TSR-ից

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1983 թվականին TSR-ը բաժանվել է TSR, Inc.-ի և TSR Entertainment, Inc.-ի։ Գեյգեքսը եղել է TSR, Inc.-ի և տնօրենների խորհրդի նախագահը, և TSR Entertainment, Inc.-ի նախագահը[16][37]։ Գեյգեքսը մեկնել Է Հոլիվուդ, որտեղ երկու տարի CBS հեռուստաալիքի համար զբաղվել է Dungeons & Dragons-ի մոտիվներով մուլտսերիալի թողարկմամբ[38]։ Գեյգեքսի բացակայության ժամանակ TSR, Inc․-ը ղեկավարել են նրա գործընկերներ՝ Քևինը և Բրայան Բլումը։ 1984 թվականին Վիսկոնսին վերադառնալով՝ Գայգեքսը հայտնաբերել է, որ ընկերությունը լուրջ ֆինանսական դժվարությունների է բախվել, իսկ նրա պարտքը հասել է 1,5 մլն դոլարի։ Գեյգեքսը վարձել է Լորրեն Ուիլյամսին՝ ընկերությունը ղեկավարելու համար և հասել է նրան, որ Քևին Բլումը գործադիր տնօրենի պաշտոնից հրաժարական է տվել, որից հետո Բլում եղբայրները վաճառել են ընկերության իրենց բաժնետոմսերը Ուիլյամսին, չնայած Գեյգեքսի փորձերին՝ դատարանի միջոցով գործարքը շրջափակելու համար[8]։ Շուտով պարզ դարձավ, որ Գեյգեքսն ու Ուիլյամսը TSR, Inc.,-ի ապագայի մասին բոլորովին այլ կանխատեսումեներ ունեն, բայց ընկերության մեծ բաժինն արդեն իսկ գտնվում էր Ուիլյամսի ձեռքում։ 1985 թվականի հոկտեմբերին տնօրենների խորհուրդը Գեյգեքսին հեռացրել է նախագահի և խորհրդի նախագահի պաշտոններից։ 1985 թվականի դեկտեմբերի 31-ին, կորցնելով վերահսկողությունը սեփական ընկերության նկատմամբ, Գերին հեռացել է TSR, Inc.-ից։ 1985 թվականին Dungeons & Dragons ապրանքանիշով արտադրանքի վաճառքը հասել է 29 մլն դոլարի[13]։

Ընկերությունը լքելուց առաջ Գեյգեքսը հրատարակել է երկու ֆանտաստիկ վեպ, որոնց գործողությունները տեղի են ունենցել Գրեյհոկ աշխարհում, և որի գլխավոր հերոսը Գորդ անունով խաբեբան էր։ Ըստ TSR, Inc.-ի հետ կնքած պայմանագրի Գեյգեքսը պահպանել է Գորդի և իր ստեղծած բոլոր կերպարների իրավունքները, որոնց անունները նրա անվան անագրամաներն են (օրինակ՝ Իյրագ և Զագիգ)[39]։ Այնուամենայնիվ, ընկերությունը ստացել է Dungeons & Dragons-ի, Գրեյհոկ աշխարհի և Գեյգեքսի բոլոր հերոսների իրավունքները, որոնք հայտնվել են TSR-ի արտադրանքներում, ինչպես Մորդենկայնենը, Ռոբիլարը և Թենզերը։ 1986 թվականի հոկտեմբերին Գայգեքսը թողել է TSR, Inc.-ի իր բոլոր պաշտոնները, իսկ դեկտեմբերին վերջնականապես ձևակերպել է ընկերության իր բաժնեմասի վաճառքը[40]։

TSR-ից հետո

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

«TSR»-ից հեռանալուց անմիջապես հետո Գեյգեքսը ստեղծել է «New Infinities Productions, Inc» խաղային ընկերությունը[41]։ 1987 թվականին Գեյգեքսը Քիմ Մոանի և Ֆրենկ Մենտցերի հետ միասին թողարկել է «Cyborg Commando» գիտաֆանտաստիկ դերային խաղը։ Նրա հաջորդ նախագիծը «Dangerous Dimension» (Վտանգավոր չափումներ) ֆանտազիա ժանրի դերային խաղն է, սակայն TSR, Inc.,-ի կողմից դատական գործ հարուցելու սպառնալիքի պատճառով, նշելով DD և D&D հապավումների նմանությունը, անունը պետք էր փոխել «Dangerous Journeys» (DJ)[7][31]։ Գեյգեքսի ստեղծած արտադրանքի շարքը թողարկվել է «Game Designers' Workshop» ընկերության կողմից[10]։ TSR-ի ղեկավարությունն անմիջապես դատի է տվել հեղինակային իրավունքի խախտման համար, քանի որ DJ-ն ու D&D-ն շատ ընդհանուր հատկություններ ունեին։ Արդյունքում գործը լուծվել է դատարանից դուրս, TSR-ը գնել է «DJ»-ի բոլոր իրավունքները և ամբողջությամբ փակել այս նախագիծը[42]։

1986-1988 թվականներին, Գեյգեքսը նախկին շարքի համար գրել է ևս մի քանի վեպեր Գորդ խաբեբայի մասին, որոնք հրատարակվել են «New Infinities Productions»-ի կողմից։ 1988 թվականին, իր դժգոհությունն արտահայտելով, թե ինչպես են «TSR»-ի նոր հեղինակները փոխում նրա սեթինգ Գրեյհոկը, Գեյգեքսը վերջապես որոշել է իր հերթական վեպում ոչնչացրել այդ հորինված աշխարհը[43]։ 1990-ական թվականներին Գեյգեքսը գրել է ևս երեք վեպ, ինչպես նաև մեծ թվով փոքր պատմություններ տարբեր ամսագրերի համար։ 1995 թվականին նա սկսել է աշխատել համակարգչային խաղի վրա, որը 1999 թվականին վերածվել է «Lejendary Adventure» սեղանի դերային խաղի[9][10]։ d20 համակարգի դուրս գալուց հետո (Dungeons & Dragons-ի երրորդ խմբագրության հիմքը) Գայգեքսն այս համակարգի համար ստեղծել է խաղային հավելվածներ։ 2002-2006 թվականներին «Troll Lord Games»-ի հրատարակչի համար ստեղծել է երեք արկածներ։

2003 թվականին Գայգեքսը հայտարարել է, որ Ռոբ Կունցի հետ միասին զբաղվում է Castles & Crusades (դասական D&D-ի ձևափոխություն) խաղային համակարգի համար ամրոցի և Գրեյհոկ քաղաքի մանրամասն նկարագրության աշխատանքներով, բայց այն պատճառով, որ այդ անվանման իրավունքները անցել են Wizards of the Coast ընկերությանը, որը 1997 թվականին յուրացրել էր TSR-ը, Գեյգեքսն ամրոցի անունը փոխել է Զագիգ, իսկ քաղաքները՝ Իյգսբուրգ[44]։ 2004 թվականի ապրիլին, այդ լայնածավալ նախագծի վրա աշխատելիս Գեյգեքսը կաթվածահար է եղել։ Դրանից 7 ամիս անց կարողացել է վերադառնալ համակարգչային աշխատանքին, սակայն նախկին 14 ժամվա փոխարեն օրական 1-ից 2 ժամ է անցկացրել աշխատանքի վրա[45]։ Կունցը նախընտրել է զբաղվել իր այլ նախագծերով, սակայն այդ սեթինգի համար արկածներ գրելու ժամանակ է գտել։ 2005 թվականին լույս է տեսել Իյգսբուրգ սեթինգի առաջին 256-էջանոց հատորը, հետագայում հրատարակվել է նաև Կունցի արկածները։ Սեթինգի երկրորդ հատորը լույս է տեսել 2008 թվականին։ Գեյգեքսը ծրագրել էր շարունակել աշխատանքը սեթինգի վրա, սակայն նրա մահը՝ 2008 թվականի մարտին այդ աշխատանքն անավարտ է թողել։

Անձնական կյանք

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Գեյգեքսը 1999 թվականին

Վաղ տարիքից Գեյգեքսը զբաղվել է որսորդությամբ, լավ է կրակել և՛ աղեղով, և՛ հրացանով։ Գեյգեքսը հավաքել է տարբեր ժամանակների զենքեր, նաև ունեցել է հրացանների և ատրճանակների հավաքածու[46]։

1958 թվականին Գեյգեքսն ամուսնացել է Մերի Ջո Փաուելի հետ։ 1961 թվականին ունեցել են երկու երեխա, որոնք հետագայում ակտիվորեն մասնակցել են «Dungeons & Dragons» խաղերին[8]։ Առաջին ամուսնության ընթացքում Գեյգեքսը հինգ երեխա է ունեցել․ Էրնեստը, Լյուկը, Հայդը, Սինդը և Էլիզը։ 1980-ական թվականների սկզբին նա ամուսնալուծվել է, իսկ 1987 թվականի օգոստոսի 15-ին կրկին ամուսնացել[12]։ 2005 թվականին նա արդեն ուներ յոթ թոռ։

2004 թվականի ապրիլի 1-ին և մայիսի 4-ին ստացած կաթվածներից և ոչ ճիշտ բուժման հետևանքով առաջացած սրտի նոպայից հետո Գեյգեքսը գործնականորեն դադարեցրել է գրողի գործունեությունը[7]։ Լինելով ընչաքաղց ծխող, նա ստիպված էր ծխախոտից ծխախոտի անցնել[47]։ 2005 թվականի վերջին նրա մոտ ախտորոշել են որովայնի աորտայի անեվրիզմ[9]։ Թեև Գեյգեքսը լրջորեն նվազեցրել է աշխատանքային ծանրաբեռնվածությունը, այնուամենայնիվ շարունակել է ակտիվորեն մասնակցել համայնքի խաղային կյանքին և պարբերաբար մասնակցել թեմատիկ ֆորումների քննարկումների։

Գեյգեքսը մահացել է 2008 թվականի մարտի 4-ին իր տանը՝ 69 տարեկան հասակում[10]։

Ճանաչում և հիշողություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1980 թվականին Գեյգեքսն ընդգրկվել է «Origins» փառքի սրահում[48]։ «GameSpy» կայքը 30 մարդկանց վարկանիշում 18-րդ հորիզոնականը բաժանել է Գեյգեքսի և Թոլքինի միջև, որոնք ամենամեծ ազդեցությունն են ունեցել խաղային արդյունաբերությունում[49]։ «Multiplayer»-ի «World of Warcraft», «Ultima Online»[50], Ultima Online[51] և «Dungeons & Dragons Online» բազմաօգտատեր դերային խաղերի մշակողները[52], ինչպես նաև «Ֆուտուրամա․ Բենդերայի խաղը» անիմացիոն ֆիլմի հեղինակները, ձոն են թողել Գերի Գեյգեքսին[53]։ Երգիծաբան Սթիվեն Քոլբերը, որը երիտասարդ տարիքում տարվել է D&D-ով, Գեյգեքսին նվիրել է իր The Colbert Report ծրագրի մի մասը[53]։ Գեյգեքսի հիշատակին նվիրվել են Dungeons & Dragons-ի 4-րդ խմբագրության բոլոր երեք հիմնական խաղային ձեռնարկները, որոնք թողարկվել են 2008 թվականին[54]։

Գեղարվեստական ստեղծագործությունների ցանկ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Greyhawk Adventures ցիկլը
Gord the Rogue ցիկլը
Mythos ցիկլը

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Encyclopædia Britannica
  2. ↑ 2,0 2,1 Internet Speculative Fiction Database — 1995.
  3. ↑ 3,0 3,1 Vegetti Catalog of Fantastic Literature (իտալ.)
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 Gary Gygax, 1938-2008: Rest in peace, Dungeon Master // Crave — CNET, 2008.
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 Internet Movie Database — 1990.
  6. ↑ Find A Grave — 1996.
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 Allen Rausch. (2004 թ․ օգոստոսի 15). «Gary Gygax Interview — Part I». GameSpy. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հունվարի 31-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունիսի 17-ին.
  8. ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 8,5 8,6 8,7 8,8 David Kushner. (2008 թ․ հոկտեմբերի 3). «Dungeon Master: The Life and Legacy of Gary Gygax». Wired. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հունվարի 31-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունիսի 17-ին.
  9. ↑ 9,0 9,1 9,2 9,3 9,4 Laura Parker. (2008 թ․ մարտի 7). «Gary Gygax». The Guardian. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հունվարի 31-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունիսի 17-ին.
  10. ↑ 10,00 10,01 10,02 10,03 10,04 10,05 10,06 10,07 10,08 10,09 10,10 Patricia Sullivan. (2008 թ․ մարտի 5). «E. Gary Gygax; Co-Creator Of Dungeons & Dragons». The Washington Post. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հունվարի 31-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունիսի 17-ին.
  11. ↑ 11,0 11,1 11,2 Laura Parker. (2008 թ․ մարտի 7). «Gary Gygax». The Guardian. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հունվարի 31-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունիսի 17-ին.
  12. ↑ 12,0 12,1 12,2 «Gary Gygax». NNDB.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հունվարի 31-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունիսի 17-ին.
  13. ↑ 13,0 13,1 13,2 «Gary Gygax». The Times. 2008 թ․ մարտի 6. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հունվարի 31-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունիսի 17-ին.
  14. ↑ «Gary Gygax: Q & A (Part I, Page 19)». EN World. 2002 թ․ սեպտեմբերի 17. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հունվարի 31-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունիսի 17-ին.
  15. ↑ 15,0 15,1 15,2 15,3 «Gary Gygax». The Economist. 2008 թ․ մայիսի 18. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հունվարի 31-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունիսի 17-ին.
  16. ↑ 16,0 16,1 16,2 16,3 16,4 TSR Profiles // Dragon #103. — Lake Geneva, Wisconsin: TSR, Inc., 1985.
  17. ↑ 17,0 17,1 Sean Patrick Fannon. The Fantasy Roleplaying Gamer's Bible. — 2nd ed. — Obsidian Studios, 1999. — ISBN 0-9674429-0-7
  18. ↑ 18,0 18,1 «The History of TSR». Wizards of the Coast. Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ հոկտեմբերի 4-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունիսի 17-ին.
  19. ↑ Stanley A. Miller II. (2002 թ․ օգոստոսի 3). «Next year, gamers will be draggin' their tales to Indiana prairie». Journal Sentinel. Արխիվացված է օրիգինալից 2007 թ․ օգոստոսի 9-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունիսի 17-ին.
  20. ↑ Klaus Kneale. «Gen Con: The Party's Over». Forbes. Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ սեպտեմբերի 10-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունիսի 17-ին.
  21. ↑ 21,0 21,1 John Borland; Brad King. Dungeons & Dreamers: The Rise of Computer Game Culture from Chic to Geek. — McGraw-Hill, 2003. — ISBN 0-07-222888-1
  22. ↑ Steve Winter. 30 Years of Adventure: A Celebration of Dungeons & Dragons. — Wizards of the Coast, 2004. — ISBN 0-7869-3498-0
  23. ↑ Lawrence Schick. Heroic Worlds: A History and Guide to Role-Playing Games. — Prometheus Books, 1991. — ISBN 0-87975-653-5
  24. ↑ Gary Gygax. On the influence of J.R.R. Tolkien on the D&D and AD&D games // Dragon #95. — Lake Geneva, Wisconsin: TSR, Inc., 1985.
  25. ↑ Brian Tinsman. The Game Inventor's Guidebook. — Krause Publications, 2002. — ISBN 0-87349-552-7
  26. ↑ Frank Hoffmann; Beulah B Ramirez. Sports & Recreation Fads. — Routledge, 1991. — ISBN 1560240563
  27. ↑ Frank Hoffmann; Beulah B Ramirez. Sports & Recreation Fads. — Routledge, 1991. — ISBN 1560240563
  28. ↑ 28,0 28,1 «The History of TSR». Wizards of the Coast. Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ հոկտեմբերի 4-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունիսի 17-ին.
  29. ↑ 29,0 29,1 Steve Winter. 30 Years of Adventure: A Celebration of Dungeons & Dragons. — Wizards of the Coast, 2004. — ISBN 0-7869-3498-0
  30. ↑ «Gary Gygax: Q & A (Part IV, Page 2)». EN World. 2003 թ․ հուլիսի 23. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հունվարի 31-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունիսի 18-ին.
  31. ↑ 31,0 31,1 «The Ultimate Interview with Gary Gygax». The Kyngdoms. 2005 թ․ օգոստոսի 11. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հունվարի 31-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունիսի 18-ին.
  32. ↑ 32,0 32,1 32,2 «Gary Gygax». The Times. 2008 թ․ մարտի 6. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հունվարի 31-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունիսի 17-ին.
  33. ↑ Gary Alan Fine. Shared Fantasy — Role-playing Games as social Worlds. — The University of Chicago Press, 1983. — 254 p. — ISBN 0-226-24943-3
  34. ↑ 34,0 34,1 34,2 David Kushner. (2008 թ․ հոկտեմբերի 3). «Dungeon Master: The Life and Legacy of Gary Gygax». Wired. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հունվարի 31-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունիսի 17-ին.
  35. ↑ 35,0 35,1 {{{վերնագիր}}}.
  36. ↑ Allen Rausch. (2004 թ․ օգոստոսի 16). «Gary Gygax Interview - Part 2». GameSpy. Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ հոկտեմբերի 4-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունիսի 19-ին.
  37. ↑ Ask The Globe. — The Boston Globe, 1983-10-05. — ISSN 07431791.
  38. ↑ Allen Rausch. (2004 թ․ օգոստոսի 16). «Gary Gygax Interview - Part 2». GameSpy. Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ հոկտեմբերի 4-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունիսի 19-ին.
  39. ↑ «Gary Gygax: Q & A (Part IX, Page 91)». EN World. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 19-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունիսի 19-ին.
  40. ↑ Gary Gygax. From the Sorcerer's Scroll // Dragon #122. — TSR, Inc., 1987.
  41. ↑ Nathan Cobb. It's Only a Fad. — The Boston Globe, 1987-04-19. — ISSN 07431791.
  42. ↑ «Gary Gygax: Q & A (Part V, Page 4)». EN World. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հունվարի 31-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունիսի 19-ին.
  43. ↑ «Gary Gygax: Q & A (Part VII, Page 2)». EN World. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հունվարի 31-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունիսի 19-ին.
  44. ↑ «Gary Gygax: Q & A (Part IX, page 81)». EN World. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հունվարի 31-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունիսի 19-ին.
  45. ↑ «Gary Gygax: Q & A (Part IV, Page 9)». EN World. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հունվարի 31-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունիսի 19-ին.
  46. ↑ «Gary Gygax: Q & A (Part VII, Page 23)». EN World. 2005 թ․ փետրվարի 18. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հունվարի 31-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունիսի 17-ին.
  47. ↑ Obituary of Gary Gygax; Godfather of Role-Playing Games and Co-Creator of Dungeons & Dragons. — The Daily Telegraph, 2008-03-06.
  48. ↑ «Hall of Fame». Academy of Adventure Gaming Arts & Design. Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ մարտի 29-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունիսի 17-ին.
  49. ↑ «GameSpy's 30 Most Influential People in Gaming». GameSpy. 2002. Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ հոկտեմբերի 4-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունիսի 17-ին.
  50. ↑ «World of Warcraft Client Patch 2.4.0». Blizzard Entertainment. Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ մարտի 26-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունիսի 17-ին.
  51. ↑ «In Remembrance: Gary Gygax (1938 — 2008)». Electronic Arts. Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ ապրիլի 7-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունիսի 17-ին.
  52. ↑ Jennie Lees. (2008 թ․ մարտի 15). «DDO Q&A: Mod 7, the Monk and more». Massively. Weblogs. Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ հոկտեմբերի 31-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունիսի 17-ին.
  53. ↑ 53,0 53,1 «R.I.P. Gary Gygax». The Colbert Report. 2008 թ․ մարտի 5. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հունվարի 31-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունիսի 17-ին.
  54. ↑ Rob Heinsoo; Andy Collins; James Wyatt. Player's Handbook. — 4th ed. — Wizards of the Coast, 2008. — ISBN 978-0-7869-4867-3

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Գերի Գեյգեքս» հոդվածին։
 ⛭ 
  Թեմատիկ կայքեր
Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Գերի_Գեյգեքս&oldid=9955965» էջից