François-Marie Arouet, herakuãvéva ojeheróvo Voltaire ramo (Parĩ, 21 jasypateĩ 1694-Parĩ, 30 jasypo 1778), ha'e akue peteĩ haihára ha ñe'ẽngára Hyãsia pegua oñemoaranduitéva marandekóre ha arandupykuaatýre. Ha'e niko peteĩ umi omotenondevéva pe Ára Mba'ekuaáva, ára pukukue tapichakuéra ohekavérõguare tembikuaaty ha omboyke jeroviapy.[1]

Voltaire

Voltaire ra'anga 1718 jave, ojapo Nicolas de Largillière.
Tetãgua Hyãsiagua
Héra gua'u Voltaire
Mba'apo Haihára, iñarandúva
Período Saro'y XVIII
Movimientos Ára Mba'ekuaáva
[editar datos en Wikidata]

Herakuãitéva ikatupyrýgui ha itĩ'atãgui ohekávo tekosãso opavavépe, upéva ipype oĩ tekosãso tapichakuérape oiporavo hag̃ua ijeroviapyrã ha pe oñemuseháicha, upévare hembiapokue niko mba'e tuicháva umi ojapóvape Hyãsia Ñepu'ã ha Tetãvore Joapykuéra Ñepu'ã. Hetaite ohai, Voltaire ojapo amove 70 tembiapokue[2] opaichagua ñe'ẽporãhaipyrégui, umíva apytépe niko ojejuhu ñoha'ãnga, ñe'ẽpoty, tembiasagua'u, jehaipy tembikuaaty rehegua ha marandeko rehegua, amove 20.000 kuatia ñe'ẽmondo ha amove 2.000 aranduka ambuéva.

Hembiapokue rupive, py'ỹinte otaky jerovia katóliko rehe ha hetã mba'e remimoĩmbyre rehe. Herakuã otaky hatãgui avei mburuvichavetére oporokuái peteĩme haguére ha karai poguasúre ojapo hikuái pe ojaposéva haguére. Mokõi jey oñemoĩ chupe ka'irãime akóinte he'ígui pe oĩva iñakãme, ha ani hag̃ua oho jey ka'irãime oho Ingyatérrape. Mbohapy ary pukukue opyta upépe ha upe aja oikuaa ha omomba'e John Locke remimo'ãre tetã sãmbyhyrã.[2]

Mandu'apy

jehaijey

Joajuha

jehaijey